محیط طبیعی ( موقعیت و وسعت )
استان اصفهان با مساحتی حدود 105.937 کیلومتر مربع
بین 30 درجه و 43 دقیقه تا 34 درجه و 27 دقیقه عرض
شمالی خط استوا و 49 درجه و 36 دقیقه تا 55 درجه و
31 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته
است .
این استان که در مرکز ایران واقع شده ، از شمال به
استانهای مرکزی ، قم و سمنان ؛ از جنوب به استانهای
فارس و کهگیلویه و بویر احمد ؛ از شرق به استانهای
خراسان و یزد ؛ و از غرب به استانهای لرستان و چهار
محال و بختیاری محدود است .
آب و هوا :
بادهایی که در استان اصفهان می وزند عموما بادهای
غربی وجنوب غربی اند . وزش بادهای جنوب غربی زمان
خاصی ندارد و این بادها در اغلب ایام سال می وزند
. اما بادهای غربی معمولا دو موقع از سال یکی از نیمه
اسفند تا نیمه اردیبهشت و دیگری از اوایل شهریور تا
اواسط مهر می وزند . روی هم رفته بادهای شدید فقط
در نواحی بیابانی می وزند و سایر بادها ی استان معمولا
به صورت نسیم و بادهای خفیف محلی اند . شهر اصفهان
از نظر آب و هوا ممتاز و فصول چهارگانه آن بسیار منظم
است .
پیشینه تاریخی :
شهر اصفهان پس از نبردی که بین سردار ایرانی و سردار
عرب در گرفت با کشته شدن سردار ایرانی در محل رستاق
الشیخ به تصرف اعراب در آمد . مورخین بصره فتح اصفهان
را در 23 هجری ثبت کرده اند . بعد از اسلام اصفهان
مانند دیگر شهرهای ایران تا اوایل قرن چهارم تحت سلطه
اعراب بود و در زمان منصور ، خلیفه عباسی مورد توجه
قرار گرفت و به حاکم این شهر دستور داده شد که در
عمران و آبادی آن بکوشد . در سال 319 ه . ق مرد آویج
زیاری اصفهان را متصرف شد و آن را به پایتختی برگزید
و جشن سده را هر چه با شکوهتر در این شهر بر پا کرد
.
جمعیت
:
در آبان ماه 1375 ، جمعیت استان اصفهان 3.923.255
نفر بوده است . از این تعداد 30/74 در صد در نقاط
شهری و 67/25 در صد در نقاط روستایی سکونت داشته و
بقیه غیر ساکن بوده اند . در همین سال ، از کل جمعیت
استان 2.013.492 نفر مرد و 1.909.763 نفر زن بوده
اند که در نتیجه ، نسبت جنسی برابر 105 به دست می
آید . به عبارت دیگر در این استان از هر 100 نفر زن
، 105 نفر مرد وجود داشته است . از جمعیت این استان
68/36 در صد در گروه سنی کمتر از 15 ساله ، 49/58
در صد در گروه سنی 15-64 ساله و 80/4 در صد در گروه
سنی 65 ساله و بالاتر ، قرار داشته اند و سن بقیه
افراد نیز نامشخص بوده است .
آثار تاریخی :
غارهای تاریخی :
نیاسر کاشان ، آهکی کلهرود ، آهکی علویجه ، قهرمان
، شاه شکر ، کوکولو ، شاه قنداب
قلعه ها :
نارنج یا نارین قلعه ، رستم بافران ، مخروبه نیستانک
، فارفا آن ، دیو
مدارس قدیمی :
چهار باغ ، مقبره بابا قاسم ، ملاعبدالله ، جده ،
میرزا حسین ، کاسه گران ، نیما ورد ، جلالیه ، شمس
آباد ، بزرگ صدر ، آقا بزرگ کاشان
مساجد قدیمی :
جمعه یا جامع اصفهان ، جامع عباسی ، شیخ لطف الله
، مناره برسیان ، گار ، سین ، اردستان ، زواره ، اشتر
جان ، کاج و مسجد دشتی ، قطبیه ، ذوالفقار ، باغ حاجی
، آقا نور ، ساروتقی ، سلیمان بیک
امام زاده ها :
شاه زاده اسماییل ، شاهزاده عیسی و یحیی ، شاهزاده
محمد ، شاهزاده هادی ، شاهسواران ، کرار ، هلال ابن
علی ، ساطان حسین ، میر احمد ، طاهر و منصور ، قاسم
ابن موسی بن جعفر ، درب زنجیر ، باقر ، شاه زید ،
جعفر
موزه ها :
موزه چهل ستون ، ملی کاشان
|