مدارس جامع ، اصلي ترين نوع مراکز ارائه کننده آموزش متوسطه در اسكاتلند مي باشند
كه حدود 96% دانش آموزان 12 تا 18 سال در آن حضور مي يابند.طبق آمار سال 2000 ،بالغ
بر 389 دبيرستان با 317704 دانش آموزدر اسکاتلند وجود داشته ونسبت دانش آموزان به معلمين
مقطع متوسطه به نسبت 1 بر است.اين مدارس در اختيار كودكاني با هر نوع قابليت قرار مي
گيرند بنا براين پذيرش متكي بر قابليت يا استعداد نيست در اغلب آنها انواع واقسام دوره
هاي مناسب براي كليه سطوح قابليت از كلاس اول تا كلاس ششم مهياست .
مديريت آموزشي
سرمعلمين
هدايت كننده كلي مدرسه ( از جمله ارتباط با اعضاي هيأت امناي مدرسه )
معاون سرمعلم
سرپرستي روزانه ، امتحانات ، زمان بندي وانضباط
دستياران سرمعلم
تقسيم مسئوليت ها بر حسب كلاسها ( مثلاً كلاس هاي پاييني ، مياني وعالي ) بر حسب
وظايف مديريت ( مثلاً ارزيابي ، رشد كاركنان ، هدايت و.... ) كه از سوي سرمعلم تعيين
مي گردد.
طي سالهاي اخير به موازات كاهش جمعيت مدارس ، امكان گروه بندي هاي دانشكده اي (
يعني گروه بندي دروس اجتماعي ودروس علمي ) وجود دارد كه در آن درمدارس متوسطه کوچکتر،
دانشكده تحت تصدي يك معلم ارشد و هر درس(مثلاً جغرافيا ، تاريخ يا اقتصاد ) برعهده
يك دستيار معلم ارشد خواهد بود .به منظور هماههنگي برنامه اي درسي وتوسعه تمامي سياست
هاي مدرسه ، عملكرد مديريت مباني وارشد اهميت دارد.چارچوب هاي برنامه درسي با تفضيل
بسيار توسط كميته مشورتي برنامه درسي وهيأت امتحانات اسكاتلند مقرر مي شود.به علاوه
در دهه 1990 در چارچوب اولويت هاي مقرر در طرح توسعه مدارس ، اقدامات بسياري صورت
گرفت .در مدرسه ابتدايي ، هماهنگي توسعه برنامه درسي در سطوح پايين وبالاي مدرسه معمولاً
بر عهده دستيار سر معلم است .بر خلاف انگلستان ، در مدارس اسكاتلند هيچ هماهنگ كننده
برنامه درسي مشخصي وجود ندارد اما يكي از اعضاي كادر آموزشي مي تواند مسئوليت هاي
بدون حقوق راهبردي در برخي حوزه ها را عهده دار شود .
خلاصه نظام مديريتي گه بيشتر توصيف شد امروزه در اسكاتلند استقرار يافته است ان
نظام آشكارا بر سلسله مراتبي از سمت هاي ترفيعي استوار است كه هر يك به مجموعه اي از
مسئوليت هاي فراتر از تدريس كلاسي واضافه حقوق هاي خوشايندي ارتباط مي يابد.ازكاركنان
ترفيع يافته در مدارس اسكاتلند انتظارات فراواني مي شود آنها درعين حال بايد مديران
/ رهبراني كارا ،متخصص آموزش يعني متخصصين مديريت برنامه درسي او نيز معلماني در يك
گروه درسي باشند.کليه معلمان اين سلسله مراتبق به جز سر معلم تعهد تدريس دارند كه در
مورد معلم ارشد بيشتر از معاون سر معلم است .
اصلاحات آموزشي
پذيرش مدل مدارس جامع براي افراد رده هاي سني 11 تا 18سال
افزايش سن فراغت از تحصيل به 16سالگي از سال 1972
اين تحولات در تعداد كمتري از مدارس متوسطه رخ داد اما تعداد دانش آموزان حاضر دراين
مراکز به همان نسبت افزايش يافته است.به علاوه برنامه درسي متنوع تردر مدارس بزرگتر
پيشنهاد شده و تأمين حمايت معنوي ، متعاقب گزارش دولت ، رو به گزارد.
اصلاحات مديريتي
متعاقب تحقيقات هيأت بازرسي عليا حضرت درخصوص سرپرستي وسازماندهي مدارس متوسطه،
وزارت آموزش اسكاتلند نتيجه گرفت كه ساختار مديريتي ساده سالهاي پيشين برازنده تحولات
جديد نمي باشد.درنتيجه مراتب جديدي از سنمت هاي ترفيعي در سال 1972 مطرح شد تا مكمل
مراتب معلمين ارشد ومعاوتين آنان باشد.
برنامه هاي درسي
به سر معلمان مراکز آموزش متوسطه توصيه مي شود تابر مبناي دستورالعملهاي مجمع مشورتي
برنامه هاي درسي اسكاتلند برنامه هاي درسي خودرا طراحي كنند تا با بهره گيري ازمشورت
ادارات آموزش،برنامه هاي درسي را با شرايط جديدسازگار نمايند.توصيه ها حول الگوي هشت
رشته اي دور مي زند كه برنامه درسي در سال نخست آموزش متوسطه را تشكيل مي دهند :
. زبان وارتباطات
. زبان انگليسي (احتمالا زبان گاليك )، آموزش رسانه ها وزبان دوم ، تمامي دانش
آموزان دبيرستاني بايد حداقل يك زبان خارجي مدرن را به مدت4سال آموزش ببينندکه
اين آموزش مي تواند از مقطع ابتدايي آغاز گردد.
. مطالعات رياضي
. مهارت هاي حسابي ، فهم رياضي ، حل مسائل وكاربرد رياضي در زندگي روزانه
. ورزش ، بازيهاي گروهي ، توجه به سلامتي وبهزيستي ،گسترش علائق ومهارت هاي اوقات
فراغت
درپايان سال دوم متوسطه دانش آموزان دروس سالهاي بعد را انتخاب مي كنند با اين همه
تمامي رشته ها در برنامه درسي وجود دارد ودانش آموزان مي توانند برنامه درسي گسترده
ومتعادلي را دنبال نمايند .
ارزيابي تحصيلي
آزمون ها
دانش آموزان سال چهارم متوسطه معمولاً در هشت آزمون سطح استاندارد شركت مي كنند.
مدرك قبولي در سه سطح عالي(سطح يك ودو) عمومي(سطوح 3و4 ) ، پايه (سطح 5 و6) اعطا ميگردد.
سطح 7 نيز به افرادي اعطا مي گردد که تنها دوره را تكميل كرده اند .
ارتقاء تحصيلي
بيش از 80% از جوانان اسكاتلندي سال پنجم آموزش مقدماتي متوسطه را ادامه داده و
اغلب آنان به مراکز تکميلي متوسطه وبرخي نيز به دانشسرا راه مي يابند.سال ششم نيز
رو ز بروز متداول تر مي شود .
امتحانات عمومي نهايي متوسطه زير مجموعه اي از آزمون هاي سراسري به شمار مي آيند.
آموزش تکميلي
آموزش تكميلي به تمامي فرصت نهاي بيرون از مدرسه براي افراد بالاي 16سال اطلاق مي
گردد.
دوره ها معمولاً دركالج هاي آموزش تكميلي از جمله دانشسراهاي فني تدريس مي شوند.درسال
2000در اسكاتلند 43 دانشسراي آموزش تكميلي با حدود 514000 دانش آموز ثبت
شده است.از اين تعداد 313735 دانش آموز در دوره هاي حرفه اي و50892 نفر در دوره
هاي غير حرفه اي شركت جستند اين دوره ها همانند دوره هاي عالي وعالي پيشرفته ،
مهارت هاي حرفه اي را عرضه مي كنند كه به جاي دانشگاهي بودن ،شغل محور است.ديگر
دوره ها ،غير حرفه اي محسوب شده و عموماً به فعاليت هاي تفريحي وسرگرمي مي پردازند
.
