نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• جمعيت
• تاريخچه آموزشي
• سياستهاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش پايه
• آموزش همگاني
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش غير رسمي
• آموزش از راه دور
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش بزرگسالان
• آموزش معلمان
• آموزش استثنايي
• طرح هاي آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• الويتها و علايق آموزشي
• معضلات و اصلاحات آموزشي
• قوانين آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

قوانين آموزشي

قوانين آموزشي

نكات برجسته،وظايف دولت درخصوص حوزه آموزش در اصول10ـ24ـ42ـ62ـ130ـ131ـ132 قانون اساسي جمهوري تركيه به شرح ذيل لحاظ گرديده است:

اصل 42ـ هيچكس از حق آموزش وپرورش محروم نخواهد شد، ميزان حق آموزش به وسيله قانون مشخص و معين خواهد شد. آموزش و پرورش در راستاي اصول و اصلاحات آتاتورك، براساس دانش‌روز و روش‌‌هاي آموزشي، تحت نظارت و كنترل دولت انجام خواهد شد. مؤسسات آموزش و پرورش كه مخالف اين اصول باشند تأسيس نخواهد شد.

آزادي آموزش وپرورش شخص را از وفاداري به قانون اساسي مبري نمي‌‌كند،چراکه آموزش ابتدايي براي تمامي شهروندان مذكر ومؤنث اجباري است و در مدارس دولتي رايگان مي‌‌باشد.

اصول مديريتي مدارس خصوصي ابتدايي و متوسطه به وسيله قانون تعيين مي‌‌شود تابا استاندارد‌هاي تعيين شده براي مدارس دولتي هماهنگ باشد. دولت بورس و ديگر كمك هزينه‌‌‌ها را براي دانش‌آموزان با استعدادي كه امكانات مالي براي ادامه تحصيل را ندارند فراهم خواهد كرد.

دولت اقدامات لازم براي تعليم افرادي كه نيازمند آموزش خاص هستند را انجام خواهد داد تا چنين افرادي را به‌صورت عضو مفيدي ازجامعه در آورد.

آموزش، پرورش،تحقيق و مطالعه تنها فعاليت‌‌هايي هستند كه در مؤسسات آموزش و پرورش بايد انجام شود. اين فعاليت‌‌‌ها به هيچ وجه نبايد مختل شود. هيچ زباني غير از تركي به‌عنوان زبان مادري به شهروندان تركيه در هيچ مؤسسه آموزش و پرورش تعليم داده نخواهد شد.

زبآن‌‌هاي خارجي كه در مؤسسات آموزش و پرورش تعليم داده مي‌‌شوند وقوانيني كه مدارسي اين‌چنين بايد رعايت كنند راقانون معين مي‌‌كند.

سازماندهي دوباره به شكلي اساسي در زمينة آموزش از طريق قانون يك‌پارچه سازي آموزش در سوم مارس 1924 انجام شد. خصوصاً با ساختن تمامي مدارس عضوي دنباله رو از وزارت آموزش ملي اين تماميت در تعليم محقق شد. اصول اين قانون از اين قرار است:

اصل 1ـ تمامي مؤسسات آموزشي و پرورشي در تركيه بايد تابع وزارت آموزش ملي باشند.

اصل 2ـ تمامي مدارسي كه بوسيله وزارت دادگستري و وزارت تأسيسات يا مؤسسات خصوصي اداره مي‌‌شدند، تابع وزارت آموزش ملي شد‌ه اند.

اصل3ـ سهم بودجه مدرسه‌‌هاي تحت نظارت وزارت دادگستري و مؤسسات خصوصي به بودجه وزارت آموزش ملي منتقل خواهد شد.

اصل 4ـ وزارت آموزش ملي، هئيت علمي الهيات در دانشگاه را به وجود خواهد آورد تا متخصصين مذهبي‌تربيت كنند و مدارس جداگآنه اي براي پرورش كارگزاران كه مسئول امور مذهبي‌به‌عنوان امام و واعظ (سخنران) باشند تربيت خواهد كرد.

اصل 5 ـ از تاريخ تصويب اين قانون مدارس متوسطه و دبيرستآن‌‌هاي ارتش كه تحت نظر وزارت دفاع بود‌ه‌اند و شيرخوارگاه‌‌هاي تحت نظارت وزارت بهداشت،تابع وزارت آموزش ملي خواهند بود. شكل هم‌كاري اعضا علمي مدارس متوسطه و دبيرستآن‌‌هاي نظامي تغيير خواهد كرد و بين وزارتخانه‌‌هايي كه اين اعضاء متعلق به آن خواهند بود هماهنگي برقرارخواهد شد در حاليكه معلماني كه عضو ارتش هستند ارتباط خود را تا آن وقت حفظ خواهند كرد.

اصل 6 ـ اين قانون از زمان انتشارش لازم الاجرا مي‌‌باشد.

اصل 7ـ هيئت دولت مسئوليت اجراي اين حكم را بر عهده دارد.

- قانون222آموزش و پرورش ابتدايي که بر آموزش ابتدايي به عنوان نظامي كامل دلالت دارد. قانون1739آموزش ملي(مصوب سال1973)،كه قانون2842(مصوب18ژوئن1989)وقانون 4306(مصوب 16 اوت 1997)در تبصره آن آمده اند، بر اهداف عام و خاص، اصول پايدار، ساختار كلي ،مؤسسات از هر نوع و در هر سطحي، آموزش كاركنان ، ساختمان و امكانات مدارس ، مواد و تجهيزات آموزشي و وظايف و مسئوليتهاي حوزة آموزش و پرورش اشاره دارد.

- قانون 3308 آموزش حرفه اي و كارآموزي (مصوب 5 ژوئن1986 ) در جهت بهبود نظام آموزش فني و حرفه اي.

- قانون 625 آموزش خصوصي (مصوب6 اوت 1995) درخصوص تأسيس و عملكرد مؤسسات آموزشي خصوصي

- قانون 2916 آموزش كودكان استثنايي (مصوب 1983) و (قانون573 مصوب 1997) ويزه خدمات آموزش استثنايي

- قانون 2547 آموزش عالي ( مصوب نوامبر 1981 ) ويزه اصلاح نظام آموزش عالي

يكي از مشخصه هاي قابل توجه قانون مذکور اين است كه به ادغام مؤسسات آموزش عالي نظير مدارس تربيت معلم و مؤسسات آموزش عالي منتهي گرديد.

- مطابق قانون 4306 ( مصوب 1997 ) ، مدت زمان دورة تحصيل اجباري براي تمام كودكان 6 تا 14 ساله 8 سال است .

قوانين آموزش ابتدايي

از جمله مهمترين قوانين مراکز آموزش ابتدايي ترکيه مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

قانون شماره 222

قانون آموزش و پرورش ابتدايي شماره 222، آموزش ابتدايي در كشور ترکيه را به شيو‌ه اي نظام مند و به هم پيوسته مطرح مي‌‌كند. مراكز آموزش ابتدايي، ساختمان وتجهيزات مدارس، منابع مالي، هزينه‌‌‌ها و برنامه ريزي تحصيلي براي مدارس ابتدايي در اين قانون مشخص شده است.

قانون شماره 4306

قانون شماره 4306 درتعديل قانون آموزش پايه شماره 1739

به موجب اين قانون با شروع سال تحصيلي98- 1997 دوره آموزش اجباري، هشت سال مداوم خواهد بود. از طريق اين قانون (شماره 4306) كار‌هاي زير اجباري است:

مؤسسات آموزش ابتدايي شامل هشت سال خواهد بود. اين مدارس آموزش مستمر را ارائه خواهند كرد و فارغ التحصيلان اين مدارس مدرك ديپلم ابتدايي خواهند گرفت.

ـ اصطلاح مدرسه ابتدايي ومدرسه متوسطه كه به‌صورت جداگانه بوده اند درقوانين شماره 222 و 2739 و 3308 با اصطلاح «مدرسه آموزش ابتدايي» جايگزين خواهد شد.

ـ دانش‌آموزاني كه با موفقيت كلاس‌‌هاي آمادگي را گذراند‌ه‌اند كه آموزش در بعضي از كلاس‌‌هاي آن به زبان خارجي است و هم‌چنين دانش‌آموزاني كه حق شركت در اين برنامه را در سال تحصيلي 98ـ1997 داشته اند، آموزش اجباري خود را در اين مدارس به پايان خواهند رساند.

ـ سيستم آموزش ملي به روشي سازماندهي خواهد شد كه هدايت دانش‌آموزان در راستاي علائق و استعداد‌هايشان را به‌عهده بگيرد.

ـ ارائه سرويس‌‌هاي مشاور‌ه اي،درجهت ارائه اطلاعات اوليه درباره آينده شغلي مدارس آموزش متوسطه به دانش‌آموزان نيمه دوم سال آخر ابتدايي تا به دانش‌آموزان درتصميم‌گيري صحيح در مورد انتخاب شغل كمك كند.

ـ براي افرادي كه آموزش ابتدايي را تمام كرده و مي‌‌خواهند به‌عنوان داوطلب متقاضي تا قبل از دوره كارآموزي تعليم ببينند، امكانات فراهم خواهد شد. شخص مي‌‌بايد چهارده ساله باشد و دوره ابتدايي را به پايان رسانده باشد تا بتواند در دوره‌هاي مهارتي‌شركت كند.

ـ كمك‌‌هاي اهدايي حوزه آموزش ازمحل مبادلات تجاري جمع آوري خواهد شد تا براي هزينه‌‌هاي آموزش ابتدايي مورد استفاده قرار گيرد.

قوانين آموزش حرفه‌اي

از جمله مهمترين قوانين مراکز آموزش حرفه اي مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

قانون شماره 3308

قانون آموزش حرفه‌اي ومهارتي شماره 3308 پنجم ژوئن1986 به منظور فائق آمدن برمسائل مربوط به اشتغال، وسايل و سرمايه درحرفة رسمي و آموزش فني و حرفه‌اي به مرحله اجرا در آمد.

همزمان با قانون آموزش فني و حرفه‌اي شماره3308 درخصوص ارزيابي پيشرفت سيستم آموزش فني و حرفه‌اي هماهنگ با وضعيت كشور ترکيه ، ابتكاراتي به‌عنوان اصلاحات ، معرفي شده و سيستمي ايجاد گرديد كه در آن دانش‌آموزان مي‌‌توانند آموزش حرفه‌اي خود را از طريق هم‌كاري بين مدرسه و صنعت به پايان برسانند. به موجب اين قانون، دانش‌آموزان آموزش نظري را دو روز در هفته در مدارس مي‌‌گذارنند و آموزش كاربردي را به مدت سه روز در هفته در مؤسسات مي‌‌گذارنند. مؤسسات به اين‌گونه دانش‌آموزان كه دوره مهارت يابي‌را مي‌‌گذرانند حقوق مي‌‌پردازندکه معادل سي درصد حداقل حقوق رسمي است. دانش‌آموزان هم‌چنين به وسيله منابع مالي وزارتخانه بيمه هستند.

قوانين آموزش عالي

ازجمله مهمترين قوانين آموزش عالي مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- حكم آموزش ملي شماره 1739 مصوب سال 1973

2- حكم آموزش عالي شماره 2547 مصوب سال 1984 ويزه دانشگاه‌‌هاي خصوصي

3- حكم آموزش ملي شماره 4306 مصوب سال 1997

4- حكم شماره 4702 درخصوص دستيابي‌به برنامه‌‌هاي آموزش عالي دو ساله بدون امتحان ورودي براي فارغ التحصيلان دبيرستآن‌‌هاي فني حرفه‌اي مصوب سال 2001

5- حكم آموزش خصوصي شماره 625 مصوب سال 1995ويزه مؤسسات دانشگاهي خصوصي

6- حکم شماره130 که به منظور آموزش نيروي كار، تحت سيستم اصول آموزش و پرورش كنوني و برطرف كردن نياز‌هاي كشور، به تاسيس دانشگاه‌‌‌ها منجر مي گردد.

سرمايه گذاري‌ آموزشي

دولت مركزي تمام سطوح آموزش عمومي را مورد حمايت خود قرار داده و تمام هزينه هاي آموزشي را متقبل مي شود .دولت هاي محلي نيز از آموزش ابتدايي و ساخت و نگهداري مدارس حمايت مي كنند. در حدود10 درصد كل بودجة كشور به بخش آموزش اختصاص داده مي شود.

با برقراري قانون شماره 4306، منابع كشور به كار افتاده و سرمايه گذاري به منظور ساختن فضا‌هاي آموزشي مورد نياز آغاز شد.دركنار استفاده از منابع تخصيصي به سرمايه گذاري‌هاي آموزش ابتدايي در بودجه 1997 تخصيص11تريليون TL از تنخواه سرعت دهنده به سرمايه گذاري‌هاي آموزشي تحت قانون شماره 4306نيز مورد استفاده قرار گرفت. بنابراين ظرفيت فيزيكي برنامه‌ريزي شده براي سال 1997 هشتاد درصد افزايش يافت و 12103 كلاس تا آخر همان سال به خدمت در آمد.

نرخ كلاس‌‌هاي احداثي آموزش ابتدايي طي سالهاي1998- 1994

با درنظرگرفتن جريان سرمايه‌‌‌ها به بودجهMEB ازعايدات، اعانات آموزشي تحت قانون شماره 4306، اولويت به تكميل سرمايه گذاري‌هاي در دست ساختمان و اضافه كردن طبقات و كلاس‌‌‌ها و مدارس كنوني داده شده است.هم‌چنين هم‌راه با برنامه‌‌هاي پرداخت و طرح‌‌هاي تاسيسات، وجوه به مديريت‌‌هاي استاني انتقال يافت. در نتيجه در كنار 21620 كلاسي كه در مدارس ابتدايي تا آخر سال 1998 به خدمت گرفته شد. موقعيت‌‌ خوابگاهي براي38900 دانش‌آموز از طريق 61 مدرسه ابتدايي شبانه‌روزي محلي و 26 مدرسه شبانه‌روزي PIO ايجاد خواهد شد. علاوه بر آن 343 مدرسه ابتدايي از طريق قرارداد با ادارات مركزي وزارتخانه در طول سال 1999 به خدمت گرفته شد.

سرمايه گذاري‌ بخش خصوصي

در كنار مدارس آموزش 8 ساله اجباري كه با بودجه اختصاصي MEB و سازمآن‌‌هاي استاني در دست تاسيس هستند، 2924 كلاس در سال 1998 از طريق كمك‌‌هاي مردمي ساخته شد. علاوه برآن 2937 كلاس ديگر از طريق هم‌كاري MEB، سازمآن‌‌هاي استاني و كمك‌‌هاي مردمي در حال تاسيس است. هم‌چنين IMKB (بازار بورس استانبول) TOBB (اتحاديه بورس تركيه) و بنگاه خيريه Vehbi koc در حال ساخت 75 مدرسه با ظرفيت كل 43080 دانش‌آموزان هستند.

قراردادي بين IMKB و MEB در پنجم سپتامبر 1998 در رابطه با ساخت 47 مدرسه در 31 استان و 44 ناحيه با ظرفيت كل 29760 دانش‌آموز به امضا رسيد. برنامه اين است كه 24 مدرسه ابتدايي و 24 مدرسه شبانه‌روزي ساخته شود.گفتني است که زمين مورد نياز براي ساخت اين مدارس به IMKB تخصيص داده شده است.

13 مدرسه كه محل آن‌‌‌ها بوسيله مدير كل استاني آموزش ملي و اعضاء گروه تجار محلي تعيين شده با سرمايه TOBB در حال ساخت است. اين مدارس در13 استان به‌صورت شبانه‌روزي با ظرفيت كل 6120 دانش‌آموز در دست ساخت است.

ـ قراردادي بين MEB و گروه KOB با بنگاه خيريه Vehbi koc در 21 آپريل 1998 در رابطه با ساخت 15 مدرسه آموزش ابتدايي به امضا رسيد. اين مدارس طبق برنامه در سال تحصيلي 2000ـ1999 به خدمت گرفته شد.علاوه بر اين تاسيس مدارس ابتدايي در 11 استان و 14 منطقه با ظرفيت كل 2700 دانش‌آموز در راه است.2 مدرسه در 2 استان منطقه آناتولي شرقي، يك مدرسه در آناتولي جنوب شرقي، 1مدرسه در منطقه درياي سياه، 3 مدرسه در 3 استان آناتولي مركزي و 8 مدرسه در 8 استان منطقه مرمره در حال تاسيس است.