نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• ارتباطات
• جمعيت
• سياست هاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش همگاني
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش عالي
• آموزش فني حرفه اي
• آموزش معلمان
• آموزش بزرگسالان
• آموزش غيررسمي
• آموزش غير انتفاعي
• آموزش استثنايي
• آموزش عالي از راه دور
• نهادهاي آموزشي
• اصلاحات آموزشي
• توسعه آموزشي
• مزاياي آموزشي
• اصول و اهداف آموزش
• اولويت ها و علايق آموزشي
• همكاريهاي بين المللي آموزشي
• ساختار كنوني نظام آموزشي
• قوانين آموزشي
• مديريت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش معلمان

آموزش معلمان

گواهينامه هاي آموزشي

فارغ‌التحصيلان دانش‌سراهاي معلمي برخوردار از مدرك ديپلم يا ديپلم عالي، ازصلاحيت آموزش و تدريس در مدارس ابتدايي و متوسطه را دارند. فارغ‌التحصيلان دانشگاه با مدرك كارشناسي "ارشد" دبيري به خدمت و آموزش انحصاري در مدارس تكميلي متوسطه گمارده مي‌شوند. درحال حاضر دو گروه از معلمين آموزگاران دوره نديده و دوره ديده به تدريس در مدارس ابتدايي مشغولند. معلمين دوره نديده معلمين هستند كه از مجوز تدريس برخوردار مي باشند، اما هيچ دوره كارآموزي را نگذرانده‌اند. در مقابل از معلميني كه دوره كار آموزي را گذرانده‌اند، تحت ‌عنوان معلمين آموزش ديده ياد مي‌گردد.گواهينامه معلمين مدارس ابتدايي توسط مراكز آموزش معلمان تحت مسئوليت و نظارت وزارت آموزش و پرورش اعطاء مي‌گردد. اين در حالي است كه استخدام معلمين دوره نديده توسط نهادهاي آموزش ايالتي صورت مي‌پذيرد. نهادهاي آموزش ايالتي نيز گزينش دقيقي در خصوص صلاحيت‌هاي تحصيلي معلمين دوره نديده اعمال مي‌‌نمايند تا از كيفيت آموزشي آنان‌ اطمينان حاصل نمايند. معلمين دوره نديده كه به منظور تدريس در مدارس ابتدايي استخدام مي‌گردند خود به‌سه گروه تقسيم مي‌‌شوند. نخستين گروه معلميني هستند كه از صلاحيت‌هاي تحصيلي برخوردار بوده و دوره‌هاي آموزش معلمي را نيز گذرانده‌اند اما در انتظارند تا به‌شغل معلمي گمارده شوند. دومين گروه افرادي هستند كه موقتا” به منظور پركردن جاي خالي معلميني كه مرخصي حاملگي يا مرخصي استعلاجي دارند، استخدام شده‌اند و گروه سوم معلميني نيز به منظور تدريس در مناطق دور افتاده (مناطق غير برخوردار از معلمين دوره ديده) استخدام مي‌گردند.داده‌هايي كه در نمودار ذيل لحاظ گرديده است خود بيانگر عدم ثبات و وجود نوسان در استخدام معلمين دوره نديده آموزش ابتدائي طي سال‌هاي 1991 تا 1998 مي‌باشد.

نرخ آموزگاران دوره نديده مدارس ابتدايي طي سال هاي 1998 - 1990

منبع : سيستم اطلاعاتي مديريت آموزشي وزرات آموزش (MOE)

*درصد كل معلمين دوره نديده مقطع ابتدايي در مقابل تمامي معلمين مقطع ابتدايي

**درصد معلمين دوره نديده مرد مقطع ابتدايي در مقابل تمامي معلمين مرد مقطع ابتدايي

***درصد معلمين دوره نديده زن مقطع ابتدايي در مقابل تمامي معلمين زن مقطع ابتدايي

نمودار فوق هم‌‌چنين نشان ميدهد كه نرخ معلمين دوره نديده مقطع ابتدايي در كشور مالزي كاملاً پايين است. اين مقدار حداكثر 30 در صد بوده و به‌تدريج كاهش يافته تا به 5 درصد طي سال هاي 1998 بالغ گرديده است. وجود چنين نوساني به‌دليل آن است كه معلمين دوره ديده (معلمين برخوردار از گواهينامه) به‌تدريج جاي گزين معلمين آموزش نديده در مدارس شده‌اند. اين موضوع با مقايسه نمودار فوق با نمودار ذيل روشن مي‌گردد. نمودار ذيل بيانگر افزايش مداوم معلمين دوره ديده مدارس ابتدايي طي سال هاي 1991تا 1998 مي باشد. طي سال 1998، نرخ مذكور به‌ مرز صددرصد بالغ گرديده اين خود نشانگر تعهد بالاي وزارت آموزش مالزي در فراهم سازي آموزش ابتدايي با كيفيت بالاست.

نرخ معلمين دوره ديده مدارس ابتدايي طي سال هاي 1990 تا 1998

منبع : سيستم اطلاعاتي مديريت آموزشي وزارت آموزش (MOE)

*درصدكل معلمين دوره ديده مقطع ابتدايي در مقابل تمامي معلمين مقطع ابتدايي

**درصد معلمين دوره ديده مرد مقطع ابتدايي در مقابل تمامي معلمين مرد مقطع ابتدايي

***درصد معلمين دوره ديده زن مقطع ابتدايي در مقابل تمامي معلمين زن مقطع ابتدايي

آن‌گونه كه از نمودار فوق بر مي‌‌آيد، تعداد معلمين زن كشور مالزي بيشتر از هم‌كاران مرد آنان است. به عبارت كلي تر اين قضيه در اغلب كشورهاي دنيا مصداق دارد. و اين در حالي است كه وزارت آموزش مالزي در تلاش جهت جذب هر چه بيشتر مردان براي شغل معلمي است.نمودار فوق همچنين نشان‌گر نرخ معلمين دوره نديده در مقايسه با معلمين دوره ديده در سطح ايالات مالزي طي سال هاي 1998 مي باشد. بيشترين نرخ معلمين دوره نديده (بالغ بر 20 درصد) درايالت "سابا" و پس از آن در ايالت مالزي "كلانتان" (5 تا10 درصد) مشهود است. دو ايالت مذكور وسيع بوده و تعداد زيادي از مدارس آن‌ها در مناطق كم جمعيت و دور از دسترس قرار دارند. در هر صورت تلاش‌هايي در دست اقدام است تا معلمين آموزش ديده بيشتري به منظور خدمت رساني به شهروندان اين مناطق گسيل كردند كه از جمله اين اقدامات مي توان به فراهم سازي اقامتگاه ويژه معلمين در مناطق فوق اشاره نمود.

نرخ معلمين دوره نديده مقطع ابتدايي با ذكر نام ايالات مربوطه طي سال 1998

منبع : سيستم اطلاعاتي مديريت آموزشي وزارت آموزش

نرخ معلمين دوره ديده مقطع ابتدايي با ذكر نام ايالات مربوطه طي سال 1998

منبع : سيستم اطلاعاتي مديريت آموزش وزارت آموزش

با توجه به جداول فوق مي توان اذعان داشت كه تعداد آموزگاران دوره ديده كشور مالزي رشد فزاينده‌اي داشته و از 4/88 درصد طي سال 1994 به‌9/94 در صد طي سال 1998 بالغ گرديده است. اگر بخواهيم به‌هدف نهايي دولت مالزي كه همانا برخورداري از آموزش سطح بالا و هماهنگ با استاندادهاي جهاني است نائل آييم بايد بر تعداد آموزگاران دوره ديده بيفزايم - تلاش جدي وزارت آموزش مالزي در جهت فراهم سازي آموزش با كيفيت بالا در مقطع ابتدايي از نمودار فوق هويدا است. بر اساس نمودار فوق بيش از 80 درصد معلمين كشور در زمرة معلمين دوره‌ ديده مي باشند. موضوع قابل بحث در حرفه معلمي پايين بودن نرخ معلمين مرد است. ناهماهنگي نسبت معلمين مرد به‌زن در كشور مالزي، به‌دليل كم علاقه‌گي مردان جهت انتخاب حرفه معلمي است. بروز اين چنين ناهماهنگي هايي در خصوص ورودي هاي ورودي‌هاي رشته‌هايي چون زبانهاي چيني و " تاميل " مشهودتر است چرا كه تعداد داوطلبين مرد اين رشته‌ها به‌نسبت زنان بسيار پايين تر است.به منظور جبران چنين ناهماهنگي هايي، مراكز آموزش معلمين مالزي درصد ايجاد انگيزه‌هاي لازم جهت جذب معلمين مرد در مقياس وسيع‌تري مي‌باشند كه از آن جمله مي‌توان به فراهم سازي زمينه‌هاي لازم به منظور خود ارتقائي افراد در حرفه معلمي اشاره نمود.

· ديپلم معلمي(ويژه سطح ابتدايي)که پس از گذراندن دوره سه ساله به فارغ التحصيلان اعطا مي گردد.

· گواهينامه فوق ديپلم معلمي ( ويژه سطوح ابتدايي وراهنمايي ) که پس از گذراندن دوره يكساله به فارغ التحصيلان اعطا مي گردد.

· ديپلم كارشناسي معلمي ( ويژه سطوح راهنمايي ) که پس از گذراندن دوره آموزشي يكساله به
فارغ التحصيلان اعطا مي گردد.

براي آندسته از معلماني كه هم اكنون مشغول بكاربوده وخواهان بهينه سازي اطلاعات و مهارتهاي خود مي باشند. نيز دوره هايي به شرح ذيل برگزار مي گردد:

· ديپلم تخصصي(ويژه معلمين غير برخورداراز تحصيلات دانشگاهي(معلمين مقاطع ابتدايي و راهنمايي) که پس از گذراندن دوره آموزشي يكساله به آنان اعطا مي گردد.

· ديپلم پيشرفته تخصصي ( ويژه معلمين ابتدايي وراهنمايي ) که پس از گذراندن دوره آموزشي 14 هفته اي به آنان اعطا مي گردد.

مواد آموزشي

از جمله مهمترين مواد آموزشي كه در مراكز آموزش معلمان ارائه مي گردد مي توان به ارتباطات، زبان مالايايي ، زبان انگليسي حرفه اي، تكنولوژي اطلاعاتي، علوم اسلامي ، مهارتهاي فكري خلاق و انتقادگر، آموزش محيط زيست ، و يك دوره 10 هفته اي تدريس عملي اشاره نمود.

نحوة ارتقاء معلمان

مراكز آموزشي معلمان در كشور مالزي از طريق دوره هاي ضمن خدمت و پيشي از خدمت ، به ارئه برنامه هاي آموزشي خود مبادرت مي نمايند .

دوره هاي پيش از خدمت: مشتمل بر6 ترم تحصيلي ظرف3 سال تحصيلي و گواهينامه برنامه آموزشي در تدريس.طي دوره هاي فوق ساليانه2 ترم تحصيلي ارائه شده و گواهينامه كارشناسي آموزش به فارغ التحصيلان اعطا مي گردد .

دوره هاي ضمن خدمت : مشتمل بر 2ترم تحصيلي ظرف 3 سال تحصيلي و گواهينامه برنامه آموزشي تخصصي ويژه معلمان غير فارغ التحصيل(بدون مدرك ) كه به احراز مدرك در دانشگاههاي تخصصي، نائل مي آيند.

دانش سراهاي تربيت معلم

در كشور مالزي بالغ بر 27 دانش سرا، به پرورش آموزگاران مشغولند. دانش‌سراهاي فوق، با برنامه‌هاي پرورشي ويژه‌‌ به پرورش آموزگاران مقاطع ابتدايي و متوسطه مي‌پردازند و در پايان نيز گواهينامه به آنان اهدا مي‌گردد. دوره‌هاي آموزشي شامل برنامه‌هاي آموزشي پيش از خدمت و ضمن خدمت مختضي داوطلباني است كه به عنوان معلم توسط وزارت آموزش و پرورش كشور پذيرفته شده‌اند .برنامه ‌هاي آموزشي مراكز فوق مدت زمان سه سال به طول مي‌انجامد. در پايان گواهينامه تدريسي به فارغ التحصيلان اعطاء مي گردد.

نهادهاي مركزي

بخش آموزش معلمين(TED) در وزارت آموزش((MOE به ترسيم سياست‌ها و خط مشي‌هاي آموزش معلمين، ارزيابي و تعيين سيستم گزينش و انتخاب داوطلبان حرفه معلمي مي پردازد. بخش آموزش معلمان همچنين به‌عنوان بخشي از فعاليت اصلي خود، به تعيين و شناسايي حوزه‌هاي تخصصي و سطوح مهارت‌ها و نوع مطالب درسي مورد نياز معلمين مبادرت مي نمايد .به منظور بالا بردن سطح حرفه‌اي و پيشرفت كيفي معلمان، وزارت آموزش و پرورش (MOE) به ارائه ديپلم‌هاي آموزشي خاصي مبادرت مي نمايد.گفتني است كه اين ديپلم‌ها پس از گذراندن دروسي ويژه طي يك دوره يك ساله توسط معلمين غير فارغ‌التحصيل، جداي از ديگر دروس پيشرفته حرفه‌اي به كليه معلمين ارائه مي گردد.

آندسته از معلميني كه مايل به ارتقاء دانش و مهارت‌هاي حرفه‌اي خود در حين خدمت باشند، مي توانند در دوره‌هاي آموزشي مربوط به ديپلم فوق و دروس پيشرفته فني و حرفه اي شركت نمايند.

نسبت معلمين به دانش‌آموزان

طي اجراي برنامه‌هاي ششم و هفتم توسعه مالزي شاهد تلاش‌هاي دولت در جهت بهبود و گسترش امكانات اوليه و ضروري به منظور برخورداري از آموزش با كيفيت بالا بوده‌ايم. از جمله اهداف اصلي چنين خط مشيي مي‌توان به بهبود نسبت معلمين به دانش‌آموزان اشاره نمود.نمودار ذيل بيانگر نسبت معلمين به ‌دانش‌آموزان در مدارس ابتدايي دولتي مالزي است. در سطح ملي تلاش بر اين بوده است كه اين نسبت در سطح 1 به 21 باقي بماند. اين در حالي است كه طي سال 1998 شاهد بهبود اين ميزان به نسبت 1 به 19 بوده‌ايم.البته گفتني است كه اين نسبت، نماينگر وضعيت واقعي كلاس‌هاي آموزشي سطوح مختلف در سطح كشور نمي‌باشد چرا كه همچنان مدارس كوچكي وجود دارد كه به‌حد نصاب ثبت نام نرسيده‌ و مدارسي نيز در شهرهاي بزرگتر وجود دارد كه از تراكم دانش آموزي بالايي برخوردار مي‌باشند. از اين روي، نسبت‌ معلمين به ‌دانش‌آموزان در اين شرايط متفاوت است.

نسبت دانش‌آموزان به معلمين در مدارس ابتدايي طي سالهاي 1998-1991

منبع:سيستم اطلاعاتي مديريت آموزشي وزارت آموزش

با استثناد به جدول ذيل مي‌توان اذعان داشت كه نرخ مردودي در ميان دانش‌آموزان مقطع ابتدائي در پرتو اتخاذ سياست مناسب دولت مالزي صفر است. ارائه برنامه‌هاي آموزش ابتدايي رايگان به كودكان رده سني بالاي شش سال تا يازده سال از جمله عوامل اصلي و مؤثر در قبولي دانش‌آموزان اين دوره است. در اين رابطه همچنين مي‌بايستي اذعان داشت كه سياست فراهم سازي آموزش رايگان براي كليه كودكان بدون توجه به جنسيت و محل زندگي دانش‌آموزان در بروز چنين نتايجي نقش مثمر ثمري داشته است.ضريب باز‌دهي و كار آيي آموزش ابتدائي در سطح ملي بسيار بالا است، به گونه‌اي كه 7/95 درصد از دانش‌آموزان پسر و 4/98 درصد دانش‌آموزان دختر در تحصيلات خود با موفقيت روبرو بوده‌اند. عدم دسترسي به بازدهي صد درصد (100% ) برخاسته از ورود و خروج تعداد اندكي از دانش‌آموزان بر سيستم آموزش ابتدايي است.اتخاذ سياست مناسب توسط وزارت آموزش و پرورش مالزي مبني بر ارائه آموزش ابتدايي رايگان سبب توسعه دسترسي به آموزش پايه گرديده است. در پرتو اتخاذ چنين سياستي، عليرغم اجباري نبودن آموزش، تقريبا تمامي كودكان مالزيايي مشتاق به تحصيل در مقطع ابتدايي مي‌باشند. در حال حاضر به واسطه اتخاذ سياست‌هاي مناسب زمينه‌هاي مناسب جهت ورود دانش‌آموزان مقطع ابتدايي به دوره متوسطه نيز هموار گرديده است.به طوركلي مي‌توان گفت كه نرخ بالاي ارتقاء تحصيلي بيانگر بازدهي دروني سيستم آموزشي مالزي است.نرخ بالاي ارتقاء تحصيلي دانش‌آموزان مقطع ابتدايي طي سال‌هاي 1996 و 1997 به دليل افزايش تعداد دانش‌آموزاني است كه بر اثر بحران اقتصادي كشور به آموزش دولتي روي آورده‌اند.

خدمات حمايتي

به منظور بهبود كيفيت آموزشي، معلمان كار آزموده وبا كفايت همراه با منابع آموزشي بشكل ابزارسمعي وبصري و کتب آموزشي ، براي معلمين دوره آموزش ابتدايي، فراهم شده است. علاوه براين كمك هاي مالي بشكل بورسيه تحصيلي برحسب سرانه كل كشور اعطا مي گردد. از جمله ساير كمكها مي توان به اعطاء كتب قسطي، تسهيلات خوابگاهي، مراقبتهاي بهداشتي و دندانپزشكي، گوشت و شير يارانه اي به كودكان مناطق روستايي وكودكان محروم مناطق شهري اشاره نمود. گفتني است که اختصاص اين قبيل كمك هاي دولتي به افزايش نرخ ثبت نامي كودكان در مدارس منجر گرديده است.

آموزش ضمن خدمت

اهداف آموزشي

هر معلمي پس از گذراندن يك دوره پنج ساله، معلومات و دانسته هاي خود را امروزي نموده و يا تكنيك هاي آموزشي جديد و مؤثر آشنا مي يابد.گفتني است كه بالغ بر 70 درصدمعلمين مالزيايي در اين دوره هاي آموزشي شركت مي نمايند.علاوه بر اين دوره هاي آموزشي 14 هفته اي در جهت توسعه حرفه اي معلمين برگزار مي گردد. از جمله مهمترين اهداف آموزشي دوره هاي آموزش ضمن خدمت معلمان کشور مالزي مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- افزايش برنامه هاي آموزش ضمن خدمت درجهت کسب اطمينان ازارتقاء راندمان کاري کادر آموزشي

2- فراهم سازي امکانات ويژه نظير اعطاي مرخصي هاي تحصيلي براي آموزگاران در جهت فرهم سازي امکان ادامه تحصيل تمام وقت يا نيم وقت براي آنان

3- افزايش نرخ آموزگاران فارغ اتحصيل از61390 نفر طي سال 1998 به75150 نفرطي سال 2003 (افزايش نسبت معلمين فارغ التحصيل از 5/61درصد طي سال 1998 به 5/69در طي سال 2003)

4- اختصاص مزايا و امکانات ويژه نظير مسکن و ..... به معلمين جهت جذب معلمين کار آزموده براي خدمت در مناطق روستايي

5- احداث 28720 مسکن براي معلمين تا سال 2003

برنامه هاي آموزشي

از جمله مهمترين برنامه هاي آموزشي، دوره هاي آموزش ضمن خدمت معلمين مالزياي مي توان به دروسي رياضيات، علوم،زبان مالاياي،ادبيات مالزي،دروس اسلامي،زبان عربي،مهارتهاي زندگي، آموزش تخصصي، آموزش بهداشت، مديريت مراكز ،مهندسي، بازرگاني و حسابداري، اقتصاد خانواده، راهنمايي و مشاوره، تكنولوژي اطلاعاتي، موسيقي، آموزش هنر، تكنولوژي آموزش ، دروس TESL و زبان چيني اشاره نمود.