نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• جمعيت
• ارتباطات
• سياستهاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش راه دور
• آموزش استثنايي
• اصلاحات آموزشي
• توسعه آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• همكاريهاي آموزشي
• مشاوره تحصيلي
• قوانين آموزش عالي
• مديريت آموزشي
• نظارت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش متوسطه

آموزش متوسطه

ساختار آموزشي

آموزش متوسطه اختياري است ومتشكل از يك دوره3ساله است كه پس ازسه دوره آموزش پايه ارائه مي گردد.شرط ورود به مراكز آموزش متوسطه برخورداري از گواهي نامه آموزش پايه مي باشد.دو نوع دوره وجود دارد: دوره هاي عمومي ودوره هاي فني حرفه اي كه آموزش حوزه هاي فني ، فن آوري ، تخصصي وزبان پرتقالي وفرهنگ را عرضه مي كنند.حق جابجايي دانشجو دراين دوره ها محفوظ است.تدريس وتمرين دوره هاي فني، فن آوري يا هنري توسط مدارس حرفه اي ومدارس خاص آموزش هنر ارائه مي شود.

پذيرش تحصيلي

براي ورود به مقطع متوسطه دانش آموزان بايد با موفقيت 9 سال آموزش اجباري را پشت سر گذاشته وداوطلبان ورود به مدارس فني حرفه اي بايد يا آموزش اجباري را تمام كرده ويا مدرك معادلي را كسب كرده باشند.تعداد دانش آموزان هركلاس تا اندازه اي به ابعاد كلاس بستگي داشته واز 20 تا 26 نفر متغير است.كليه دانش آموزان بايداز رده سني 15 سال به بالا برخوردار باشند.آموزش متوسطه دولتي به صورت رايگان ارائه مي گردد.

برنامه هاي آموزشي

از جمله دروس اصلي آموزش عمومي وفن آوري متوسطه ميتوان اززبان پرتقالي، يك زبان خارجي ، مقدمه اي بر فلسفه، تربيت بدني، آموزش فردي واجتماعي وآموزش ديني نام برد.

دوره هاي تحصيلي درقالب4رشته تحصيلي(علمي وطبيعي،هنري،اقتصادي واجتماعي،علوم انساني) به دانش آموزان ارائه مي گردد.درهر يك از اين گروه ها دوره هاي جداگانه براي دانش آموزان عمومي وفن آوري طراحي ميشود.برنامه هاي آموزشي مدارس فني وحرفه اي كه3سال طول مي كشد برمبناي حداقل 2900 تاحداكثر3600 ساعت درسي استوار است.

ارزيابي تحصيلي

ارزيابي تكويني توسط معلمان صورت گرفته واساساً توصيفي وكيفي است. ارزيابي نهايي بر عهده معلمان ووزارت آموزش است تا يكپارچگي سراسري امتحانات پاياني مدارس تأمين شود.امتحانات كتبي عمومي درپايان هرسال آموزش متوسطه برگزارميشود.

نتايج اين امتحانات توسط شوراي كلاس درتعيين ارتقاء دانش آموز به كار گرفته مي شود.

درپايان سه سال آموزش عمومي امتحانات نهايي سراسري برگزار شده ودانش آموزان موفق گواهي نامه آموزش متوسطه دريافت مي كنند.دانش آموزاني كه دوره هاي فن آوري را به اتمام ميرسانند نيزگواهي حرفه اي دريافت ميتمايند.درمدارس فني حرفه اي به دانش آموزان موفق گواهي آموزش متوسطه و گواهي حرفه اي  اعطا مي شود.

سيستم نمره دهي

620- 0 و20- 18 خيلي خوب

17- 14 خوب

13- 10 قابل قبول

بالاترين نمره : 20

مرز قبولي ومردودي : 10

كمترين نمره : 0

آموزش تكميلي متوسطه

ساختارآموزشي

با تكميل تحصيلات اجباري،دانش آموزان مي توانند يكي از سه دوره متفاوت ذيل را انتخاب كنند :

ـ دوره هاي عمومي متوسطه

ـ دوره هاي متوسطه حرفه اي ، جايگزين آموزش عمومي

ـ دوره هاي آموزش هنر

دوره هاي عمومي متوسطه

الگوي جديد تنظيم آموزش متوسطه معمولي، نخست درسال91-1990دربرخي ازمدارس اعمال شد كه برپايه تجارب تدريس حاصله قرارداشت وازسال تحصيلي94-1993 عموميت يافته است.اين نوع آموزش، سه سال طول مي كشد وشامل يك مرحله تحصيلي واحد است كه سال هاي تحصيلي دهم، يازدهم ودوازدهم را دربرميگيرد.دانش آموزاني كه با موفقيت آموزش پايه يا معادل آن(سال نهم تحصيل) را پشت سرگذاشته باشند،از مجوزورود به هر دوره دبيرستاني برخوردار مي باشند.

دانش آموزان معمولاً دردبيرستان محل سكونت خودثبت نام ميكنند.آموزش متوسطه عمومي، به لحاظ اهداف كلي، درراستاي تحكيم وتعميق دانش حاصل ازآموزش پايه وآماده سازي جوانان براي ادامه تحصيل واشتغال قراردارد .

بر پايه اين اهداف دو دوره متفاوت به شرح ذيل شكل مي گيرد :

ـ دوره دبيرستاني كه عمدتاً به ادامه تحصيل منتهي ميشوند يا دوره هاي عمومي (CCPOPE)

ـ دوره هاي دبيرستاني كه عمدتاً به سوي زندگي شغلي يا دوره هاي فن آوري معطوفند

تمامي دوره ها اجزاء يكساني ازآموزش عمومي، اختصاصي وفني راشامل ميشوند وآموزش عمومي در هر دوره مشترك است.دانش آموزان ميتوانند دوره خود را تغييردهند.هر نوع دوره در كليه مدارس اجباري است، هرچند يكي از آنها بر ديگري غلبه دارد.

آموزش فني در الگوي جديد ، با گسترش آموزش فني در كليه دبيرستان ها وآموزش فني  به كليه دانش اموزان CCPOPE تقويت ميشوند. انتخاي دوره هاي پيشنهادي سراسري صورت مي گيرد بر عهده مدارس است.مدت سال تحصيلي كه درنيمه2سپتامبر آغازشده ودر پايان هفته دوم ژوئن پايان ميپذيرد،همه ساله دربخشنامه وزارت آموزش تعيين مي شود.دوره آموزش تكميلي متوسطه بر220 روز تحصيلي وبراي مدارسي كه از دوشنبه تا جمعه فعالند 184 روز مي باشد. همانند آموزش پايه ،كلاسها بر حسب سن تفكيك مي شوند ونياز به حفظ كلاس / گروه سال تحصيلي قبل مد نظر قرار ميگيرد تا توازن عددي پسر ودختر وگنجانيدن حداكثر 4 دانش آموز با نيازهاي خاص لحاظ گردد.معلمان معمولاً هر ساله كلاس خود راتغيير مي دهند.تعداد جلسات هفتگي،بسته به دوره وسال تحصيلي به قرار ذيل است :

برنامه هاي آموزشي

دوره هاي دبيرستان CCPOPE و CT برحسب محتوا وشاخه هاي مختلف تحصيلي به چهار رشته تقسيم مي شوند:

ـ علمي وطبيعي

ـ هنر

ـ اقتصاد وعلوم اجتماعي

ـ علوم انساني

هر يك از شاخه هاي اصلي شامل دوره هاي منتهي به ادامه تحصيل درCCPOPE ودوره هاي مختلف CT   ميگردد كه حوزه هاي فني را در بر مي گيرد .

ازجمله مهمترين برنامه هاي آموزشيCT ميتوان ازشيمي، راه وساختمان، الكترونيك،مكانيك ، رايانه، طراحي،هنر،صنايع دستي،مديريت،ارتباطات،خدمات بازرگاني وفعاليت هاي اجتماعي نام برد.همان طور كه گفته شده ، برنامه درس هر دوره شامل موارد ذيل است :

ـ آموزش عمومي

ـ آموزش اختصاصي

ـ آموزش فني

آموزش عمومي در كليه دوره هاي  CCPOPE و CT مشترك بوده وبراي كليه دانش اموزان اجباري است ودروس زير را شامل مي شود :

پرتقالي،مباني فلسفه ،زبان خارجي،تربيت بدني،رشدفردي واجتماعي يا آموزش ديني واخلاق

برنامه هفتگي بسته به دوره از 12 تا 15ساعت در سال دهم ويازدهم واز 6 تا 9 ساعت در سال دوزارهم CCPOPE  واز121 تا 13 ساعت در سال دهم ويازدهم واز 6 تا 7 ساعت در سال دوازدهم CT متغيير است. 

آموزش اختصاصي شامل دو يا سه درس  اجباري است كه در يك شاخه ازCCPOPE يا CT     مشترك است. اين برنامه اصلي ضامن تعامل ميان دو دوره است ودانش آموزان مي توانند تا سقف برنامه زماني موجود دروس اضافي اختيار كنند .

برنامه هفتگي CCPOPE  درسال دهم ويازدهم از 11 تا 13 ساعت ودر سال دوازدهم از 15 تا 22 ساعت متغيراست.هدف ازآمورزش فني، مخصوصاً در CT ، كسب مهارتهايي است كه امكان دستيابي جوانان به طيف گسترده اي ازبخشها وفعاليتهاي حرفه اي را فراهم مي نمايد.

اين آموزش در CCPOPE ، 6 ساعت درهفته هر سال تحصيلي را اشغال مي كند كه به يك يا دو درس هنر ويا فني تقسيم شده ودانش آموزان به دلخواه خود يكي را كه منحصراً در هر مدرسه عرضه مي شود انتخاب مي كنند.درCT آموزش فني مجموعه اي از چهار رشته را در بر مي گيرد كه با آموزش اختصاصي پيوند تنگاتنگي داشته ومطابق اهداف متناسب با هر دوره تعيين مي شوند.برنامه هفتگي در سال دهم ويازدهم يكسان بوده ودر سال 12 افزايش مي يابد.علاوه بر فعاليت هاي درسي موسسات آموزشي بايد فعاليت هاي فرهنگي ومسابقات فوق برنامه را هم ترتيب بدهند كه عمدتاً بيرون از ساعات مدرسه واختياري هستند.

طرحهاي برنامه درسي وكتابهاي درسي مربوطه حداقل به مدت 3 سال اعتبار دارند. كتابهاي درسي به صورت تجاري نشر مييابند اما وزارت آموزش هم مي تواند دراين امر دخيل باشد. اگر چه حق دانش آموزان ومعلمان در استفاده از ديگر منابع اطلاعات محفوظ است اما كتابهاي درسي هر رشته توسط شوراي تربيت همان مدرسه انتخاب مي شود .

ارزيابي تحصيلي

در زمينه تعميم تدريجي اصلاحات برنامه درسي نظام نويني از ارزيابي در حال اجراست. ارزيابي نظامند ومداوم بوده وهم تكويني وهم نهايي است. ارزيابي تكويني مسئوليت معلمان بوده وبا همكاري گروه هاي راهنمايي ومشاوره مدرسه جهت اطلاع دانش آموزان والدين آنها و ديگر افراد مرتبط با كيفيت ورشد فرايند آموزش صورت ميگيرد.اين نوع ارزيابي توصيفي وكيفي بوده وبايد درنيل به اهداف ميان مدت اتخاذ برنامه هاي آموزش جبراني وراهنماي دانش آموزان بر حسب گزينه هاي درسي آنها دخالت داشته باشد.ارزيابي نهايي به صورت دروني وبيروني برگزار ميشود.ارزيابي دروني به عهده معلمان شوراي كلاس است ودر راستاي آگاه نمودن دانش آموزان ووالدين آنها ازپيشرفت آنها دررابطه با برنامه هاي درسي واتخاذ تصميمات مقتضي برحسب وضعيت تحصيلي آنانست.اين امتحان كتبي توسط مدارس در تمام دروس در پايان سالهاي 10 و11 ودر دروس عملي سال 12 كه جزء امتحان نهايي نيستند برگزار مي گردد.نمرات پايان سال هردرس ميانگين تعديل شده ارزيابي مداوم(ترم آخر) وامتحان عمومي است. برپايه اين نمرات شوراي كلاسي تصميم ميگيرد كه دانش آموزان به كلاس بالاتررفته يا تجديد دوره گردند.شوراي كلاس درمواردي كه تصميم به تجديد دوره مي گيرد بايد توصيه هايي درارتباط با آموزش جبراني ارائه نمايد.

ارزيابي بيروني كه مسئول آن وزارتخانه است درراستاي ارتقاء يكپارچگي نظام نمره دهي در آموزش متوسطه درسطح ملي است وامكان اعطاي نمرات نهايي قابل مقايسه در پايان اين مقطع را فراهم مي آورد.اين ارزيابي شامل امتحانات كتبي نهايي درسال 12 از اغلب دروس هر2دوره مي باشد.نمرات نهايي دروس امتحان سراسري بر مبناي ميانگين تعديل شده نمرات حاصل از ارزيابي دروني درسال تحصيلي كه اين دروس تدريس شده ونمرات حاصل از امتحانات نهايي محاسبه مي شود.براي قبولي دانش آموزان بايد نمرات قبولي كليدي دروس رشته خود را بدست آورد.نظام كنوني نيز امكان ارزيابي مقايسه اي  را فراهم ميسازد كه در راستاي پايش كيفيت نظام مدرسه در سطح محلي منطقه اي وملي ازسوي وزارت آموزش مورد تاييد است. دانش آموزاني كه با موفقيت آموزش متوسطه را به پايان مي برند مدركي شامل دوره هاي طي شده ونمرات نهايي را دريافت مي كنند .كساني كه دوره هاي فني را به پايان ميبرند هم مدرك مهارت حرفه اي درجه سه را دريافت مي كنند .