نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• ارتباطات و جمعيت
• سياست هاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• مدارس جامع
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش ضمن خدمت
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش استثنايي
• آموزش غير رسمي
• آموزش از راه دور
• اصول و اهداف آموزشي
• اولويت هاو علايق آموزشي
• دستاوردهاي آموزشي
• توسعه آموزشي
• همكاريهاي آموزشي
• قوانين اصلي قانون اساسي
• قوانين آموزشي
• مديريت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش متوسطه

مقطع آموزش متوسطه (Lukio)

ساختار آموزشي

راحت ترين راه ورود به دانشگاه ازطريق گذراندن دوره آموزشي Lukio مي باشد.دوره آموزشي Lukio ، دورة آمادگي آموزشي ويزه دانش آموزان رده هاي سني19- 16سال است.در پايان دوره مذکور آزموني مبني بر ارزيابي تواناييهاي دانش آموزان برگزار مي گردد که مردودي کامل بندرت در آن معمول است.اما ازآنجائيكه رقابت ميان تعداد زيادي از متقاضيان جهت احرازکرسي هاي دانشگاهي با ظرفيت نسبتاً اندك، بسيارزياد است،از اين روي، دانش آموزان براي كسب امتيازات بالا با فشار بسياري درجهت کسب شانس ورود به دانشگاه مواجه مي باشند.دانش آموزان دوره Lukio همچنين ملزم به گذراندن دورة مشكل آموزشي با تكاليف منظم و مقتضي علاوه بر كلاسهاي اصلي خود مي باشند.

سابقاً ،برنامه هاي آموزشي دوره Lukio به دو قسمت « زبان» و « رياضيات » با برنامه هاي آموزشي بسيار متفاوت ، تقسيم مي گرديد.اما در حال حاضر، برنامه هاي آموزشي براي کليه دانش آموزان يكسان است چراکه کليه دانش آموزان، دوره هاي زبان و رياضيات يكسان گذرانده و امكان انتخاب رياضيات درسطح مقدماتي و پيشرفته براي کليه دانش آموزان وجود دارد.دانش آموزاني كه به انتخاب رياضيات مقدماتي مبادرت مي نمايند،ملزم به گذراندن زبان خارجي سوم مي باشند.اين در حاليست که دانش آموزاني كه رياضيات پيشرفته را انتخاب مي كنند،موظف به گذراندن سومين و يا حتي چهارمين زبان خارجي مي باشند.

رشته هاي دوره آموزشي Lukio معمولاً به صورت واحدهاي دوره اي با طول مدت متفاوت (ميانگين34- 32ساعت درهفته) به دانش آموزان ارائه مي گردد.ازجمله مهمترين دروس آموزشي دوره Lukio مي توان به دستور زبان مادري ،آموزش سه رشتة زبان خارجي درPeruskoulu به اضافة زبان خارجي چهارم درLukio؛رياضيات مقدماتي و پيشرفته، شيمي،زيست شناسي،جغرافيا،روانشناسي، تاريخ،علوم اجتماعي، تغذيه و بهداشت، تربيت بدني، موسيقي، هنر و علوم فني اشاره نمود.

دروس رياضيات نيز بر دروس جبر،هندسه،مثلثات،حسابان، معادلات ديفرانسيل و آمار مشتمل مي گردد.تفاوت بين رياضيات پيشرفته و مقدماتي اساساً در تركيب و عمق مسائل آن است.

 اگر چه، دانش آموزان دوره رياضيات پيشرفته، ملزم به گذراندن  كلاسهاي رياضيات طولاني مدت ودوره هاي پيشرفته تري ازدروس فيزيك و شيمي مي باشند.رشتة ادبيات و فرهنگ اجتماعي در رشته هاي « زبان » جاي مي گيرند . دوره هاي انگليسي كه ترجيحاً انگليسي بريتانيائي است، هر چند مي تواند قسمتي از انگليسي آمريكائي و انگليسي متفاوت ديگر جهان را هم شامل شود، شامل ادبيات . هنر ،‌تاريخ و فرهنگ سياسي ـ اجتماعي آمريكا و بريتانيا است. نمرة هر درس با امتياز بندي از4 تا10درگواهينامة پايان تحصيلي دوره Lukio با ذکر نام دانش آموز،شمارة ايمني اجتماعي، تاريخ ورود به دوره و تاريخ فارغ التحصيلي ازآن و ميانگين امتياز كل دروس آموزشي طي دورة3 ساله لحاظ مي گردد. بخش اول شمارة ايمني اجتماعي كه به شكل«230971 - 171 »درگواهينامه تحصيلي فارغ التحصيلان درج مي گردد،تاريخ تولد فارغ التحصيلان ودرقسمت دوم شمارة شناسنامة فرد فارغ التحصيل لحاظ مي گردد.گفتني است که شمارة آخرهمواره براي فارغ التحصيلان مرد فرد،و براي زنان زوج است. علاوه براين،گواهينامة جداگانه اي باعنوان Yioppilastutkintotodistusبه دانش آموزان متقاضي حضور درآزمون ملي ورودي دانشگاه ها اعطا مي گردد. از جمله نمرات تحصيلي که در جريان آزمونهاي فوق، به فارغ التحصيلان اعطا مي گردد مي توان به نمرات Laudatur (عالي)، نمرهMagnaCumLaudeAppro (خيلي خوب)، نمرهCumlaude Approbatur(خوب)،نمره Lubenter(درشرف قبول)،نمرهApprobatur(قبول) ونمره Lmprobatur(مردود) اشاره نمود.هيئت منصفه ملي متشکل ازمعلمين برگزيده كه توسط هيئت مديرة آزمون ورودي دانشگاه ها انتخاب شده اند به تعييد پاسخهاي صحيح سوالات وثبت ارزش هرتست مبادرت مي نمايند.سختي و دامنه وسعت برنامه ريزي دورة3ساله Lukio مشابه مقطع کارشناسي دانشگاه هاي آمريكايي است.پيش از دهه1990،مقررات چندي درخصوص مدارس تکميلي متوسطه به مورد اجرا در مي آمد که در سال1991، مورد تجديد نظرکامل قرار گرفت.از جمله چنين مقرراتي مي توان به سرپرستي انحصاري مدارس تکميلي متوسطه توسط نهادهاي دولتي تا پيش از دهه90 و تفويض اين مسووليت به شهرداريها، نمايندگان شهرداري و يا افراد و گروه هاي خصوصي مورد تأييد هيأت دولت اشاره نمود. علاوه بر اين تا پيش از دهه1990،مدارس تکميلي متوسطه با محدوديت هايي در پذيرش دانش آموز مواجه بودند،اما اين اصل طي سال1993منسوخ گرديده و درحال حاضر،مبناي پذيرشي دانش آموزان، بر نرخ دانش آموزان متقاضي استوار مي باشد. تعداد کل481 مدرسه تکميلي متوسطه در کشور فنلاند فعاليت دارد كه 18 مدرسه در زمره مدارس شبانه مي باشد. هدف اصلي مدارس تکميلي متوسطه شبانه، فراهم سازي فرصت براي آندسته از افرادي است که ضمن فعاليت در بازارکار،تصميم به تحصيل درمقطع متوسطه دارند.هرمدرسه تکميلي متوسطه به طورمتوسط از 224دانش آموز(30دانش آموز درکلاس) برخوردارمي باشد. تا پيش از دهه1990،كلاسهاي درسي برمبناي رده سني دانش آموزان دسته بندي گرديده و محصلين برمبناي دروس انتخابي خود تفكيك مي گرديدند.اين درحاليست که از سال1982، آموزش مقطع تکميلي متوسطه به دوره هاي 38 جلسه اي 45 دقيقه اي تغيير وضعيت داد.شيوه مرسوم تقسيم سال تحصيلي به 5 يا 6 بخش است. گفتني است که هر بخش از برنامه تحصيلي متفاوتي برخوردار بوده وتنها به چند درس اختصاص دارد. در شيوه حاضر،چگونگي دسته بندي دروس آموزشي نيزكاملاً برعهده مدارس است.علاوه براين،از سال1987،طرح آزمايشي مبني بر خروج دوره هاي آموزش تکميلي متوسطه از حالت قالبي و تفويض مسووليت تعيين ترتيب و زمان ارائه دوره ها به مدارس و دانش آموزان به مورد اجرا درآمده است.سال تحصيلي مقطع تکميلي متوسطه از آگوست آغاز شده و تا هفته22سال تقويمي به طول مي انجامد.درمدارس متوسطه برخوردارازقالبهاي آموزشي3تايي،2سال نخست آموزش بر190روز تحصيلي درهر سال و سال سوم بر حداقل120روز تحصيلي مشتمل مي گردد.  در انتهاي ترم تحصيلي بهاره، آزمون هاي پاياني و آزمون نهايي كتبي و شفاهي برگزار مي گردد.مدارس تکميلي متوسطه مبادرت به فعاليت5روزدرهفته مي نمايند.ساعات شروع فعاليت مدارس تکميلي متوسطه منظم نبوده و از مدرسه اي به مدرسه ديگر متفاوت مي باشد.

آموزش متوسطه ويزه اقليتهاي قومي، مهاجرين و پناهندگان

طرح آموزش مهاجرين وپناهندگان كه درسال1997 توسط دولت تصويب شد، اهداف آموزش بزرگسال را به قرار ذيل اعلام مي دارد: تمامي مهاجران بزرگسال مي توانند در دوره هاي توجيهي شناخت جامعه وزندگي شغلي فنلاند حضور يافته و درصورت لزوم و وجود امكانات آموزشي دردوره هاي آموزش فني وحرفه اي پايه وتكميلي حضوريابند.گفتني است که آموزش مهاجرين به عنوان بخشي ازآموزش بازاركار بزرگسالان ، سازماندهي وتأمين اعتبار مي گردد. به طورکلي ترميتوان گفت که درنظام تحصيلي فنلاند، آموزش اقليت سوئدي زبان درکليه مقاطع تحصيلي ازجمله آموزش عالي، لحاظ گرديده است.براي هردو گروه زباني، مجموعه موسسات جداگانه اي وجود داشته و آموزش درموسسات دو زبانه ارائه مي گردد. ازابتداي سال 1995امکان آموزش كودكان سامي زبان، رومانياي زبان وخارجي در مقطع متوسطه به زبان مادري براي آنان فراهم آمده است.مهمترين مسأله در ارتباط با آموزش زبان سامي درمدارس مقدماتي و تکميلي متوسطه، كمبود مطالب ومعلمين ورزيده و کارآمد است.دولت فنلاند نيزفعالانه به عرضه مطالب آموزشي به زبان سامي مبادرت نموده ودر بودجه خود سهمي را به اين منظور اختصاص داده است.به رغم پيشرفت سال هاي اخير، سطح آموزش رومانيايي همچنان پايين تر ازروند غالب ديگردانش آموزان اقليتهاي قومي بوده وحضور كمرنگ آنان درتحصيلات تكميلي همچنان مشكل سازاست.علاوه براين اعمال سياست صرفه جويي آموزشي توسط شهرداريها، آموزش دانش آموزان رومانيايي راتحت تأثير قرارداده است.دانشگاههاي فنلاند،ازسهميه هاي خاصي براي دانشجويان سوئدي يا سامي زبان برخوردارند تا ازاين طريق ورود دانشجويان گروه هاي اقليت به دانشگاه ها تصمين گردد.طرح هاي آموزشي نيز دردست تدوين است تا امکانات آموزش فني و حرفه اي براي مهاجرين فراهم آيد.مطابق مصوبه،مراکز آموزش فني وحرفه اي پايه كه به آماده سازي مهاجرين جهت ورود به آموزش پايه فني وحرفه اي مبادرت مي نمايند،درصدد ارائه مهارت هاي زباني وديگر مهارت هاي لازم به کودکان غيرفنلاندي جهت آغازتحصيلات در موسسات فني وحرفه اي مي باشند.گفتني است که آموزشهاي مقدماتي فوق بر آموزش زبان فنلاندي، آشنايي با جامعه فناندي و برخورداري کودکان ازفرصتهاي آموزشي وشغلي مشتمل مي گردد.

سياست هاي آموزشي

آموزشهاي تکميلي پس از آموزش پايه، عمدتاً توسط مدارس تکميلي متوسطه، مدارس فني و حرفه اي و مدارس عالي حرفه اي ارائه مي گردد.داوطلبين حضور در اين مراکز آموزشي، ملزم به برخورداري ازگواهي فارغ التحصيلي از مدارس جامع مي باشند.مهمترين سياستهاي آموزشي نظام متوسطه فنلاند، ارائه آموزش تکميلي متوسطه پس از آموزش پايه  به كليه شهروندان فنلاندي است. در اين راستا، بالغ بر نيمي از
فارغ التحصيلان مدارس جامع(54% ) به تحصيلات خود مدارس تکميلي متوسطه، كمتر از50 درصد(40% ) به ادامه تحصيل در موسسات عالي فني و حرفه اي و تنها 6% در پايه دهم اختياري و يا فعاليت در بازار كار گرايش مي يابند.آموزش مقطع متوسطه کشور فنلاند به سوي نظام شديداً مركز زدا پيش مي رود.از اين روي،مسئوليت تدريس دروس آموزشي، طراحي و تدوين محتواي دروس آموزشي و انتخاب مواد آموزشي به مقامات محلي واگذار شده است.اتخاذ چنين سياستي به نوبه خود به مدارس تکميلي متوسطه و موسسات عالي فني وحرفه اي امكان مي دهد تا با يكديگر همكاري نموده، منابع آموزشي مورد نياز مناطق مختلف را افزايش داده و نيازهاي فردي دانش آموزان را بر آورده نمايند.

برنامه هاي آموزشي

برنامه هاي آموزشي مدارس تکميلي متوسطه در قانون ويزه مدارس عالي لحاظ گرديده است.

 هيأت دولت به تعيين برنامه هاي آموزشي مدارس تکميلي متوسطه مبادرت نموده و شو.راي ملي آموزش نيز به تعيين راهبرد طراحي برنامه هاي آموزشي مدارس مبادرت مي نمايد.

درچارچوب راهبردهاي ملي، مدارس تکميلي متوسطه،به تنظيم برنامه هاي درسي خاص خود مبادرت مي نمايند.برنامه هاي آموزشي مدارس تکميلي متوسطه ازواحد هاي درسي اجباري، واحدهاي تخصصي و واحدهاي كاربردي متشكل مي گردد.دانش آموزان مقطع تکميلي متوسطه ملزم به گذراندن واحد هاي اجباري آموزشي بوده و مدارس نيز موظف به ارائه واحدهاي تخصصي به دانش آموزان جهت انتخاب دروس مورد نظر آنان ميباشند.واحد هاي تكميلي نيز، واحدهاي جديد درسي مي باشند.

زبانهاي خارجي

رياضيات

علوم طبيعي

ساير دروس آموزشي

حداقل دوره هاي تخصصي مورد نياز از ميان دوره هاي پيشنهادي 10 دوره

حداقل دوره هاي كاربردي مورد نياز 75 دوره

ارزيابي تحصيلي

هدف از ارزيابي دانش آموزان طي مقطع تکميلي متوسطه، ارائه باز خوردي از پيشرفت تحصيلي و موفقيت دانش آموزان در حين تحصيل در مدارس متوسطه است. در اين مقطع تحصيلي، ارزيابي بر پايه اهداف مندرج در برنامه هاي درسي صورت مي گيرد. همانگونه كه قبلا نيز بدان اشاره گرديد، تحصيلات مقطع متوسطه به دوره هاي38 ساعته تقسيم مي گردد.در پايان هر دوره عملکرد دانش آموزان توسط معلمين مورد ارزيابي واقع مي گردد. گفتني است که اين ارزيابي بر آزمون هاي كتبي و ارزيابي مداوم کلاسي از عملکرد دانش آموزان مشتمل مي گردد.در ارزيابي دانش آموزان مقطع تکميلي متوسطه از نمرات عددي (4 تا10) تحت عنوان قبول يا مردود استفاده مي گردد. در ارزيابي نهايي دانش آموزان، ارزيابي هر درس برمبناي ارزيابي دوره اي به صورت درج نمرات عددي درگواهي ها وكارنامه ها صورت مي گيرد.دانش آموزان زماني فارغ التحصيل مقطع تکميلي متوسطه محسوب مي گردند كه مطابق حداقل واحد هاي فوق الذكر، تعداد دوره هاي لازم در هر درس را با موفقيت پشت سر گذارند. در اين صورت گواهي فراغت ازتحصيل به آنان اعطا ميگردد.درپايان سال سوم متوسطه،دانش آموزان،درآزمون نهايي متشکل از4درس اجباري و دروس اختياري شرکت مي کنند.ازجمله دروس اجباري مقطع تکميلي متوسطه ميتوان به زبان مادري فنلاندي، سوئدي يا سامي بسته به زبان تدريس، دومين زبان (سوئدي)، رياضيات ياعلوم و علوم انساني اشاره نمود.بالغ بريك سوم از دانش آموران فارغ التحصيل مدارس تکميلي متوسطه به دانشگاه راه مي يابند و اين درحالي است كه دو سوم آنان به ادامه تحصيل در موسسات عالي فني و حرفه اي مبادرت مي نمايند.

 سيستم نمره دهي

بالاترين نمره : 10 ( ابتدايي و متوسطه ) 5 ( آموزش فني و حرفه اي )

مرز قبولي ومردودي : 5 (ابتدايي و متوسطه) 1 ( آموزش فني و حرفه اي )

پايين ترين نمره : 4 (ابتدايي و متوسطه) 1 ( آموزش فني و حرفه اي )

آمار تحصيلي

نرخ دانش آموزان مقطع متوسطه تکميلي طي سالهاي 97- 1985

نرخ مدارس متوسطه عمومي و دانش آموزان اين مقطع بر مبناي زبان آموزشي طي سال 1997

نرخ دانش آموزان مدارس متوسطه برمبناي  زبانهاي آموزشي ودرصد طي سال1997- 1998

نرخ ترك تحصيل دانش آموزان مقطع متوسطه برحسب مناطق مختلف کشور طي سال 1998

نرخ حضور دانش آموزان دختر در دوره هاي مختلف آموزش متوسطة بر مبناي درصد طي سالهاي 1990- 1975