دستاوردهاي آموزشي
در نتيجه فعاليت گسترده در زمينه بهبود كارآيي نظام آموزش و
پرورش در وضعيت دشوار اجتماعي _ سياسي، تعداد دانشآموزاني كه تحصيلات
ابتدايي،راهنمايي يا متوسطه را با موفقيت به اتمام رسانده اند، نه تنها کاهش نيافته
است بلکه دربرخي موارد افزايش نيز يافته است. تلاشهاي واقعي تعليمي و تربيتي به
منظور جذب كودكان به مدارس و حفظ آنها و تضمين آموزش موفقيت آميز آنها انجام
گرفته است. هيچ گونه تبعيض از لحاظ سن، جنسيت، نژاد، مذهب و انواع ديگر آن پذيرفتني
نيست اقداماتي انجام ميشود تا آموزش افراد فقير و بي سر پناه، معلول ذهني/ جسمي و
كودكاني كه به مراقبتهاي ويژه نيازمندند تضمين و تأمين شود.
نيازمنديهاي آموزشي
اينگونه قلمداد ميشود كه سواد، دانش و مهارتهاي مقدماتي كه
در دوره ابتدايي آموخته وكسب ميشود جهت شكوفايي و به فعليت رسيدن كامل فرد كافي
نباشد و به همين دليل سطح تحصيلات ابتدايي به موجب مصوبه آموزش وپرورش همگاني
سال1998 به عنوان يك سطح تحصيلي مستقل پذيرفته نشدو تصريح شد كه آگاهي ودانشلازم و
پايه از طريق تحصيلات پايه و به مدت 8 سال آموزش كسب ميشود. دانشآموزاني كه
نتوانند اين دوره را به اتمام برسانند وسنشان 13 سال باشد در كلاسهاي حرفهاي ثبت
نام ميشوند كه در آنها مهارتهاي شغلي را براي مشاغلي آموزش ميدهند كه به نوعي از
تحصيلات پايه نيازمند است و رابطه اي با تكميل دوره 8 ساله ندارد وتنها نيازمند
آموزش مهارتهاي كلاسهاي حرفهاي مذكور (نظير دروس هنرستانها ) است.
درسال1996، سياستهاي كلي وراهبردي آموزش وپرورش همگاني بازنگري
شد، چرا كه آمار دانشآموزان محروم از مدرسه واخراجي در اوايل دهه1990 افزايش يافت.
يك كنفرانس ملي كه به موضوع آموزش وپرورش الزامي در مدارس اختصاص يافته بود. با
حضور كارشناسان وزارت آموزش و علوم وهيئت بازرسي آموزش وپرورش، مديران مدارس،
معلمان،والدين، شهرداران، كارشناسان مؤسسات شهرداري در زمينه آموزش وپرورش برگزار
شد. گزارش اصلي را معاون وزير آموزش وپرورش ارائه كرد.تاكيد و تمركز كنفرانس بر
موضوعات ودادههاي نگران كننده در مورد آموزش وپرورش الزامي بود. اين موضوع
هنوز مورد توجه خاص وزارت آموزش وپرورش وعلوم است. تابر گرايشها فرايند هاي منفي
مربوط به آموزش الزامي غلبه كنند.
توسعه آموزشي
دهه اخير، دوران ارائه انبوه نوآوري بر پايه دستاوردهاي ملي و
تجارب كشورهاي توسعه يافته در زمينه مديريت آموزش و پرورش و محتوا، فناوريها
وسازماندهي آموزش و تربيت دانشآموزان است. اين پديده باعث افزايش كيفيت آموزش و
پرورش ميشود.
توسعه ساختار نطام آموزش كشور بلغارستان به واسطه اصلاح وبهبود
پيوندها ودورنماها، تعامل متقابل واحدهاي آموزش وپرورش بزرگسالان، در نظر
گرفتن تغييرات و نيازهاي بازار كار، توسعه فناوري و سياست فرهنگي كشور؛ تامين بودجه
و بهبود شرايط توسعه شغلي و ارتقاي قابليتهاي مدرسان و اساتيد صورت مي گيرد.
آموزش وپرورش مداوم از جمله مهمترين رويكردهاي آموزشي قرن بيست
يكم است.
اين مفهوم از تقسيم بندي سنتي بين تحصيلات پايه و تحصيلات
تكميلي فراتر رفته است و به مفهمومي ديگر مربوط است –مفهموم ديگر مربوط است يعني
مفهوم جامعه ارائه كننده تعليم وتربيت كه در آن به همه چيز توجه ميشود ودر نتيجه
فرصتهاي لازم جهت آموزش وتحقيق استعدادهاي انساني فراهم ميشود. با نظر به امر
فوق، علم در بلغارستان با مسايل پيچيده بسياري روبرو ميشود كه بخشي از مسايل
مشكل جامعه بلغارستان را تشكيل ميدهند. اين مسايل در كنگره هفتم انجمن دانشمندان
بلغاري كه درسال 1998 برگزار شد. مورد بحث قرار گرفت.انجمن دانشمندان در زمينه
اصلاحات علمي كه كنگره هفتم تصويب كرده است گامهاي مهم ذيل را فهرست نموده است:
تأمين خود گراني و خود كفايي دانشگاهها
تأسيس نظامي براي تأمين اعتبار مؤسسات آموزش عالي
گذار تدريجي به سازوكارهاي جديد بازار در زمينه مديريت
و سرمايه گداري علوم
در زمينه آموزش وپرورش، مؤسسه ملي آموزش فعاليتهاي گوناگوني
انجام ميدهد كه از آن جمله مي توان به تحقيقات وتوسعه، فعاليتهاي اطلاعاتي
وتحصيلي، مشاوره، فعاليتهاي انتشاراتي و كتاب شناسي اشاره نمود. فعاليتها مذكور
طبق برنامه سه ساله اجرا ميشود و هرسال برنامه را با مقتضيات زمان هماهنگ ميكنند.
اجرا ي(برنامه سال2001) از ابتداي سال 1999 آغاز شده است. مؤسسه ملي آموزش از سياست
كلي وراهبردي وزارت آموزش و علوم در جهت تأسيس نظامي آموزشي در كشور بر اساس
مناسبات و مقتضيات بلغارستان و معيارهاي اروپايي دست به عمل مي زند فعاليتهاي
مشاورهاي علمي وتجربي مربوط به در حوزه علمي، در زمينه مسايل ذيل جهتگيري شده است
:شيوه شناسي وفناوري تصويب واجراي شرايط و الزامات آموزشي كشور، نو آوري در
فناوريهاي آموزشي: آموزش مدني، ارزشيابي آموزش وپرورش ساز ماندهي روندهاي آموزش، و
نهايتاً نظارت بركيفيت آموزش.
در حوزه فعاليتهاي تحليلي، انتشاراتي و كتابشناختي، نيز مؤسسه
ملي آموزش وظايف ذيل را بر عهده دارد:
روز آمد سازي توسعه واجراي نظامها ي آماري و اطلاعات آموزشي،
اداره حفاظت وتثبيت پايگاههاي تخصصي دادهها،خودكار نمودن نظام اطلاعاتي كشور در
زمينه اطلاع رساني كتابخانهها و كتابشناسي از مجراي منابع بلغاري و
خارجي و تأسيس مجموعهاي خاص جهت انتشار وتوزيع كتب. قعاليتهاي مشترك مؤسسه ملي
آموزش و وزارت آموزش وعلوم بيش از هر چيز بر مشاركت در تشريح وتفسير سياست
قانونگذاري وزارت مذكور، اجراي پروژهاي بين المللي و ابتكارات بانك جهاني،
TEMPUS,PHARE برنامههاي لئوناردو وغيره.متمركز شده است اسناد زيربنايي ارائه
شده و فعاليتهاي وزارت آموزش و علوم نشان ميدهد كه مسايل آموزش همگاني در راس
سياست كلي آموزش كشور و سياستهاي راهبردي معطوف به توسعه آن است. اين مسايل جزء
زير بناهاي قوانين آموزشي كشورند كه در مجلس تصويب ميشود و اين قوانين نيز به نوبه
خود در تحصيلات پابه، متوسطه وعالي پياده ميشود.
به طور کلي مي توان گفت که بهبود كيفيت آموزش و پرورش عمدتا به
موارد ذيل وابسته است: به روز كردن مواد آموزشي، تعيين و تصويب اصول آموزشي كشور و
نظامي براي ارزشيابي دستاوردهاي دانشآموزان من جمله نظام ارزشيابي پيشرفت تحصيلي
تلاشهاي ويژهاي با نظر به آموزش همگاني جهت ارائه فناوريهاي اطلاعاتي و ارتباطي
در مدارس، آموزش از راه دور و ساير شيوههاي مدرن در زمينه آموزش و اعطاي مدارك در
مدارس انجام ميشود. بسط گزينهها و انتخابهاي تحصيلي در نتيجه ايجاد تنوع در انواع
مدارس متوسطه را ميتوان دستاوردي مهم تلقي كرد. تعداد مدارس داراي آموزش زبانهاي
خارجي از همان پايه اول ابتدايي، تعداد مدارسي كه از دانشآموزان تنها پس از اتمام
پايه هفتم و يا پس از پايان تحصيلات ابتدايي ثبت نام ميكنند به موجب نياز جامعه
افزايش يافته است. مدارس خصوصي نيز داير شده است. تعداد مدارس اختصاصي و غير
اختصاصي داراي تحصيلات عمومي و حرفهاي و همچنين تعداد مدارس داراي تحصيلات حرفهاي
متوسطه در حال افزايش است.