نظام آموزشي كشورهاي جهان

• چشم انداز سياسي-اقتصادي و علمي
• سياست هاي آموزشي
• ساختار نظام آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• آموزش همگاني
• آموزش پيش دانشگاهي
• مقطع آموزش ابتدايي
• مقطع آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آمار تحصيلي
• مؤسسات پايه
• آموزش بزرگسالان
• آموزش غير رسمي
• آموزش فني حرفه اي
• آموزش اقليت هاي قومي
• آموزش معلمان
• آموزش زنان
• آموزش اخلاق
• تكنولوژي آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• اولويت هاي آموزشي
• برنامه ريزهاي آموزشي
• طرح هاي آموزشي
• توسعه آموزشي
• كتابخانه ها و خدمات اطلاع رساني
• پارك هاي علمي
• معضلات آموزشي
• اصلاحات سياسي-اقتصادي
• اصلاحات آموزشي
• قوانين آموزشي
• همكاري ها و تبادلات بين المللي آموزشي
• مديريت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

ساختار نظام آموزشي > آموزش عالي

آموزش عالي

در كشور چين، هدف اصلي آموزش عالي تربيت متخصصان جهت توسعه بخش هاي مختلف كشور است. دانشگاه هاو دانشكده ها و مؤسسات آموزش عالي به ارائه برنامه هاي چهار يا پنج ساله و همچنين دوره هاي تخصصي دو تا سه سال مبادرت مي نمايند. آندسته از دانش جوياني كه اولين به اتمام نخستين دوره نائل آيند از مجوز حضور در دوره هاي بعدي برخوردار مي گردند.

ساختار آموزشي

از جمله مؤسساتي كه به اهداف آموزش عالي تحقق مي بخشند مي توان به دانشگاه ها، دانشكده ها و مؤسسات فني وحرفه اي اشاره نمود. دانشگاه ها عهده دار آموزش، تحقيقات علمي و خدمات اجتماعي مي باشند. دانشگاهاي چين به چند دسته تقسيم مي گردند. برخي از دانشگاه ها مستقيما تحت نظارت وزارت آموزش عالي قرار داشته و تعدادي از آن ها نيز توسط شهرداريها و استانداريها اداره مي گردند. علاوه بر اين تعدادي ديگر نيز توسط مراكز محلي شهر ها مورد نظارت واقع مي گردند.قوانين ثبت نام در دانشگاه هاي چين بسيار دشوار است تا بدين وسيله نظارت بر كيفيت روند ثبت نام دانشجويان حاصل گردد. آن دسته از دانش آموزاني كه از مراكز آموزش متوسطه فارغ التحصيل شده اند مي توانند پس از قبولي در آزمون ورودي به دانشگاه بروند. سال تحصيلي در مؤسسات آموزش عالي تمام وقت به دو ترم تقسيم مي شود گفتني است كه برخي از دانشگاه ها نيز از سه ترم تحصيلي برخوردار مي باشند. ترم اول از اوايل سپتامبر و ترم دوم از اواسط فوريه آغاز مي گردد. هر ترم شامل بيست هفته آموزش بوده و دانشجويان پنج روز در هر هفته به كلاس مي روند. علاوه بر تعطيلات تابستاني و زمستاني، دانشجويان روز اول سال نو و سه روز نيز در روز جهاني كار و روز ملي تعطيل مي باشند. در طول ترم تعطيلات ديگري وجود ندارد.

سال تحصيلي دانشگاهي

شروع كلاسها از ماه سپتامبر تا ماه ژوئن مي باشد.تعطيلات آموزشي از اول جولاي تا 31 آگوست به طول مي انجامد.زبان آموزشي دانشگاه هاي كشورچيني، انگليسي و پرتقالي است.

مقاطع آموزشي

مقطع آموزش كارداني

حداقل زمان لازم جهت اتمام اين دوره سه سال مي باشد.دانش آموزاني كه به اتمام مقطع تكميلي متوسطه ظرف مدت زمان 2 سال مائل آيند مي توانند پس از قبولي در آزمون ورودي به اين مقطع وارد شوند كه توسط مؤسسات تخصصي و پلي تكنيك برگزار مي گردد.

مقطع آموزش كارشناسي

مقطع كارشناسي مشتمل بر يك دوره 4 ساله آموزشي براي دانشجويان در دانشگاه ها يا دانشكده ها مي باشد و اين در حالي است كه مدت زمان تحصيل در دانشكده هاي پزشكي و برخي از مؤسسات پلي تكنيك 5 ساله مي باشد..آندسته از دانش آموزاني كه به اتمام مقطع تكميلي متوسطه طي 3 سال نائل آيند مي توانند پس از قبولي در آزمون ورودي در اين دوره ادامه تحصيل دهند. دانشگاه ها، مؤسسات تخصصي و پلي تكنيك ها ارائه دهنده برنامه هاي آموزشي اين مقطع مي باشند.

مقطع آموزشي كارشناسي ارشد

تحصيلات اين مقطع از سال 1978 آغاز شده و از سال 1981 به بعد دانشجويان ميتوانند پس از گذراندن از دو ونيم تا سه سال تحصيلي مدرك كارشناسي ارشد دريافت دارند.دوره كارشناسي ارشد شامل كار عملي، نوشتن ودفاع از پايان نامه / تز مي باشد. عمده دانشجوياني كه از مدرك كارشناسي برخوردار مي باشند در اين مقطع پذيرفته مي شوند. طبق آمار بدست آمده، طي سال 1999 ، از بالغ بر 85 هزار دانشجوي مقطع كارشناسي ارشد و دكتري گزينش و ثبت نام به عمل آمده است. در اين ميان ، شمار دانشجويان درحال تحصيل مقطع كارشناسي ارشد بر 65 هزار نفر بالغ مي گردد كه در مقايسه با سال قبل نشانگر 4/19 درصد افزايش است. طبق آمار بدست آمده طي سال 2001 ، شمار داوطلبان ورود به مقطع كارشناسي ارشد بر319 هزار نفر بالغ مي گردد كه درمقايسه با سال 2000، 45 هزار نفر معادل 45/16 درصد افزايش داشته و بالاترين ركورد در تاريخ كشور چين به شمار مي آيد. گفتني است كه از ميان اين داوطلبان بالغ بر 8/84 درصد از مدرك علمي كارشناسي برخوردار بوده و 9/65 درصد نيز به رده هاي سني كمتر از 25 سال تعلق دارند. دانشجويان پسر2/65 درصد از داوطلبان را تشكيل داده و تعداد كادر آموزشي نيز بر 185 هزار نفر بالغ مي گردد.

مقطع آموزشي دكتري

دانشنامه دكتري حداقل ظرف مدت زمان سه سال تكميل مي گردد. دانشجويان اين مقطع ملزم به ارائه رساله آموزشي در جهت اثبات برخورداري توانايي انجام تحقيقات مستقل و تلاش خلاق و چشمگيري در رشته تحصيلي مربوطه مي باشند.گفتني است ، تنها دانشجوياني كه از مدرك كارشناسي ارشد يا مدرك معادل آن برخوردار مي باشند، در اين مقطع پذيرفته مي شوند.

مقطع آموزشي فوق دكتري

در خلال اجلاس20 آوريل2002 پكن، موفقيتها و تجارب بدست آمده در زمينه پيشرفت نظام فوق دكتري ظرف 16سال اخير، مورد بررسي و ارزيابي قرارگرفته و برنامه 5 سال آينده فوق دكتري چين طي" دهمين برنامه 5 ساله " (2001 ـ 2005 ) تدوين گرديد. ازسال 1985، كشور چين به طراحي و تبيين نظام فوق دكتري مبادرت نموده و ظرف16 سال اخير به موفقيتهاي چشمگيري دست يافته است.

تاكنون تعداد947مركز پژوهشهاي علمي فوق دكتري در310 دانشگاه و انستيتو تاسيس گرديده است. لازم به ذكر است كه بالغ بر7 هزار پژوهشگر دراين مراكز فعاليت مي نمايند.در حال حاضر، اغلب فارغ التحصيلان دوره هاي فوق، به عنوان پروفسور و پژوهشگراستخدام شده و برخي ازآنان نيز رياست شعبه اي از علوم را برعهده دارند. در حال حاضر، تعداد مراكز پژوهشهاي علمي فوق دكتري در موسسات بزرگ دولتي بر 256 ايستگاه بالغ گرديده و بيش از400 پژوهشگر فوق دكتري به فعاليت در مراكز فوق مبادرت مي نمايند. در راستاي اجراي دهمين برنامه 5 ساله ، كشورچين به تدوين برنامه ذيل در جهت پيشرفت نظام فوق دكتري مبادرت نمود:

1- افزايش تعداد دانشجويان فوق دكتري جديد و تعداد پژوهشگران مراكز پژوهشهاي علمي به دو برابر تعداد فعلي تاسال 2005

2- افزايش تعداد پژوهشگران فوق دكتري به 12 تا 15 هزار نفر تا سال 2005

3- گسترش تعداد مراكز پژوهشهاي علمي به 1000 مركز

4- افزايش تعداد مقالات علمي دانشجويان فوق دكتري مراكز پژوهشهاي علمي ساليانه به 30 هزار مقاله در سال تا اواخردهمين برنامه 5 ساله

5- افزايش تعداد دست آوردهاي مهم تحقيقات علمي بر بيش از5000 مورد

افزايش نسبت تبديل دستاوردهاي علمي فوق دكتري به توليد به ميزان 30 درصد

مدارك علمي

مدرك كارشناسي به آندسته از فارغ التحصيلاني اعطا مي گردد كه واحد هاي درسي من جمله پايان نامه تحصيلي خود را به پايان رسانده باشند.

مدرك كارشناسي ارشد نيز به آندسته از فارغ التحصيلان دانشگاه ها، دانشكده ها و مؤسسات تحقيقاتي اعطا مي گردد كه به گذراندن واحد هاي درسي و دفاعيه پايان نامه خود نائل آمده باشند.

مدرك دكتري به دانشجويان مقطع دكتري دانشگاه ها، دانشكده ها و مؤسسات تحقيقاتي در صورتي اعطا مي گردد كه آنان در كليه آزمون هاي كتبي و شفاهي مورد پذيرش قرار گيرند.

آموزش عالي آزاد

در سپتامبر 1992 نخستين دانشگاه آزاد كشور چين در شانگ هاي افتتاح گرديد. از جمله مهمترين رشته هاي ارائه شده در اين دانشگاه مي توان به علوم كاربردي، كامپيوتر، تجارت بين الملل و حسابداري اشاره نمود.

آموزش عالي كوتاه مدت

دانشكده هاي آموزشي ويژه كشاورزان و كارگران و مدارس مكاتبه اي توسط كارخانه ها، استانداريها، شهرداريها و مقامات محلي اداره مي شوند. علاوه بر اين بخش هاي صنعتي نيز نقش مهمي در آموزش تكنسين ها ايفا مي نمايند. دانشكده هاي مذكور از نقش بسزايي در ارتقاء سطح علمي كارگران و كشاورزان برخوردار مي باشند.درحال حاضر دوره هاي آموزش كوتاه مدت در بسياري از رشته ها نظير ادبيات چيني، خوشنويسي، اقتصاد، معماري، داروسازي، هنر و ورزش هاي چيني در طول ترم و نيز هنگام تعطيلات ارائه مي گردد. دانشجويان خارجي مورد تشويق قرار مي گيرند تا در دانشگاه هاي چين ادامه تحصيل داده و به اخذ مدارك كارشناسي ارشد و دكتري نايل آيند. و از دانشجويان فارغ التحصيل نيز درخواست مي گردد تا به كشور بازگشته و تحصيلات خود را ادامه دهند. در برخي مؤسسات آموزش عالي زبان هاي خارجي نيز تدريس مي گردد.در كشور چين مؤسسات آموزش عالي نقش مهمي در تحقيقات علمي ايفا مي نمايند. تا پايان سال 1997، بالغ بر 176400 نفر به دريافت مدرك كارشناسي و 3172700 نفر به دريافت مدرك كارشناسي ارشد نائل آمده اند. كليه مؤسسات آموزش عالي كشور مجهز به آزمايشگاه هاي علمي مي باشند. در كشور چين 3409 موسسه تحقيقاتي و 153 مركز علمي فعاليت دارد كه 416 موسسه به موضوعات مهم مي پردازند. دانشگاه هاي چين مستقيما تحت نظارت كميسيون آموزشي كشور، وزارتخانه ها، كميسيون هاي استاني و شهري اداره مي گردند. علاوه بر اين جهت نظارت بر سطح كيفي آموزش هاي ارائه شده در دانشگاه ها آزمون ورودي مشكلي برگزار مي گردد. شرط اصلي راه يابي فارغ التحصيلان مراكز آموزش متوسطه به مؤسسات آموزش عالي پذيرش در آزمون سراسري ماه جولاي است.سال تحصيلي دانشگاه ها عموما به دو ترم تحصيلي و در برخي دانشگاه ها به سه ترم كه در اول ماه سپتامبر آغاز مي گردد قابل تقسيم است. دانشجويان براي جشن بهار مدت يك ماه تعطيل بوده و كلاسهاي درس در اواسط ماه فوريه آغاز مي گردد. هر ترم تحصيلي نيز حدوداً 20 هفته بطول مي انجامد. در اكثر دانشگاه هاي كشور دوره هاي آموزش كوتاه مدت به خارجيان ارائه مي گردد. با افزايش تبادل فرهنگي چين با كشورهاي ديگر، بسياري از افراد مايل به ادامه تحصيل در اين كشور مي باشند. اين دوره ها خود به توسعه زبان چيني در بسياري از موضوعات درسي نظير: ادبيات، خوشنويسي، اقتصاد، معماري حقوق، داروسازي، طب سوزني، هنر و انواع ورزش هاي چيني مي گردد. دوره هاي مذكور طي سال تحصيلي و در زمان تعطيلات ارائه شده و تا مدت 4 تا 20 هفته ادامه مي يابد. شهريه تحصيلي دوره هاي آموزش فوق بر حسب مدت زمان دوره و نوع موسسه متغير است.

آموزش عالي فني و حرفه اي

پس از پايان مقطع آموزش متوسطه، مدارس فني در سطوح غير دانشگاهي آموزش هايي را در 400 رشته تخصصي ارائه ميدهند كه بر صنايع سبك ونساجي، الكترونيك، موتور سازي وبازرگاني مشتمل مي گردد. دوره آموزش عالي حرفه اي مدت زمان 2 سال به طول انجاميده كه در نهايت به فارغ التحصيلان ديپلم اعطا مي گردد. در واقع آن دسته از افرادي كه پس از مراكز آموزش متوسطه به آموزش فني-حرفه اي مي پردازند جهت كسب مشاغل خاص آماده مي شوند.

تحقيقات علمي و آموزشي

آموزشهاي ارائه شده در دانشگاه هاي چين كاملا مطابق برنامه هاي آموزشي است كه بر كنفرانس، مباحثه آزاد كلاسي، كلاسهاي آموزشي و مشاوره اي مشتمل مي گردد. همزمان با آغاز كلاسهاي درسي آموزش هاي ديگر من جمله تدريس تئوريك، بازديد علمي، تدريس عملي و تحقيقات اجتماعي نيز ارائه مي گردد. جهت ارتقاء سطح علمي دانشجويان، كتابخانه هاي دانشگاه فعال مي باشند تا دانشجويان اهل تحقيق و مطالعه پرورش يابند. كليه مراكز آموزش عالي با تجهيزات پيشرفته مجهز شده اند تا برنامه هاي آموزشي قابل اجرا باشند. اجراي تحقيقات علمي در مراكز دانشگاهي چين نقش موثري در توسعه تكنولوژي و شكوفايي ساختار اقتصادي كشور به همراه داشته و دانشگاه ها و دانشكده ها نيز نقش مهمي در انجام تحقيقات علمي ايفا مي نمايند. به طور كلي مي توان گفت كه در دانشگاه هاي كشور چين برنامه هاي آموزشي طبق برنامه ها و سر فصل هاي آموزشي ارائه شده و به سخنراني ها، بحثهاي كلاسي، دروس آزمايشگاهي، تمرين ومشاوره مشتمل مي گردد. تحقيقات علمي دانشگاه ها اهميت بسزايي در توسعه علم و تكنولوژي كشور دارد. تعداد 3402 موسسه تحقيقاتي در دانشگاه هاي كشور فعاليت دارند تا نياز هاي مختلف كشور را مرتفع سازند. از سال 1984 دولت 104 آزمايشگاه و 58 مركز تحقيقاتي در دانشگاه هاي كشور تاسيس نموده و هزينه هنگفتي جهت اجراي طرح هاي تحقيقاتي در نظر گرفته است.

نظام اداري- آموزشي

كميسيون آموزشي كشور از جمله مهم ترين نهادهاي دست اندركار رسيدگي به امور دانشگاه ها و مراكز آموزش عالي كشور است كه عهده دار مسووليت نظارت بر مؤسسات آموزشي بجز مدارس نظامي و نظارت بر برنامه هاي آموزشي، انتشار كتب درسي و تدوين قوانين ويژه به دانشگاه ها مي باشد.

نهادهاي مركزي آموزش عالي

دوره هاي كارشناسي ارشد و دكتري كه در دانشكده ها، دانشگاه ها و مؤسسات تحقيقاتي برگزار مي گردد تحت نظارت، مديريت و سازماندهي وزارت علوم قرار دارد. علاوه بر اين وزارت كشور و وزارت علوم عهده دار مسئوليت توسعه سياست گذاري، اصلاح ومديريت آموزش عالي كشور مي باشند. دانشگاه هاي خصوصي نيز بسرعت در حال گسترش مي باشند.

سياستهاي آموزشي

پس از پايه گذاري جمهوري خلق چين طي سال 1949، دولتها و حزب كمونيست چين به تاكيد بر اجراي سياست هايي در جهت توسعه آموزش عالي مبادرت نمودند. به نحوي كه پس از جلسه يازدهم كميته مركزي حزب كمونيست چين، ساختار آموزش عالي كشور با تغييرات ساختاري و توسعه مشهودي مواجه گرديد. طبق آمار بدست آمده طي سال 1998، 1984 مؤسسة آموزش عالي فعاليت دارد كه بر 1022 مؤسسة آموزش عالي عمومي و 962 مؤسسة آموزش عالي بزرگسالان مشتمل مي گردد. تعداد كل دانشجويان ورودي طي اين سال بر 1083600 نفر، تعداد دانشجويان مراكز آموزش عالي رسمي بر 3408800 نفر، تعداد ورودي هاي جديد مؤسسات آموزش عالي بزرگسالان بر 1001400 و كل دانشجويان مؤسسات آموزش عالي بزرگسالان بر 2822200 نفر بالغ مي گردد. از تعداد كل مؤسسات آموزش عالي بالاتر از كارشناسي بالغ بر 72500 موسسه (15000) به مقطع PHD و 57300 موسسه به مقطع كارشناسي ارشد تعلق دارد. تعداد كل ثبت نامي دانشجويان مقطع بالاتر از كارشناسي بر 198900 نفر طي سال 1998 بالغ مي گردد. طي سالهاي 1990 تا 1998، تعداد دانشجويان كالج ها و دانشگاه هاي كشور از رشد 67 درصدي برخوردار بوده است به نحوي كه تعداد دانشجويان و از 3729000 نفر بر 6231000 بالغ گرديده است. تعداد دانشجويان بالاتر از كارشناسي ارشد نيز 114% رشد داشته و از 93000 نفر بر 198900 نفر بالغ گرديده است. در پايان سال 1997، نرخ ثبت نامي مؤسسات آموزش عالي بر 07/9% بالغ گرديد.

فرهنگ دانشگاهي

با بررسي مستقيم فرهنگ دانشگاهي بر دانشجويان، توسعه و آموزش، دانشگاه هاي چين تاكيد عمده اي پرورش فرهنگ سالم دانشجويي دارند چرا كه نقش مهمي در شخصيت آن ها دارد.اغلب دانشگاه هاي چين به سازماندهي فعاليتهاي گسترده اجتماعي در جهت بهبود فرهنگ دانشجويي مبادرت مي نمايند. از جمله اين فعاليتها مي توان به انجام آزمايشات علمي، برقراري تبادلات دانشجويي، برگزاري مسابقات ورزشي و انجام فعاليتهاي رفاهي و اجتماعي اشاره نمود. علاوه بر اين دانشگاه هاي كشور امكان پرداختن به هنرهاي نمايشي، رقابتهاي ورزشي و بازديد از آثار تاريخي را براي دانشجويان خارجي فراهم مي سازند. با مشاركت در اين گونه فعاليتها، دانشجويان خارجي با فرهنگ چيني آشنايي يافته و نرخ تبادل اساتيد و دانشجويان چيني افزايش مي يابد.

شرايط ورود به دانشگاه هاي دولتي

احراز حداقل نمره 380-280 و بالاتر (براي برخي از دانشگاه ها) جهت پذيرش در دانشگاه هاي دولتي كشور چين الزامي است. به پنج دسته از دانشجويان خارجي اجازه ورود داده مي شود، دانشجويان دوره كارشناسي زير رده سني 25 سال با تحصيلات كامل متوسطه، دانشجويان زير رده سني 35 سال كه حداقل دو سال از دوره كارشناسي را گذرانده باشند، دانشجويان زير رده سني 45 سال برخوردار از مدرك كارشناسي ارشد، داوطلبان زير رده سني 35 سال براي مقطع كارشناسي ارشد، داوطلبان مقطع دكتري زير رده سني 40 سال كه از مدرك كارشناسي ارشد برخوردار مي باشند. گفتني است كه جهت پذيرش دانشجويان خارجي در رشته هاي علوم، مهندسي، كشاورزي و داروسازي برگزاري آزمون مربوطه در سفارت خانه متبوع الزامي است.علاوه بر اين دانشجويان ملزم به ارائه گواهي نامه معاينه بدني مي باشند كه توسط مسئولان قرنطينه جمهوري خلق چين براي دانشجويان خارجي صادر مي گردد.

از جمله مهم ترين سازمان هايي كه به ارزيابي مدارك دانشگاهي مبادرت مي نمايند، مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

- كميته ارزيابي مدارك دانشگاهي كشور

- انجمن آموزش چيني براي مبادلات دانش جو در سطح بين المللي

پذيرش تحصيلي

ورود به دانشگاه از طريق ثبت نام صورت مي گيرد و كميته پذيرش استان ها تحت نظارت وزارت آموزش عهده دار اين مسئووليت مي باشد. بورس تحصيلي نيز براساس شرايط جسماني واخلاقي دانشجويان اعطا مي گردد. كمك هزينه هاي ويژه اي نيز به اقليتها و داوطلبان خارجي دانشگاه هاي چين اعطا مي گردد. آزمون هاي سراسري دانشگاهي به مدت ده روز در اوايل ماه جولاي برگزار شده كه داوطلبان مي توانند در يك يا دو گروه آموزشي انساني/ فني / مهندسي شركت نموده و از مؤسسات ودانشگاه هاي مورد نظر خود به ترتيب اوليت تقاضاي پذيرش نمايند. نتايج آزمون جهت ثبت نام از افراد تعيين كننده است علاوه براين قبل از پذيرش در خصوص رفتار اجتماعي و اخلاقي دانشجويان تحقيقاتي صورت مي گيرد. دربرخي از مؤسسات آموزش عالي دانشجويان ملزم به برخورداري از شرايط جسماني خاصي مي باشند. اخيراً كشور چين آموزش عالي را به صورت آزاد ارائه مي دهد. دانش جويان شهريه اي نمي پردازند و مي توانند ازخوابگاه هاي دانشجويي استفاده نمايند. هم چنين به دانشجوياني كه بامشكل مالي مواجه مي باشند دارند بورس تحصيلي يا يارانه اختصاص مي يابد. خوابگاه مهم ترين بخش زندگي دانشجويي است كه توسط دانشجويان و از طريق اتحاديه دانشجويي نظارت مي گردد. گفتني است كه اين اتحاديه تحت نظارت فدراسيون دانشجويان چين فعاليت مي نمايند. نظام آموزش عالي كشور در حال اصلاح بوده و طي سال هاي اخير دانشجويان بيشتري از بورس تحصيلي برخوردار گرديده اند. طبق سياست هاي آتي كسور اين روند ادامه يافته و نهايتاً نظام اعطاي كمك هزينه تحصيلي به تصويب رسيد. آندسته از دانشجوياني كه به تسلط بر زبان چيني نائل نيامده و يا سطح زباني آن ها بسيار پايين است ملزم به يادگيري زبان چيني ظرف مدت يك تا دو سال در حد ابتدايي و دانشجويان مقطع كارشناسي ارشد و بالاتر نيز ملزم به گذراندن دوره 2 ساله تكميلي آموزش زبان چيني مي باشند.

پذيرش دانشجويان خارجي

شرايط پذيرش دانشجويان خارجي در جدول ذيل درج گرديده است:

در آغاز سال تحصيلي 2003 ، دانشگاهها وكالجهاي مختلف چين ، به پذيرش مجموع 6 /2 ميليون دانشجوي جديد مبادرت نمودند كه اين رقم نسبت به سال گذشته 000/ 800 نفر افزايش نشان مي دهد. اكثر دانشجويان جديد در رشته هاي فني ،مهندسي ، مديريت ، هنر و پزشكي پذيرش گرديده اند. كشور چين در نظر دارد، طي برنامه 5ساله دهم ( در فاصله سالهاي2005-2001 ) تعداد كل دانشجويان شاغل به تحصيل را به 16 ميليون نفر افزايش دهد كه دراين صورت پذيرش بيش از 11 ميليون دانشجوي جديد در مراكز دانشگاهي الزامي است. طبق پيش بيني هاي به عمل آمده در برنامه فوق، پيش بيني گرديده 15 درصد كل دانش آموزان مدارس متوسطه به دانشگاه راه خواهنديافت ، كه در آن صورت، سالانه بيش از 600 هزار دانشجو از دانشگاهها فارغ التحصيل خواهند شد .

نظام ارزيابي تحصيلي

نمرات آزمون ورودي دانشگاه هاي كشور چين بر مبناي درصد ارزيابي مي گردد كه حداكثر نمره 500 است. حداقل نمره لازم جهت ورود به دانشگاه و يا دانشكده تربيت معلم بين 280 تا 370 نمره متغير مي باشد.اين در حالي است كه نظام اصلي نمره دهي كه عمدتاً توسط مؤسسات آموزش عالي مورد استفاده قرار مي گيرد از سال 1976 به شرح ذيل بوده است:

بالاترين نمره: 100-90

نمره قبولي: 60

پايين ترين نمره: 59-0

برخي از مؤسسات آموزش عالي نيز از معيار نمره بندي 5 براي عالي، 4براي خوب، 3 براي متوسط، 2 براي ضعيف و 1 براي بد استفاده مي نمايند.

معيار نمره دهي

معيار نمره دهي در نظام آموزش عالي كشور چين بر تقسيم بندي ذيل استوار مي باشد:

نظام پنج تايي نظام چهار تايي

A < عالي A < عالي

B < خوب B < خوب

C <متوسط C < ضعيف

D < ضعيف D < مردود

F < مردود

لازم به ذكر است كه در اكثر موارد جهت اعطاي نمره از حروف لاتين (A ,B , C , D ) در عوض معادل آن ها در زبان چيني استفاده مي شود. اغلب نمرات عددي از 100- 0 تعيين وبرخي از دروس نيز بر مبناي قبول يا ردي ارزيابي مي گردند.

تغييرات و اصلاحات آموزشي

كانون توجه به نظام آموزش عالي چين اصلاح نگرش هاي روشنفكرانه در كشور و ايجاد حس رقابت ميان دانش جويان در كليه زمينه هايي است كه منجر به پيشرفت كشور مي گردد. مطابق چنين سياستي آينده كشورمتكي به نسل جوان است تا در قرن جديد آن را رهبري نمايد. از آنجاييكه سيستم اقتصادي چين كاملا متمركز است از اين روي سيستم آموزشي كشور نيز با آن هماهنگ شده و به صورت متمركز با ادارات و دولتهاي محلي و مركزي ويژه آموزشي درآمده است. از جمله عمده ترين نقيصه هاي اين سيستم مي توان بر تمركز عمده مسؤوليت بر عهده حكومت مركزي و عدم برخورداري مدارس از، اختيارات و انعطاف پذيري لازم جهت ارائه برنامه هاي آموزشي متناسب با نيازهاي اجتماعي اشاره نمود. از سوي ديگر از آنجاييكه برنامه هاي آموزشي بصورت جداگانه توسط گروه هاي آموزشي مركزي و ادارات محلي برنامه ريزي مي گرديد از اين روي ساختار آموزشي كشور غيرمنطقي و از هم گسسته بوده و تعداد زيادي روش هاي منفرد آموزش عالي وجود داشت كه با يكديگر تداخل داشته و برخي از مؤسسات آموزش عالي نيز از كيفيت آموزشي بسيار پاييني برخوردار بودند. از اين روي، تغيير ساختار آموزشي مؤسسات آموزش عالي سياست كليدي به شمار مي آمد. از جمله مهم ترين تغييرات اعمال شده در ساختار آموزش كشور مي توان به اعمال تغييراتي در سياست هاي برنامه ريزي آموزشي، مديريت، سرمايه گذاري. استخدام و موقعيت شغلي معلمين اشاره نمود. از جمله ديگر تغييرات كلي اعمال شده بر ساختار آموزش عالي كشور مي توان به تسهيل رابطه ميان دولت، جامعه و آموزش عالي كه به شكل گيري سيستم جديد آموزشي منجر گرديد اشاره نمود. در ساختار جديد آموزشي حكومت مركزي عهده دار مسؤوليت برنامه ريزي كلي و مديريت كلان آموزشي است و اين در حالي است كه مؤسسات آموزش عالي پيرو قانون بوده و در عين حال از اختيارات كافي جهت برنامه ريزي آموزشي مطابق با نيازهاي جامعه بهره مند مي باشند.با اعمال تغييرات در سياست هاي برنامه ريزي آموزشي، سيستم قديمي كه بر اتخاذ تصميمات حياتي توسط حكومت مركزي استوار بود، نقض گرديده و سيستم جديدي با مركزيت دولت به وجود آمد. با اعمال چنين اصلاحاتي، سياست توسعة آموزش عالي با مشاركت نيروهاي اجتماعي تشويق و مورد حمايت واقع گرديد. با اعمال تغييراتي در سيستم مديريت آموزشي روند، ارتباطي ميان دانشگاهها، دولت و جامعه به تدريج تسهيل شد. لازم به ذكر است كه ارتباطات مذكور به واسطه تعديل، مشاركت و ادغام صورت پذيرفت. در اين اثنا، سيستم آموزشي در دو سطح مختلف طرح ريزي گرديد. به عبارت ديگر دولت هاي محلي و مركزي از مسؤوليت هاي متفاوتي در حوزه برنامه ريزي آموزشي و طرح ريزي كلي و مديريتي برخودار گرديدند. نتيجتاً، سياست تداخل آموزشي لغو شده و در عين نظارت كامل دولت، قدرت بيشتري به مؤسسات آموزش عالي محول گرديد. علاوه بر اين اختيار بيشتري جهت برنامه ريزي آموزشي با توجه به قوانين جامعه و قانون ها به مؤسسات واگذار گرديد. از سال 1992، تعداد 251 مؤسسه آموزش عالي در هم ادغام شده و به 135 مؤسسه كاهش يافته است. تعداد 87 مؤسسة آموزش عالي بزرگسالان نيز ادغام گرديده است. علاوه بر اين از تعداد 177 مؤسسة آموزش عالي 43 موسسه به وزارت آموزش، 44 موسسه به ادارات مركزي آموزش و 90 موسسه به دولتهاي محلي تعلق گرفت. همچنين 168 مؤسسة آموزش عالي كه مستقيماً تحت نظارت اداره مركزي آموزش قرار داشته تحت نظارت دولت محلي قرار گرفت. 8 مؤسسه آموزش عالي نيز كه توسط ادارات تخصصي ايالتي نظارت مي گرديد، تحت نظارت كميته هاي آموزشي ايالتي قرار گرفت. 317 مؤسسة آموزش عالي توسعه يافته و برنامه ريزي آموزشي بصورت بين موسسه اي خصوصي در آنها به مورد اجرا گذارده شده است 241 مؤسسة آموزش عالي نيز در قالب 5218 پروژه سرمايه گذاري به فراهم سازي امكانات آموزشي مناسب در سطوح مختلف مبادرت نموده اند. علاوه بر اين فرآيند ارتباطي ميان مؤسسات آموزش عالي و جامعه تقويت گرديده و ظرفيت دانشجويان مؤسسات آموزش عالي افزايش يافت. سيستم مالي نظام قديم آموزشي نيز كه بر اساس وابستگي كامل به دولت پايه ريزي گرديده بود، به سيستم جديد تغيير يافته و سيستم جديد با قابليت جذب سرمايه از محل كانالهاي گوناگون با مسؤوليت عمده دولت به تدريج پايه ريزي و تكميل گرديد. با تغيير سيستم جذب، حقوق و موقعيت شغلي افراد نيز تغيير يافت. به عبارت ديگر با اعمال سياست هاي جديد جذب دانشجو، كليه شهروندان چيني بدون توجه به وضعيت اقتصادي از امكانات آموزشي عالي بهره مند شده و سيستم جديد خودپرداز هزينه تحصيلات آموزش عالي داير گرديد. به موجب چنين سياستي هزينة تحصيلي دانشجويان موفق بصورت كمك هزينه هاي دانشگاهي، اخلاقي و وام تحصيلي، ارائه فرصت هاي شغلي پاره وقت به دانشجويان مواجه با فقر اقتصادي تامين گرديده علاوه بر اين، پايه گذاري آموزشي بر استعدادهاي خلاق استوار گرديد. با اعمال تغييراتي در ساختار نظام اداري داخلي، تغييراتي در نظام كاركنان و نحوة تقسيم نيروي كار به وقوع پيوست. در ابتدا بر اساس دلايل منطقي، حدود ساختار سازمان مشخص شده، كادر آموزشي تنها به فكر انجام وظيفه و رفع مسؤوليت نبوده، انتصابات و دستيابي به فرصت هاي شغلي با موفقيت هاي شخصي فرد تعيين شده و اجراي مكانيسم تقويت و تشويق به ايجاد شوق و جديت در آموزش منجر گرديد. از جمله ديگر تغييراتي كه در ساختار آموزش عالي كشور چين اعمال گرديده مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1 . تشكيل هستة ثابت آموزشي در مؤسسات آموزش عالي

در مؤسسات آموزش عالي، اين عقيده به صورت غالب درآمده است كه پرورش استعدادها به عنوان رسالت اصلي نظام آموزشي كشور مطرح بوده، توجه به برنامه هاي آموزشي آهنگ اصلي توسعه كشور را پر طنين تر ساخته و تغيير در ساختار نظام آموزشي پايه مقدم بر هر تغيير ديگري است. طي سالهاي پايان دهه 1980 تا ابتداي دهه 1990، بودجه كافي ويژه حوزه آموزش و تقويت بنيه علمي دانشجويان و اساتيد وجود نداشت. از اين روي بحران افت تحصيلي به صورت ناگهاني نمايان شد. به منظور توقف اين روند، كميته آموزش ملي سابق، به اجراي برنامه اي فعال و ارائه نظريات و راهنمايي هاي خود در خصوص ارزيابي ابعاد مشكلات و ارائه راهكارهايي جهت بر طرف نمودن مشكلات مبادرت نمود. بنابر مفاد برنامه يكپارچة كميته آموزش ملي، ادارات آموزش اجرايي نيز عهده دار سياست گذاري ها و فعاليت هايي در جهت توقف سير افت تحصيلي در منطقة تحت حكومت خود مي باشند.

2 . تكميل و بازنگري فهرست عناوين رشته هاي دانشگاهي و اصلاح ساختار كلي سياست برنامه ريزي آموزشي

طي سال 1997 كميتة آموزش ملي سابق، اقدام به اجراي دور جديد بازنگري فهرست عناوين دوره هاي كارشناسي مبادرت نمود. روند مذكور در جهت پيگيري سياست علمي و استانداردسازي رشته ها و تطابق آنها با يكديگر، به مورد اجراء درآمد. بازنگري فوق در جولاي سال 1998 و پس از تحقيقات 1 ساله به پايان رسيد. متعاقب اين بازنگري تعداد كلي رشته هاي تحصيلي از 504 رشته به 249 رشته كاهش يافت. بعدها، وزارت آموزش، به توسعه ايده اصلي بازنگري طرح آموزشي رشته هاي كارشناسي در مؤسسات آموزش عالي مبادرت نموده و روند بهبود و اصلاح طرح آموزشي در سطح كارشناسي مؤسسات آموزش عالي به صورت موفقيت آموزي شكل گرفت. در حال حاضر، با توجه به برنامه ريزي وزارت آموزش، كليه مؤسسات آموزش عالي تحت پوشش دور جديد طرح بازنگري آموزشي قرار گرفته اند لازم به ذكر است كه آخرين طرح بازنگري آموزشي در پاييز سال 1999 به مورد اجراء گذارده شد.

3 . ورود به مرحله كليدي تغييرات آموزشي

طي سال 1994، طرح آموزشي كميتة آموزش ملي سابق با عنوان « طرح تغييرات برنامه ها و محتواي آموزشي مؤسسات آموزش عالي» به مورد اجرا درآمد. گفتني است كه طرح مذكور بر پايه گذاري 211 پروژه بزرگ و نزديك به 1000 پروژة كوچك آموزشي تاكيد دارد. طرح فوق بر كليه حوزه هاي آموزشي از قبيل ايدئولوژي آموزشي، محتواي آموزشي، ساختار برنامه آموزشي و متدولوژي آموزشي مشتمل مي گردد. جهت هر چه بهتر صورت گرفتن طرح فوق گروه مشورتي با هدف اعمال تغييرات محتوايي برنامه هاي آموزشي مشتمل بر اساتيد با تجربه محلي كليه رشته هاي تحصيلي تشكيل شد. در حال حاضر طرح مذكور از بيست ميليون عضو در برنامه كاري خود برخوردار بوده كه به اجراي يكصد برنامه جديد پرورش استعدادها و احداث 1000 مركز آموزشي مبادرت مي نمايند. طي سال 1997، كميته ملي جايزه هاي آموزشي تشكيل گرديد كه با مشاركت كميتة آموزش ملي سابق به اعطاي 422 جايزه ملي مبادرت نموده اند. علاوه بر اين پژوهش ملي در جهت مقايسه نرم افزارهاي آموزشي طي سالهاي 1995 و 1997 صورت گرفته و بانك نرم افزار آموزشي با كيفيت بالا ايجاد گرديد.

4 . پرورش استعدادهاي رشته هاي آموزشي پايه

در اواخر دهة 1980، رشته هاي پايه مؤسسات آموزش عالي با مشكلات عديده اي از قبيل بودجه بسيار كم، گروه اساتيد بسيار متغير و كاهش آشكار توانايي دانشجويان مواجه بود در نتيجه، توسعة درازمدت فن آوري و كيفيت آموزش استعدادهاي مراكز آموزش عالي با مخاطره مواجه گرديد. در آن اثنا بود كه كميتة آموزش ملي سابق به راه اندازي مباني آموزش رشته هاي پايه مبادرت نمود. تا پايان سال 1998، 84 اصل آموزشي ويژه دانشجويان با استعداد رشته هاي علوم پايه، 51 اصل ويژه رشته هاي پايه هنري، 45 اصل ويژه رشته هاي مهندسي و 13 اصل ويژه علوم اقتصادي با موفقيت تنظيم گرديد. متعاقب اصول فوق بسياري از فارغ التحصيلان برجسته مدارس متوسطه و دانشگاه ها جذب بازار كار شده و توانايي دانشجويان و ميزان ابتكار اساتيد بر خلاف گذشته افزايش يافت.

5 . طرح ارتقاء آموزش فرهنگي دانشجويان و كشف روشهاي جديد پرورش استعدادهاي درخشان

طي سال 1995 كميته آموزش ملي سابق تصميم به ارتقاء سطح آموزش فرهنگي دانشجويان گرفت. در راستاي اجراي اين طرح، ارتقاء سطح فرهنگي دانشجويان، ارتقاء سطح ايدئولوژيك و اخلاق و كيفيت فرهنگي، بهبود كيفيت كار و وضعيت جسماني و روحي بصورت منظم با يكديگر تلفيق گرديد. طي اين طرح، دانش نظري، كار عملي و ارتقاء سطح توانايي دانشجويان مدنظر قرار گرفته و كيفيت آموزشي در سطح بالايي تقويت گرديد. گفتني است كه 52 مؤسسة آموزش عالي بصورت آزمايشي در اين طرح مشاركت داشتند. گفتني است كه مؤسسات فوق به مشخص نمودن برنامه مطالعة اجباري، تقويت آموزش كلاسي، ارائة سخنراني ها و سازماندهي انواع فعاليتهاي فرهنگي در جهت پيشبرد برنامه توسعه مبادرت مي نمايند. تعدادي از مؤسسات آموزش عالي تنها به بررسي نيازهاي اساسي و ارزيابي استاندارد برنامه توسعه مبادرت نمودند و اين در حالي است كه ساير مؤسسات اقدام به تطابق پرورش استعدادها و برنامه هاي آموزشي در سايه نيازهاي جديد نمودند. پس از 3 سال بررسي آزمايشي، وزارت آموزش به تصويب لايحة « بررسي نظرات مختلف در خصوص ارتقاء فرهنگي دانشجويان»، تشكيل مبادرت نمود. كميتة جهت دهنده آموزش فرهنگي و تصويب 32 اصل از « اصول ارتقاء آموزش فرهنگي دانشجويان» اجراي چنين اقداماتي خود حاكي از اين بود كه ارتقاء آموزش فرهنگي دانشجويان به طور كامل در سراسر كشور به مورد اجرا درآمده است.

6 . احياء برنامه هاي آموزش عالي كوتاه مدت 3-2 ساله در قالب طرح تغييرات آموزشي

كميتة آموزش ملي سابق به طراحي 216 برنامه آزمايشي در جهت اعمال تغييراتي در ساختار نظام آموزش و تقويت دوره هاي كوتاه مدت 3-2 سالة آموزش عالي در سطح ملي مبادرت نموده، احداث كالج هاي آزمايشي به شكل موفقيت آميزي افزايش يافته و تعدادي از رشته ها و كالج ها با هدف ارائه برنامه هاي آموزشي كوتاه مدت تشكيل يافته است. در حال حاضر شرايط و تجهيزات آموزشي كالج ها از رشد عمده اي برخوردار گرديده و روند تغييرات آموزشي سرعت يافته است. از سوي ديگر توانايي كلي در زمينة فراهم سازي تجهيزات آموزشي، به طور قابل ملاحظه اي تقويت شده و موفقيت هاي مهمي در اين زمينه كسب شده است. طي تغييرات آموزش عالي كوتاه مدت 3-2 ساله تجربيات و موفقيت هاي بزرگي بدست آمده كه در روند توسعة آموزش عالي فني حرفه اي مفيد مي باشد. طي سالهاي اخير سياست كلي كشور فعالانه به توسعه آموزش عالي فني حرفه اي و فراهم سازي موقعيتهاي جديد جهت توسعة دوره هاي آموزشي كوتاه مدت 3-2 ساله تاكيد مي نمايد.

7 . پايه گذاري سيستم مديريت كلان جهت ارتقاء كيفيت آموزش عالي و ايجاد پيشرفت پايدار

در سال 1993، ادارة آموزش عالي كميتة آموزش ملي به بررسي طرح سنجش آموزشي مبادرت نمود. اين طرح با هدف كمك به مؤسسات آموزش عالي و در جهت شناسايي ايدئولوژي جهت دهندة دانشگاهي، ارتقاء شرايط دانشگاهي و نوساماني زير بناي ساختار آموزشي تعميق بخشي روند اصلاحات آموزشي، ارتقاء سطح مديريت و راه اندازي سيستم اجرايي خود محور به مورد اجرا درآمد. از اين روي با اجراي طرح مذكور كيفيت آموزشي كشور به طور مداومي پيشرفت نموده و اثر بخشي دانشگاهي افزايش مي يابد. سنجش آموزش در مقطع كارشناسي بر اصل پيشبرد اصلاحات و احداث دانشگاه همزمان با سنجش آن استوار مي باشد. سه فرم سنجش آموزشي وجود دارد كه از آن جمله مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

نخستين فرم سنجش آموزشي ويژه آندسته از دانشگاه هايي است كه از پايه آموزشي نسبتا ضعيف و سابقه كوتاه آموزشي در مقطع كارشناسي برخوردار مي باشند. دومين فرم سنجش آموزش عالي ويژه سنجش آندسته از دانشگاه هايي است كه از پايه سطح آموزشي و سابقه نسبتا بالاي آموزشي در مقطع كارشناسي برخوردار مي باشند. آخرين فرم سنجش آموزشي ويژه آندسته از دانشگاههايي است كه از لحاظ سطح كيفي بين دو سطح عالي و ضعيف قرار دارند. از سال 1994، تعداد 146 مؤسسة آموزش عالي با پاية ضعيف و سابقه كوتاه مدت آموزشي در مقطع كارشناسي به گذراندن سطح پايين سنجش به صورت گام به گام مبادرت نموده و تعداد 10 دانشگاه كليدي نيز به سنجش در سطح عالي مبادرت نموده اند. پيشرفت طرح سنجش آموزشي به علت بازتاب مؤثر گروه هاي آموزشي اداره كننده مؤسسات آموزش عالي و اجراي قانون « توسعة كيفيت آموزش عالي» چشمگير بوده است.

8 . تاكيد بر اهميت تحقيقات تئوريك آموزش عالي و اصلاح جهت گيري آموزش تئوريك با آموزش علمي

در ابتداي سال 1993، هم گام با سه دپارتمان ديگر، دپارتمان آموزش عالي كميتة آموزش ملي متفقاً به تشكيل تيم تحقيقاتي جهت اجراي « تحقيقات تئوريك آموزش عالي سوسياليستي» مبادرت نمودند. طرح مذكور با تأكيد بر ارائه برنامه هاي آموزش عالي با حروف چيني و پايه گذاري چنين نظام آموزشي به مورد اجرا درآمد. تيم مذكور به انجام تحقيقات تئوري خود با حمايت دپارتمانهاي اداري، در سطوح مختلف مبادرت نمود. پس از 4 سال تلاش، چندين موفقيت تحقيقاتي من جمله طراحي «كليدهاي آموزش عالي تئوريك با حروف چيني» حاصل گرديده و در سيستم آموزش عالي نفوذ عمده اي پيدا كرد. پس از تحقيقات، در ساية گسترش ساختار مدرنيته سوسياليستي و اصلاحات آموزش عالي و ورود به هزارة جديد، وزارت آموزش نيز به تشكيل تيم تحقيقاتي جهت اجراي طرح « آموزش عالي چين در قرن بيست و يكم» مبادرت نمود. گفتني است كه تيم تحقيقاتي فوق به انجام تحقيقات تئوريك آموزش عالي سوسياليستي با حروف چيني مبادرت مي نمايد.

9 . تصويب قوانين ويژه مديريت آموزش عالي

در 29 آگوست سال 1998، طي چهارمين كنفرانس و نهمين نشست كميتة مجلس ملي « قانون آموزش عالي جمهوري خلق چين» به تصويب رسيد. گفتني است اين قانون از اول ژانويه سال 1999 به مورد اجراء درآمده است. قانون آموزش عالي نخستين مدرك قانوني آموزش عالي در قوة مقننه كشور است. تصويب قانون فوق به استانداردسازي ارتباط اجتماعي پيچيده خارجي و داخلي برنامه هاي آموزش عالي و فعاليتهاي آن منجر گرديده است.

10 . تضمين تعميق بيشتر اصلاحات از طريق توسعة شرايط آموزشي

طي سالهاي اخير راه حل هايي جهت افزايش بودجه و بهبود شرايط آموزشي ابداع گرديده است. درحال حاضر، تخصيص طرح وام بانك جهاني، با بودجه كل 70 ميليون دلاري جهت ارتقاء وضعيت امكانات آزمايشگاهي رشته هاي پايه مؤسسات آموزش عالي از جمله اين راه حل ها مي باشد. دولتهاي محلي در سطوح مختلف، به اقدامات جدي در جهت افزايش بودجه مؤسسات آموزش عالي محلي مبادرت نموده اند گفتني است كه اين اقدامات عمدتا درجهت ارتقاء ساختار رشته ها، پايه ها، برنامه هاي آموزشي، آزمايشگاه ها و كتابخانه هاي مؤسسات آموزش عالي و در جهت توسعة شرايط مادي اين مؤسسات صورت مي پذيرد.

11. ارتقاء تكنولوژي، آموزش و تحقيقات در مؤسسات آموزش عالي

طي سالهاي اخير، پيشرفت هاي چشمگيري در خصوص پرورش استعدادها، دانش، علوم و تكنولوژي كشور صورت گرفته و مؤسسات آموزش عالي به اجراي تحقيقات عملي و توسعه در سايه بناي اقتصادي كشور مبادرت مي نمايند. در اين اثنا همچنين تلاشهاي عمده اي در جهت تقويت ساختار اقتصادي و اجراي تحقيقات پايه صورت گرفته است. علاوه بر اين، مؤسسات آموزش عالي به احداث پارك هاي علمي و اجراي پروژه هاي تكنولوژي بالا به صورت مشترك با حوزه صنايع مبادرت مي نمايند.

كادر آموزشي

طي سالهاي پاياني دهه 1980 تا ابتداي دهه 1990، مشكلات عمده اي نظير سن بالاي اساتيد، كمبود اساتيد جوان و توانايي پايين كادر آموزشي، به طور مشهود، در ساختار كادر آموزشي مؤسسات آموزش عالي كشور نمايان گرديده است. جهت تغيير شرايط، گروه هاي آموزشي اداري به اجراي سياست هاي متفاوتي در سطوح مختلف و مؤسسات آموزش عالي مبادرت نموده و انواع اقدامات را به عمل آوردند. پس از گذشت 10 سال، طي تلاشهاي مداومي، كليه اين قبيل مشكلات بصورت اوليه برطرف گرديداز جمله مهم ترين اصلاحات به عمل آمده در ساختار كادر آموزش عالي كشور مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- با تعداد فراوان اساتيد جوان كه به عرصه آموزش عالي كشور وارد شدند، ساختار سني اساتيد تنظيم شده و تيم هاي پشتيباني آموزشي و تحقيقاتي به واسطه ارتقاء سطح علمي اساتيد جوان تشكيل گرديد. بدين ترتيب تعداد اساتيد بالاي رده سني 45 سال در كادر آموزشي تمام وقت از 27/63% طي سال 1991 به 56/75% طي سال 1998 افزايش يافت.

2- سياست هاي مربوط به پيشبرد شرايط اتخاذ گرديده و ساختار كادر آموزشي تنظيم گرديد. تعداد اساتيد تمام وقت با مهارت كاري بالا از 99500 نفر طي سال 1991 به 152600 طي سال 1998 افزايش يافت.

3- نسبت اساتيد برخوردار از مدارک علمي PHD و کارشناسي ارشد مؤسسات آموزش عالي افزايش يافته و ساختار درجه مدرك تحصيلي اساتيد تنظيم گرديد. به نحوي که تعداد اساتيد تمام وقت برخوردار از مدرك علمي دکتري و کارشناسي ارشد از 04/18% طي سال 1991 به 75/27% طي سال 1998 افزايش يافت.

4- در نهايت ساختار جذب اساتيد تربيت شده از طريق آموزش ضمن خدمت تنظيم گرديد. بر اين اساس طرح آموزش با مدرك ضمن خدمت، انتخاب اساتيد جهت حضور در مراکز علمي خارج و انجام مطالعات پيشرفته و تحقيقات مشترك پيشنهاد گرديد. علاوه بر اين با به كارگيري دانشجويان فارغ التحصيل مراکز آموزش عالي خارج از كشور، ساختار کادر آموزشي کشور تقويت شده و توسعه يافت.

دستاوردهاي آموزشي

از جمله مهمترين دستاوردهاي مقطع آموزش عالي كشور چين مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- احداث مراكز آموزش عالي خارجي وابسته به دانشگاههاي چين

با توسعه مراكز آموزش عالي در كشور چين و ارتقاء كيفيت علمي و آموزشي دانشگاهها و استقبال بي سابقه دانشجويان خارجي از تحصيل در دانشگاههاي كشور ، طي سالهاي اخير، تعدادي از دانشگاههاي معتبر اين كشور از طريق مشاركت با كشورهاي خارجي به افتتاح مدارس و مراكز آموزش دانشگاهي چيني در خارج از كشور مبادرت نموده و برخي نيز به صورت مستقل و انحصاري، توسط دانشگاههاي چين راه اندازي گرديده و به فعاليت آموزشي مي پردازند. طبق آمار منتشره از سوي وزارت آموزش عالي چين، تاكنون بيش از 20 دانشگاه چيني مبادرت به راه اندازي مؤسسات آموزشي وابسته در خارج از كشور نموده اند كه طي سالهاي آتي برتعداد آن افزوده خواهدشد. ورود مراكز علمي – آموزشي چين به صحنه رقابت بين المللي پس از عضويت اين كشور در سازمان تجارت جهاني ، و افزايش روز افزون راه اندازي اينگونه مراكز آموزشي در خارج از كشور ، وزارت آموزش چين را بر آن داشت كه به وضع قوانين و مقررات ويژه دانشگاهي مبادرت نمايد. مطابق چنين قوانيني، دانشگاههاي چيني مستقر در خارج از كشور ملزم به دريافت مجوز فعاليت از وزارت آموزش چين و مراعات قوانين و مقررات كشوري در كليه مراحل آموزشي مي باشند. علاوه بر اين ، دانشگاه هاي فوق هم چنين ملزم به تدريس دروس آموزشي مطابق سيستم آموزشي كشور و احراز حمايتهاي قانوني لازم از كشور خارجي مربوطه مي باشند. درغير اين صورت، مدارك صادره از سوي اينگونه مراكز از نظر وزارت آموزش عالي چين فاق اعتبار مي باشند.

2- افزايش تعداد دانشجويان جديد

از سال 2001 ، با اجراي مصوبه شوراي دولتي، مبني بر افزايش تعداد دانشجويان ثبت نامي، دانشگاه هاي كشور،پذيراي تعداد بيشتري از دانشجويان بوده اند.گفتني است كه برنامه فوق به منظور پرورش افراد توانا و مستعد در جهت مدرنيزه سازي چين پيش بيني شده است. طبق آمار بدست آمده، طي سال 2000 ، از بالغ بر6 /4ميليون نفر دانشجوي جديد، دردانشگاه هاي سراسر چين ثبت نام بعمل آمده و در اين ميان دانشگاه هاي عادي از 2/2 ميليون، دانشگاه هاي بزرگسالان از 47/1ميليون و ساير آموزشگاه هاي عالي از900 هزار دانشجوي جديد ثبت نام به عمل آورده اند. دراين اثنا، آموزش عالي حرفه اي نيز با سرعت زيادي به پيش مي رود، به نحويكه بالغ بر07/1ميليون دانشجوي جديد به آموزشگاه هاي عالي حرفه اي راه يافته اند و اين درحاليست كه اين رقم نسبت به سال گذشته، 400 هزار نفر افزايش نداشته است.

3- افزايش پذيرش دانشجو

مطابق آمار بدست آمده،پيش بيني مي گردد طي سال2003، بالغ بر35/3 ميليون دانشجوي جديد از سوي دانشگاههاي مختلف كشورچين پذيرش گردند كه اين تعداد نسبت به سال 2002 ،150 هزار نفر افزايش خواهد داشت. به عبارت ديگر، در سال2002 از مجموع 27/5 ميليون نفر شركت كننده كنكور سراسري، تعداد 2/3 ميليون نفر به دانشگاهها راه يافتندكه از اين تعداد، 64 /1ميليون دانشجو در مقطع كارشناسي و باقي درمقاطع كارشناسي ارشد و دكتري پذيرش شدند.طي اقدامات به عمل آمده ، دولت چين در تلاش جهت افزايش نرخ ساليانه داوطلبين ورود به دانشگاه ها و مراكز آموزش عالي ، از 15 در صدفعلي به23 درصد طي سال2010 مي باشد.

4- استقبال از دانشجويان خارجي

كشور چين به منظورمساعدت به تقويت تبادلات آموزشي دو جانبه و چند جانبه همچنان از تحصيل دانشجويان خارجي در اين كشور استقبال مي نمايد. به گفته وزارت آموزش چين همزمان با اين روند، تلاش درجهت آموزش زبان چيني به عنوان يك زبان خارجي به خارجيان افزايش يافته و با پيوستن كشور به سازمان تجارت جهاني ، اين كشور به توسعه سياستهاي آموزش و پرورش چين در صحنه جهاني مبادرت نموده است . بنا بر تحقيقات به عمل آمده توسط اداره مبادلات و همكاري هاي بين المللي وزارت آموزش وپرورش، سياست فوق مورد استقبال خارجيان قرار گرفته و نهادها و موسسات آموزش عالي به گشايش هر چه بيشتر درهاي خود به روي خارجيان و افزايش خدمات آموزشي مبادرت نموده اند. طي چند سال اخير، همچنين شمار دانشجويان خارجي كه جهت تحصيل و يادگيري دوره هاي آموزشي كوتاه مدت، دراز مدت و كسب مدارك دانشگاهي به كشورچين مهاجرت نموده اند، افزايش يافته است. به نحويكه طي سال 2002 ميلادي، از تعداد 52 هزار دانشجوي خارجي در مراكز آموزش عالي كشور چين ثبت نام به عمل آمد. اين در حاليست كه طي سال 1950، نخستين گروه دانشجويان خارجي مشتمل بر33 نفر از اروپاي شرقي به كشورچين سفر كردند. از سال 1950 تا 2000 ، اين كشور از مجموعا 407 هزار دانشجوي خارجي متعلق به 160 كشور ثبت نام به عمل آورده است.

با اعمال سياست اصلاحات و درههاي باز ، شمار دانشجويان خارجي مستقر دركشورچين، افزايش چشمگيري داشته است. طي سال 1978 ،كمتر از 10 هزار دانشجوي خارجي در چين به تحصيل مبادرت نموده اند كه اين رقم طي سال 1992 بر14 هزار، طي سال 1996 بر41 هزار و طي سال 2001 بر52 هزار بالغ مي گرديد. بنا بر تحقيقات به عمل آمده، دليل اصلي افزايش شمار دانشجويان خارجي، ثبات اجتماعي و توسعه اقتصادي كشور چين مي باشد.كسب مدارك علمي كارشناسي ارشد و دكتري از جمله مهمترين اهداف دانشجويان خارجي در چين است.

5- تقويت و توسعه دانشگاه ها

طي سالهاي اخير، كشورچين درصدد توسعه دانشگاه هاي اين كشور و تطبيق اين مراكز با دانشگاه هاي برتر جهان و ارتقاء فرايند آموزش عالي دركشور است. اخيرا درمراسمي درپكن، " جيانگ زمين " رئيس جمهوري خلق چين اظهار داشت كه توسعه دانشگاه هاي كشور، نمايانگر تقويت نظام آموزشي چين است. وي كه درمراسم نودمين سالگرد دانشگاه " چينگ هوا " (Tsinghua) پكن سخن مي گفت، از نهادهاي علمي كشورخواست كه درصدد دستيابي به آخرين وجديدترين دستاوردهاي علمي وفني بوده و همچنان به پژوهش هاي علمي وفني بپردازند." جيانگ زمين " همچنين اظهار داشت كه حزب كمونيست خود تاكنون هزاران فارغ التحصيل ازاين دانشگاه داشته و به تقويت نظام آموزش عالي دركشور بسيار اهميت مي دهد.كارشناسان آموزشي خارجي و چيني نيز درموافقت با رئيس جمهور، اظهار داشته اند كه نهادهاي علمي عالي رتبه كشور، از نقش حياتي در پيشرفت ابداعات فني و تقويت رقابت ميان نهادهاي علمي كشور با ساير نهادهاي جهاني برخوردار مي باشند. به عقيده كارشناسان كشور، دانشگاه هاي پيشرو، ملزم به تقويت نهادهاي تحقيقاتي خود، كسب آخرين مفاهيم آموزشي جامعه جهاني و تقويت نقش خود درفرايند جهاني شدن اقتصاد مي باشند. بنا به اعتقاد آنان، دانشگاه هاي كشور، ملزم به توسعه صنعت فن آوري پيشرفته و هدايت روند ابداعات و نوآوري ، ايفاي نقش كليدي در زمينه فن آوري پيشرفته و تقويت نيروهاي كليدي قدرت چين دربازار رقابت جهاني مي باشند.

" پان يون خه" (pan yunhe) رئيس دانشگاه " جه جيانگ " درشرق چين، اظهار داشت كه دانشگاه هاي برتركشور نيازمند سرمايه گذاري در جهت ارتقاء قدرت رقابت با بهترين مراكز پژوهشي جهان مي باشند. علاوه بر اين، پان افزود كه كشور چين از روند تقويتي چندين دانشگاه برتركشورحمايت خواهد نمود.كشورچين درصدد اختصاص مقادير قابل توجهي درجهت پيشبرد، توسعه وتقويت 100 دانشگاه برتر كشور است كه از آن جمله ميتوان به دانشگاه هاي چينگ هوا،پكن، جه جيانگ و دانشگاه فودان شانگهاي اشاره نمود. از سوي ديگر، فرآيند اصلاحات نظام آموزشي كه از سال 1995 در اين كشور آغاز گرديده ، نتايج پرباري براي كشور در زمينه هاي مختلف به بار خواهد آورد. با توجه به اصلاحات فوق، شمار دانشجويان مراكز آموزش عالي كشور بر 6 /4 ميليون تن بالغ مي گردد. اين در حاليست كه ميزان فوق، طبق آمار رسمي كشور طي سال1999ميلادي، تنها بر2 ميليون و 800 هزار نفر بالغ مي گرديد.

طي سال2002ميلادي، مقامات آموزشي كشور اظهار داشتند كه از تعداد بيشتري از دانشجويان ثبت نام به عمل خواهد آمد، چراكه تجربيات5 سال اخير، اهميت دانشگاه ها به عنوان مراكز مهم رشد اقتصادي كشور را به اثبات رسانده است.