آموزش بزرگسالان
تاريخچه
تا قبل از دهه 1990 از آموزش بزرگسالان، مانند آموزش كارگران،
كشاورزان و يا آموزش پاره وقت ياد مي گرديد. با توسعة حوزة آموزش و گوناگوني فرم
هاي آموزشي، اين نوع آموزش به صورت رسمي «آموزش بزرگسالان» نام گرفت. در سال 1949،
« اصول راهنماي عمومي» كه « نظام نامه موقتي» نيز ناميده شده است، در نخستين نشست
كنفرانس مشورتي سياسي خلق چين برنامه ريزي شد. مفاد اصلي اصول فوق بر تقويت برنامه
هاي آموزش پاره وقت براي افراد شاغل و آموزش ويژه كادر ضمن خدمت تاکيد داشت. طي سال
1950، مجلس امور دولتي (اكنون مجلس ملي ناميده مي شود) به صدور توصيه نامه اي براي
آموزش كارگران و كشاورزان مبادرت نمود و از آن تحت عنوان کاري الزامي در سياست
آموزشي كشور ياد نمود. اجراي اين سياست به منظور کاهش نرخ بي سوادي 80 درصدي جمعيت
کشور بود. در هيمن راستا دولت مركزي خلق چين به صدور بيانيه اي تحت عنوان «توسعة
سوادآموزي و كاهش تدريجي بي سوادي» مبادرت نمود. طي دورة زماني سالهاي 1949 تا 1966
صعود و توسعة آموزش بزرگسالان در کشور چين به اوج خود رسيد. اگر چه تحت تاثير
تحولات داخلي 10 ساله تحت عنوان «انقلاب فرهنگي» قرار گرفت. طي سالهاي 1966 تا 1976
آموزش بزرگسالان از سير معمولي و عادي خود باز مانده و از سال 1979 يعني زماني كه
چين وارد مرحله اي از ساختار مدرن شد، به سرعت نوساماني يافته و توسعه يافت. در سال
1987 دولت چين به طور رسمي اعلام نمود كه آموزش بزرگسالان بخش مهمي از ساختار
آموزشي كشور و پيش نياز لازم جهت توسعة اقتصادي، اجتماعي و پيشرفت فن آوري و علمي
کشور است. در سال 1993 با اعلان خط مشي اصلاحات آموزشي و توسعه چين از آموزش
بزرگسالان تحت عنوان نظام آموزشي جديدي ياد گرديد كه نقش مهمي در توسعة آموزش ملي،
ارتقاء مداوم توانايي هاي ملي و پيشبرد توسعة اجتماعي و اقتصادي کشور ايفا مي
نمايد.
اصول و اهداف آموزشي
از جمله مهم ترين اصول و اهداف آموزشي نظام آموزشي بزرگسالان در
کشور چين مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
1 . فراهم سازي امکانات آموزشي، پرورشي و فرهنگي براي شهروندان
چيني در جهت افزايش مهارت هاي حرفه اي و توانايي هاي عملي آندسته از افرادي كه بخشي
از نيروي كاري کشور محسوب شده و جويندگان كاري كه به كار مورد نظر خود دست نيافته
اند.
2 . فراهم سازي امكانات سواد آموزي براي افراد بي سواد
3 . فراهم سازي شرايط و امکانات آموزش پيش دانشگاهي و دانشگاهي
براي آندسته از افرادي كه آموزش مدرسه اي نظام بندي شده را رها كرده اند.
4 . فراهم سازي شرايط و امکانات آموزش مداوم براي آندسته از
افرادي كه از مدارک تحصيلي آموزش عالي برخوردار مي باشند. گفتني است که اين عمل با
هدف تجديد و تقويت دانش و ارتقاء توانايي اين افراد سازماندهي مي گردد.
5 . ارائه برنامه هاي آموزشي مختلف اعم از فرهنگي، اجتماعي،
دانستني هاي مقدماتي از قانون، بهداشت زنان و کودکان، بهداشت شهري، زندگي خانوادگي،
هنرهاي زيبا / خوشنويسي، پخت و پز / تغذيه، گل کاري و باغباني و ... .
نهادهاي مرکزي
از جمله مهم ترين نهاد هاي مسؤول آموزش بزرگسالان چين مي توان
به وزارتخانه هاي مختلف، كميسيون هاي تحت نظارت مجلس ملي، گروه هاي آموزشي استاني،
نواحي خود مختار و شهرداري ها و ادارات آموزشي اشاره نمود. كارخانجات، معادن و
دولتهاي محلي مستقر در بخش ها و شهرهاي كوچك کشور نيز از جمله ديگر نهادهاي رسيدگي
کننده به امور آموزش بزرگسالان مي باشند. در تعاوني هايي كه گروه هاي از سوي ديگر
واحدهاي تجاري، ليگ جوانان كمونيست چين، فدراسيون هاي زنان در سطوح مختلف به احداث
مدارسي جهت انجام مطالعات تکميلي، آموزشي و عملي جهت تقويت مهارتهاي شغلي شهروندان
مبادرت مي نمايند. مؤسسات آكادميك و ملي، سازمانهاي اقتصادي و شهروندان نيز بصورت
انفرادي به احداث و اداره مؤسسات آموزش بزرگسالان مبادرت مي نمايند. مؤسسات مذکور
نيز به ارائة برنامه هاي درسي مفيد در زمينة مطالعات فرهنگي، فني و حرفه اي و
تكنيكي، علوم اجتماعي و زيستي مبادرت مي نمايند. آموزش بزرگسالان در چين تحت ادارة
يك پارچه وزارت آموزش قرار دارد. در عين حال گروه آموزشي بزرگسالان و آموزش فني،
گروه آموزش عالي و گروه آموزش پيش دانشگاهي به نظارت و ادارة امور جزئي مبادرت مي
نمايند. دفاتر تحت نظارت آموزش بزرگسالان تحت نظارت ادارات استاني آموزش، نواحي
خودمختار و شهرداري ها قرار دارند ارگانهاي غير دولتي از قبيل فدراسيون تجارت چين،
فدراسيون زنان چين و كميتة مركزي ليگ جوانان كمونيست چين نهادهاي تعاوني هستند كه
عهده دار مسؤوليت تضمين اجراء و تشويق و ترغيب كارگران، زنان و جوانان جهت مشارکت
در برنامه هاي آموزشي بزرگسالان مي باشند. انجمن چيني علوم و تكنولوژي نيز عهده دار
مسووليت ايفاي برنامه هاي آموزشي و پرورشي و ارتقا برنامه هاي آموزشي مورد نياز
بزرگسالان مي باشد. مؤسسة مهم ديگري که به همکاري با وزارت آموزش مي پردازد، انجمن
چيني آموزش بزرگسالان است، كه در سال 1981 تشکيل شد. از مهم ترين وظايف اين انجمن
مي توان به اجراي فعاليت هاي تبليغاتي آموزشي، احياء و هم آهنگي فعاليت هاي آموزش
بزرگسالان، ارائة خدمات مشاوره، ارائة برنامه هاي آموزش علمي عمومي سازي آموزش و
برقراري تبادلات بين المللي آموزشي اشاره نمود. لازم به ذکر است که انجمن فوق طي
سال 1983 به انجمن بين المللي آموزش بزرگسالان و طي سال 1988 به انجمن آسيا،
اقيانوسيه آموزش بزرگسالان پيوست. چندين مؤسسه تحقيقاتي مرتبط نيز تحت نظارت انجمن
فوق فعاليت دارند که از آن جمله مي توان به انجمن مبارزه با بي سوادي، انجمن آموزش
عالي بزرگسالان، انجمن آموزشي كارگران و انجمن آموزشي روستائيان بزرگسال اشاره
نمود.
موفقيت ها و دستاوردها
در روند پيشرفت اصلاحات کشور برنامه هاي آموزش بزرگسالان به
پيروزي هاي بزرگي دست يافته است. که از آن جمله مي توان به نرخ باسوادي افراد بالغ
بر 93/76 ميليون نفر بين سالهاي 1978 تا 1998 و 200 ميليون نفر از زمان پايه گذاري
جمهوري خلق چين اشاره نمود. نرخ با سوادي در دو سوم نواحي شهرهاي کشور بر 95 % بالغ
مي گردد. بي سوادي بندرت در ميان كارگران شهرهاي بزرگ و كوچك يافت مي شود. از جمله
ديگر دستاوردهاي آموزش بزرگسالان مي توان به احراز 10 جايزه بين المللي سوادآموزي
سازمان يونسكو از سال 1984 تاکنون اشاره نمود.
علاوه بر اين تعداد كاركناني كه در برنامه هاي آموزشي شغلي
مشارکت داشته اند، پيوسته افزايش يافته است. از سال 1986 تا 1997 تعداد 348 ميليون
نفر نيز در آموزش هاي علمي مشارکت داشته اند. اجراي برنامه هاي آموزش پيشرفته و به
روز نمودن دانش کادر آموزشي نيز از جمله ديگر برنامه هاي اصلاحي است. ظرف 20 سال
اخير با اعمال برنامه هاي اصلاحي در مؤسسات آموزش عالي بزرگسالان، تعداد 9242100
نفر از دانشگاه ها و كالج هاي كوتاه مدت فارغ التحصيل گرديده اند. تعداد شركت
كنندگان در برنامه هاي خودآموزي نيز افزايش يافته و تعداد كل محصلين مدارس ابتدايي
بزرگسلان بر 5385500 نفر، مدارس متوسطه بزرگسالان بر 67127700 نفر و ساير مؤسسات
آموزشي بزرگسالان بر 2822200 نفر بالغ گرديده است. طي سالهاي اخير، شرايط ساختماني
مدارس، بهبود يافته و ابزار كمك آموزشي و تجهيزات لازم و کارد آموزشي ماهر براي
مؤسسات آموزشي بزرگسالان فراهم آمده است. طبق آمار بدست آمده تعداد 962 مؤسسه خصوصي
آموزش بزرگسالان با 200390 استاد و عضو هيأت علمي، 1311 مؤسسة منظم آموزش
بزرگسالان، بيش از 400 هزار مدرسة متوسطه و 180 هزار مدرسة ابتدايي آموزش بزرگسالان
فعاليت دارند، که اين خود مبين اين مطلب است که آموزش بزرگسالان به وسيلة آموزشي
مهمي در كشور مبدل گرديده است.
|
