اصلاحات آموزشي
حقوق و اختيارات نهاد مدرسه شوراي تعليم وتربيت به عنوان يك
مجموعه مديريتي حرفه‌اي مدرسه و شوراي مدرسه به عنوان مجموعه‌اي مشورتي كه شامل
معلمان، والدين و دانش‌آموزان مي‌شود در مصوبه آموزش وپرورش همگاني لحاظ شده است.
به موجب مصوبات قانوني، ويژگي‌هاي جديدي اضافه شده ومواد درسي
به سه حوزه اساسي نقسيم بندي شده است:
الف) آموزش الزامي عمومي
ب) آموزش انتخابي الزامي
ج) آموزش اختياري.
اين تقسيم بندي شرايط را براي تمايز بين انواع آموزش
مهيا مي‌كند و براي دانش‌آموز اين اختيار را فراهم مي‌كند كه برپايه علايق و
نيازهايش نوع مناسي را برگزيند.
تغييرات جديد مذكور موجب شده است كه شرابط و شيوه‌هاي
نظام آموزشي بسيار بيشتر با علايق، نيازها و توانايي‌هاي دانش‌آموزان سازگار باشد و
دستيابي به مواد آموزشي و تربيتي در زمينه علوم مهارت ها تسهيل شود–تربيتي در زمينه
علوم و مهارت‌ها تسهيل شود ودريافت و درك آن‌ها راحت تر شود. جهت گيري تغييرات
مذكور سبب تلطيف، جنبه انساني بخشيدن و تقويت روند دموكراسي در زمينه آموزش وپرورش
براي همه مي‌شود. علاوه بر مقولات فوق كه در زمينه آموزش وپرورش در مدارس
مطرح كرديم، در مورد مسايل آموزش عالي، علوم، اطلاع رساني، اختصاص بودجه آموزش
وپرورش وعلوم، همكاري‌هاي بين‌المللي و مصوبات قانوني توجه به سزايي مبذول شده است
(مثلا مصوبه 31 مه سال 1992).
در سال 1994، نظام جديدي در زمينه جهت گيري‌هاي حرفه‌اي و
انتخاب شغل در حوزه‌هاي آموزش وپرورش تاسيس شد كه فعاليت‌هاي مربوط به آن
بعداً در مصوبه آموزش حرفه‌اي تعريف شد.
از پايان دهه 1990، روال وضع قوانين در حوزه آموزش وپرورش
تشديد شده است. مصوبات جديدي در حال تفضيل و شرح است و موارد كارآمد آن‌ها در حال
اصلاح و تنظيم است.
در سال 1998، مجمع ملي بلغارستان اصلاحيه قانون آموزش وپرورش
مصوب سال 1991 را به تصويب رساند. از موارد اساسي اين اصلاحيه تغييراتي است كه به
سن ورود به مدرسه مربوط است ( آموزش وپرورش در مدرسه بايد در سن هفت سالگي آغاز و
طي سال ورود به نخستين پايه ابتدايي تكميل شود در صورتيكه والدين بخواهند مي‌توان
سن مذكور را به 6 سال تقليل داد.
علاوه بر اين، موارد ذيل نيز در اصلاحيه فوق به تصويب رسيد:
زمان باز شدن و همچنين ماهيت تغييرات مربوط به نظام مدارس خصوصي
وكودكستان‌ها شريح وتقضيل روالي براي تصويب شرايط و الزمات آموزش وپرورش دولتي
مسايل مربوط به اصلاح مديريت آموزش وپرورش
دراصلاحيه مذكور براي نظام آموزش وپرورش، دو سطح تحصيلي معرفي
شد:سطح پايه و سطح متوسطه. تحصيلات پايه از دو مرحله تشكيل مي‌شود: ابتدايي
(پايه‌هاي اول تا چهارم )و پايين تراز متوسطه (پايه‌هاي پنجم تا هشتم ) تحصيلات
متوسطه نيز چهار سال است (آرايش 4-4-4 در اين تقسيم بندي اعمال شده است). در طي
مراحل اجرايي مصوبه آموزش وپرورش همگاني، كه بخشي از مصوبات قانوني جديد است، جهت
فراهم كردن بسترتوسعه نظام آموزش وپرورش، مجمع ملي قانون تحصيلات، حداقل تحصيلات
عمومي وبرنامه ريزي درسي آن را تصويب كرد. اين مصوبه به صورت مبسوط از سوي هيئت
بازرسي آموزش وپرورش كشور، جوامع علمي، اتحاديه‌ها وانجمنهاي واز جنسها ي خلاق.
غيره، مورد بحث و بررسي قرار گرفت. هدف مصوبه آموزش وپرورش همگاني تأمين و ضمانت
اجرايي حداقل تحصيلات رايج براي همه دانش‌آموز ان است تا به موجب آن مدارك تحصيلي
آن‌ها مطابق تقسيم بندي‌هاي استاندار پايه، مرحله و درجه تنظيم شود و همچنين امكان
انتقال از يك مدرسه به مدرسه اي ديگر فراهم شود. كه با توانايي‌هاي فردي وعلايق
دانش‌آموزان سازگار باشد. دو مورد از شرايط آموزش وپرورش همگاني عمومي بر طبق مدرك
اعطايي به تفضيل مورد بررسي و توجه قرار مي‌گيرد: مواد درسي وشرايط نظام نمره دهي.
مصوبه مذكوربا جزييات بيشتر سطوح تحصيلي پايه ومتوسطه را در مدارس تنظيم و طراحي
مي‌كند: چگونگي ارائه آموزش، اتمام هر سطح و اعطاي مدرك. اهداف كلي و فرعي آموزش
وپرورش عمومي براي همه دانش‌آموزان تعريف مي‌شود. در نظر گرفته شده است كه موضوعات
درسي از هشت حوزه فرهنگي وآموزشي به شرح ذيل تدوين وتعيين گردد:زبان وادبيات
بلغاري، زبانهاي خارجي، رياضيات، علوم رايانه و فناوري اطلاعات، علوم ملي و تعليمات
مدني، علوم طبيعي و بوم شناسي، هنر، استاندارهاي زندگي و ارتباط آن با فناوري،
ونهايتا فرهنگ رشد و بهداشت جسماني و ورزش، شرايط براي معلمان و دانش‌آموزان به
گونه اي مهيا شده است تا در قالب طرح آموزشي كشور موضوعات مناسب ودلخواه را
برگزينند. مصوبه اخير، در بخش مربوط به طرح آموزشي، سه نوع آموزش را مد نظر دارد:
الزامي، انتخابي الزامي وانتخابي ودر اين ارتباط نسبت ميان بخشهاي آموزشي
اجباري وانتخابي هم تعيين شده است و حد اكثر ميزان ساعت آموزشي اجباري در سطوح
ومراحل آموزش عمومي مشخص گرديده است.مصوبه اخير شرايط بهبود آموزش تحصيلات عمومي را
براي دانش‌آموزان بلغاري فراهم مي‌كند.
