استان خراسان

استان خراسان

محیط طبیعی ( موقعیت و وسعت )
استان خراسان با مساحتی معادل 313.335 کیلومتر مربع ، وسیع ترین استان کشور است و حدود یک پنجم مساحت ایران را تشکیل می دهد . این استان از شمال و شمال شرقی به جمهوری ترکمنستان ، از شرق به کشور افغانستان ، از جنوب به استان سیستان و بلوچستان و از غرب و شمال غربی به استانهای یزد ، اصفهان ، سمنان و گلستان محدود می باشد .

آب و هوا :
متوسط درجه حرارت هوا در استان خراسان بین 6/13 و 17 درجه سانتی گراد است . حداقل درجه حرارت 28- درجه و حداکثر آن بر اساس گزارش ایستگاه سبزوار 5/45 درجه می باشد که 5/73 درجه اختلاف دما بین حداقل و حداکثر دمای سالانه در این استان را نشان می دهد . متوسط میزان بارندگی در سطح استان 55/218 میلی متر است . استان خراسان همواره در معرض جریانهای هوایی متغیر قرار دارد و همین شرایط سبب اختلاف شدید درجه حرارت در این استان شده است .

پیشینه تاریخی :
خراسان عرصه دایمی ظهور و سقوط و طلوع و غروب قدرتمندها و حکومتها در طول تاریخ گذشته ایران بوده و فراز و نشیبهای متعددی را از سر گذرانده . در این سرزمین پهناور ، اقوام و حکومتهای ترک و تازی و تاتار ، غز وقجر و قبچاق ، مغول و ترکمن و افغان حوادثی بیشمار آفریده اند . بادهای طبیعی ، طوفان ، سیل ، طاعون و زلزله نیز شدت حوادث آن را دامن زده است . سرزمین خراسان در زبان پهلوی ( خوراسان ) تلفظ می شود که به معنی سرزمین خورشید است . خراسان در زمان اسلام به چهار قسمت تقسیم می شود و هر قسمت آن به نام یکی از چهار شهر بزرگ : نیشابور ، مرو ، هرات و بلخ نامیده می شد .

جمعیت :
در آبان ماه 1375 جمعیت استان خراسان 6.047.661 نفر بوده است که از این تعداد 85/56 در صد در نقاط شهری و 36/43 در صد در نقاط روستایی سکونت داشته اند و بقیه غیر ساکن بوده اند . در سال مذکور 6.047.661 نفر جمعیت استان 3.032.701 نفر مرد و 3.014.960 نفر زن بوده اند که در نتیجه نسبت جنسی برابر 101 به دست می آید . به عبارت دیگر در این استان در مقابل هر 100 نفر زن 101 نفر مرد وجود داشته است .

آثار تاریخی :
مناره ها و برج ها : کبیر گلشن ، کرات علی آباد ، خسرو گرد ، فیروز آباد ، اخنجان ، رادکان
قلعه ها : حسن آباد ، قیصر ، صعولک ، طبس ، آتشگاه ، رباط شرف
مدارس قدیمی : پریزاد ، نواب ، خیرات خان ، میرزا جعفر ، دومناره گلشن ، دودر ، عباس قلی خان ، باقریه ، بهزاد ، سلیمان خان ، غیا ثیه ، شریعتمدار سبزوار
بازمانده شهرهای تاریخی و باستانی : بازمانده های شهر قدیمی توس ، بازمانده های شهر بلقیس ، زادگاه نوشیروان