نظام آموزشي كشورهاي جهان

• چشم انداز سياسي-اقتصادي و علمي
• سياست هاي آموزشي
• ساختار نظام آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• آموزش همگاني
• آموزش پيش دانشگاهي
• مقطع آموزش ابتدايي
• مقطع آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آمار تحصيلي
• مؤسسات پايه
• آموزش بزرگسالان
• آموزش غير رسمي
• آموزش فني حرفه اي
• آموزش اقليت هاي قومي
• آموزش معلمان
• آموزش زنان
• آموزش اخلاق
• تكنولوژي آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• اولويت هاي آموزشي
• برنامه ريزهاي آموزشي
• طرح هاي آموزشي
• توسعه آموزشي
• كتابخانه ها و خدمات اطلاع رساني
• پارك هاي علمي
• معضلات آموزشي
• اصلاحات سياسي-اقتصادي
• اصلاحات آموزشي
• قوانين آموزشي
• همكاري ها و تبادلات بين المللي آموزشي
• مديريت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

ساختار نظام آموزشي > آموزش پايه

آموزش پايه

از زمان اعلام « قانون آموزش پايه جمهوري خلق چين» طي سال 1986، برنامه هاي آموزش پايه 9 ساله، بوسيلة دولتها، در سطوح مختلف به اجرا درآمده است. با توجه به آمار سال 1998، نرخ ثبت نام مدارس ابتدايي بر 9/98% و نسبت فارغ التحصيلان مدارس ابتدايي كه به ادامه تحصيلات خود در مقطع متوسطه (شامل فني، حرفه اي) مبادرت مي نمايند بر 3/94% بالغ مي گردد. برنامه هاي آموزش پايه، 90% از جمعيت ملي و مقطع مقدماتي متوسطه 73% از اين جمعيت را تحت پوشش قرار داده است. در نواحي شهري و شهرهاي بزرگ و نواحي ساحلي كه از نظر اقتصادي پيشرفته اند، گسترش جامع آموزش مقطع تكميلي متوسطه (Senior) نيز به وقوع پيوسته است. علاوه بر اين دولت چين اهميت زيادي به گسترش همگاني آموزش پايه در نواحي روستايي و فقيرنشين و اقليت نشين كشور قائل است. طي سال 1987، وزارت اقتصاد به صدور مصوبه «اعمال تغييراتي در نحوه ادارة آموزش پيش دانشگاهي در نواحي روستايي» مبادرت نمود. در حال حاضر، براي بخش ها، شهرها و روستاهايي كه توانايي اداري آنها توسط مسؤولان شهر يا بخش مورد تاييد قرار گرفته است، امكانات آموزش پيش دانشگاهي دولتي فراهم آمده است. تلاش هايي در جهت يكپارچگي، توسعه آموزش و ارتقاء كيفيت نيروي كار به عمل آمده است. گفتني است كه تلاش هاي مذكور به واسطه توسعة اقتصاد محلي و پيشبرد فرهنگ، اخلاق و ارتقاء سطح زندگي شهروندان چيني به سطح استاندارد صورت مي گيرد. از اين روي آموزش روستاييان و اقتصاد محلي از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. در حال حاضر بالغ بر 2/95% از مدارس ابتدايي، 6/87% از مدارس مقدماتي متوسطة (Junior) و 5/71% مدارس تكميلي متوسطه ( Senior ) در شهرهاي كوچك و روستاها واقع گرديده اند. از سوي ديگر وزارت آموزش و وزارت اقتصاد مبادرت به اجراي « طرح ايالتي آموزش پايه درنواحي فقيرنشين» نموده اندكه از سال 1995 تا 2000 به طول مي انجامد. دولت مركزي نيز به تخصيص بودجه اي ويژه بالغ بر 9/3 ميليارد RMB علاوه10 ميليارد RMB تامين شده توسط دولت هاي محلي جهت توسعه شرايط مدارس در نواحي فقيرنشين مبادرت نموده است.

سال تحصيلي در مقاطع آموزش ابتدايي و متوسطه به دو ترم تحصيلي تقسيم مي گردد. سال تحصيلي در مقطع ابتدايي بر38 هفته آموزش ترميك با يك هفته اضافي به عنوان رزرو و 13 هفته تعطيلات مشتمل مي گردد. سال تحصيلي در مقطع مقدماتي متوسطه (Junior) نيز بر39 هفته آموزشي و يك هفته اضافي به عنوان رزرو و 12 هفته تعطيلات مشتمل مي گردد. سال تحصيلي در مقطع تكميلي متوسطه (Senior) نيز بر40 هفته آموزشي با يك يا دو هفته رزرو و 10 تا 11 هفته تعطيلات مشتمل مي گردد. ايام آموزشي در مقاطع ابتدايي و متوسطه، برپنج روز از هفت روز هفته مشتمل مي گردد. در پاييز 1993 ، مدارس ابتدايي و متوسطه به اجراي « برنامه تحصيلي تمام وقت مدارس ابتدايي و متوسطه به صورت آزمايشي» مبادرت مي نمودند. در اين برنامه آموزشي، موضوعات درسي خود به دو دسته دروس دولتي و دروس محلي تقسيم شده وعناوين محلي توسط دولت هاي استاني مطابق با نيازهاي محلي ارائه مي گردد. برنامه درسي مقطع تكميلي متوسطه (Senior) نيز خود شامل دو بخش دروس تئوريك و علمي است كه عناوين درسي تئوريك نيز خود به دو دسته عناوين اجباري و عناوين اختياري تقسيم مي گردد.طي سال 1999، وزارت آموزش چين به طراحي سيستم برنامه تحصيلي پيش دانشگاهي جديد براي قرن بيست و يكم مبادرت نمود. مطابق سيستم مذكور كليه كودكان رده سني 6 سال مناطق شهري و كليه كودكان رده سني 7 سال مناطق روستايي و فقيرنشين ملزم به حضور در مدارس ابتدايي مي باشند. مطابق سيستم مذكور همچنين در مناطق برخوردار از مدارس مقدماتي متوسطه (Junior) كليه فارغ التحصيلان مقطع ابتدايي مي بايد بدون شركت در هيچ آزمون ورودي در كلاس هاي درسي حضور يابند. اين در حالي است كه فارغ التحصيلان مقطع مقدماتي متوسطه (Junior) در صورت تمايل به ادامه تحصيل در مقطع تكميلي متوسطه (Senior) ملزم به شركت در آزمون ورودي محلي، قبل از ورود به اين مقطع مي باشند، علاوه بر اين طي دوره آموزش پايه، حضور در آزمون هاي پايان ترم، انتهاي سال تحصيلي و پيش از فارغ التحصيلي الزامي است. زبان چيني و رياضيات از جمله عناوين درسي اجباري جهت فارغ التحصيلي دانش آموزان مي باشند و اين در حالي است كه ساير عناوين درسي منحصرا در جهت سنجش دانش آموزان ارائه مي گردد.

قانون آموزش پايه

قانون آموزش پايه از اول جولاي 1986 به اجرا در آمده است. در اين قانون بايد هر دانش آموز از 9سال آموزش رسمي برخوردار گردد. جهت برآوردن اين نياز، كودكان ملزم به گذراندن آموزش پنج سال دوره ابتدايي و آموزش چهار ساله دوره مقدماتي متوسطه و يا آموزش شش سال ابتدايي و آموزش سه ساله مقدماتي متوسطه مي باشند. امروزه در كشور چين، نظام 6 و 3 سال متداول تر است (مورد دوم). اما برخي مسائل و مشكلات مانع تحقق فوري اين دوره نه ساله مي گردد. از اين روي در قانون آموزش و پرورش پيش بيني هايي در نظر گرفته شده است كه بر طبق آن مناطق كشور به سه قسمت شهرها و نواحي كه از لحاظ اقتصادي پيشرفت كرده اند، شهرهاي كوچك و روستاهايي كه پيشرفت نسبي داشته اند و مناطقي كه از لحاظ اقتصادي عقب مانده اند تقسيم مي گردد. در نواحي اول و دوم دوره نه ساله آموزشي در اغلب موارد متداول است. آمارها نشان مي دهد در مناطقي كه 91 درصد جمعيت را درخودجاي داده اند آموزش پايه متداول است. طبق آمارهاي به دست آمده طي سال 1994،8/44 درصدازكودكاني كه به سن مدرسه رسيده اند واردمقطع آموزش ابتدايي شده وهرساله2 درصداز دانش آموزان مبادرت به ترك تحصيل مي نمايند.80 درصداز دانش آموزان مقطع ابتدايي نيزبه مدارس مقدماتي متوسطه راه مي يابندكه اين رقم نشان دهنده 75 درصد ازجمعيت اين گروه سني دركل كشور است. درمناطق عقب مانده كه 25 درصد از جمعيت را درخود جاي داده است براي اجراي برنامه هاي آموزش پايه زمان بندي هاي مختلفي وجود دارد. بطور خلاصه آموزش نه ساله (اجباري) در حال همگاني شدن بوده و به عنوان قانون باقي نخواهد ماند. در پايان اشاره بدين نكته الزامي است كه مهمترين عامل افزايش هزينه هاي آموزشي در كشور چين ترك تحصيل دانش آموزان است. مدارس كمك هزينه هايي از مقامات محلي دريافت داشته و به دانش آموزان اهدا مي نمايند. بررسي هزينه مدارس ابتدايي و مقدماتي متوسطه در يكي از شهر هاي بزرگ كشور نشان مي دهد كه طي سال 1994 ميانگين هزينه دانش آموزان ابتدايي 4/95 يوان و دانش آموزان مقاطع مدقماتي و تكميلي متوسطه بر 5/155 يوان و 3/257 يوان بالغ مي گردد.