نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• ارتباطات
• جمعيت
• سياستهاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش همگاني
• آموزش پايه
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش از راه دور
• همكاريهاي آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• اولويت هاي آموزشي
• دستاوردهاي آموزشي
• معضلات و اصلاحات آموزشي
• مديريت آموزشي
• بودجه وهزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش عالي

آموزش عالي

ساختار آموزشي

انواع متفاوتي ازموسسات غير دانشگاهي ودانشگاهي اعم ازكالجهاي فن وحرفه اي عالي غير دانشگاهي،كالجهاي آموزش معلم، دانشگاههاي سنتي، دانشگاهها فني وآمادگي در لهستان فعاليت دارند.

گواهينامه امتحان نهايي به منظورپذيرش درآموزش دانشگاهي درتمامي موسسات مورد نيازميباشد. پذيرش برمبناي امتحانات ورودي كه ازجانب اغلب دانشكده ها يا افراد آزاد جذب دانشجوسازماندهي وترتيب داده ميشوند، ميباشد.دراغلب موارد،موسسات فوق براي تصميم گيري در مورد سازماندهي روند جذب وثبت نام آزاد ميباشند.

سال تحصيلي

كلاسهاي دانشگاهي از ماه اكتبر آغاز شده و تا ماه ژوئن به طول مي انجامد.بيشترين تعطيلات دانشگاهي از يكم جولاي تا 30 سپتامبر به طول مي انجامد.

زبان آموزشي مراكز دانشگاهي لهستان زبان لهستاني است.

خط مشي قانوني

مهمترين قانون مصوب حوزه آموزش عالي ،ماده قانون آموزش دانشگاهي مصوب سال 1990است كه درمراكز آموزش عالي دولتي، شهري و مراكز آموزش عالي غيردولتي قابل اجراست.

پذيرش تحصيلي

شرايط پذيرش

در پايان 3-4سال آموزش عالي فني وحرفه اي ،دانشجويان به ديپلم صلاحيت فني وحرفه اي نائل گشته وعنوانHEENCJAT يا INZYNIER اجازه دستيابي به بازاركار يا ادامه تحصيلات عالي را به آنها مي دهد.دانشگاهها وانواع موسسات دانشگاهي دانشجويان به عنوان كارشناس ارشد، MAGISTER INZYNIER يا LEKARZ مطابق با رشته تحصيلي كه ادامه ميدهند، نائل ميگردند.آنها مي توانند براي تحصيل در دوره دكترا اقدام نمايند .

آموزش ويژه وتخصصي بخش مكمل نظام آموزشي لهستان ميباشد.درقانون به آن اشاره شده است كه براي جريان اصلي وويژه آموزش يكسان ومشترك ميباشد.اغلب دانش آموزان با شرايط آموزش ويژه درمدارس جداگانه آموزش ميبينند،انسجام آموزش منوط به توصيه وپيشنهاد مطلوب است كه ازجانب مقام واداره ذي صلاح ويا والدين داده مي شود.

مراكز آموزش عالي

لهستان داراي تاريخي طولاني ازنظرآموزش عالي ميباشد;دانشگاه كراكا [1] كه درسال1364

ميلادي تأسيس شده دومين دانشگاهي بود كه دراروپاي مركزي تأسيس شد.

ازتعداد179موسسه آموزش عالي دراواسط دهه 1990م،12دانشگاه مربوط به رشته هاي علوم انساني كه نسبت به رشته هاي ديگر نيز قويترهستند،30موسسه پلي تكنيك ،12موسسه آكادمي پزشكي ،39مركز اقتصادي (مهمترين موسسه اقتصادي مدرسه علوم اقتصادي ورشو مي باشد )46 مدرسه تجاري خصوصي وبقيه دانشكده هاي فني بوده اند.

دانشگاههاي مهم عبارتند از:

ورشو،كراكا،پوزنان ،روكلا ،لوبلين ،لادز،توران ،دا‌‌‌‌نسك،كاتووايس وزيسن

از جمله مهمترين مراكز دانشگاهي لهستان ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:

. دانشگاهها

. دانشگاههاي فني

. آكادمي هاي پزشكي

. آكادمي هاي كشاورزي

. آكادمي هاي اقتصاد

. مراكز آموزش عالي معلم

. آكادمي هاي موزيك ، هنرهاي زيبا ، تأتر وفيلم سازي

. آكادمي هاي تربيت بدني

. آكادمي هاي فني

. آكادمي هاي بازرگاني

. مراكز دانشگاهي غير دولتي

پذيرش تحصيلي

مدارك مورد نياز

مدرك متوسطه :WIADECTWO UKOCZENIA LICCUM ZAWODOWEGO

مدرك متوسطه :MATARA

حداقل امتياز : رضايت بخش

مدارك جايگزين : وجود ندارد

امتحانات ورودي مورد نياز

 براي بعضي ازدوره هاي (مطابق با موسسات) امتحان ورودي وجوددارد. بعضي موسسات نيز تستهاي احراز صلاحيت يا مصاحبه براي ارزيابي دوره هايشان به عمل مي آوردند .

شرايط توانايي ويژه براي تحصيلات هنري ، تربيت بدني وتحصيلات نگهداري وحفاظت از بناهاي قديمي درنظرگرفته شده است.محدوديت سني خاص نيز مورد نظر مي باشد.

برندگان رقابتهاي ملي در رشته هاي مدرسه متوسطه از امتحانات ورودي معاف مي باشند. 

ارزيابي تحصيلي

سيستم نمره دهي

نظام اصلي تعيين نمره كه توسط موسسات آموزش عالي مورد استفاده قرار ميگيرد به شرح ذيل است:

توضيح كامل : نمرات 5 تا 1 به ترتيب

. خيلي خوب:5

. خوب:4

. رضايت بخش:3

. مردود:2

. بالاترين نمره : 5 (خيلي خوب)

. نمره قبولي :3

. پايين ترين نمره : 2 (مردود)

گفتني است كه در امتحانات ميان ترم ، علامت + و – اغلب به نمرات اصلي فوق اضافه مي شود.در برخي از دانشگاه ها  نمره 6 ( عالي) نيز وجود دارد.

پذيرش دانشجويان خارجي

درنظام آموزشي لهستان به شخصي كه شهر وند لهستاني نباشد اطلاق مي شود .

شرايط پذيرش

 سن داوطلب نبايد از 25 سال باشد او باد داراي گواهي نامه اتمام مدذرسه متوسطه اي باشد كه در كشورش مورد تأييد باشد.دانشجويان پزشكي امريكا وكانادا بايد حداقل هئمدت 2 سال دوره كالج را گذرانده باشند.

دانشجويان بايدداراي پاسپورت معتبردانشجويي باشند.هيأت ديپلماتيك لهستان ارزيابي مقدماتي راازمدرك دانشجويان به عمل ميآورد ازاين رو تصميم گيري براي پذيرش دانشجو پس از امتحان از صلاحيت هاي دانشجو به عهده مقامات كاردان لهستاني ميباشد.مدرك پرداخت شهريه ورودي وقبض پرداخت شهريه هاي آموزش يپيشاپيش به پول رايج خارجي بايد ارائه شود.داوطلبان پذيرش تحصيلات عالي بايد گواهي نامه سلامت وبهداشت را ارائه نمايند.

 از اين رو مجاز به تحصيل در رشته مورد نظرخود مي باشند.امتحان به زبان لهستاني به عمل مي آيد وشخص داوطلب بايد حداقل نمره رضايت بخش را كسب نمايد .

نهادهاي مركزي

اصلي ترين نهادهاي دست اندركار پذيرش دانشجويان خارجي،بخش ملي موسسات آموزش دانشگاهي واداره تشخيص آكادميك ومبادلات بين المللي با همكاري كنسولگري  لهستان مستقر در كشورهاي جهان  و وزارت آموزش عالي مي باشند.

دانشجويان متقاضي ادامه تحصيلات دانشگاهي درلهستان ملزم به ارسال فرم پذيرش تحصيلي تا آخرين مهلت ارسال فرم درخواست به شرح ذيل مي باشند:

. براي تحصيلات مقطع غير دانشگاهي : 15 آگوست

. براي تحصيلات مقطع دانشگاه : 15 آگوست

. براي تحصيلات دكتراي تكميلي : 15 ژوئن

ارزشيابي مدارك تحصيلي

نهادهاي مركزي

وزارت آموزش ملي(MEN) عهده دار مسووليت ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشجويان بومي است.ازجمله نهادهايي كه به ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشجويان غيربومي مبادرت مي نمايند ميتوان از موارد ذيل نام برد:

. بخش :ENIC NARIC

اين بخش مسئول برسميت شناختن ورود به دانشگاه وتحصيلات تخصصي ميباشد.

. ادارات پذيرش دانشگاهي

. ادارات پذيرش بين الملل

موافقتهاي دوجانبه و چندجانبه

از جمله مهمترين قراردادهاي چند جانبه كه در برگيرنده برسميت شناختن مدارك تحصيلي دانشجويان خارجي است ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:

. قراردادپاريس(قراردادبه رسميت شناختن مدارك تحصيلي كشورهاي اروپا منعقده سال1979

. قرارداد پاراگوئه(قرارداد برسميت شناختن مدارك معادل آموزشي وعناوين علمي دانشجويان  كشورهاي سوسياليستي

. قرارداد برسميت شناختن تحصيلات ، مدارك وديپلمهاي دانشجويان مجارمنعقده سال 1980

. قرارداد برسميت شناختن تحصيلات ، مدارك وديپلمهاي دانشجويان شوروي سابق

. قرارداد برسميت شناختن تحصيلات ، مدارك وديپلمهاي دانشجويان بلغار منعقده سال 1977

. قراردادبرسميت شناختن تحصيلات،مدارك وديپلمهاي دانشجويان يوگوسلاو منعقده سال1978

. قراردادبرسميت شناختن تحصيلات،مدارك وديپلمهاي دانشجويان سوري منعقده 1985

. قراردادبرسميت شناختن تحصيلات،مدارك وديپلمهاي دانشجويان ليبيايي منعقده سال1987

. قراردادبرسميت شناختن تحصيلات،مدارك علمي دانشجويان چك واسلاومنعقده سال1987

. قراردادبرسميت شناختن تحصيلات،مدارك پيش دانشگاهي دانشجويان آلماني منعقده سال1997

. قراردادبرسميت شناختن تحصيلات،مدارك پيش دانشگاهي دانشجويان اتريشي منعقده سال1997

خدمات دانشجويي در سطح آموزش ملي

نهادهاي مركزي

از جمله مهمترين نهادهاي ارائه كننده خدمات دانشجويي ميتوان از موارد ذيل نام برد:

. اداره خدمات اجتماعي دانشجويان ، وزارت آموزش ملي

. كه به ارائه خدمات اجتماعي ورفاهي به دانشجويان خارجي مبادرت مي نمايد.

. اداره امور دانشجويي ، وزارت آموزش ملي

. كه به ارائه خدمات آكادميك وخدمات مشاوره حرفه اي وشغلي و خدمات اجتماعي و رفاهي به دانشجويان بومي مبادرت مي نمايد.

. انجمن دانشجويي مستقل (كميته ملي)

. انجمن دانشجويان لهستاني (شوراي ملي)

مقاطع تحصيلي

مقطع كارشناسي

اولين مرحله مقطع دانشگاهي مقطع كارشناسي باعنوانLICENCJATاست كه پس از گذراندن دوره سه سال ونيمه به فارغ التحصيلان اعطا مي گردد .

مقطع كارشناسي ارشد

دومين مرحله آموزش دانشگاهي مقطع كارشناسي ارشد باعنوانMAGISTER  مي باشد.

آموزش كارشناسي ارشدمطابق با نوع ونظام آموزش، تقريباً4تا6سال بطول مي انجامد. نيازها وضروريات فراغت ار تحصيل نه تنها نياز به امتحانات واحراز صلاحيت دارد بلكه به آمادگي ودفاع موفقيت ازپايان نامه نيرنيازدارد.

بعضي تحصيلات درموردتحصيلات پزشكي براي مثال،دوره هايي كه6سال به طول مي انجامد وبه امتحانات نهايي منتهي ميگردند .

ازسال1999، نظام متحدالشكلي ازدوره هاي كارشناسي ارشد كه ازطريق موسسات آموزش دانشگاهي ارائه شده اند با نظام متفاوت تري جايگزين گرديده اند.

دانشكده ها واداراتي كه نياز به تعدادي ازمعلمين آكادميك با مدرك دكتر نداشته اند نمي توانند دوره هاي مقطع كارشناسي ارشد را دررشته ويژه وتخصصي اشان ارائه نمايندبلكه يپلمهايي كه شرايط وضوابط فني وحرفه اي را در بر مي گيرند را ارائه مي نمايند(يك دوره سه ساله كه منتج به كسب عنوانLICENCJAT   ومتعاقب آن يك دوره3ساله با مدرك كارشناسي ارشد مي گردد.

مقطع دكتري

مدرك دكتري پس از ارائه ودفاع جامع از پايان نامه وقبولي در امتحانات مورد نياز ارائه مي گردد.

پايان نامه دكتري زمانيكه مقاطع مختلف چون تحصيلات كارشناسي ارشد براي مثال تحصيلات پزشكي،كارشناسي ارشدعلوم عملي درمراكزآموزش عالي وموسسات،تمرين وكسب تحصيل درمراكزآموزش عالي هنرهاي زيبا وموسسات هنري ديگر،آموزش تخصصي فيزيك ،دندانپزشكي وداروسازان دربيمارستان، كلينيكهاو آكادميهاي پزشكي وموسسات تحقيقاتي طي شوند ارائه مي شود.

مقطع دكتراي حرفه اي

دكتراي حرفه اي به داوطلباني ارائه ميگردد كه معمولاً داراي مدرك دكتري ميباشند وبر حسب ارائه پايان نامه حرفه اي و دفاعيه عالي به داوطلبان ارائه مي گردد.

پايان نامه حرفه اي بايد ارائه كننده صلاحيت داوطلب براي گسترش وبسط شاخه تخصصي اش باشد وبايد بطور كامل ويا بطور تخصصي منتشر شده باشد .

آموزش عالي غيردانشگاهي

پذيرش تحصيلي

مدارك مورد نياز

مراكز آموزش عالي فني وفني حرفه اي ومقطع غير دانشگاهي تخصصي

مدرك متوسطه:PYPLOM TECHNICA

مدرك متوسطه :WIADECTWO UKOCZENIA LICCUM ZAWODOWEGO

مدرك متوسطه :MATARA

حداقل رتبه : رضايت بخش

مدارك جايگزين : وجود ندارد

امتحانات ورودي مورد نياز

براي برخي ازدوره ها ، امتحان ورودي وجود دارد.بعضي ازموسسات نيز تستهاي احراز صلاحيت يا مصاحبه براي يا ارزيابي بعضي از دوره ها يشان را به عمل مي آورند.

تحصيلات فوق به فارغ التحصيلان مدارس متوسطه عمومي كه داراي گواهي نامه مدرسه فوق را دارا مي باشند ارائه ميگردد.با اين وجود فارغ التحصيلاني كه ازديگرگواهي نامه هاي آموزش متوسطه برخوردارباشند ثبت نام مي گردد.ازجمله ديگر شرايط پذيرش ميتوان به آمادگي ذهني وفيزيكي داوطلب كار درحرفه وشغل مورد نظر اشاره نمود.

چالشهاي اساسي دهه 90

در دهه گذشته ، تغييرات سياسي ، اجتماعي ، اقتصادي فراواني در كشور لهستان صورت گرفت كه تغييرات زيادي را در بخش آموزش ، آموزش بزرگسالان برجاي گذاشت .

معرفي وعرضه بازار آزاد اقتصادي بر روي زندگي اجتماعي تغييرات فراواني را داشته است در ميان موارد ديگر بيكاري كه تاكنون از نقطه نظر فني علت آن مشخص نيست يا موضوع رقابت در بازرا كار به مرصه ظهور در امده اند .

اين پديده ها بوطور آشكاربرروي نظام آموزش عالي تأثيرگذاشته اند كه هم اكنون با مشكلات و مسائل خطير رودرروميباشد.كشورهايي كه به نتايج وحصول اقتصادي چشمكيري دست يافته اند در حال سرمايه گذاري بر روي آموزش جامعه خود مي باشند .

اطلاعات در برگيرنده منابع مالي كه به آموزش وپرورش در لهستان اختصاص داده شده است ، نه تنها شكاف اين كشوربا كشورهاي توسعه يافته را مشخص مي سازد بلكه شكست وناكامي آينده اين موضوع را نيزمشخص ميسازد.گزارش توسعه اجتماعي(گزارش مربوط به توسعه اجتماعي درسال 1998توسط اداره برنامه توسعه سازمان ملل وابتكار وزارت آموزش ملي تهيه شده است)،مسائل مربوط به اقتصاد،جمعيت شناسي، تغييرات اجتماعي وسياسي كه برمقطع آموزش انساني اثرميگذارد رادربرميگرفت.گزارش فوق وضعيت اجتماعي وواقعي آموزش فردي لهستان راارائه نموده وبه دلايل واثرا اين وضعيت اشاهره مي نمايد.موانع مشخصي درمقطع آموزش فرد لهستان برعكس وبرخلاف كشورهاي اروپايي است.شاخص ها درحال حاضر چند برابر كمترازميانگين شاخصه هاي اروپايي ميباشند . اين روند بويژه درهنگام مقايسه اطلاعات مربوط به تعداد نفرات با يك مقطع آموزش دانشگاهي ملموس وتشخيص مي باشند.

تعداد دانشجويان به نسبت هر100000نفرمقيم كشورهاي اتحاديه اروپا تقريباً دو برابر لهستان مي باشد.افراد داراي مدرك آموزش دانشگاهي تنها در حدود 10 درصد از جامعه ا كه شامل تعداد افراد داراي مدرك آموزش دانشگاهي در شهرهايي مي باشد كه چهار برابر بيشتر از افراد ساكن در دهكده ها مي باشند را تشكيل ميدهند .

به عبارت ديگر شاخص HDI توسعه انساني كه يك معيار تركيبي از توسعه مي باشد ازطريق برنامه توسعه سازمان ملل معرفي گرديده ونشاندهنده وجودگرايشات مثبت دراقتصاد لهستان،توسعه وبسط فاصله ميانگين زندگي وپيشرفت درمقطع آموزش ميباشد.درسياق عبارات اين اطلاعات گزينش وانتخابي وتغييرات دردست اقدام كه شامل تغيير قانون اساسي ميباشد، درقالب سوالات ذيل بوجود مي آيد :

چگونه يك دانشگاه قديمي وسنتي با واقعيت حال حاضر كه تغييرات به سرعت صورت مي پذيرد خود را تطبيق خواهند داد؟

آيا دانشگاه زمانيكه اعتبارش را به عنوان يك موسسه دولتي حفظ مي نمايد مركز وهسته طراحي تجدد نوگرايي خواهد بود ؟

دانشگاه بايد چه وظايفي را به انجام رساند ؟

دانشگاه در تقابل با تغييرات اجتماعي

در تحقيقي كه توسط مركز تحقيق وابتكارات ونوآوري آموزشي در مورد OECD به عمل آمده صريحاً اعلام شده است كه آموزش دانشگاهي كه توسط يك دانشگاه اداره وبه اجرا در مي ايد در گرداب منجلاب افتاده است.تمام توجهات به روابط نزديكتر دانشگاه واقتصاد معطوف گشته است .موسسات آموزش دانشگاهب به تغيير روش عملكرد شان در ارتباط با آمادگش وكارگران مبتكر وخلاق وهمچنين به مشاغل وحرفه هاي جديد يا دگرگوني تخصصي نيازمند مي باشند.از اين رو مشخص وواضح است كه آموزش دانشگاهي در حال حاضر دوره تصريح مجدد هويتش را طي ميكند.مسئله وموضوع حساس وسرنوشت ساز يافتن جوابي راي موضوع عملكردهايي است كه بايد ازطريق يك دانشگاه جديدومعاصر صورت پذيرند.از يك سو فرض بر اين است كه دانشگاه نبايد محافظه كار باقي بماندبر عكس بايد به تغييرات فرهنگي وگرايشات اجتماعي واكنش نشان دهد .

آموزش دانشگاهي بايد به نست به هرگونه تغييرات محيط اجتماعي اش حساس وآماده بحث وگفتگو باجامعه باشد وبايدتغييرات بازاركار وهماهنگ ومرتبط باشد.وبه طرز موثر به نيازهاي آموزشي موجود واكنش  نشان دهد وازسوي ديگر بيم ونگراني از اين وجود دارد كه عملكرد دانشگاه درارتباط با ماهيت،كيفيت،موقعيت واعتبارش از طريق روند عملي ومعقول مورد تهديدي قرار نگرفته  است.حاميان حفظ ساختارهاي قانون اساسي دانشگاه خود گردان ، اتفاق نظر در آموزش  وتحقيق براي ارائه آموزش وتحقيق علمي وتداوم سنت اروپايي انساني به عنوان مهمترين شاخص آزاد ومستقل ميباشند.مطابق اصل ارائه شده توسط جان هنري بيشترين عملكرد يك دانشگاه ، ارائه آموزش مي باشد وتوجه به لزوم روابط نزديك بين تحقيق وكلاسهاي آموزشي

دانشگاه معاصر وجديد ملزم  به بر آوردن نيازهاي بازاركار وتخصصي كردن مي باشد.

دردانشگاه لهستان، برسرعقل واستعداد بحث ومشاجره وجود دارد اين روند بر اثر تكامل وتحول دانشگاه از مقطع اجتماعي به مقطع خصوصي بوجود آمده است .

در يك دانشگاه سنتي،اهداف آموزشي با عقلانيت مرتبط ميگردند در حاليكه در مقطع معاصر وجديد ، اهداف به آموزش حرفه اي وتخصصي معطوف ميگردند.با وجود اين مهم نيست كه روند به كندي صورت مي پذيرد در لهستان مابا تكام وتحول جداگانه ايي از يك دانشگاه به سوي مقطع بازار آزاد روبرو هستيم.اين روند مطابق ا الگوي مقطع تجاري وخصوصي ، عملكرد مطابق وبر اساس ضواط بازارتجاري وخصوصي سازماندهي شده است.

آموزش دانشگاهي خدمات آموزشي را مطابق با نيازهاي مشتريانش كه دانشجو باشند ارائه مي دهد.شمارش نيازهاي دانشجويان منتج به اين حقيقت ميگرددكه مهمترين وظيفه آموزش دانشگاهي،ارائه كسب رقابت به مشتريانش ميباشدكه برروي پيشرفت اعتماد به نفس ومسئوليت افرادجوان لهستان درارتباط با شروع آنها به كسب خوديادگيري وآموزش مادامالعمر تأكيد شده است.از زماني كه اصلاحات آموزشي دردهه 90 به اجرادر آمد ، بحث هايي در ارتباط با اين موضوعات كه مدارس فني وحرفه اي جديد آيا بايد شروع به فعاليت نمايند يا همان موسسات آموزش دانشگاهي موجود وقبلي به فعاليتهاي آموزشي وروند آموزشي وسعت بخشند.اين مسائل با بحث ومناظراتي كه در حوزه عملكرد آموزش دانشگاهي وجود دارد مرتبط مي باشند وبحثهاي فوق در برگيرندع موضوعات ذيل مي باشند :

آيا دانشگاه بايد دانش عمومي وكلي درارتباط با جهان، آموزش وتعليم براي داشتن فكري خلاق ، شناخت سرشت وخميره تمايلات بهمراه شاخصه هاي دلخواه ومطلوب فردي را ارائه نمايد يا علاوه برمسائل فوق ـ دانش ويژه هاي را ارائه نمايد كه درآينده استخدامي مورد استفاده قرار ميگيرد .براي اطمينان ، عملكردهاي فوق نبايد بصورت تناوبي درك گردند بلكه بايد عملكردها بايد مشخص شوند كه تغييرتأكيد بر تخصص سازي موسسه آموزش دانشگاهي همراه با خطرات ومشكلات مي باشند وشايد بهترين راه وشيوه براي تأمين آينده شغلي فارغ التحصيلي نباشد.با اين وجود، قانون ومصوبه جديد دربرگيرنده اموزش دانشگاهي مي باشد روند فوق را براي ايجاد موسسات آموزش دانشگاهي غير دولتي ممكن ساخته است

در حال حاضر مطابق با مدارس غير دولتي به ثبت رسيده وزارت آموزش مصوب 1 اكتبر 1998،139مركز آموزش غيردولتي درلهستان وجود دارد كه 26 مركز آموزشي حق ارائه مدرك كار شناسي ارشد را دارا مي باشند.باقي مدارس مدارك ليسانس يا مهنرسي فني وحرفه اي را ارائه مي نمايند.طي چند سال اخير،درمقطع آموزش دانشگاهي لهستان، پديده هاي جديد ومهمي به وقع پيوسته اند :

افزايش چشمگير تعداد دانشجويان

در ده سال گذشته تعداد دانشجويان سه برابر شده است بعد از سال 1989 تصميم گيري در مورد تعداد پذيرش افراد جوان مورد پذيرش موسسات آموزش دانشگاهي قرار گرفت علت افزايش سريع دانشجويان در سالهاي اخير افزايش جمعيت وافزايش درصد زيادي از فارغ التحصيلان دبيرستان مي باشد كه تمايل به ادامه تحصيل در آموزش دانشگاهي دارند .

علت ودليل مسئله فوق ، افزايش  وترقي ارمانهاي آموزشي جوانان است كه به تدريج واندك اندك متوجه ارتباط بين آموزش اكتسابي وفرصتهاي شغلي ودر همان زمان متوجه موقعيت اجتماعي عالي نيز مي شوند.علت فوق دلالت بر اين دارد كه عمدتاً در لهستان ، افرادي كه داراي مدرك  آموزش دانشگاهي مي باشند با مشكل وپيدا كردن شغل مواجه نيستند آمار افراد بيكار در ميان ان گروه اجتماعي 5/3 % مي باشد.

تمايز در نظام آموزش دانشگاهي

بسياري از موسسات آموزش دانشگاهي ، با وجودحق آموزش درمقاطع مختلف ، اخيراً آغاز به فعاليت نموده اند ودانشگاه ها رشته هاي آموزشي خود را افزايش داده وپيشنهاد ارائه تحصيلات نيمه وقت درپايان هفته، دوره هاي ليسانس ، تحصيلات تكميلي ، كارشناسي ارشد ، تحصيلات دوره دكتري وكارشناسي را مطرح نموده اند.

تغييراتي در اداره موسسات آموزش دانشگاهي

پس از دوره طولاني تمركز گرايي ، تغييراتي درراستاي تمكز زدايي ، بي علاقگي به امور سياسي وخودگرداني دانشگاه بوقوع پيوست .

فرايندهاي يكپارچه در اروپا

پيشرفتي در همكاريهاي دو جانبه صورت گرفته كه قرار دادهي علمي ، بكار گيري تحصيل كرده وتبادل دانشجو ، فعاليت هاي دو جانبه وتحقق طرحهاي تحقيقي بين المللي وغيره را آشكار مي سازد .

پيشرفت در خصوصي سازي

افراد مجبور به پرداخت وتحمل هزينه هاي فراوان تحصيلي مي باشند . اين روند بواسطه روش وشيوه ابداع وتوسعه خصوصي سازي مراكز صورت گرفته است كه دامنه ارائه خدمات آموزشي را به هماره داشته وكاملاً مطابق با نيازهاي بازار كار مي باشد .

در حال حاضر 155 دانشجويان در اين مراكز ه تحصيل مشغول هستند مراكز آموز عالي خصوصي بطور مؤثر شكافهاي متعددي وخلاءهاي طرحهاي كشور را پر كرده است .

اين شكافها در شهرهاي كوچكي كه تقاضاي آنها براي كس خدمات آموزشي زياد مي باشد ظهار مي گردد . ه اين ترتيب موسسات شانس عملي افزاي وترقي قابليت استفاده از آموزش دانشگاهي را بوجود مي آورند.خصوصي سازي آموزش در مراكر آموزش عالي دولتي نيز صورت گرفته است كه نظام تحصيلات نيمه وقت آخرهفته باپرداخت شهريه،عموماً در اين مراكز ارائه شده ودانشجويان تنها از طبقه كارگر نميباشند.درصدشركت دانشجويان درمراكز آموزش دانشگاهي دولتي با پرداخت شهريه هاي آموزشي 50 درصد افزايش داشته است كه در نتيجه كاهش مشاركت خانواده  هاي  فقير را در آموزش دانشگاهي به همراه داشته است

تغييراتي در ساختار گروهي  از دانشجويان

افزايش چشمكيري در تعداد دانشجويان پذيرفته شده از ميان گروه هايي كه مدرك كافي ومناسبي را ارائه ننموده اند واز ميان زنان وديگر داوطلبان كه از ميان طبقه اي بي سواد وتحصيل نكرده مي باشند وجود داشته است.عامل وشاخص سكونت نشان مي دهد كه اكثر افراد جوان متعلق به شهرهاي بزرگ ومتعلق به خانواده هاي ثروتمند مي باشند .

بنابر اين بطور كلي نظام آموزش دانشگاهي از شاخص نخبه گرايي تشكيل يافته است . 

نماي كلي دانشجويان بواسطه تجزيه وتحليل انگيزه اشان كه باعث انتخاب رشته هاي تحصيلي اشان مي گردد ترسيم ميگردد . اين روزها اغلب دانشجويان با تحصيلات به عنوان يك ارزش دروني وپنهاني كه نشاندهنده تمايل به پيشرفت وگسترش علائق وشخصيت گرايي مي باشد برخورد مي نمايند.آمار واطلاعات درصد زيادي از افراد جواني را كه تصميم به ورود ه دانشگاه از ورود ديگران جلوگيري به عمل آورد را نشان مي دهد وهمچنين راه حلهايي زندگي سخت را كه علتش انتخاب تحصيلاتي است كه سهل تر وجذاب تر به نظر مي رسد را نشان ميدهند .براي دانشجويان فوق ، دانشگاه مكان فرار از خدمت سربازي ويا شيوه اي براي اجتناب از بيكاري مي باشد.بنابراين مي توان اظهار داشت كه براي بعضي از گروه هاي دانشجويان ، دانشگاه يك يك مهلت قانوني مشخصي است كه آمال وتصميمات دانشجويان را در زندگي واقعي به تعويق مي اندازد.

راي اين گروه از افراد جوان تحصيلات شكلي از انسجام اجتماعي است كه تنها نوعي ار جانشين سازي مي باشد.افراد جوان دانشگاه را انتخاب مي كنند چرا كه آنها متوجه هيچگونه فرصتي از مشاركت در اشكا مختلف اجتماعي وزندگي حرفه اي وتخصصي نمي باشند.پديده اعتقاد به بي نظمي وهرج ومرج نيزمشاهده شده است.اساساً اين پديده به عنوان مشكلي براي تصميم گيري در مورد انتخا رشته هاي تحصيلي دردانشگاه تعريف شده است .

بطوركلي مشكلات ناشي از مشكلات خطير درك وضعيت وتشخيص موقعيت مي كردند . چنين تصميم گيري خيلي به ندرت از روي فكر صورت ميگيرد وغالباً در لحظه آخر بطور تصادفي تصميم گيري مي شود.دانشگاههاحال حاضر شكيل ومنسجم نيستند اختلاف كه همان تفكيك سازي مي اشد ، بويژه در حوزه رشته هاي تحصيلي مختلفي قابل مشاهده اسنت كه مي تواند به دو بخش ساده ومشكل تسيم بندي نمود.دوره هاي سخت دانش معين را ارائه مي نمايند وامكان بيشتري راباي يافتن شغل مناسب پس از فارغالتحصيلي بوجود مي آورند .

دوره ها اسان وسهل دانش عمومي وكلي را افزايش مي دهند كه نه تنها تثبيت وضعيت موجود را تضمين نمي نمايد بلكه تضمن كننده وضعيت اجتماعي مناسب در آينده نمي باشند .

جواناني كه در سنين بالاتر شروع به تحصيل مي نمايند، بطور همزمان نمي توانند به كار وتحصيل بپردازند از اين پديده مي توان به عنوان «عوارض وعلائم حاد داوطلبان جديد» نام برد.در دوره تكامل وتحول متمايز دانشگاه به سوي مقطع كار اعمل عملكردهايي كه نيازها وانتظارات داوطلبان از خدمت دانشگاهي را نشانه مي رود ضرور ي ميباشد .

يافتن طرازي بين تخصصي كردن ودانش جامع در اموز دانشگاهي جوابي براي نيازهاي بازار كار  ودانشجويان خواهد بود .

[1]-Krakaw