نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• ارتباطات
• جمعيت
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش پايه
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش بزرگسالان
• آموزش معلمان
• آموزش ضمن خدمت
• آموزش فني حرفه اي
• آموزش استثنايي
• آموزش غيررسمي
• آموزش عالي از راه دور
• همكاريهاي بين المللي آموزشي
• مشاوره تحصيلي
• قوانين آموزشي
• نظارت آموزشي
• ارزيابي آموزشي
• مديريت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

آموزش متوسطه

مقطع آموزش متوسطه

تاريخچه

از آنجائي كه تكامل تاريخي در رابطه با انواع مدارس مختلف خيلي به طور متفاوت صورت مي‌گيرد، بدين خاطر انواع مدارس تك‌تك قابل بررسي قرار مي‌گيرند. در دوره اصلاحات آموزشي توسط ترزا در تاريخ 1774؛ در شهرها مدارس راهنمايي با يك تدريس حقيقي وسيعي اجرا گرديدند. نقاط عطف ديگر اين بخش قانون مدارس ملي رايش در سال 1869 و اصلاح مدرسه بعد از تاسيس اولين جمهوري در سال 1918 مي‌باشند. در دهه بيست قرن 20 نزاع‌هاي سياسي جناحي شديدي در مورد ايده “مدارس متوسطه عمومي“ براي سنين 10تا 14 ساله در مقابل ابقاي مدارس راهنمايي در كنار سيستم طولاني دبيرستان از سن 10 سال به بالا وجود داشت. در سال 1927 بجاي مدارس شهروندي سه كلاسه قديم؛ مدرسه راهنمايي چهار كلاسه با دو كلاس متغير مطابق با استعداد دانش‌آموزان ايجاد شد. قانون (اساسي) آموزش در سال 1962 تمام سيستم آموزشي امروز را تشكيل مي‌دهد. از سال 1985 آزمايشهاي مداومي در طول مدت بيش از ده سال براي تاسيس مدارس راهنمايي جديد در سيستم آموزشي اجرا گرديد. نوآوري‌هاي موجود در اين طرح حذف دو كلاس متغير ياد شده و آموزش عمومي در تمام دروس اجباري به استثناي زبان آلماني، رياضي و زبان‌هاي خارجي زنده بودند كه در اين دروس دانش‌آموزان به 3 گروه بر اساس بازده تقسيم مي‌شدند. ساختار محتوا و سازمان‌دهي مدارس اصلي اتريش بخصوص به وسيله اعطاي استقلال به مدارس در سال تحصيلي 94/1993 و ايجاد شيوه آموزش تمام‌وقت در سيستم آموزشي تأثيرات مهمي را در سيستم آموزشي اتريش بر جا گذاشت. يكپارچگي دانش‌آموزان داراي نيازهاي آموزشي ـ تربيتي خاص در مدارس راهنمايي، به طور بنيادين در مدارس ملي (از تاريخ 94/1993 به طور قانوني تصويب شد ) مورد آزمايش قرار گرفت و در سال 98/1997 در سيستم آموزش اجباري مورد قبول واقع شد. در يک سطح گسترده اي از پروژه هاي آزمايشي آموزشي، شيوه هاي جايگزين بجاي شيوه مرسوم و فعلي در بخشهاي زير صورت گرفت :

1. ارائه شيوه هاي آموزشي براي شرايط خاص منطقه اي (بخصوص در مراکز ازدحام مانند وين و گراش تحت عنوان " مدارس راهنمايي" "مدارس راهنمايي مشارکتي "

2. تفاوت علائق (تاکيدات سليقه اي در دروس به عنوان مثال انتخاب زبان خارجي )

3. تفاوت در توانايي ها و فرد گرايي( تفاوت دروني بجاي گروههاي بازده اي)

4. تشخيص توانائي و ارزيابي توانائي(تعداد و نوع آزمونهاي کتبي،اجراي شيوه جايگزين ارزيابي تحصيلي)

5. يکپارچگي دانش آموزان پناهنده در کلاس ها

6. کلاس هاي آموزشي و مجهز به لپتاپ کامپيوتر

با قانون سيستم آموزش که در سال 1962 صورت پذيرفت، تدابير عمده سازماني و ساختاري ايجاد شد،که از آنها به عنوان شروط قانوني براي تکامل و توسعه بيشتر در حوزه مدارس بالاتر آموزش اجباري عمومي ياد مي شود. قانون سازماني مدارس،قانون نظارت بر مدارس فدرال و قانون تعليمات اجباري مدارس و همچنين قانون هاي ديگر در تاريخ مذکور نوعي امنيت حقوقي را ايجاد کردند که به عنوان اساس تکامل و توسعه مداوم و پايدار در اين بخش به حساب مي آيد.ساختارهاي دروني قانون آموزش در سال 1974 تعيين شد و به تصويب رسيد. در سال هاي بعد تکامل ها و تطابق هاي لازم توسط اين قانون به اجرا در آمد. همچنين نياز به در نظر گرفتن گرايشات و علاقه هاي فردي در آموزش از تاريخ 1966 با ايجاد تنوع در شيوه آموزش در زمينه مدراس بالاتر آموزش اجباري عمومي و نيز ايجاد و تعيين چارچوب شرايط و ساختارهاي جديد برنامه هاي آموزشي جهت اعطاي استقلال به مدارس مد نظر قرار گرفتند.حوزه مدارس متوسطه از تاريخ 1971 مدل هاي جديدي آزمايش شده که سرانجام در قانون جديد برنامه ريزي آموزشي در سال 1988 تأثير خود را گذارده اند. ايجاد امکان برنامه ريزي مستقل در مدرسه با ارائه دروس اختياري و ترکيب و تشکيل ساختاري جديد مي باشد.

ساختار آموزشي

آموزش متوسطه به آموزش متوسطة مقدماتي كه چهار سال بطول مي‌انجامد و آموزش متوسطة عالي كه پنج سال بطول مي‌انجامد، تقسيم مي‌شود.

در مقطع متوسطة مقدماتي، سه رشته براي انتخاب وجود دارد : Volkschule(انحصاري)، Hauptschule (متوسطة عمومي) و AllgemeinbildendehohereSchulen (متوسطة آكادميك) كه : Gymnasium (عمومي)، Realgymnasium (مبني بر علم) و WirtschaftsKundlichesRealgymnasium (اقتصادي) تقسيم شده است.آموزش متوسطة عالي پنج سال بطول مي‌انجامد. چهار نوع متوسطة آكادميك وجود دارد : عمومي، علمي، اقتصادي وOberstufan - Realgymnasium  آموزش متوسطة فني و حرفه‌اي پنج سال بطول مي‌انجامد. تمام رشته‌هاي فني و حرفه‌اي به مدرك فني و حرفه‌اي ختم مي‌شود كه ورود به آموزش دانشگاهي را هموار مي‌سازد. در سال 1977،  مدرك اتمام دورة فني و حرفه‌اي ارائه گرديد. مدرك فوق ورود به دانشگاه و برنامه‌هاي آموزشي Fachhochschule را ميسر مي‌سازد. كارآموزان مجاز به شركت در امتحاني مي‌باشند كه ورود به آموزش دانشگاهي را امكان‌پذير مي‌سازد. قانوني براي اعمال اين روند توسط پارلمان اتخاذ و به تصويب رسانده شد. دورة جديد متوسطة فني و حرفه‌اي و فني براي كارآموزاني طراحي شده است كه امتحان نهايي كارآموزي را با موفقيت به اتمام رسانده و نيز براي كساني كه كالجهاي فني و حرفه‌اي را به اتمام رسانده‌اند من الجمله كالجهاي پرستاري و كالجهاي فني پزشكي.

به طور کلي مي توان گفت که آموزش متوسطه را مي توان به دو آموزش متوسطه 1( بخش متوسطه پايه ) و مقطع آموزش متوسطه 2 (بخش تکميلي متوسطه) طبقه بندي کرد.

بخش آموزش مقدماتي متوسطه :

در اين بخش ميان انواع مدارس موجود از لحاظ ساختاري تفاوت وجود دارد:

مدارس هاوپت ثوله (ساختاري از مدارس متوسطه)، مدارس عمومي بالاتر، مدارس متوسطه ملي (بدون در نظر گرفتن تعداد دانش آموزان و مدارس استثنايي متوسطه.

ساختار مدارس متوسطة عمومي  طي سال تحصيلي 94/1993

مدارس (Hauptschule)

اين مدارس در ادامه مدرسه چهار مقطعي ابتدايي قرار دارد و چهار مقطع تحصيلي را در خود دارد. (مقاطع پنجم تا هشتم ). اين مدرسه وظيفه دارد که آموزشي پايه اي و عمومي را ارائه دهد ودانش آموزان را براساس علاقمندي،تمايل،استعداد، توانائيهايشان براي ورود به زندگي شغلي و يا ادامه تحصيل در مدارس سطوح متوسطه و سطوح بالاآماده کند. تعداد کلاس هاي موازي و بدين ترتيب تعداد معلمان و دانش آموزان براساس شرايط منطقه اي و جمعيتي متغير است. دانش آموزان محلات و مناطق کوچک به مدارس مناطق مرکزي تر رفته و هزينه رفت و آمد آنها به مدرسه بصورت رايگان مي باشد.

ساختار مدارس (Hauptschule)

مدارس Hauptschule جزء مدارس آموزش اجباري عمومي ميباشند و گردانندگاني متفاوت از گردانندگان مدراس بالاتر آموزش عمومي دارند. از اين رو اين مدارس در فاصله هاي نزديک به انواع ديگر مدارس آموزش اجباري و يا در يک مجموعه با امکانات مجزا قرار دارند.

برخلاف اين مدارس اداره مدارس بالاتر آموزش عمومي بر عهده دولت مي باشد. ازاين رو مکان اين مدارس نيز مستقل از يکديگر مي باشد. وسعت اين مدارس براساس تراکم جمعيت منطقه متغير مي باشد. بيشتر اين مدارس شامل 8 کلاس درس و تقريبا 200 دانش آموز مي باشند.

پذيرش تحصيلي

پذيرش در مدارس Hauptschule منوط به دريافت مدرک قبولي پايه چهارم مدرسه ابتدايي است. اين بدين معني است که در هيچ يک از دروس اجباري نمره مردودي (کافي نيست )نبايد درج شده باشد. در مدارسي که بر دروس موسيقي و يا ورزش تاکيد دارند (مدارس Hauptschule موسيقي – مدارس Hauptschule ورزشي و يا مدارس Hauptschule اسکي نيز ارائه مدرک موفقيت آميز آزمون تخصصي نيز لازم مي باشد. کودکاني که زبان مادريشان آلماني نيست و بين سال هاي تحصيلي از مقطع آموزشي 5 تا 8 در کشور اتريش سکنا مي گزينند، در صورتي به عنوان دانش آموز عادي پذيرفته مي شوند که به زبان آلماني تا حدي آشنايي داشته باشند که دربتوانند مطالب درسي را پيگيري کنند. در صورتيکه اين دانش آموزان از نظر سني و ذهني آماديگي شرکت درکلاسها و مقاطع مذکور را داشته باشند ولي بخاطر عدم آشنايي کافي به زبان اجازه پذيرفته شدن در مقطع ياد شده به عنوان دانش آموز عادي را نداشته باشند، به عنوان دانش آموز غير رسمي در مدارس Hauptschule پذيرفته مي شوند. اين دانش آموزان غير رسمي بايد در کليه کلاسها و دروس شرکت کنند و قضاوت درمورد ادامه حضور آنها به عنوان دانش آموز غير رسمي در اين مدارس با انجام آزمونهاي تعيين شايستگي تصميم گيري مي شود.بعد از 12 ماه (و در صورت درخواست والدين جهت تمديد تا 24 ماه که از طرف مديريت مدرسه نيز بايد مورد تائيد قرار بگيرد) اين دانش آموزان به عنوان دانش آموزان عادي در نظر گرفته مي شوند.

سطوح آموزشي و گروههاي سني

دانش آموزان در کلاسهاي آموزش گروهي و از لحاظ توانايي همگن، دانش آموزان به مدت 4 سال در يک دوره آموزشي تحصيل مي کنند و هر درس معلم تخصصي خود را دارد. (باستثناي دروس آلماني /رياضي/ زبان خارجي زنده ). در هر کلاس يکي از معلمان به عنوان معلم اصلي نقش نماينده و سرگروه آن کلاس را ايفا مي کند. وظيفه اين معلم هماهنگ کردن امور آموزشي و تربيتي کليه معلمين کلاس است. همچنين وي نقش مشاوره دانش آموزان در امور تربيتي و واسطه ميان مدرسه و والدين دانش آموزان کلاس را بر عهده دارد.دانش آموزان بدون در نظرگرفتن ميزان توانايي هايشان در کلاسهاي گروهي به مدت يکسال تحصيلي کامل شرکت مي کنند (حداکثر تعداد دانش آموزان 30 نفر )

در درسهاي آلماني /رياضي/زبان خارجي زنده دانش آموزان براساس تواناييها رده بندي مي شوهند و در گروه هاي دانش آموزي گرد آوري مي شوند. در دروس آلماني /رياضي /زبان طبقه بندي دانش آموزان در يکي از گروههاي توانمندي پس از گذشت يک دوره نظارتي و آزمايشي بمدت حداقل 2 هفته و سنجش کيفيت، کيمت و سرعت يادگيري دانش آموزان صورت مي گيرد. معمولا دانش آموزان براساس تعلق به گروههاي توانمندي به گروههاي دانش آموزي تقسيم مي شوند،بدون در نظر گرفتن مقطع و کلاس آنها. تعداد گروههاي دانش آموزي معمولا بيشتر از تعداد کلاسهاي تحصيلي است، طوري که معمولا تعداد دانش آموزان هر گروه دانش آموزي کمتر از تعداد دانش آموزان هر کلاس است. انتقال دانش آموزان از يک گروه توانمندي به يک گروه ديگر در زمانهاي خاصي در سال تحصيلي صورت مي گيرد ولي هيچ اجباري در اين کار نيست. براي آماده سازي جهت ارتقاء يافتن به يک گروه توانمندي بالاتر يا براي جلوگيري از نزول به يک گروه توامند پائين تر کلاسهاي تقويتي پيش بيني شده است. در صورت يادگيري موفق در مدارس Hauptschule دانش آموز مي تواند به صورت مستقيم به يک مدرسه آموزشي عمومي با سطح بالاتر ارتقاء يابد. همچنين براساس برنامه هاي آموزشي مي توان دانش آموزان را از سطح پائين مدارس آموزش همگاني بالاتر (دبيرستاني ) به مدارس Hauptschule انتقال داد.

قالبهاي ويژه مدارس Hauptschule

مقطع آموزشي Hauptschule سه قالب ويژه و مجزار رادر برمي گيرد که به استعداد ها و علائق دانش آموزان دقت دارند و بصوتر تک کلاس و يا مدرسه کامل وجود دارند و ارائه مي شوند :

در مدارس Hauptschule با تکيه بر آموزش موسيقي (مدارس Hauptschule موسيقي )،آموزش ورزش (مدارس Hauptschule تربيت بدني ) و آموزش ورزش اسکي(مدارس Hauptschule اسکي )پذيرش احتياج به قبولي در امتحان شايستگي دارد. اين فرمهاي ويژه اين مدارس تعداد ساعت کلي آموزش بيشتري از مدارس Hauptschule معمول يدارند. (138 و يا 146 ساعت)

تاکيد اصلي در آموزش موسيقي در مدارس Hauptschule موسيقي عبارتست از ايجاد توانايي هاي موسيقايي در زمينه هاي خواندن(آواز )،آشنايي و نواختن با سازها،خلق قطعه هاي موسيقي،موسيقي و حرکت هاي موزون،تقويت قوه شنوايي، آشنايي با موسيقي و آشنايي با سازها،آموزش رو به رشد در مدارس Hauptschule تربيت بدني (با ساليانه 4-3 ساعت درسي اضافه ) و يا مدارس Hauptschule آموزش اسکي (با ساليانه 9-8 ساعت درسي اضافه )وظيفه ايجاد توانائي و تحرک براي بازي،توانمندي هاي بدني،ورزش درست و سلامت زندگي کردن در محصلين را بر عهده دارد و همچنين درکنار آن ورزشهاي موتوري،ورزشهاي زميني و دستگاهي،ورزش هاي ژيمناستيک، شنا،ژيمناستيک و رقص،اسکيت روي يخ و اسکي آموزش داده مي شود.

استقلال و خود مختاري مدارس

قانون خود مختاري مدارس که از سال تحصيلي 94/1993 مصوب و اجرا شده امکان برقراري ارتباط و همکاري ميان مدرسه و والدين دانش آموز در چارچوب انجمن مدرسه را فراهم مي کند تا زمينه دسترسي به شرايط و نيازهاي محلي و منطقه اي براساس قالبهاي انحصاري ايجاد شود. از لحاظ ظاهري فضاي آزاد آموزشها خود را در انعطاف پذيري ساعات هفتگي آموزش نشان ميدهند.بدين ترتيب مي توان تعداد ساعات درسي هفتگي را در يک چارچوب کلي کم و بيش کرد،که در آن تعداد ساعات درسي نبايد از حداقل تعيين شده قانوني کمتر باشد. مي توان دروس را از نظر محتوايي توسعه داد و يا دروس جديد تري را جايگزين نمود. در هر صورت تعداد کلي 127 ساعت در سال در چهار سال تحصيلي در مارس Hauptschule بايد رعايت شود. ازاين رو در اتريش طرح توسعه و ايجاد دروس در دست است که در مورد توسعه در زمينه هاي زبانهاي بيگانه،خلاقيتي و موسيقايي، زيستي –فني،محيط زيست،اجتماعي – اقتصادي،سيان فرهنگي،ورزشي،تغذيه اي / سلامتي و انفورماتيک در حال فعاليت است. انجمن مدرسه مي تواند تعداد دروس و تقسيم بندي دروس را خود بطور مستقل تعيين کند، بشرطي که از چارچوب تعداد ساعات قانوني فراتر نرود.

اهداف کلي

وظيفه اصلي مدارس Hauptschule ارائه آموزش همگاني پايه اي همچنين آماده سازي دانش آموزان براي حضور در بازار کار و يا امکان ادامه تحصيل در مدارس پايه متوسطه و سطح بالا تر مي باشد. تنوع گسترده دروس و رشته هاي ارائه شده (اعم از دروس اجباري ؛تمرينات اجباري،دروس آزادو تمرينات غير اجباري) علاوه بر تعميق و توسعه آموزش نقش آموزش مهارتها و آمادگهاي عملي زندگي را ايفاء ميکند. مدارس Hauptschule بايد آموزشي عمومي را ارائه کند که همه را در برگيرد و در انتقال اصول اخلاقي،مذهبي و اجتماعي نيز عمل کند.

برنامه هاي آموزشي،رشته ها وتعداد ساعات هفتگي

برنامه هاي آموزشي : شکل گيري برنامه هاي آموزشي توسط گروه هاي متخصص متشکل از معلمين،مسئولين آموزش حين خدمت معلمين،نمايندگاني از سازمان نظارت و بازرسي مدارس،نمايندگان دانشگاهها و همچنين نمايندگان وزارت آموزش صورت مي گيرد. همچون ساير قوانين آموزشي در اين بخش نيز از جانب دولتهاي ايالتي،شوراهاي آموزشي ايالتي،شرکاي اجتماعي سنجش آموزش،انجمن هاي اولياء ساير تشکيلات رسمي آموزشي نظارت کارشناسي صورت مي گيرد. برنامه هاي آموزشي از طرف وزرات آموزش، علوم و فرهنگ تعيين مي گردد.در برنامه آموزش ميان دروس و تمرينات اجباري در هسته برنامه و دروس بخش گسترش و تقويتي تفاوت وجود دارد. براي بخش اصلي و هسته برنامه هفتگي دو سوم بايد در نظر گرفته شود. در کنار مشخص بودن زبان اصلي همچنيني از لحاظ محتوايي ساعات هفتگي تعريف شده است. براي بخش اصلي و بخش تقويتي و جنبي کليه اهداف کلي آموزش،اصول تعليم و تربيت،همچنين تکاليف آموزشي و اصول تربيتي در تک تک دروس و تمرينات اجباري رايج مي باشند. بند "دروس آموزشي" براي تضمين شفافيت برنامه آموزشي بخش هسته اي را در برنامه آموزشي تعيين کرده است. برنامه ريزي در بخش تقويتي و گسترش از لحاظ مکاني يا تنها معلم مربوطه دارد و يا بصورت فرا رشته اي در گروهها و تيم هاي آموزشي دارد. البته در هر صورت در چارچوب تصميمات و موازين خود مختاري مدرسه. در مورد شکل گيري و برنامه ريزي اين بخش نکات زير بايد مد نظر قرار گيرد: امکانات منطقه اي و مکاني،نيازها، علائق و استعدادهاي دانش آموزان، سرعت کلي يادگيري در کلاس درسي (نياز به عميق تر شدن آموزش يا تمرکز بيشتر بر تمرينات و غيره )، نکات مودر تاکيد شخصي معلمان، امکانات مادي و انساني،قوانين وضع شده در مورد استقلال و خود مختاري مدرسه. هر دوبخش هسته اي و گسترش هم از لحاظ محتوايي و هم از لحاظ سازماندهي بايکديگر متصل و مرتبط هستند. شيوه هاي يادگيري،مراحل آموزش،کلاسهاي درسي و غيره را از ابتدا، نمي توان در يکي از اين دو بخش طبقه بندي کرد. جداسازي و طبقه بندي بيشتر در مورد اهداف آموزشي قابل اجرا است. سنجش و تعيين و نمره دهي در مورد بازده و توانمندي دانش آموزان نيز به هر دو بخش مربوط مي شود. در قالب قانون خود مختاري و استقلال ؟،آنها مي توانند با توجه به چارچوبهاي تعيين شده و پيش بيني شده، برنامه آموزشي خود را بصورت مستقل اجرا کنند.اجازه اجراي چنين برنامه هاي تحصيلي اعمال شده اي در مدرسه بر عهده انجمن مدرسه مي باشد.اجازه اجراي برنامه هاي آموزشي مستقل ممکن است در مورد کل کلاسها  و مقاطع تحصيلي يک مدرسه و يا تک تک کلاسها و مقاطع صادر گردد. براساس استقلال مدارس تغييرات مي تواند هم در بخش آموزش اجباري (تغيير تعداد ساعات هفتگي تدريس،ايجاد فضا و زمان براي دروس جديد) و هم در بخش اختياري، تمرينات غير اجباري و دروس تقويتي صورت پذيرد. (جزئيات برنامه ريزي ها در مورد برنامه ريزي آموزشي)

درصورتيکه براساس استقلال مدارس در حوزه برنامه ريزي تحصيلي تعداد ساعات هفتگي يکي درس و يا تمرين اجباري کاهش يابد، جبران اين کمبود بر دوش بخش گسترش است. برنامه آموزشي همچنين يک سري وظايف آموزشي و تربيتي را معين مي کند که زير مجموعه هيچ درسي حساب نمي شود، بلکه جزء تکاليف فرا درسي است. از اين رو اهداف آموزشهاي عمومي در 5 بخش آموزشي مورد بررسي قرار مي گيرد. اين بخش ها پايه و اساس همکاريهاي ميان رشته اي و فرارشته اي (ميان درسي و فرادرسي ) مي باشند.کليه دانش آموزان (پسر و دختر ) بايد از خود شايستگي عقلي، فردي و اجتماعي را در يک رابطه نشان بدهند. گسترش توانايي هاي بايد آن ها را به اين نتيجه گيري برساند که تنها دانش قابل يادآوري و حفظ کردني وتجربه هاي تئوري کافي نيست بلکه اين دانشها بايد براي فائق آمدن بر مسائل روز بکار گرفته شود. براي کامل کردن محتواي کلاس درسي ميتوان با ايجاد ارتباط مستقيم و شفاف همايش هاي مدرسه اي را براي بررسي مسائل برگزار کرد.

جدول ساعات هفتگي دروس

چهارچوب تعين شده براي برنامه ريزي مستقل آموزشي مدارس:

دروس ذيل درچهارمقطع آموزشي مدارسAauptschuleارائه مي شوند

(اعداد داده شده تعداد کل ساعات داده شده درهفته مي باشد):

ديني (8ساعت2ساعت درهرمقطع)- زبان آلماني(15تا12ساعت)-زبان خارجي (12تا18ساعت)- تاريخ واجتماعي (5تا10ساعت)- جغرافي وعلوم اقتصاد(7تا12ساعت)- رياضي(14تا20ساعت)- رسم هندسي(2تا6ساعت)- زيست شناسي ومحيط زيست(7تا12ساعت)- شيمي(5تا10ساعت)- فيزيک(5/1 تا4ساعت)- آموزش موسيقي (6تا11ساعت)- طراحي ونقاشي نگارش(7تا12ساعت)- کاردستي فني ويانساجي(7تا12ساعت):يکي ازدروس انتخابي است- تغذيه وخانه داري(2تا6ساعت)- تربيت بدني (12تا18ساعت)- تمرين اجباري جهت  يابي شغلي(1تا4ساعت مي توان اين درس رابصورت فشرده درکلاسهاي اجباري گنجاند)- سايرتمرينات اجباري (صفرتا4ساعت:حداکثريک ساعت درسي درهفته به ازاي هرسال). هفته آموزشي 127ساعت مي باشد. علاوه براين امکان ارائه درس زبان خارجي دوم و يا آزمايشگاه زيست خارج ازدروس ارائه شده درچهارچوب برنامه آموزشي نيز وجود دارد. اگردرچهارچوب اختيارات مدرسه برنامه آموزشي وجود نداشته باشد برنامه کمکي زير ارائه مي گردد:درکلاس سوم وچهارم بمدت 32ساعت درسي درهرسال تحصيلي درس جهت يابي شغلي درميان درسهاي اجباري بصورت فشرده ارائه مي شود.

در كلاس سوم و جهارم بمدت 32 ساعت درسي در هر سال تحصيلي درس جهت يابي شغلي ىر ميان درس هاي اجباري به صورت فشرده ارائه مي شود.دروس آزاد( نمره داده مي شود) وتمرينات لازم (نمره داده نمي شود) به دلايل زير مي تواند از طرف دانش آموز بعنوان يک درس انتخابي اضافي انتخاب شود:

1- تعميق

2- ترويج علائق عمومي و استعداد (توسعه علائق و استعدادهاي ويژه جهت يابي شغلي و آواز دسته جمعي، پانتوميم و تئاتر، آشنايي با کامپيوتر، خلاصه نويسي، آموزش تايپ، بازي شطرنج، موسيقي عملي (نواختن سازهاي موسيقي)، کاردستي هاي فني و يا منسوجات، آموزش ترافيک)

3- درس اختياري زبان خارجه (انگليسي، فرانسوي، ايتاليايي، روسي، اسپانيايي، چکي، اسلووانيايي، بوسنيايي، کرواتي، صربي، مجارستاني، ترکي، کرواتي).

4- کلاسهاي درس زبان آلماني

5- بقيه گزينه هاي انتخابي درچهارچوب خودمختاري مدرسه از طرف مدرسه تعين مي گردد. معمولازبان خارجي انگليسي درمدارس Hauptschule  تدريس مي شود امازبانهاي ايتاليايي نيز درسطح قابل ذکري ارائه مي گردد. درمناطق مرزي همچنين اسلوانيايي، کرواتي، مجارستاني، چکي و اسلواکيايي نيز تدريس مي گردد. به غير از تربيت بدني و ورزش ساير دروس بصورت مختلط ارائه مي گردند. دروس انتخابي مانند کاردستي فني ويانساجي توسط خود دانش آموزان انتخاب مي شوند. براساس آموزش وکسب تجربه درمدارس اين امکان ايجاد شده است که درشرايط خاص تعداد ساعتهاي دروس اجباري دانش آموزان کاهش يابد. براساس برنامه ريزي آموزشي مستقل مدارس انتخابي را تا 7ساعت درس به حساب دروس اجباري اضافه نمود البته درصورتيکه شرايط زيروجود داشته باشد: شرايط منطقه اي مدرسه سخت باشد (بعنوان مثال از لحاظ مکاني مسيرسختي داشته باشد)،دانش آموزان از دروس اضافي به ميزان کافي استقبال مي کنند، بر اساس خودمختاري مدارس اين اقدامات با هدف ترويج وگسترش علائق واستعدادها و انگيزه هاي يادگيري دانش آموزان صورت گيرد و تنوع اين گزينه ها افزايش يابد (به عنوان مثال حتي تشکيل کلاسها در نزديکي محل سکونت دانش). ميزان موفقيعت اين تدابير بايد بطور منظم و سالانه کنترل و ارزيابي شود.تصميم گيري و پاسخگويي در مورد تنظيمات، دسته بندي و الويت بندي دروس ارائه شده در برنامه درسي بر عهده معلم اصلي کلاس مي باشد. اين آزادي عمل در موارد خاص محدود مي شود، مواردي همچون وضعيت تکاملي و بازدهي هر دانش آموز و کل کلاس، ساختار درس مورد نظر و شرايط سازماني مدرسه اي و يا امکاناتي (متعادل و متناوب بودن و منطقي بودن روش ها)

تصميمات مأخوذه درمورد تشکيل کلاس، اشکال آموزش و يادگيري، اشکال اجتماعي کلاس درس، تضمين وکنترل ظرفيت کلاس و استفاده از وسايل کمک درسي درکلاسهاي درس آلماني، رياضي و زبان خارجي علاوه بر معلم، تحت نظارت يک کارشناس متخصص نيز صورت مي گيرد. مسئوليت اين کارشناس و هماهنگ کننده  هماهنگ کردن فعاليت هاي درسي در هر يک از درسها با معلم مربوطه جهت سهولت در دسته بندي گروههاي توانمندي و توسعه آموزش مي باشد در درسهاي ديگر برنامه ريزي کلي قابل اجرا مي باشد. متداول ترين روشهاي تدريس کلاسهاي معلم محوري، کارهاي تک دانش آموزي، گروهي دو نفره و چند نفره، تدريس فرادرسي و دروس متکي بر تحقيق و پروژه و دروس مبتني بر روش آزاد مي باشند. عناصر آموزشي و تربيتي اصلاحي (طرح Montessori و Freinet) درکلاسهاي درس گنجانده شده اند. کتابهاي درسي رايگان و مجاز، امکانات صوتي وتصويري، رايانه اي و رسانه اي و امکانات  متنوع آموزشي درجهت اجراي مفيد روشهاي آموزشي مورد استفاده قرار مي گيرند.

ارزيابي بازده دانش آموزان

تشخيص توانمندي

تشخيص توانمندي براي قضاوت بهتر درمورد درس دانش آموزان اجرا مي شود و حتي الامکان در زمانهاي يکسان و متناوب (هرترم يکبار) صورت مي گيرد. طي زمان قضاوت (هرکدام يک ترم) تقسيم مي گردند.

اشکال تشخيص توانمندي دانش آموزان عبارتنداز:

1- تشخيص همکاري دانش آموزدرکلاس درسي.

2- تشخيص توانمندي شفاهي در(امتحانات وتمرينات).

3- تشخيص توانمندي کتبي (کارکلاسي، امتحانات، تست هاي کتبي در قالب تست چهارگزينه اي و ديکته.

4- تشخيص توانمندي عملي.

5- تشخيص توانمندي ترسيمي.

معلمين بايد درمورد بازده دانش آموزان به طور منطقي، عادلانه و به صورت انفرادي و مستقل در مورد دريافت و بکارگيري دروس و مواد درسي، انجام تکاليف و مسئوليت پذيري آنها قضاوت بکنند. براي قضاوت توانمندي دانش آموزان نمره بنديهاي زير در نظر گرفته شده است. «خيلي خوب(1)، خوب(2)، رضايت بخش(3)، کافي(4)، کافي نيست(5)»

نمره دهي قضاوت در مورد انظباط و رفتار دانش آموزان تا کلاس 7 توسط کنفرانس کلاس و بنا به درخواست معلميني مسئول کلاس ها انجام مي گردد درجه بندي هاي زير را شامل مي شود.

«خيلي رضايت بخش، رضايت بخش، کم رضايت بخش، رضايت بخش نيست»

در هنگام قضاوت توانمندي براي يک مقطع آموزشي تحصيلي معلم بايد از تک تک دانش آموزان تمام قابليت هاي آنها را لحاظ کند، طوريکه بهترين و بالاترين وضعيت توانمندي بدست آمده دانش آموزان مورد قضاوت و نمره دهي قرارخواهد گرفت. درکارنامه هر سال تحصيلي (درکلاس چهارم کارنامه سالي و نهايي) بر اساس قانون آموزشي مدارس در مورد تعيين توانمندي تحصيلي مشخص مي شود که دانش آموز مقطع تحصيلي مذکور را با بهترين نمره و يا با نمره خوب به پايان رسيده است. اطلاع رساني والدين تربيتي دانش آموزان از وضعيت تحصيلي آنان درگزارشهايي در پايان ترم اول و درکارنامه سالي در پايان هر سال تحصيلي به صورت گزارش خصوصي،‌ برگزاري 2جلسه عمومي والدين در هر سال تحصيلي و يا جلسات گزارش خصوصي باخواست والدين انجام مي پذيرد. قضاوت و نمره دهي دانش آموزان واجب التعليم که بخاطر کمبود آشنايي با زبان درحد کلاس تحصيلي بعنوان دانش آموز غير رسمي و غيرعادي درحال تحصيل هستند بايد باتوجه به ضعف آنها درآشنايي با زبان صورت بگيرد.

خود ارزيابي مراکز آموزشي

شيوه هاي مختلفي از خود ارزيابي در سيستم آموزش ثانويه وجود دارد. در اين زمينه به كمك و همكاري مؤسسات متعددي تكيه مي شودمانند سرويس فرهنگي اتريش، مؤسسات آموزشي –تربيتي، مركز پروژه هاي وابسته به مؤسسه تربيتي شهر وين، همكاران ادارة روانشناسان مدارس در شوراهاي ايالتي و دانشگاههاي كلاگن فورت و اينسبروك.

اخيرا" نيز مؤسسات خصوصي در حوزه مديريت كيفيت نقش رو به رشدي را در در راستاي راه اندازي و ايجاد خلاقيت در روند جريانهاي خود ارزيابي ايفا مي كنند. با همكاري سرويس فرهنگي اتريش، گزارشهاي خود ارزيابي در مورد تعداد زيادي از پروژه ها در بخش آموزش ثانويه منتشر شده است. دانشگاههاي كلاگن فورت و اينسبروك در حال اجراي يك "پروژه ابتكاري" در ايالت اشتايرمارك ميباشند. معلمان داراي صلاحيتهاي ويژه در مراكز اجراي پروژه، همكاران خود را در اجراي طرح خود ارزيابي كمك ميكنند. نتايج پروژه هاي ابتكاري صورت گرفته در تحقيقات موردي، انتشار فرم هاي نظر سنجي منتشر شده و متون گزارشها و ارزيابي آنها موجود ميباشند.

يك كار پروژه اي در مورد "فراگيري اجتماعي" بيش از چند سال است كه در مدارس زيادي توسط همكاران بخش روانشناسي مدارس در حال اجرا ميباشد. نتايج اين فعاليت در يك بروشور پرخرج منتشر مي شود كه در آن روند تجربيات شخصي، بازتابها، نشان دادن مشكلات كار در چارچوب و بند اصول، ترازنامه هاي ساليانه، نتايج نظر سنجي از اوليا، آموزشهاي تيمي و موضوعات ديگر مورد ارزيابي و بررسي قرار ميگيرند.درسال 1996در ايالت اشتايرمارك پروژه اي آغاز شد كه در آن هفت مدرسه عالي آموزش عمومي در چارچوب الگوي بنياد اروپايي مديريت كيفيت ((EFQM خود را مورد ارزيابي رسمي قراردادند.

ارتقاء تحصيلي

 دانش آموز زماني براي ارتقاء به يک پايه آموزشي بالاتر مجاز مي باشد، که يک پايه و مقطع آموزشي را با موفقيعت و نمره قبولي پشت سر گذاشته باشد. يعني در کارنامه سالي دانش آموز تمام دروس نمره قبولي را با دريافت کرده باشد و هيچ نمره «کافي نيست» در آن نباشد.شوراي کلاسي مي تواند تصميم بگيرد که دانش آموز با وجود داشتن نمره «کافي نيست» براي ارتقاء به کلاس بعدي مجاز مي باشد يا خير، البته درصورتيکه درکارنامه سال تحصيلي گذشته اش درهمان درس نمره «کافي نيست» را نگرفته باشد و با توجه به ساير نمره هايش شرايط شرکت درکلاس هاي تحصيلي مقطع آموزشي بالاتر را دارد. دانش آموزاني که در دروس داراي درجه توانمندي متفاوت از يک درس اجباري پايين تر نمره «کافي نيست» را گرفته اند مجاز مي باشند به مقطع بالاتر بروند در صورتيکه در آن درس مربوطه درگروه توانمندي پايين تر بايد شرکت کنند.يک دانش آموز مي تواند در شروع يک سال تحصيلي در يکي يا دو تا از دروس سال قبل که نمره «کافي نيست» را دارند، مجددا امتحان بدهد، درصورتيکه آن درس درگروه بندي گروههاي توانمندي در پايين ترين گروه باشد و يا گروه بندي و رده بندي شده نباشد در مورد کلاس چهارم از گروهي که ميخواهد باشد. انتقال به گروه توانمندي و قابليتي بالاتر زماني صورت مي گيرد که انتظار ميرود دانش آموز با توجه بازدهي هايش تاکنون قابليت برآورده ساختن انتظارات گروه توانمندي بالاتر را دارا است. همچنين انتقال به گروه توانمندي پايين تر زماني صورت مي گيرد که دانش آموز نمره «کافي نيست» را دريافت کرده باشد و يا احتمال آن زياد باشد. درباره تغيير مقطع دادن در هنگام سال تحصيلي تصميم با معلم است و يا اگر با اين کار بصورت تعويض عضويت دانش آموز در يک گروه دانش آموز مي باشد، مدير مدرسه با درخواست معلم مربوطه مي تواند تصميم بگيرد. درباره تغيير مقطع به مقطع آموزشي بعدي تصميم با شوراي کلاس مي باشد. انتقال از Hauptschule به مناطق پاييني مدارس آموزش عمومي بالاتر نيز در صورت ارائه بازدهي و قابليت که در قانون برنامه ريزي آموزشي مدارس ((Schog آورده بدون انجام امتحان امکان پذير است، درساير شرايط بايد امتحان ورودي انجام شود.در پايان کلاس چهارم در صورت پشت سر گذاشتن موفق دروس يک کارنامه سالي و نهايي دريافت مي کنند. اين کارنامه بعنوان شرط پذيرش در مدارس همگاني بعدي؛ مدارس متوسطه آموزش حرفه اي، مدارس بالاتر آموزش حرفه اي و يا ساير مسيرهاي شغلي کاربرد دارد.با پايان يافتن نهمين سال تحصيلي هر دانش آموز آموزش اجباري همگاني را با موفقيت پشت سرگذاشته است. دانش آموزان مجازند براي پشت سر گذاشتن موفق سال چهارم Hauptschule کلاس دهم تحصيلي را نيز پشت سر بگذرانند.

راههاي ورود به بازار کار

مدارسHauptschule بعنوان مدرسه آموزش همگاني شرايط ادامه تحصيل درکليه مسيرهاي بعدي ادامه تحصيل را فراهم و ايجاد مي کند براي برخي از اين مسيرها شرايط ويژه و يا قابليت هايي جداگانه اي نيز مورد نياز هستند. مدارسHauptschule برنامه هاي خاصي را براي جهت يابي مسيرهاي بعدي ارائه مي کنند.تمرين هاي اجباري «جهت يابي شغلي و راهنماي تحصيلي» درکلاسهاي سوم و چهارم در ميان کلاسها بصورت متمرکز ارائه مي شود. اين تمرين وظيفه ايجاد شناخت در مورد امکانات ادامه تحصيل و يا اشتغال و گسترش توانايي ها در مورد جهت يابي شغلي و آماده سازي براي بازار کار را برعهده دارد. علاوه بر اين در همايشهاي مدرسه اي مي توان بر نکات حائز اهميت در مورد جهت يابي شغلي تاکيد نمود. به عنوان مثال سالهاست که دانش آموزان با بازديد ازمراکز و نمايشگاههاي اطلاع رساني بازارکار و يا برگزاري دوره هاي «کارآموزي عملي» بمدت چند روز کارگاهها مي توانند بصورت مستقيم نگاهي به واقعيت بازار کار بياندازند.

ـ اقدامات ويژه براي دانش آموزان:

ارزيابي بازدهي: با تشکيل 3 گروه توانمندي در دروس آلماني/رياضي/زبان خارجي توجه خاصي به نقاط قوت و ضعف فردي و يا سرعت يادگيري دانش آموزان شده است و با ايجاد امکان انتقال از هرگروه به گروه ديگر به تحرک و فعاليت دانش آموزان اهميت داده شده است.

 گسترش و تقويت عمومي علائق و استعدادها: تمرين غير اجباري و يا درس اختياري «گسترش عمومي علائق واستعدادها» براساس نيازهاي انعطاف پذير و مرتبط با مدرسه و دانش آموزان مي تواند در طول سال و يا در دوره هاي کوتاه مدت ارائه شود.

کلاسهاي تقويتي: دروس و کلاسهاي تقويتي را دانش آموزان مي توانند بصورت اختياري انتخاب کنند و يا درصورت تشخيص معلم نسبت به نياز گذراندن آنها توسط دانش آموزان انتخاب شوند کلاسهاي تقويتي براي يک دانش آموز در يک سال تحصيلي و يا بعبارت ديگر تعداد ساعات هفتگي آن نبايد از حد معيني تجاوز کند. مي توان کلاسهاي تقويتي را به صورت موازي با درسهاي ديگر، بصورت فشرده و يا در ميان کلاسهاي درسي ديگر گنجاند. دانش آموزاني که زبان مادري شان آلماني نيست، کلاسهاي تقويتي بنام «آلماني براي دانش آموزان داراي زبان زبان مادري غير آلماني » ارائه ميگردد. براي اين امر يک بخش در برنامه آموزش زبان آلماني وجود دارد که  به اصول خاص آموزشي دراين زمينه اشاره دارد. ميزان ساعات هفتگي اين درس در مورد دانش آموزان غير رسمي تا 12 ساعت در هفته و در مورد دانش آموزان عادي تا 6 ساعت در هفته ميباشد که بصورت موازي با ساعت درسي و يا بهمراه اين برنامه و درکنار آن قابل اجرا ميباشد. درصورت نياز ميتوان اين دوره را در طول سال اجرا نمود.

يکپارچگي: براي دانش آموزان داراي نيازهاي تربيتي و آموزشي خاص، اقدامات و تدابير آموزشي ويژه اي در نظر گرفته ميشود، همچنين معلمين مشاور براي دانش آموزان داراي رفتار هاي خاص نيز وجود دارند. موسسات دولتي «روانشناس آموزش ـ مشاوره تحصيلي»، اداره بهداشت و سلامت و اداره پيشگيري هر منطقه و همچنين پزشک مدرسه نيز اقدامات حمايتي ديگري در اين زمينه ارائه مي دهند.

مقطع آموزش تکميلي متوسطه

مدارس عالي آموزش همگاني داراي يک مقطع پايين بمدت چهارسال (ازسن10تا14سالگي) و يک مقطع بالاتر بمدت چهارسال (از سن 14تا18سالگي ) ميباشد. در چهارچوب اين تقسيم بندي مقطع پايين مدارس عالي آموزش همگاني تعريف مي شود. در سطح متوسطة تكميلي، اختلاف در نظام آموزشي بنابه قوة درك بيشتر درك علائق و استعداد دانش آموزان و احتياجات جامعه به اشكال گوناگون صلاحيتها و شرايط فني و حرفه اي، آشكار تر مي شود. علاوه بر مدارس متوسطة آكادميك، همچنين سال هاي 9 تا 13 براي مدارس فني و  حرفه اي و مدارس فني متوسطه در نظر گرفته شده است. از اينرو سطح تكميلي آموزش متوسطه براي انواع مدرسه هاي ذيل در نظر گرفته مي شود:

ـ آموزش فني و حرفه اي

ـ سطح تكميلي مدرسة متوسطة آكادميك (سال هاي 9 تا 12)

ـ مدرسة فني و حرفه اي ( سالهاي 10 تا 13 ) ـ هم سطح با آموزش فني و حرفه اي ( سيستم دو گانه)

ـ كالجهاي فني و حرفه اي و كالجهاي فني تكميلي ( سالهاي 9 تا 13)

ـ كالج آموزش مربيان كودكستان ( سالهاي 9 تا 13 )

ـ كالج آموزشي براي كارمندان ناظر غير آموزشي ( سالهاي 9 تا 13 )

مدارس آكادميك، مدارس فني و حرفه اي و مدارس فني تكميلي، و كالجهاي آموزشي براي مربيان كودكستان و كالج آموزشي براي كارمندان ناظر در آخر امتحان كسب مدرك اتمام دوره به عمل مي آيد كه دارندة مدرك را مجاز به ورود در تحصيلات دانشگاهي مي دارد.اصول ترتيب ساعت كار مدرسه همانند اصول آموزش اجباري مي باشند. كلاسها بصورت مختلط برگزار مي گردد و عموماً دانش آموزان از يك گروه سني مي باشند. هيچ گروه مستعد در آموزش متوسطة سطح تكميلي وجود ندارد.هدف از سطح تكميلي مدرسة متوسطة آكادميك دادن آموزش عمومي به معني اخص كلمه و آموزش جامع و آماده كردن دانش‌آموزان براي مطالعات و دروس دانشگاهي مي‌باشد. سطح تكميلي به مدت چهار سال از سن 14 تا 18 سالگي به طول مي‌انجامد.

پايه هاي تحصيلي

Gymnasium: علاوه بر لاتين، دانش‌آموزان از پنجمين سال به بعد يا زبان مدرن خارجي يا زبان يوناني را مي‌آموزند.

Realgymnasium: دروس رياضي از پنجمين سال به بعد افزايش يافته و زبان لاتين يا زبان خارجي مدرن به دروس افزايش مي‌يابد، همچنين دروس زمين‌شناسي، زيست‌شناسي و آموزش محيط زيست، شيمي و فيزيك به دروس دانش‌آموزان اضافه مي‌شود.

Realgymnasium Wirtschaftskundliches:  از پنچمين سال به بعد، يك زبان مدرن خارجي دوم يا زبان لاتين و همچنين اقتصاد خانه، علم تغذيه، جغرافي و اقتصاد، زيست‌شناسي و آموزش محيط زيست، روان‌شناسي و فلسفه به دروس دانش‌آموزان اضافه مي‌شود.

همچنين يك نوع سطح تكميلي جداگانه از مدرسة آكادميك (سالهاي 5 تا 8)، Oberstufenrealgymnasium، براي تكميل هشت سال از آموزش عمومي به برنامة آموزشي اضافه مي‌شود. دانش‌آموزان يك زبان خارجي مدرن دوم يا زبان لاتين را از پنجمين سال به بعد مي‌آموزند. دانش‌آموزان ممكن است بر سر راه انتخاب سه نوع رشته يعني، نواختن آلات موسيقي، طراحي و صنايع دستي يا زيست‌شناسي و محيط زيست، شيمي و فيزيك قرار گيرند. اين نوع مدرسه، آموزش متوسطة تكميلي را براي دانش‌آموزان مناطقي كه در آن مناطق مدارس متوسطة تكميلي وجود ندارد (بويژه ترك كنندگان مدارس متوسطة عمومي) در دسترس و سهل مي‌سازد.

ساختارآموزشي

اداره کننده وگرداننده مدارس عالي آموزش همگاني (باستثناي مدارس خصوصي) دولت مي باشد.

از اين رو اين مدارس اصولا در مکانهايي جدا از مدارس اجباري آموزش همگاني ايجاد مي شوند. مدارس عالي آموزش همگاني شامل 8سال تحصيلي ميباشند، باستثناي دبيرستان سطح عالي که خود يک مقطع مستقل با چهار دوره تحصيلي راتشکيل ميدهد. اين قالب اغلب در يک مجموعه همانند سيستم دراز مدت مدارس عالي آموزش همگاني قراردارد. وسعت مدارس عالي آموزش همگاني ثابت نمي باشد. مقاطع آموزشي مدارس عالي آموزش همگاني (AHS)ها دو برابر مقاطع آموزشي مدارس Hauptschule مي باشد. از اين رو تعداد کلاسها و دانش آموزان به ازاي هر مدرسه طبيعت بالاتر ميباشد. طي سه سال آخر آموزش متوسطه سيستم آموزشي براساس بروز علائق واستعدادها درميان دانش آموزان ونيز باتوجه به نيازجامعه به تحصيلات وتخصصهاي گوناگون بصورت چشمگيري دچارتنوع گرديده است. از کلاس نهم به بعد درکنارامکان ادامه تحصيل درمدارس آموزش عمومي دانش آموزان امکان ادامه تحصيل درزمينه حرفه اي وتحصيلات شغلي رانيز دارند.

بخش تکميلي آموزش متوسطه (سه سال آخردبيرستان) شامل اقسام مدارس زير مي شود:

ـ مدرسه پلي تکنيک (کلاس نهم)

ـ مقطع بالايي مدارس متوسطه آموزش عمومي (کلاس نهم تا دوازدهم)

ـ مؤسسات آموزشي براي آموزش مربيان مهدکودک ومؤسسات آموزشي براي آموزش جامعه شناسي (کلاس نهم تاسيزدهم)

ـ مدارس حرفه اي (کلاس دهم تا حداکثر کلاس سيزدهم)همزمان بادورة کارعملي درکارگاه و محلهاي کار

ـ مدارس متوسطه آموزش حرفه اي(کلاس نهم تا حداکثر کلاس دوازدهم)

ـ مدارس بالاتر آموزش حرفه اي (از کلاس نهم تا کلاس سيزدهم)

مدارس بالاتر آموزش عمومي وهمچنين مدارس بالاتر آموزش حرفه اي ونيز مؤسسات آموزشي منجر به امکان ادامه تحصيل دردانشگاهها مي شوند وبا امتحان نهايي وياامتحان نهايي وديپلم به پايان ميرسند. براساس دستورالعمل شوراي اروپا به شماره EG/43/95بتاريخ بيستم جولاي 1995تحصيلات مدارس بالاي آموزش حرفه اي وشغلي باتحصيلات ثانويه درساير کشورهاي اتحاديه اروپا يکسان مي باشد.

مدارس پلي تکنيک

مدرسه پلي تکنيک درابتدا بعنوان يک مدرسه يکساله دانش آموزان 14تا15ساله مقطع نهم راکه مي خواهند بلافاصله بعد از اتمام دورة آموزش عمومي اجباري وارد سيستم دوگانه آموزشي (کارـ دانش)شده وشغلي رافرابگيرند،مي پذيرد وآموزش ميدهد.آموزشهاي اين مدرسه از يک بخش ثابت وعمومي ويک بخش متغير وانتخابي تشکيل گرديده است. دربخش انتخابي دانش آموزان برحسب علاقةشغلي خود يکي ازهفت رشتة موجود راانتخاب ميکنند.

ساختارآموزشي

مدارس پلي تکنيک دو نوع هستند: مدارس پلي تکنيک مستقل ومدارس که از لحاظ سازماني وبرنامه اي وابسته هستند،مدارس پلي تکنيک مستقل دريک ساختمان ومجموعه گردآمده اند وتحت مديريت يک مدير مستقل اداره مي شوند. مدارس پلي تکنيک که ازلحاظ سازماندهي مستقل نيستند درمحل مجموعةيک مدرسه شريک هستند (يک مدرسه وآموزش اجباري عمومي ديگر)وبااين مدرسه تحت مديريت مشترک قرار دارند.

پذيرش  تحصيلي

هردانش آموز درسال نهم تحصيل اجباري وياکلاس دهم اختياري مي تواند درمدرسه پلي تکنيک ثبت نام کند.

سطوح وگروههاي سني

مدرسه پلي تکنيک بعد ازکلاس هشتم درمدارسHauptschule مدارس بالاتر آموزش عمومي شروع مي شود و کلاس نهم راتشکيل ميدهد تغييردراين امر بر اساس علائق وتوانايي ها صورت ميگيرد. در2يا3سطح دردروس آلماني،رياضي وزبان خارجه اجرامي شوند. دانش آموزاني که کلاس هشتم را باموفقيعت چنداني به پايان نرسانده اند،مي توانند باتوجه به توانايي خود در بازار کار تربيت شوند وتحصيلات مناسب وخوبي رابراي خود دراين زمينه کسب کنند.

.دروس تخصصي

.دروس اجباري

.دروس عمومي

.دروس اجباري

ديني، جهت يابي شغلي وزندگي، آموزش سياسي واقتصادي،رياضي،زبان خارجه(انگليسي)،زيست شناسي ومحيط زيست،بهداشت،تربيت بدني

.دروس انتخابي

.دروس تخصصي

فلز، الکترونيک،چوب، ساختمان، بازرگاني، خدمات، توريسم، رشته هاي تخصصي مستقل

.دروس جايگزين اجباري زير نيز جزء رشته هاي تخصصي حساب مي شوند:

کلاسهاي فني،رسم فني، کارگاهها، کلاسهاي مديريت کارگاهها، کلاسهاي خلاقيتهاي انساني، دفترداري ـ (حسابداري)،تمرينات عملي تخصصي، مديريت آشپزخانه، سرويس دهي و خدمات، توليد آثار خلاقيتي،زبان خارجه دوم براساس قانون استقلال مدارس امکان ايجاد دروس و مواد جايگزين اضافي نيز وجود دارد وتعداد ساعات هفته براي اين دروس نيز مي تواندمتغير باشد.

رشته هاي  انتخابي

دروس آزاد

کامپيوتر پيشرفته، ارتباطات،کاردستي هاي نساجي، آموزش پيشرفته بهداشت،کلاسهاي زبان آلماني

ـ تمرينات غير اجباري

توسعه وتقويت استعداد وعلائق،ورزش،آموزش ترافيک.

ـ کلاسهاي تقويتي درکليه دروس

دربخش دروس تخصصي، دروس اجبار ي جايگزين، دروس آزاد وتمرينات غير اجباري مي توان باتوجه به استقلال وخودمختاري مدارس موضوعات مورد نياز محلي وياموضوعات مورد علاقه وتمايل دانش آموران راارائه نمود، بعنوان مثال تکنولوژي ارتباطات واطلاعات،مکانيک ـ الکترونيک.

وظيفه اصلي اهداف کلي مدارس پلي تکنيک اين است که دانش آموزان کلاس نهم مدارس عمومي آموزش اجبار ي رابراي ادامه مسير تحصيلي وشغلي شان آماده سازد، آموزشهاي عمومي رادرآنها ادامه دادوتعميق بخشد، آنها رابراي جهت گيري شغلي وتصميم گيري شغلي آماده سازد وآموزشهاي پايه اي حرفه اي رابه آنها انتقال بدهد.دانش آموزان براساس علاقه، تمايل، استعداد و توانايي قادربه ورود وادامه تحصيل درمدارس پلي تکنيک مي باشند ويامي توانند در مدارس عادي بالاتر ادامه تحصيل دهند.

برنامه هاي آموزشي

برنامه آموزشي مدارس پلي تکنيک برطبق دروس تقسيم شده است.دردروس اجباري مواد درسي بعنوان هسته کلي براي شناخت وآموزش عمومي وکلي درنظر گرفته شده اند. منابع زمان (ساعات اضافي) براي کمک به تعميق و گسترش آموزشها ويادرصورت قدرت يادگيري بالاي دانش آموزان براي فراگيري مطالب جديدتر مورد استفاده قرارمي گيرند.تعداد ساعات اجبار ي براي کليه دانش آموزان 34ساعت درهفته ميباشد. از اين ميان 19ساعت به دروس عمومي اجباري (براساس اصل استقلال مدارس از17تا21ساعت )و15ساعت به دروس اجباري جايگزين درحوزة تخصصي (براساس اصل استقلال مدارس از13تا17ساعت) اختصاص دارد.براي دانش آموزاني که زبان مادريشان آلماني نيست يک کلاس اضافه براي يادگيري زبان آلماني نيز وجود دارد. دربرنامة آموزشي همچنين وظايف آموزشي وتربيتي نهفته شده است،که بصورت مستقيم به يک درس خاص مربوط نمي شود بلکه فرارشته اي اجرا مي گرددوجرء «اصول آزمايشي» ميباشد.برطبق اصل آزادي اجراي روش تدريس،انتخاب شيوة تدريس مطالب درسي ذکر شده دربرنامه آموزشي برعهدة معلم مربوطه است. اهداف کلي تربيتي وآموزشي ذيل بايدموردتوجه ويژه قرارگيرند: به روز ومستقل بودن، محترم دانستن تک تک افراد ومتنوع بودن بر اساس سلائق دانش آموزان، تأکيد برحق انتخاب رشته تحصيلي، ترويج همکاري اجتماعي دربين دانش آموزان،ايجاد تفکر ورفتار اجتماعي دردانش آموزان، کلاس هاوکارهاي کلاسي مبتني برفعاليت همگي ودانش آموز محور برنامه ريزي وتشکيل چارچوب کلاس توسط دانش آموزان. از اين رو روش هاي تدريس،کاري، فعاليتي اجتماعي وپروژه اي ونيز شيوه هاي مختلف تشکيل کلاسها همانند کلاسهاي دوره اي،گردشهاي علمي، دوره هاي آموزشي عملي وهفته هاي تحقيقاتي دراين زمينه به بچشم مي خورند. به عنوان وسيله هاي درسي کتابهاي رايگان وOppabierte دستگاه هاي اطلاعاتي وارتباط فني وجود دارد،وهمچنين بروشور، فيلم،فيلم هاي ويدئويي ازمؤسسات خارج ازمدرسه (اتاق،اداره کار،innungem، شرکتها)براي يک آموزش درجهت نزديک شدن به زندگي کاري وزندگي اجتماعي  اعمال مي گردد.

ارزيابي تحصيلي

درمورد تشخيص وارزيابي توانمندي دانش آموزان درمدارس پلي تکنيک همان قوانين مربوط به مدارس Hauptschule ميباشد.

ارتقاء تحصيلي

مدرسه پلي تکنيک يک مدرسه يک ساله درپايان آموزش مدارس اجباري ميباشد. ادامه تحصيل ميتواند بصورت کارآموزي، درمدارس بالاترآموزش همگاني، مدارس متوسطه حرفه اي ويامدرسه بالاتر آموزش حرفه اي صورت پذيرد.باصدور کارنامةقبولي(کارنامه اي که درآن هيچ نمرة «کافي نيست»وجود نداشته باشد)براي دانش آموز يک کارنامة سالانه ونهايي صادر مي گردد، درغير اين صورت تنها يک کارنامةسالانه صادر مي گردد. درکارنامة سالي ونهايي به پايان رساندن 9سال تحصيلي قيد شده است. از اينرو دانش آموز مجازاست به شغل آموزش وارد شود. دانش آموزي که با کارنامة قبولي مدرسه Huaptschule وارد مدرسه پلي تکنيک شده است، دراينجا امکان مي يابد که مقطع 8راباموفقيعت پشت سربگذارد.

امکان ورود به بازار کار

باکمک رشته ها ي تخصصي که بازمينه هاي کاري بخش اقتصاد مرتبط مي باشند دانش آموزان مي توانند بصورت هدفمند وعملي خودرابراي ورود جهت يافته به بازار کار وياادامه تحصيل درمدارس مرتبط آماده گردند.

تدابير و خدمات ويژه دانش آموزي

درکنار کليه تفاوتهاي موجود درعلائق وتوانمنديهاتوسط اقدامات دروني وبروني کمک مؤثري جهت پيدا کردن مسيرتحصيلي وشغلي وپيدا کردن شغل به دانش آموزان ارائه مي شود. بابرگزاري هفته هاي کار عملي درکارگاهها وسازماندهي متکي برعمل وفعاليت عملي کلاسها دانش آموزان بصورت هدفمند براي راهيابي به زندگي شغلي آماده مي شوند.بابه کارگيري فناوريهاي نوين (فناوريهاي اطلاعاتي وارتباطي ) در  تمامي دروس اجباري وهمچنين دردروس اختياري درچارچوب اختيار مدرسه ويادروس تخصصي دانش آموزان بادنياي واقعي کارآشنا مي شوند. انتقال وتوسعه شايستگي ها وتوانمندي  هاي کليدي (توانمندي هاي شخصي،اجتماعي)اهميت زيادي دارد.اصول ومباني آموزشي حرفه اي دانشها وتوانايي هاي پايه اي مشاغل بزرگتر وگسترده تر را که درادامة مسير تحصيل ودرادامة زندگي بعنوان اساس مشاغل وزندگي مورد استفاده قرار ميگيرند به دانش آموزان انتقال ميدهند وآنها رابراي جهت يابي شغلي آماده مي سازند.

پذيرش تحصيلي

در مقطع 4 مدارس ابتدايي و تقريبا در پايان ترم اول و يا در آغاز ترم دوم اين سال تحصيلي دانش آموزان لايق بصورت شروع درباره مسيرهاي موجود ادامه تحصيل  بر اساس علائق و توانايي ها مطلع مي شوند. شرط پذيرش در مدارس Hauptschule قبولي درکلاس چهارم مدارس ابتدايي شرط پذيرش براي مدارس بالاتر آموزش عمومي را بدهد، حتي اگر دانش آموز نمره «رضايت بخش» داشته باشد. اگر دانش آموز اجازه انتقال به مدارس بالاتر آموزش عمومي را بطور مستقيم پيدا نکرد، مي تواند در امتحان ورودي اين مدارس شرکت کند.

سطوح وگروههاي سني

در مدارس بالاتر آموزش عمومي کلاسها بصورت مختلط و بر اساس سن دانش آموزان تشکيل مي شود. دروس کلاسها از نظر ظاهري زياد متفاوت نمي باشد.

برنامه هاي آموزشي

انواع مدارس بالاتر آموزش همگاني:درکلاسهاي اول ودوم اين مقطع هيچ تنوعي وجودندارد. دراين بخش يک وحدت سازماني و آموزشي براي توجه وجهت گيري آينده دانش آموزان وجود دارد. برنامه آموزشي دراين مدارس همانندمدارسHauptschuleاست (بااندک اختلافي درشيوه کلاس بندي براساس توانمندي دانش آموزان دردروس آلماني،انگليسي ورياضي. دراين مدارس دانش آموزان از همان کلاس اول يک زبان زنده خارجي رافرامي گيرنددرکلاس هاي سوم وچهارم اين مقطع دسته بندي هاي سه گانه زير وجود دارد. گيمنازيوم (بازبان آموزشي لاتين)،رئال گيمنازيوم(بادروس رسم هندسي،رياضي بيشتروآموزش فني)رئال گيمنازيوم درحوزه دانش اقتصاد (باارائه بيشتر درس شيمي وآموزشهاي  فني)

فرايند برنامه آموزشي درکليه اقسام مدارس اتريش براساس اصولي مشابه صورت مي پذيرد. از اين رو يک وظيفه بسيارمهم دراين زمينه بردوش شوراهاي معلمي يک درس مي باشد. به دليل مشابه بودن برنامه هاي آموزشي درمدارسHauptschuleومقطع پايه مدارس بالاترآموزش عمومي درهرزمان امکان انتقال وارتقاءوجود دارد. دروسي راکه درمدارس Hauptschuleگذرانده نشده بودند،مي توان باشرکت درامتحانات تعيين سطح پشت سر گذاشته وجبران شوند. اصول استاندارد برنامه هفتگي آموزشي درمورد مقطع پايه مدارس بالاتر آموزش عمومي براي سه قسم يادشده طبقه بندي زير راپيش بيني کرده است. درکلاسهاي اول ودوم برنامه آموزشي يکسان برقرارميباشد، درخصوص کلاسهاي سوم وچهارم تفاوت هايي ميان سه نوع گيمنازيوم برقراراست که درجدول زير ترتيب ساعات هفتگي دروس درگيمنازيوم، و در داخل پرانتزرئال گيمنازيوم وگيمنازيوم درحوزه دانش اقتصاد آمده است :

تعداد ساعات هفتگي دروس اجباري از کلاس اول تا چهارم

*  دانش آموزان يکي از دو درس را به صورت اختياري و به دلخواه انتخاب مي کنند.

بخش دروس اختياري وتمرينات اضافي نيز بسيارگسترده ومتنوع مي باشد. درچهارچوب قانون استقلال مدارس هرگونه تغيير درچارت استاندارد هفتگي باتصميم کميته انجمن هاي مدارس (متشکل از نمايندگان معلمين،دانش آموزان ووالدين)نيز امکان پذير است. باکوتاه ترکردن ساعت هاي درسي درتک تک دروس مي توان درحوزه هاي ديگر کلاسهاي فشرده وياحتي دروس جديدتري را وارد برنامه آموزشي کرد.

اهداف کلي

درمقطع پايين مدارس بالاتر آموزش عمومي دانش هاي عمومي وپايه اي دانش آموزان عميق تروگسترده ترمي شود. اين مقطع يک عملکرد دوجانبه دارد:ازيک سو آموزشها ي لازم جهت ارتقاءبه مقطع بالايي اين مدارس را ارائه مي دهد واز سوي ديگر امکان ادامه تحصيل درمدارس آموزش حرفه اي براي فارغ التحصيلان اين بخش ومقطع نيز وجود دارد.

ارزيابي تحصيلي

معمولا ارزيابي کليه عملکردهاي دانش آموزان بطوريکسان ومساوي دردوره هاي ارزيابي معين صورت مي گيرد.

شيوه هاي تعيين وتشخيص بازدهي دانش آموزان عبارتنداز:

1ـ تشخيص همکاري دانش آموزان درکلاس.

2ـ تشخيص توانمندي شفاهي (امتحان وتمرين).

3ـ تشخيص عملکرد کتبي (کارکلاسي).

4ـ امتحانات کتبي (به شکل تست وديکته نويسي).

5ـ تشخيص قابليت هاي عملي.

6ـ تشخيص قابليت هاي ترسيمي.

بطورکلي ارزيابي عملکردهاوتوانايي هاي فردي دانش آموز درموارد فوق برعهده معلم ميباشد.نمره بندي ها داراي پنج رتبه ميباشد (نمره 1:خيلي خوب تانمره 5:کافي نيست)معلمين بايد دلايل وپاسخ کتبي خود رادرمورد ارزيابي انجام گرفته درصورت درخواست هم به دانش آموزان وهم اولياي تربيتي آنان به شيوه اي کاملا مناسب ارائه دهند.

ارتقاء تحصيلي

دانش آموزاني مجاز به رفتن به کلاس بالاترمي باشند که درکارنامه آنها درهيچ يک از دروس نمره «کافي نيست =5» وجودنداشته باشد. همچنين يک مقطع آموزشي هنگامي باموفقيعت به پايان رسانده مي شودکه درهنگام تکرارآن مقطع درکارنامه دريک درس اجباري نمره 5««کافي نيست» وجود داشته باشد وهمين درس درسال گذشته حداقل نمره 3«رضايت بخش » را دريافت کرده باشد. درصورتيکه درکارنامه دانش آموزي يک يادونمره 5 «کافي نيست » وجود داشته باشد دانش آموزمجازاست درآغاز سال تحصيلي بعدي براي کسب نمره قبولي امتحان مجدد بدهد. درضمن کنفرانس معلمين يک کلاس مي توانند درصورت وجود يک نمره «کافي نيست» اجازه انتقال دانش آموزبه کلاس بالاتر رابدهند، البته درصورتيکه باتوجه به نمرات ساير درسها انتظار پشت سرگذاشتن موفقيعت آميز کلاس بالاتر توسط دانش آموزبرود. البته اگر درسال تحصيلي گذشته نيز همان درس نمره 5«کافي نيست» را دريافت کرده باشد،اين تصميم امکان پذير وعملي نمي باشد.اگر دونمره 5 «کافي نيست» درکارنامه وجودداشته باشد، مي توان درهر دودرس براي کسب نمره قبولي امتحان مجدد داد. اگرهردوامتحان نمره قبولي دريافت کردند، مشکلي براي انتقال به کلاس بعدي وجودندارد،اما اگريکي از اين دو امتحان نمره قبولي رادريافت کرد وديگري دريافت نکرد،دراين صورت تصميم گيري درباره شايستگي دانش آموز براي انتقال به کلاس بالاتر برعهده شوراي معلمين کلاس مي باشد. اگر دانش آموز هردو امتحان مجدداً نمره قبولي رادريافت نکرد، مجاز به رفتن به کلاس بالاتر نمي باشد. اين دانش آموزان  بايد کلاس مردود شده رامجدداً بگذرانند (البته اين اجازه فقط دوبار وجود دارد وبراين اساس دورة هشت سالة مدارس بالاتر آموزش همگاني راحداکثردر 10سال مي توان پشت سر گذاشت) به پايان رساندن مقطع پاية مدارس بالاتر آموزش عمومي منجر به دريافت مدرک پاياني اين مقطع نمي شود. دراين بخش تنها کارنامة سالانه صادر مي شود. آموزش اجباري دراين بخش 9سال است وبنابراين اين مقطع هنوز به پايان نرسيده است. دانش آموز مي تواند درادامة مسير تحصيلي خود يا درمقطع بالايي مدارس متوسطه بالاتر آموزش عمومي ادامه تحصيل دهد ويا درمدرسه اي از نوع ديگر شرکت نمايد.

امکان ورود به بازار کار

مسيرهاي پيش روي فارغ التحصيلان مقطع پاية مدارس بالاي متوسطه آموزش عمومي بشرح زير مي باشد:

ـ تقريباً 60درصد درمقطع بالايي مدارس متوسطه بالاي آموزش عمومي به تحصيل ادامه ميدهند.

ـ تقريباً 30درصد درمدارس متوسطه وبالاتر آموزش حرفه اي ادامة تحصيل مي دهند.

تدابير وخدمات ويژه براي دانش آموزان

دانش آموزاني که بطور موقت دريک درس مشکل داشته باشند مي تواننتد با توصية معلم ودرصورت دلخواه علاوه برکلاسهاي عادي دريک کلاس تقويتي نيز شرکت کنند. اين امردرموردکليه دروس صدق مي کند. کلاسهاي تقويتي درچارچوب ساعات درسي که از طرف مدرسه دراختيار معلمين قرار داده مي شود براي کليه دروس تشکيل مي گردد. کلاس تقويتي از کلاس اول تاچهارم بصورت کلاس تقويتي براي يک کلاس خاص، بيش از يک کلاس وياکلي براي کلاسهاي مدرسه برگزار شودو به يک درس خاص بپردازد. اين کلاس ها رامي توان براي کليه دروس بصورت دوره اي،فشرده ويابصورت يکپارچه در کنار درس مربوطه ارائه گردد. براي هر کلاس بازاي هرسال تحصيلي مجموعاً 72ساعت درس وبراي هردانش آموز 48ساعت درس مي توان کلاس تقويتي پيش بيني نمود.

برنامه هاي آموزشي

برنامة آموزشي عمومي بيشتر رشته‌هاي اجباري در برنامة آموزشي سطح مقدماتي را در بر مي‌گيرد. در تمامي سه نوع و در Oberstufenrealgymnasium، رشته‌هاي اجباري انتخابي بالغ بر هشت درس در هفته، ده درس در هفته و 12 درس در هفته بايد در سالهاي 6 تا 8 انتخاب شده باشند. درس كامپيوتر به عنوان يك رشتة اجباري (دو درس در هفته) در پنجمين سال تمامي انواع ياد شده آموخته مي‌شود.

ارزيابي تحصيلي

قواعد كلي فرايند ارزيابي يعني داد نمره و گزارشات در بخش شروط عمومي توضيح داده شده است. مدرسة متوسطة آكادميك، شبيه به تمامي مدارس متوسطة تكميلي، با امتحان ورود به دانشگاه به اتمام مي‌رسد. دانش‌آموزاني كه از اين امتحان سر بلند بيرون بيايند و گواهينامة امتحان ورود به دانشگاه را دريافت دارند دارندگان گواهينامة امتحان ورود به دانشگاه ناميده مي‌شوند. مدرك امتحان ورود به دانشگاه براي ارزيابي مطالعات دانشگاهي ارائه مي‌شود. كلية داوطلباني كه سال تحصيلي قبل را با موفقيت به پايان رسانده باشند، براي دادن امتحان اصلي ورود به دانشگاه مجاز دانسته مي‌شوند. همچنين دادن اين امتحان براي كساني كه يك نمرة ضعيف دارند امكان‌پذير مي‌باشد. از سال تحصيلي 93/1992، امتحان ورود به دانشگاه اصلاح شد. در حال حاضر امتحان جديد كه در مدارس متوسطة آكادميك به عمل مي‌آيد از دو سطح همسان امتحان ورود به دانشگاه تشكيل شده است:

ـ حداقل هفت امتحان (بعضي بصورت كتبي و بعضي بصورت شفاهي) در چهار رشتة مختلف

ـ ارائة برگه‌اي دال بر رشتة مطالعاتي مشخص شده به جاي امتحانات كتبي كه در طي اولين نيم ترم هشتمين سال بايد به اتمام مي‌رسيده است.