نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• جمعيت
• ارتباطات
• سياست آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش همگاني
• آموزش پايه
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش غيررسمي
• آموزش از راه دور
• آموزش بزرگسالان
• آموزش معلمان
• آموزش استثنايي
• اصول و اهداف آموزشي
• دستاوردهاي آموزشي
• معضلات آموزشي
• اصلاحات آموزشي
• ارزيابي تحصيلي
• قوانين اصلي قانون اساسي
• مديريت آموزشي
• بودجه آموزشي

ملاحظات

ملاحظات تاريخي

تاريخ روشن واضح ايتاليا به قرن هشتم پيش از ميلاد باز مي گردد. در آنزمان قوم اتروسك از تركيه فعلي به ايتاليا مهاجرت كرده و در ناحيه شمالي ايتاليا حكومت استبدادي برقرار كردند. تمدن اين قوم عاليترين تمدن در ايتاليا تا قبل از روي كارآمدن دولت روم بود. همزمان با ورود اين قوم به خاك ايتاليا، يونانيان نيز به نواحي جنوبي ايتاليا كوچيدند.

در قرن پنجم قبل از ميلاد سلتها از اروپاي مركزي به ايتاليا هجوم آورده و اتروسكها را از دره رود پوبطرف جنوب عقب راندند. در اين قرن امپراطوري عظيم روم در ايتاليا پايه گذاري شد و بزودي صدها هزار كيلومتر مربع از نواحي اطراف، تحت تسلط روميان درآمد. تعدادي از امپراطوران اين حكومت بزرگ (سالهاي بعد از ميلاد) عبارتند از: آدريان (138 – 117)، آنتونيوس پيوس (161 – 138)، كومودوس (192 – 180)، ديوكليتيان (305 – 286)، كنستانتين كبير (337 – 306)، كنستانس (350 – 337)، هونوريوس (423 – 395) ، والنتيان سوم (455 – 425 ). آخرين امپراطور اين حكومت رومولوس اگوستوس (476 – 475) مي باشد. در ضمن امپراطوري روم در  سال 395 ميلادي به دو امپراطوري روم شرقي و روم غربي تجزيه گرديده بود. اتياليا بعد از تجزيه، همچنان مقر حكومت روم غربي و جزو آن بود. دوام امپراطوري روم غربي فقط تا سال 476 بود در صورتيكه امپراطوري روم شرقي يا بيزانس كه در جنوب و جنوبشرقي اروپا و غرب آسيا حكومت مي كرد تا سال 1453 ميلادي دوام آورد.

از اوايل قرن پنجم ايتاليا همچون ساير نواحي امپراطوري روم مورد هجوم اقوام وحشي منجمله هونها، ويزيگوتها و گوتهاي غربي واقع شده و حملات شديد اين قبايل سرانجام در سال 476 منجر به انقراض امپراطوري روم غربي و استيلاي بيگانگان بر ايتاليا شد.امپراطوري روم شرقي همواره مدعي مالكيت ايتاليا بود. در اواخر قرن پنجم تئودوريك كبير سردار روم شرقي بفرمان زنو امپراطور وقت به ايتاليا حمله برده و اودوآكر حاكم آنجا را كشته حكومت را بدست گرفت. با مرگ وي بعد از مدتي ايتاليا دچار هرج و مرج و تشنج گشت و تنها شخص پاپ بود كه توانست منزلتي ثابت در اين كشور داشته باشد. در اواسط قرن ششم بيزانس (روم شرقي) مجدداٌ بر ايتاليا مسلط شد.در سال 568 ميلادي قوم وحشي لومبارد كه تا آنزمان در اتريش و مجارستان فعلي سكونت داشتند و به ايتالياي شمالي هجوم برده و مملكتي به پايتختي پاويا تشكيل دادند.  اين قوم بزودي در ايتالياي مركزي و جنوبي نيز نفوذ كرده و نواحي عمده ايتاليا را بجز ايالات پاپي ورم و نواحي راونا، پنتايوليس و سواحل جنوبي را كه در تصرف بيزانس بود به تصرف درآوردند. پاپ گرگوريوس كبير كه ايالات پاپي را بنيان نهاده بود بزودي مملكتش را از دولت بيزانس مستقل كرد. پس از مدتي مملكت لومباردها به دوم نشينهايي تجزيه شد كه مهمترين آنها اسپولتو و بنونتو بودند. در سال 584 سران لومبارد با هم متحد شده و فردي را بنام آئوتاري بعنوان رهبر به رسميت شناختند تا بتوانند در مقابل خطر همسايگانشان مقاومت كنند.در اوايل نيمه دوم قرن هشتم ميلادي لومباردها به رم حمله ور شده و پاپ وقت از بين شاه فرانگها (فرانسه) كمك خواست و پسر وي شارلماني لومباردها را شكست داده و در سال 800 بعنوان امپراطور روم غربي در رم بدست پاپ تاجگذاري كرد. شارلماني و پدرش در وسعت دادن به ايالات پاپي اقدامات موثر و فراواني انجام دادند. با مرگ شارلماني در 814 لوئي اول بحكومت رسيد و پس از وي در سال 840 مملكتش ميان سه پسرش تقسيم شد كه ايتاليا همراه با چند ناحيه ديگر به لوتار اول فرزند ارشد وي رسيد. در اينزمان مسلمانان قسمتهاي بزرگي از نواحي جنوبي كشور را تحت تصرف داشتند.در سال 962 ميلادي اوتوي اول پادشاه وقت آلمان بدعوت پاپ به ايتاليا هجوم آورده و بعنوان امپراطور تاجگذاري كرد. اين آغاز اتحاد ميان ايتالياي شمالي و آلمان بود كه به امپراطوري مقدس روم معروف است. امپراطوران اين امپراطوري مقدس تماماٌ غيرايتاليايي بودند و از اينرو تسلط آنان بر ايتاليا متزلزل بود. در قرن يازدهم ميلادي ايتالياي جنوبي بدست اقوام مهاجم نورمن افتاد و چندي بعد به تصرف آلمان درامد. سپس پادشاهان ناپل و سيسيل بر جنوب تسلط يافتند. در ايتالياي شمالي اتحاديه لومبارد در مقابل امپراطوران مقدس روم ياغيگري مي كرد. اتحاديه فوق الذكر از سال 1167 در شهرهاي ناحيه لومباردي تشكيل شده بود. امپراطور فردريك اول پادشاه وقت امپراطوري مقدس روم مدعي فرمانروايي بر تمام شهرهاي ناحيه لومباردي شد. بهمين خاطر مردم آن منطقه بر عليه امپراطور سر به شورش برداشته و با پشتبياني پاپ شروع به جنگ با امپراطور كردند. اتحاديه سرانجام به پيروزي رسيد و شهرهاي آن داراي خودمختاري و آزادي گرديدند. اين اتحاديه در بين سالها 50 – 1226 تجديد فعاليت كرد ولي دوامي نيافت.در قرون سيزده، چهارده و پانزده ايتاليا داراي پيشرفتهاي فراوان اقتصادي گرديد كه خود پايه گذار عصر رنسانس شد. كشور ايتاليا در دوره رسانس به ممالكي تقسيم شده بود با يكديگر رقابت داشته و بيشتر آنها براي اقتدار خود با ممالك خارجي اتحاديه هايي برقرار كرده بودند.

از سال 1494 جنگ هاي ايتاليا آغاز شد. علت اصلي اين جنگها رقابت اسپانيا و فرانسه بر سر نفوذ در ايتاليا و تسخير آن بود. در مرحله اول جنگ در طي سالهاي 95-1494 فرانسه ناپل را تصرف كرد ولي اسپانيا، امپراطوري مقدس روم، پاپ، ونيز، و ميلان متحد شده و ناپل را مجدداٌ آزاد نمودند. در مرحله دوم جنگ (1504- 1499) لوئي هفتم پادشاه فرانسه، ميلان و جنوارا منفرداٌ و ناپل را متفقاٌ با اسپانيا اشغال كرد. بعداٌ ميان فرانسه و اسپانيا اختلاف افتاده و طي جنگهايي فرانسه شكست خورده و نواحي اشغال را به اسپانيا واگذار نمود.مرحله سوم جنگ (16-1508) براي فرانسه موجب از دست دادن لومباردي و بدست آوردن ميلان بود. با رقابت بين شاه فرانسه و اسپانيا جنگ بازهم ادامه يافت كه در پايان فرانسواي اول شاه فرانسه به اسارت اسپانيا درآمد. وي در سال 1526 با قبول شرايط پيمان مادريد آزاد شد ولي پس از آزادي پيمان را نقض كرده و با كمك پاپ و چند سردار ديگر ايتاليايي، جنگ پنجم را برانگيخت. در طي اين جنگ رم بوسيله سربازان اسپانيولي غارت شد و شكستهاي پي در پي ديگري بر فرانسه و متحدانش واردآمد تا سرانجام در سال 1529 پيمان صلح ميان طرفين منعقد شد و به جنگها پايان داده شد. با اين وجود هنوز هرج و مرج و عدم وجود مركزيت در ايتاليا بچشم مي خورد. در اينزمان مقتدرترين ممالك ايتاليا، و نيزوساردني بودند كه در جنگهاي اروپايي دخالت فعال داشتند.

در قرون هفده و هجده، جنگهاي اروپايي از جمله جنگهاي جانشيني اسپانيا و لهستان كه ايتاليا غيرمستقيم در آنها درگير بود كشور را بكلي تحت استيلاي خارجي درآورد. در سال 1748 ممالك ناپل، سيسيل، پارا و پيناچنتسا در دست اسپانيا و نواحي ميلان، مانتوا، توسكان (تسكان) و مودنا در كنترل اتريش قرار داشتند. ممالك مستقلي نيز وجود داشتند كه عبارت بودند از ايالات پاپي، ساردني، و نيز، جنوا و لوكا.

در اواخر قرن هجدهم بر اثر وقوع جنگهاي اروپايي انقلاب فرانسه، وضع سياسي ايتاليا نيز دچار تغييراتي گرديد. اين جمهوري در سال 1805 نامش به مملكت ايتاليا (كه تحت سلطنت ناپلئون بناپارت و نايب السلطنگي (اوژن دوبوارنه) تبديل شد و در ضمن و نيز نيز به آن الحاض يافت. در بين سالهاي 1812 – 1795 نواحي ساوا، پيمون، پارما، ليگوريا، توسكان و ايالات پاپي بتصرف فرانسه درآمدند. كنفرانس وين بدنبال اضمحلال امپراطوري ناپلئون در سالهاي 15 – 1814 تغييراتي در نواحي ايتاليا ايجاد نمود كه سبب شورشهايي در مملكت گرديد. بعضي از ايالات پاپي نيز با هم متحد شده و از اينزمان وحدت ايتاليا آغاز شد.در سال 1861 ويكتور امانوئل دوم به پادشاهي ساردني رسيد و با كمك ساير آزدايخواهان از جمله كاوورو گاريبالدي وحدت ايتاليا را جامه عمل پوشانيده و كشور ايتاليا مشتمل بر تقريباٌ تمام ايتالياي امروزي را بوجود آوردند كه بعد از آن ايتاليا روي به سوي پيشرفت نهاد. در سال 1878 اومبرتوي اول پادشاه ايتاليا شد و پس از وي در سال 1900 ويكتور امانوئل سوم به سلطنت رسيد. در دوره حكومت اين دو، ايتاليا داراي آزادي هاي فراواني بود. همچنين در اين دورانها ايتاليا مستعمراتي همچون سومالي، اريتره و ليبي بدست آورده و جمعيت آن افزايش فراواني يافت و بهمين خاطر موج مهاجرتهاي دسته جمعي بسوي قاره امريكا آغاز شد.در سالهاي پيش از جنگ جهاني اول در دوره صلح مسلح، ايتاليا جزو گروه سياسي نظامي اتحاد مثلث (با آلمان و اتريش) بود ولي با شروع جنگ در سال 1914 ايتاليا با مسلط شدن بر درياي آدرياتيك در مه 1915 به  اتريش اعلان جنگ داده و شروع به نبرد نمود كه سال 1917 نيز پيروزيهايي بدست آمد. در ماههاي اكتبر و دسامبر سال 1917 نيز پيروزيهايي بدست آمد. در ماههاي اكتبر و دسامبر سال 1917 سپاهيان آلمان و اتريش، ايتاليهائيها را در ناحيه كاپورتو(يوگسلاوي فعلي) شكست داده و بعقب راندند. در اين هنگام نيروهاي ديگر كشورهاي متفق بكمك ايتاليا آمدند. در ساير جبهه هاي جنگ در اروپا شكستهاي آلمان شدت گرفت و سرانجام با پيروزي نهايي متفقين جنگ پايان يافته و آلمان تسليم شد. براساس پيمانهاي صلحنواحي تيرول جنوبي، تريسته، شبه جزيره ايستريا، قسمتي از كارنيولا و جزاير زيادي در درياي آدرياتيك به ايتاليا داده شد.

در سال 1921 ميهن پرستان ايتاليايي در مخالفت با مفاد عهدنامه هاي صلح، شهر فيوم (در يوگسلاوي فعلي) را تسخير كردند. برروي هم ايتاليا در طي اين دوران گرفتار اعتصابات و شورشهاي فراوان بود كه اين موضوع سرانجام منجربه تأسيس حزب فاشيست به رهبري بنيتو موسوليني شد (موسوليني قبلاٌ در فرانسه و سوئيس با لنين آشنايي داشت). طرفداران حزب فاشيست پيراهن سياه بر تن مي كردند و حداقل سن اعضاء آن 6 سالگي اعلام شده بود. در 1922 با پيروزي اين حزب در انتخابات موسوليني با رضايت پادشاه وقت (ويكتور امانوئل سوم) به نخست وزيري رسيد و با شدت عمل شروع به حكومت كرد. وي با ديكتاتوري كشور را از مخالفين تصفيه كرده و تمام اوضاع كشور را تحت اداره حزب خويش درآورد. در دوران حكومت او كارهاي مثبت فراواني از لحاظ عمراني انجام گرديد.

با قتل يكي از اعضاي مهم حزب سوسياليست ايتاليا بنام ماتئوتي بين حزب فاشيست و ساير احزاب اختلاف افتاده و فاشيستها ساير احزاب را غيرقانوني اعلام كردند. پس از اين ماجرا موسوليني با ديكتاتوري شديدتري به حكومت مطلقه خويش ادامه داد. در سال 1929 موسوليني اختلاف خود را پاپ را در مورد موجوديت و اتيكان حل كرده و واتيكان بصورت كشوري كوچك ومستقل در كنار شهر رم درآمد.

با روي كارآمدن هيتلر در آلمان، موسوليني به آلمان نزديك شد. در سال 1935 نيروهاي ايتاليايي به تلافي شكست سال 1896 از ايتوپي به آنجا حمله برده و پس از چندي در سال 1936 آنجا را بتصرف خود درآورند. در طي سالهاي 39 – 1936 نيروها و تجهيزات ايتاليا همراه با نيروهاي آلماني در جنگ هاي داخلي اسپانيا بنفع سلطنت طلبان فعاليت مي كردند. موسوليني براي استحكام موقعيت ايتاليا در درياي مديترانه و تسلط بر درياي آدرباتيك در سال 1939 به آلباني حمله كرد و با وجود مقاومت شديد مردم آن، اين كشور را تسخير نمود. از همان آغاز اشغال، نيروهاي پارتيزان آلباني به جنگ با غاصبان ايتاليايي پرداختند.ايتاليا در سال 1939 رسماٌ با آلمان نازي متحد شد. در همانسال جنگ جهاني دوم از سوي آلمان در اروپا شد و  ايتاليا در سال 1940 بنفع آن كشور وارد جنگ گرديد. با ورود ايتاليا به جنگ وضع نيروي دريايي انگلستان در مديترانه بخطر افتاد. در ماه اكتبر 1940 ايتاليا به يونان حمله ور شد ولي با شكست ، به آلباني عقب نشيني كرد و در همين زمان جنگ در افريقا ميان آلمان و ايتاليا از يكطرف و انگلستان و ساير متفقين از طرف ديگر ادامه داشت. نبردهاي شمال افريقا سرانجام در ماه مه 1943 بنفع متفقين پايان يافت و اين در حالي بود كه در سال 1941، امپراطوري افريقاي شرقي ايتاليا، به دست انگلستان ساقط شده بود. در يازدهم مارس 1941 ايتاليا و آلمان به امريكا اعلان جنگ دادند و جنگ گسترده تر شد. در ماههاي ژوئيه و اوت سال 1943 نيروهاي متفقين از شمال افريقا به سيسيل هجوم برده و با تصرف آن در ماه سپتامبربخاك اصلي ايتاليا وارد شدند. در همين زمان ويكتور امانوئل آن ايتاليا تسليم متفقين شد. دولت بادوگليو در ماه اكتبر سال 1943 به آلمان اعلان جنگ داد و بصورت يكي از متفقين درآمد. از اينرو نيروهاي آلماني وارد ايتاليا شده و به جنگ با متفقين پرداختند. سرانجام پس از تعرض نهايي آوريل سال 1945 بوسيله دول متفق آلمان شكست خورده و جنگ پايان پذيرفت.درسال 1944 با اعلام استعفاي بادوگليو شاه نيز اختيارات خود را به پسرش اومبرتوي دوم واگذار نمود. در سال 1946 بر اثر اجراي رفراندوم، حكومت كشور جمهوري گرديد. پيمان صلح جنگ جهاني دوم با ايتاليا در سال 1947 باعث از دست رفتن مستعمرات و قسمتي از ناحيه شمالشرقي كشور گرديد. ايتاليا در سال 1954 مناطق ايتاليايي نشين تريسته را بدست آورد.اوضاع سياسي ايتاليا در سالهاي اخير بسيار آشفته بوده و دولتها يكي پس از ديگري بر روي كارآمده، استعفا داده و يا سقوط مي كنند. يكي از مهمترين حوادث دهه اخير ايتاليا، ربوده شدن آلدومورو نخست وزير پيشين اين كشور در سال 1978 بدست چريكهاي شهري بريگاد سرخ مي باشد. وي بعداٌ بعلت عدم قبول خواسته هاي آنان از سوي دولت، بقتل رسيد. در همانسال جيوواني لئونه رئيس جمهور وقت با افشاء سوء استفاده هاي مالي و سياسيش مجبور به استعقاء گرديد و پرتيني جانشين وي گرديد. در سه سال اخير چندين دولت بر سر كار آمده اند كه همگي پس از چندي استعفاء دادند. در سال 1980 كوسيگا به نخست وزيري رسيد ولي با استعفاي وي بعلت عدم رأي اعتماد پارلمان و همچنين ناكامي در تشكيل دولت، فرلاني به نخست وزيري رسيد ولي وي نيز با افشاي فراماسون بودن چند تن از اعضاي كابينه اش مستعفي شد. نخست وزير فعلي ايتاليا جيوواني اسپادوليني است.

ملاحظات جغرافيايي

ايتاليا با 252, 301 كيلومتر مربع وسعت ( شصت و چهارمين كشور جهان) در نيمكره شمالي، نيمكره شرقي، در جنوب قاره اروپا، در شمال درياي مديترانه، شرق درياي تيرنو و در غرب درياهاي آدرياتيك و ايوني (يونان) قرار گرفته و با كشورهاي سوئيس و اتريش در شمال، فرانسه در شمالغربي و يوگسلاوي در شمالشرقي همسايه بوده و در ضمن كشورهاي كوچك سان مارينو واتيكان در آن واقع شده اند.

بر روي هم ايتاليا كشوري است كوهستاني كه قسمت عمده آن را بخصوص در قسمت شبه جزيره اي، كوهها در برگرفته و مهمترينشان رشته كوههاي آلپ و آپنين (آنپينو) هستند. آتشفشانهاي فعالي مانند وزوو و اتنا كه گاهگاهي فعاليت آتشفشاني دارند نيز ديده مي شوند. جلگه رود پو مهمترين جلگه و حاصلخيزين نواحي آن بوده و حدود 15% خاك آن را شامل مي شود. ديگر نواحي پست آن عمدتاٌ در كناره ها و اطراف رودها واقع شده اند.رودهاي آن كوتاه و پرآب بوده و مهمترينشان عبارتند از: پو، آديجه، آرنو، توره، فلوره، برادانو و ولتورنو. جنگها در آن وسعت زيادي داشته و عمدتاٌ در نواحي شمالي و شبه جزيره اي واقه شده اند . آب و هواي ايتاليا در كوههاي آلپ، معتدل كوهستاني و در ساير نواحي مديترانه اي و معتدل و همراه با بارندگي فراوان مي باشد.بلندترين نقطه آن، قله مون بلان (ايتاليائي: مونته بيانكو) به ارتفاع 807, 4 متر، در مرز فرانسه واقع شده و رودهاي پو (676 كيلومتر)، آديجه (362 كيلومتر) و آرنو (240 كيلومتر ) طويلترين رودهاي آن مي باشند. درياچه مادجوره (ماجوره) (212 كيلومتر مربع)، وسيعترين درياچه و جزيره هاي سيسيل (460, 24 كيلومتر مربع) و ساردني (ايتاليائي: ساردنيا) (080,  24 كيلومتر مربع) وسيعترين جزيره هاي آن مي باشند.

ملاحظات سياسي

سازمانهاي قانونگذاري ، مجلس شوراي ملي ( كه شامل مجلس نمايندگان و مجلس سنا ) و انجمن شوراي محلي را ميشود.مسئولان اجرايي اصلي قانون ، دولت مركزي ، دولت محلي و ادارات شهرستاني و ادارات وابسته به شهرداري مي باشند . با اين همه مجلس تصميم دارد كه يك رفرم را تصويب كند كه در آن اجازه داده مي شود هواداران خود مختار نظام فدرال بصورت ادارات محلي درآيند و دولت را اداره نمايند .

حكومت اين كشور جمهوري بوده و رئيس جمهور ساندرو (الساندرو) پرتيني و نخست وزير جيوواني اسپادوليني از حزب جمهور يخواه و كابينه وي ائتلافي از 5 حزب است. قوه مقننه از دو مجلس تشكيل يافته يكي سنا با 322 عضو و ديگري مجلس نمايندگان با 630 عضو. مدت نمايندگي هريك از اين مجالس 5 سال است. قانون اساسي موجود در سال 1948 تدوين شده است. براساس آخرين تقسيمات كشوري، ايتاليا از 20 ناحيه تشكيل گرديده كه تعدادي از‌آنها در امور داخلي خويش خودمختاري دارند.

فعاليت احزاب در ايتاليا آزاد بوده و احزاب مهم آن عبارتند از: دموكرات مسيحي، كمونيست، سوسياليست، نئوفاشيست (جنبش سوسياليستي)، سوسيال دموكرات، راديكال، جمهوريخواه و ليبرال.

ايتاليا به لحاظ استقلال سابقه ديرينه دارد ولي از سال 1946 به حكومت جمهوري تبديل شده و روزملي آن اولين يكشنبه ماه ژوئن مي باشد. در سال 1955 به عضويت سازمان ملل درآمده و علاوه بر آن در سازمانهاي زيرناتو – وئو – شوراي اروپا – آدب – سي سي دي – اسه – جامعه اروپا – امس – فائو- گات – يا اآ- بانك جهاني  - ايكائو – ايلو – ايمكو – ايمف – اواسي دي – يونسكو- يوپو – ومو- وهو نيز عضويت دارد.

ملاحظات اقتصادي

طبق آمارسال 1999 ، جي دي پي ( درآمد ناخالص ملي )، بر مبناي قيمتهاي جاري از بازاربر 265/128/2 بيليون  ليره با يك افزايش 9/2% بالغ مي گردد.

واحد پول آن ليره ايتاليا (Lit)معادل100 سنتسيمو (چنتزيمو) است که هر 25/829 ليره ايتاليا برابر با يك دلار مي باشد.توليد ناخالص ملي در سال 1978 حدود 39/238 ميليارد دلار بوده (درآمد سرانه، 189, 4 دلار) كه 40% آن از صنايع و 7% از كشاورزي بدست مي آيد.

رخ سالانه رشد توليد ناخالص ملي حدود 2% است. درآمد بودجه ملي در سال 1977 بالغ بر 45/49 ميليارد دلار و هزينه هاي بودجه در همين سال معادل 4/63 ميليارد دلار بوده است.

واردات ايتاليا در سال 1980 حدود 48/99 ميليارد دلار بوده كه بيشتر شامل: نفت، فلزات ، ماشين آلات،آهن و پولاد است كه اكثراٌ از كشورهاي آلمان غربي (16%) ، فرانسه (12%) و امريكا (8%) وارد مي شود. ميزان صادرات اين كشور حدود 91/77 ميليارد دلار است كه بيشتر شامل: ماشين آلات صنعتي، وسائط نقليه، نساجي، اتومبيل و جنگ افزار است و اكثراٌ به كشورهاي آلمان غربي (18%)، فرانسه (14%) و امريكا و انگلستان (هركدام 5/4%) صادر مي شود.مهمترين صنايع كشور عبارتند از اتومبيل ، صنعت نفت، نساجي، ماشين آلات، كشتي سازي، هواپيماسازي، صنايع نظامي، شيميايي و غذايي . غلات، برنج، انگور، زيتون، و ميوه جات مهمترين محصولات كشاورزي آن كشور را تشكيل داده و سرانه زمين مزروعي براي هر نفر بالغ بر 16/0 هكتار مي باشد. توليد سالانه (1978) گوشت گاو 000, 100 ,  1 تن، گوشت خوك 000, 920 تن، گوشت گوسفند 000, 53 تن و صيد ماهي 000, 427 تن مي باشد. توليد سالانه (1978) نيروي الكتريسته نيز معادل 8/174 ميليارد كيلووات ساعت است.سرب و جيوه (داراي رتبه اول در جهان) مهمترين معادن ايتاليا مي باشند و ديگر معادن آن سنگ آهن، نفت، گاز طبيعي، ليگنيت، سولفور آهن، طلا ، نقره و روي هستند . ذخيره نفت زيرزميني آن بالغ ر 645 ميليون بشكه است (1980).