نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• جمعيت
• ارتباطات
• تاريخچه آموزشي
• سياستهاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش بزرگسالان
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش استثنايي
• آموزش غير رسمي
• اولويتها و علايق آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• معضلات و اصلاحات آموزشي
• مديريت آموزشي
• توسعه آموزشي
• همكاريهاي آموزشي
• قوانين آموزشي
• بودجه و هزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش عالي

آموزش عالي

تاريخچه

آموزش عالي روسيه از گذشته قـابـل توجـهـي برخوردار بوده است كـه فصل آغـازيـن آن را دانشمند بـرجستـه لومانوسف بـا تـاسيس آكـادمـي لاتين- يـونـانـي- اسلاو در مسكو گشود.ايـن دانشمند بزرگ روشهايي را بنيان نـهاد كـه بعدها در دانشگاههاي مسكو و سن پـطرزبورگ ادامـه يـافته و بعنوان يكي از مشهورترين بنيانهاي آموزشي جهان ازجايگاه با ثباتي برخوردار گرديد. طي قـرون19و20 تـعـدادي ازمـكـاتـب فـكـري دنـيـا در روسيـه شـكـل گـرفـت.در نمايشگاههاي بين المللي فيـلادلفـيـا(طي سال1876) و پـاريس(طي سال1900) بـه سيستم اصلي آمـوزشـي تحت عنوان "متدهاي روسي تدريس"جوايزي تعلق گرفت.طي سـال 1865، وزارت وقـت آمـوزش روسيـه تصميم بـه پـذيـرش و جذب دانـشجـويـان خارجي گرفت.اتحاد جماهير شوروي سابق نيز اين روش را اتخاذ نمود.در دهـه 20 (سالهاي1920- 1910) دانشجوياني از کشورهاي مغولستان، تركيه ، ايران و افغانستان جهت تحصيل به اتحاد جماهير شوروي آمدند.طي دهه40نيز دانشجـويـاني از اروپـا و آسيـا و ازدهه50 بـه بعد از آفـريـقـا و سپس از آمريكاي لاتين به شوروي سابق رهسپار گرديدند.درسال1960،دانشگاه دوستيهـاي ملل بـا هـدف جـذب دانشجويان خارجي تاسيس گرديد.درسال1990،بيش از120هزاردانشجوي خـارجـي درموسسـات آمـوزش عـالي روسيه ثبت نام نمودند.طي75سال گذشته، موسسات آموزش عالي روسيه از30برنده جوايز ملي و بين المللي و برندگان جايزه نوبل برخوردار گرديده اند. در سال 1993،نظام مقطع دوم آموزش عالي (کارشناسي ارشد) مشتمل بر 2609 زمينه تخصصي تصويب گرديـد و در حال حاضر 432 موسسه آموزش عالي از اين سيستم برخوردار ميباشند.

ساختار آموزشي

آموزش دانشگاهي درموسسات آموزش دانشگاهي معتبردولتي وغير دولتي ارائه ميگردد.آموزش در موسسات آموزش دانشگاهي دولتي رايگان است.آموزش دانشگاهي تحت لواي قضايي كميته دولتي آموزش دانشگاهي فدراسيون روسيه به علاقه مندان ارائه ميگردد که عهده دارمسئوليت برسميت شناختن وهويت بخشيدن به موسسات آموزش دانشگاهي و ايجاد تحول وگسترش وحمايت ازاستادنداردهاي آموزش دولتي مي باشد.

ساختار آموزش عالي در روسيه در مقايسه با سايركشورهاي جهان

موسسات آموزشي

بـه طور كلي در كشور روسيه از سه عنوان آكادمي ، دانشگاه و انستيتو بـراي مـوسسـات آموزش عالي استفاده مي گردد.

- انستيتو : انستيتوهاي آموزش عالي بـه ارائه رشتـه هـاي تخصصي خاص مبادرت مي نمايند که از آن جمله ميتوان ازانستيتو هواشناسي،انستيتوهوافضا،انستيتومعدن،انستيتوصنايع ماهي نام برد.

- دانشگاه : بـه موسسات آموزش عالي اطلاق ميگردد كـه داراي رشتـه هـا و تخصص هـاي مختلفي ميباشند.برخي از اين دانشگاهها جامع بوده، تقريبا ازكـليه رشته هـاي دانشگاهي برخوردار بوده واكثرا"به بخشي ازعلوم و فنون رشته هاي مختلف مشتمل مي گردند که از آن جمله مي توان از دانشگاه علوم پزشكي ، دانشگاه فني، دانشگاه چـاپ و انتشارات ، دانشگاه عـلـوم انساني و غيـره .... نام برد.بـر طبق مقررات، برخي از انستيتوها كه تنوع رشته هاي تخصصي آنها به حد نصاب خاصي برسد بـه دانشگاه تغيير نام يافته و در صورت برخورداري از حد نصاب كادر هيئت علمي با عنوان آكادميسين به آكادمي تغيير نام ميابند .

- آكادمي : آكادمي به موسسات آمـوزش عالي اطلاق ميگردد كـه معمولا در بخشي از علوم به تربيت دانشجو و امور پژوهشي مي پردازند.دركادر هيئت علمي اين موسسات ميبايست بيش از5نفرازاساتيد با عنوان علمي آكادميك يا آكادميسين عضو باشند.از جمله مهمترين آکادميهاي روسيه مي توان ازآكادمي پزشكي مسكو ، آكادمي كشاورزي مسكو ، آكادمي صنايع شيمي و آكادمي دريا اشاره نمود. برخي ازدانشگاهها بـا وجود سطح علمي بـالا و دارا بودن حـد نصاب كافي بدليل جامع بودن با همان نام دانشگاه باقيمانده اندکه از آن جمله مي توان از دانشگاه دولتي مسكو  نام برد.

سال تحصيلي  

سال تحصيلي دانشگاهي از ماه سپتامبر آغاز شده و تا ماه ژوئن  به طول مي انجامد.بيشترين تعطيلات مراکز دانشگاهي از يكم ماه جولاي تا سي ام ماه آگوست  است.زبان آموزشي  مراکز دانشگاهي نيز روسي  و گاها انگليسي است.

سيستم تحصيلات چند مقطعي

سيستم چند مقطعي تحصيلات دانشگاهي در كشور روسيـه بـا هـدف گسترش مـراكـز آموزش عالي و رشته هاي تخصص وهمچنين افزودن برمهارتهاي علمي وفني دانش آموختگان و ايجاد تناسب با بازاركار براي متخصصين ايجاد شده است.در واقع اين سيستم تركيبي ازسيستم ملي كشور روسيه و آموزش كلاسيك بين المللي و سازمان يونسكو ميباشد.مـقـاطع مختلف اين سيستم براي رشته هاي مختلف تحصيلي به شرح ذيل ميباشد :

مقطع اول : دوره آموزشي2 ساله که  حاصل آن مدرك "غير تكميلي" (معادل كارداني) است.

مقطع دوم : طي اين مقطع دانشجويان آموزشهـاي پـايـه اي را در علوم ، تكنولوژي علوم انساني و هـنـر طـي نموده و مهارتهـاي حرفـه اي كسب ميكنند.طول دوره4سال و مدرك پـايـاني آن كارشناسي (B.Sc) ميباشد.

مقطع سوم : در اين مقطع متخصصاني با مهارتها و شايستگيهاي بـالا آموزش مي بينند.طـول دوره 5سال وحاصل آن مدركي با عنوان ديپلم تخصصي است که در رشته هاي مهندسي تحت عنوان کارشناسي مهندسي اطلاق مي گردد.

مقطع چهارم : طول اين دوره 6سال وحاصل آن مدرك كارشناسي ارشد M.Sc ميباشد.

مقاطع تكميلي در آموزش عالي روسيه دوره هاي دكتري و فوق دكتري ميباشند. امكان ادامه تحصيل ازهر يك ازاين مقاطع به مقاطع بالاتر وجود دارد.بعنوان مثال مقطع كارشناسي ارشد ناپيوسته كه طول دوره آن دوسال است براي دارندگان  مدرك B.Sc. وجود دارد.

دوره هاي آموزشي

-دوره هاي باز آموزي ويژه اعضاء هيئت علمي

-دوره هاي پژوهشي جهت ارتقاء سطح كيفي اعضاء هيئت علمي

-دوره هاي خاص آموزشي ويزه دانشجويان خارجي

-دوره هاي آموزش زبان روسي ويزه دانشجويان خارجي

-دوره هاي باز آموزي وتقويتي ويزه مدرسين خارجي كه به زبان روسي تدريس مي نمايند

-دوره هاي تربيت مدرس درقالب دوره هاي شش ماه تا يكسال

لازم به ذکر است، آندسته از متقاضياني كه قصد دارند بعنوان مدرس در دانشگاهها فعاليت نمايند، گذراندن اين دوره الزامي است. دراين دوره علاوه بر تعدادي از دروس عمومي ، تعليم و تربيت و برنامه ريزي آموزشي، روشهاي تدريس دروس تخصصي همان رشته نيز تدريس مي گردد.

دوره هاي پيش دانشگاهي ويژه دانشجويان خارجي

آندسته از دانشجويان خارجي كه قصد ورود به موسسات آموزش عالي روسيه را داشته و از مدرك ديپلم متوسطه نيز برخوردار مي باشند، ملزم به گذراندن تعدادي از دروس علوم پايه علاوه برآموزش زبـان روسي طي مدت يكسال مي باشند.

مقاطع تحصيلي

مقطع آموزش دانشگاهي ناپيوسته كه مدت زمان 2 سال به طول مي انجامد .

آموزش پايه دانشگاهي كه مدت زمان4سال بطول انجاميده و به كسب مدرك کارشناسي(نخستين مدرك رسمي دانشگاهي ) منتج مي گردد.

آموزش تكميلي دانشگاهي(کارشناسي ارشد و دکتري)که مدت زمان 5-6 سال يا بيشتر طول مي انجامد .

مقطع كارشناسي ارشد ناپيوسته

اين دوره بطور كلي براي دانشجويان خارجي برخوردار از مدرك B.Sc. که قصد تحصيل در موسسات آموزش عالي روسيه را دارند ايجاد شده است . طول دوره كارشناسي ارشد نـاپيوسته بطور متوسط2سال ميباشد که براي دانشجويان خارجي مدت9ماه آموزش زبان روسي به طول مدت تحصيل اين دوره اضافه ميگردد.دانشجويـان در ايـن دوره ملزم به گذراندن تـعدادي از دروس تخصصي مي باشند.تعداد ايـن دروس بطور متوسط10الـي 12درس مشتمل بر40واحـد درسي است.در صورتيكـه دانشجو در دوره كارشناسي برخي دروس پيش نيار ايـن دوره را نگذرانده بـاشد پـس از تطبيـق مـدارك دوره كارشناسي تعدادي درس بعنوان كسر واحد به دروس اين دوره اضافه ميگردد.بطور كـلـي تـعداد ساعات درسي دانشجو در دوره كـارشنـاسي ارشد ناپيوسته بطور متوسط نيايد از 14ساعت درسي در هفته تجاوزكند.علاوه بـر دروس تخصصي دانشجو ملزم به انجام فعاليت تحقيقاتي بعنوان پـايـان نـامه دوره كارشناسي ارشد مي باشد. اين پايان نامه  بنابه تعريف عبارت است ازمجموع نتايج علمي كشف شده اي كه توسط يك مولف به رشته تحرير درآيد.پايان نامه كارشناسي ارشد تحقيق علمي كاملي است كه حاوي نتايج تئوريك،آزمايشات علمي وابداع شيوه ها ومتدولوژي جديد در حل مسائل پيچيده علمي بوده و بعنوان پايه هاي تئوريك محسوب گردد.حجم صفحات پايان نامه كـارشناسي ارشد بـا احـتـسـاب تـابـلوهـا ، نمودارهـا ، اشكـال و فهرست منابع نبايداز75صفحه تجاوزكند.(اشكال و تابلوهـا ممكـن است دربـخـش ضميمه بيايند).براي هردانشجوي كـارشنـاسي  ارشد1استاد راهنما با درجـه علمـي بالا مشخص مي گردد. علاوه بر اين دانشجو ميتواند يك يا دو استاد مشاور داشته باشد.دانشجوي كارشناسي ارشد ميبايست بصورت فعال به امـر تحصيل پرداخته و دروس تعيين شده و تحقيقات انفرادي خود را به موقع به پايان برده و درمهلت تعيين شده پايان نامه هاي كارشناسي ارشد خودرا براي دفاع تحويل دپارتمان مربوط وكميسيون دفاع از پايان نامه هاي كارشناسي ارشد دهد.به منظور كنترل بر فعاليتهاي تحقيقاتي دانشجوي كارشناسي ارشد فرمهاي خاصي وجود دارد كه برنامه كار،ويژگيهاي تحقيق ،برنامه زمان بندي شده و ارزيابي دپارتمان و استاد راهنماي وي بـا نظم و ترتيب خاص و با دقت ثبت ميگردد.دفاع از پايان نامه كارشناسي ارشد ميبايست درحضور هيئت ارزياب وزارت آمـوزش عالي روسيه بوده و پايان نامه و امتحانات دانشجو به تصويب اين هيئت برسد

پذيرش تحصيلي

بـراي اخـذ پذيرش دوره كـارشنـاسي نـاپيوستـه ميبايست در خـواست متقاضي خـطاب بـه رئيس موسسه آموزش عالي همراه با ذكررشته تخصصي مورد تقاضا ومدارك تحصيلي و ريزنمرات دوره كارشناسي (B.Sc.) به مـوسسه آموزش عالي مـورد نظر ارسال گرديده و يـا از طريـق دفـتـر نمايندگي وزارتين آموزش عالي و بهداشت و درمان و آموزش پزشكي كه در مسكو مستقر است بصورت متمركز عمل گردد.علاوه بر اين، پذيرش شهروندان خـارجي  بصورت انعقاد موافقتنامه هاي مستقيم نيز صورت  ميپذيرد .

مقطع دكتري تخصصي(Ph.D)

دوره دكتري Ph.D. عبارت است از شكل اصلي تربيت و آمـاده سـازي كـادر عـلـمـي و آموزشي در سيستم تحصيلات تكميلي كه امكان دستيابي دانشجويان به سطح بالايي از تخصص را فراهم ساخته و بركيفيت تحصيلات آنان مي افزايد. دوره دكتري در كشور روسيه عبارت است از شكل اصلي تربيت و آمـاده سـازي كـادر علمي – آموزشي درسيستم فوق دوره كارشناسي ارشد كه امكان دستيابي دانشجويان را بـه سطح بالايي از تخصص فراهم ساخته و بر كيفيت تحصيلات عالي آنان ميافزايد .دانشجوياني براي تحصيل دردوره دكتري پذيرفته ميشوندكه از مدرك پايان تحصيلات دانشگاهي(كارشناسي ارشد)بوده ، موفقيتهايي درفعاليتهاي علمي داشته و ازخلاقيت لازم دركار علمي برخوردار باشند. تاريخ شروع سال تحصيلي در دوره دكتري در روسيه اول اكتبر هرسال ميباشد.مـدت تحصيل در دوره دكتري3 سال بوده ودر اين دوره دانشجو ميبايست حداقل سه درس فلسفه علم،درس زبان خارجي (براي دانشجويان خارجي اين درس ميتواند زبان روسي باشد) و دروس تخصصي را امتحان بدهد .ماده درس تخصصي شامل كليه مباحث در دروس مختلفي است كه دانشجودر آن رشته  تخصصي درحال تحصيل است.دانشجو ميبايست اطلاعـات عـلمي خـود را در آن رشتـه تخصصي كامل نموده  و خود را به مرزهاي علمي آن رشته تخصصي برساند.قبولي درامتحانـات اين دوره توسط هيئتي بررسي مي گردد كه توسط رئيس موسسه آموزش عالي مربوطه تعيين ميشوند.در تركيب اين هيئت حداقل2استادكرسي همان تخصص و يافوق دكتري درهمان تخصص  وجود دارند.امتحانات بصورت كتبي و مصاحبه حضوري درحضور اعضاء"كميسيون امتحان"برگزارگرديده،در فرم مخصوص ارزيابي اعضاء كميسيون ثبت گرديده و توسط اعضاء ممتحن ثبت وامضاء مي گردد.هريك ازدانشجويان اين دوره ميبايست يك استاد راهنما با تصويب گروه آموزشي مربوطه انتخاب نمايد . استاد راهنما از ميان اعضاء هيئت هاي علمي در پـايـه استـادي و قوق دكتري انتخاب مي گردد. در برخي مـوارد بـا تصميم هيئت علمي گـروه آموزشي مربوطه از عضو هيئت علمي با درجه دانشياري نيز بعنوان استـاد راهنـمـاي دانشجـو استفاده مي گردد.دانشجويان اين دوره كـه مـطالـعـات و پـروژه هـاي تحقيقاتي خـود را در مرزهاي علم و تكنولوژي رشته تخصصي خود دنبال ميكنند مجازند همزمان دو استاد راهنما و يـا يك استـاد راهنما و يك استاد مشاور داشته باشند.

پذيرش تحصيلي

جهت اخذ پذيرش تحصيلي افراد ميتوانند مستقلاً اقدام نمايند.همچنين اخذپذيرش ميتواند از طريق انعقاد موافقت نامه هايي ميان موسسات آموزش عالي روسيه و نمايندگي آمـوزش عالي ديگركشورها صورت گيرد. اعلام پذيرش به متقاضي دوره دكتري توسط حكم رئيس موسسه آموزش عالي مربوطه صورت مي گيرد.جهت اخذ پذيرش توسط نمايندگي وزارت فرهنگ و آموزش عالي کشورهاي مختلف مستقر در روسيه، ارسال مدارك ذيل بطور كامل دوماه پيش از تاريخ شروع به تحصيل متقاضي به اين دفتر الزامي است :

رونوشت ترجمه شده مدارك دانشگاهي مشتمل بر مقاطع كارشناسي و كارشناسي ارشد

كپي ترجمه ريز نمرات دوره كارشناسي ارشد متقاضي

كپي صفحات مشخصات و اعتبار گذرنامه متقاضي و همراهان

عناوين مقالات و كتب منتشره ، اختراعات و ابتكارات علمي متقاضي در صورت وجود

كپي ترجمه شده گواهي صحت مزاج متقاضي و همراهان وعدم ابتلا به بيماري ايدز

كپي نامه حمايت مالي وزارت فرهنگ و آموزش عالي براي دانشجويان بورسيه)

درخواست كتبي متقاضي براي اخذ پذيرش با ذكر گرايش و موضوع مورد علاقـه پژوهشي رساله دوره دكتري

معرفي نامه اداره بورس و امور دانشجويان خارجي

تعيين گرايش  و موضوع پژوهشي پيشنهادي متقاضي براي رساله دوره دكتري

مقررات آموزشي

- تکميل برنامه انفرادي پروژه تحقيقات دانشجويي

- گذراندن موفقيت آميز امتحانات اين دوره

- انجام امور مربوط به رساله تحقيقات دانشجويي در مدت زمان معين

علاوه بر اين،دانشجو مي بايست هرساله گزارش پيشرفت تحصيلي و پـروژه تحقيقاتي خـود را در حـضور اعضاء هيئت علمي گروه آموزشي و دانشكده مربوطه ارائه دهد. دانشجويان بورسيه موظفند بطور تمام وقت به امر تحصيل و تحقيق بپردازند.دانشجويان بورسيه موظفند هر6ماه گزارش پيشرفت تحصيلي خود را بـه نمايندگـي آموزش عالي جهت ارسال به معاونت دانشجويي تحويل دهند.اين گزارشها توسط مـشـاورعلمي درمعاونت دانشجويي بررسي ونتيجه آن جهت اطلاع دانشجوي مربوطه بـه دفـتـر نمايندگي وزارت ارسال مي گردد.ميزان وام تحصيلي به هر يك ازدانشجويان و همچنين مبلغ مقرري تحصيلي هر يك ازدانشجويان مشغول به تحصيل درخارج ازكشور،همه ساله باپيشنهاد وزارت و تـصويـب هيئت وزيران تعيين مي گردد. دانشجوياني كه از بورس و يا وام كامل تحصيلي بهره برداري مينمايند،تنها مجاز به اشتغال به فعاليتهاي علمي ميباشند.وزارت (آموزش عالي)موظف است مطابق آئين نامه هاي مربوطه پس ازوصول گزارش سرپرستي ها و رسيدگي به وضع دانشجوياني كه از حيث اخلاق و رفتار شايستگي ندارند و يا در تحصيلات پيشرفت لازم را حاصل نكرده اندبا تذكر قبلي نسبت به قطع بورس ، وام تحصيلي ويا ارزتحصيلي آنان اقدام نموده واز تمديد مجوزخروج تحصيلي ايشان خودداري نمايد. 

دوره فوق دكتري

دوره فوق دكتري “D.DC.”كه در روسيه به آن دكترانتوري اطلاق ميشودامكان ادامه تحصيل فارغ التحصيلان دوره دكتري كه چندين سال به امر آموزش و پژوهش مشغول بوده اند را فراهم ميسازد . طول اين دوره  دو سال است وكساني در ايـن دوره پذيرفته ميشوند كه داراي مقلات ، تاليفات و تحقيقات قابل ملاحظه اي باشند و همچنين نـقـش آشكاري در پيشرفت علمي و تكنولوژيكي رشته تخصصي خود داشته باشند.افرادي كه بتوانند باموفقيت اين دوره راطي كنندواز رساله خوددفاع نمايند مدرك “D.Sc.”دريافت ميكنند سپس ايـن افـراد دو سال بـه امـر تـدريس ، پژوهش و تربيت دانشجويان دوره دكتري ميپردازند. چنانچه در اين2سال كميت و كيفيت كـارشـان ارزنده باشد به آنها لقب پروفسور (استاد كرسي) داده ميشود .

دانشگاه ها

در حال حاضر بالغ بر 548 موسسه آموزش عالي دولتي دركشور روسيه وفعاليت دارد که از آن جمله مي توان به130دانشگاه شـامـل41دانشگاه جـامـع،56 دانشگاه فني و مهندسي،8دانشگاه در زمينه هاي عـلـوم كشاورزي ،4دانشگاه تربيت معـلم،‏‏‏‏ 29 آكادمي در زمينه هاي مختلف تحصيلي شامل 15آكادمي فني و مهندسي، 4 آكادمي اقتصاد ، 5 آكادمي علوم انساني ، 3 آكادمي كشاورزي و دامپزشكي،1آكادمي پزشكي و 1 آكادمي يهوديت، 378 انستيتو در 49 زمينه تخصصي و180 موسسه آموزش عالي غير دولتي اشاره نمود. بـر اساس آمـار سال تحصيلي1992-1991،مـجـموعـاً 2762800نـفـر در مـوسسـات آموزش عالي روسيه مشغول تحصيل بوده اند.در سال 1992 تعداد 652هزار نفر به تحصيل در سطح كارشناسي ارشد پيوسته مبادرت نمودند و اين در حاليست که همه سالـه همين ميزان دانشجو وارد دوره تکميلي آموزشعالي ميگردند.درحال حاضر بالغ بر3ميليون دانشجو از روسيه و 150كشور جهان به تحصيل در روسيه مبادرت دارند.

خدمات دانشجويي

نهادهاي مرکزي

خدمات دانشجويي در سطح ملي

نهاد ارائه دهنده سرويس :اداره کل توسعه اجتماعي كميته دولتي آموزش عالي

نوع سرويس ارائه شده : خدمات اجتماعي ورفاهي

سرويس فوق به دانشجويان خارجي نيز ارائه مي گردد .

نهاد ارائه دهنده سرويس : اداره آموزش متخصصان خارجي كميته دولتي آموزش عالي

نوع سرويس ارائه شده : خدمات ارائه دهنده مشاوره شغلي و آكادميك

سرويس فوق به دانشجويان خارجي نيز ارائه مي گردد .

نهاد ارائه كننده سرويس : مركز سرويس روابط بين المللي آموزش

نوع سرويس ارائه شده : مركز خدمات ويژه دانشجويان خارجي

سرويس بيمه بهداشت و امنيت اجتماعي ويزه دانشجويان روسي

سيستم فوق براي دانشجويان خارجي نيز درنظرگرفته شده است.

سرويس ارائه تخفيفهاي ويژه رفت وآمد ومسافرت دانشجويان از طريق راه آهن، زميني وهوايي

دانشجويان خارجي از تخفيفهاي فوق برخوردار مي باشند .

انجمنها وكانونهاي دانشجويي

انجمن ملي سازمانهاي اتحاديه كارگري دانشجويان

پذيرش تحصيلي دانشجويان خارجي

مدارک مورد نياز

اتباع خارجـي به موجب توافقنامـه هايي كـه ميان كميتـه هـاي دولتي آمـوزش عالـي فدراسيون روسيه و يا ارگانهاي اجرايي مركزي ديگر كـه موسسات آمـوزشي را تـحت پوشش داشته و ارگانهاي دولتي و هدايت كننده موسسات آموزشي كشورهاي خارجي،ازمجوز حضور در موسسات آموزش عالي برخوردار مي گردند.گفتني است که اين قبيل توافقنامه ها تحت نظارت كميته دولتي وزارت آموزش عالي روسيه منعقد مي گردند.

اداره همكاريهاي بين المللي كميته وزارت آموزش عالي روسيه طبق توافق با كميسيون بين اداري همكاريهاي بين المللي آموزشي،همه ساله براساس اعلام نيازارگانهاي مركزي اجرايي كه مراكزآموزشي راتحت پوشش دارند وهمچنين سفارتخانه هاي فدراسيون روسيه مستقردرخارج ازكشور، به تقديم برنامه هاي خود در خصوص پذيرش و تقسيم دانشجويان خارجي به موسسات آموزشي جهت تاييد، به  رياست كميته دولتي وزارت آموزش عالي مبادرت مي نمايند. ثبت نـام اتباع خارجي در موسسات آموزش عـالي به هر صورت كـه باشد چه از لحاظ آموزشي و چه از نظر ارتقاء سطح علمي تنها با اجازه اداره همكاريهاي بين المللي كـميـتـه دولتي وزارت آموزش عالي روسيه  قابل اجرا است.

الف) دانشجويان خارجي كه بـه زبـان روسي مسلط نـبـاشند در ابتداي ورود بـه مراكـز پيش دانشگاهي (آمادگي) به مدت يكسال بـه فراگيري زبـان روسي و مـقـدمـات آمـوزشي مبادرت مي نمايند.

ب) دانشجويان خارجي همچنين ملزم به گذراندن زبان روسي و ديگر مواد آموزشي متناسب با رشته تخصصي در دوره پيش دانشگاهي مي باشند.

ج) در پايان دوره پيش دانشگاهي امتحانات پاياني بـرگـزار شده و دانشجويـان موفق در آزمون زبان روسي در حد مدارس متوسطه، به دريافت گواهي اتمام دوره پيش دانشگاهي(مجوزلازم جهت ورود بـه مـراكز تخصصي آموزش عالي) نائل مي گردند.آندسته از داوطلبيني نيز که درآزمون زبان روسي درسطح تحصيلات عمومي پذيرش گردند، گواهي و مجوز لازم جهت تحصيل در دوره هاي متوسطه و حرفه اي دريافت مي دارند.

د) آندسته ازدانشجويان خـارجي نيزكـه درآزمون نهايي از معلومات كـافي و بنيه علمي لازم دررشتـه تخصصي خود برخوردار نباشند از ورود به موسسات مربوطه محروم گرديده و ازدانشگاه اخراج ميشوند.

مدارك متقاضيان خارجي داوطلب ورود به مـوسسات آمـوزش عالي روسيه ميبـايست داراي شرايط ذيل باشد :

-ترجمه مدرك داوطلبين خارجي به يكي از زبانهاي روسي ، انـگـليسي ، فرانسه و يا اسپانيايي

-فرم حاوي مشخصات كامل داوطلب و زمينه تخصصي وي

-كپي گواهي يا مدرك تحصيلي كه به ترتيب سال تحصيلي مواد درسي گذرانده شده و نمرات مربوط در آن ثبت شده باشد  .

-گواهي پزشكي صحت مزاج دال بر سلامت جسمي فرد

گفتني است که اين گواهي مي بايست از سوي وزارت بهداشت و درمان كشور تابعه داوطلب صادر گردد.

گواهي عدم اطلاع به بيماري ايدز مورد تاييد ارگانهاي رسمي بهداشتي و درماني كشور تابعه داوطلب

كپي گواهي تولد (شناسنامه)

-شش قطعه عكس در ابعاد4*6

علاوه بر مدارك فوق داوطلبان تحصيل در مقطع دكتري ميبايست كپي مدارك تخصصي و ريز نمرات خود در مقطع كارشناسي ارشد را به همراه خلاصه فعاليتها و تحقيقات علمي ارائه نمايند.

كـانديداهاي تحصيل بـراي ارتقاء سطح عـلمي لازم است بـرنامه و تحقيق خود را بـه همراه داشته باشند. بـر اساس قـانـون مـصوبـه 28 اكتـرسال 1995 بـه شماره 1039،مبني برگسترش همكاريها بـا كشورهاي خارجي در زمينه آموزشي ، موسسات آمـوزش عـالـي فدراسيون روسيه ملزم به آموزش اتباع خارجي و پرداخت كمك هزينه و ارائه خدمات پزشكي مطابق بـا شرايـط اتباع روسيه (دانشجويان روسي)مي باشند. بديهي است هزينه هـاي ايـن خدمات از محل بودجه مركزي دولت روسيه تامين مي گردد.سرآخر به آندسته از اتباع خارجي كه به گذراندن موفقيت آميز بـرنـامه تحصيلي و امتحانات نـهايـي  دولتي نائل گردند، مدرك پايان تحصيلات در رشته تخصصي و درمقاطع کارشناسي (B.Sc.) وکارشناسي ارشد(M.Sc.) اعطاء مي گردد.آندسته از اتـبـاع خارجي كـه به گذراندن بـرنـامـه تحصيلي و تحقيق دوره دكتري با موفقيت نائل آمده و از پايان نامه خود دفاع نمايند، رتبه علمي كـانـديـداي عـلوم و مدرك Ph.D. دريافت مي دارند.به اتباع خارجي كه بطور موفقيت آميز دوره D.Sc. را به پايان رسانده و ازپايان نامه خود با موفقيت دفاع كنند مدرك D.Sc. (فوق دكتري) و رتبه علمي دكتراي علوم اعطا مي گردد.

نهادهاي مرکزي

كميسيونهاي پذيرش دانشجويان خارجي

درخصوص ايـجـاد سياست واحد دولتي درحمـايـت ازهمكـاريهاي موسسـات آمـوزشي فدراسيون روسيه با موسسات آموزشي خارجي كميسيوني تحت عنوان كميسيون پذيرش دانشجـويـان خارجي تشكيل گرديده است. وظيفه اصلي اين كميسيون،انتخاب كانديداهاي متقاضي ورود به رشته هاي مختلف تحصيلي وارتقاء سطح دانشجويان خارجي ميباشد.كميسيون مذکور وظيفه دارد،مدارك داوطلبين خارجي ورود به دانشگاهها را دريافت نموده و آنـهـا را دراختيار ارگانهاي فدرال(مركزي) اجرايي كه موسسات آموزش عالي را تـحـت پـوشش دارند،قرار دهد.ارگانهاي فوق نيز با بررسي مدارك ارائه شده توسط دانشجويان خارجي تصميم نهايي خود درخصوص پذيرش افراد در دانشگاه و معرفي آنان به مراكز پيش دانشگاهي(آموزش زبان) و فراهم سازي ترتيب انتقال اين افراد به موسسات عالي را ترتيب ميدهند.ايـن كميسيون بـرمـراحل پـذيـرش وتـحصيـل اتـبـاع خـارجـي نيز نـظارت دارد.رئيس واعضاء كميسيون توسط كميته دولتي وزارت آموزش عالي فدراسيون روسيه تعيين مي گردند.

اداره آموزش متخصصان خارجي كميته دولتي آموزش عا لي

مركز خدمات روابط بين الملل « Gosvuzservis»

ارزشيابي تحصيلي

ارزشيابي مدارك تحصيلي  خارجي

مطابق قانون فدرال روسيه مدارك تحصيلي دانشگاهي و تحصيلات تكميلي و مدارج علمي كشورهاي خارجي در صورت تائيد ارگان مربوطه دولتي مبني بـر قانوني بـودن آن در روسيه جنبه رسمي و قانوني مي يابد . ترتيب ارزشيابي مدارك و مدارج دانشگاهي وتحصيلات تكميلي كشورهاي خارجي بـدين گونه است كـه مدارك مورد نظر بـر اساس مـدارك و مـدارج علمي و آكادميك موجود در قوانين فدراسيون روسيه ارزشيابي گـرديده و در صورت وجود مقطع و رشتـه دانشـگـاهـي و تحصيلات تـكميـلي  در فدراسيون روسيه ارزشيابي مي گردد. تائيد و ارزشيابي مدارك كشورهاي خارجي ، دارنده مدرك را از رعايت قوانين و شرايط لازم جهت ورود بـه موسسه آموزشي معاف نمي سازد که از آن جمله مي توان از توانايي در مهارت زبان روسي  نام برد.

همكارهاي بين المللي  آموزشي

موسسات  آموزش عالي مجازند در همكاريهاي بين المللي فدراسيون روسيـه در زمينه آموزش عالي و تحصيلات تكميلي و آموزش هاي تخصصي در موارد ذيل مشاركت جويند :

- مشاركت دربرنامه هاي دوطرفه ياچند جانبه تبادل دانشجويان مقاطع كارشناسي،كارشناسي ارشد ، دكتري و قوق دكتري، اساتيد و كادر علمي

- مشاركت دراجـراي تحقيقات عـلـمـي مشترك،كـنـگـره هـاي مختلف،كنـفـرانـسهـا، سمپوزيومها و ديگر اجتماعات  علمي

- اجراي تحقيقات علمي و اساسي و انجام فعاليتهاي ساختاري تجربي بـرطبق سفـارشـات شركتهاي حقوقي خارجي  

- مشاركت در برنامه هاي بين المللي جهت تكميل و ارتقاء تحصيلات دانشگاهي

- آماده سازي و ارتقاء سطح علمي داوطلبان خارجي و تـحـقيـقـات علمي و آماده سازي اساتيد خارجي

برنامه هاي تبادلاتي

برنامه  TEMPUS

برنا مه هاي تبادل دانشجو با كنسرسيوم دانشگاهها  وكالج هاي آمريكا

برنامه هاي تبادل دانشجو با شوراي آمريكايي اساتيد زبان روسي

نهادهاي مرکزي

از جمله مهمترين وظايف موسسات آموزش عالي فدراسيون روسيه در روند برقراري همکاريهاي بين المللي مي توان به موارد ذيل اشاره نمود :

- عضويت در ارگانهاي بين المللي غيردولتي

- انعقاد قراردادهايي در زمينه همكاريهاي مشترك بـا ارگانهاي خارجي

گفتني است که اين قرار دادها همانند قرار دادهاي بين المللي فدراسيون روسيه غير قابل بررسي است.

- ايـجـاد ساختارهاي زيـر مجموعه اي با همكاران خارجي نظير مراكز علمي- پژوهشي ، آزمايشگاهها و موسسات تكنولوزيک

ارزيابي  تحصيلي

نهادهاي مرکزي

كميته ملي آموزش عالي که عهده دار وظايف ارزيابي مدارك خارجي به منظور ورود به موسسات آموزش عالي و ارزيابي مدارك خارجي به منظور ورود به تحصيلات تخصصي وتكميلي است.

وزارت آموزش وپرورش که عهده دار وظايف ارزيابي مدارك خارجي به منظور ورود به موسسات آموزش عالي و ارزيابي تحصيلات جامع وتكميلي وارزيابي مراکز فني وحرفه اي است.

كميته عالي ارزيابي كه عهده دار مسئوليت ارزيابي مدارك دكتري مي باشد.

ارزيابي تحصيلي

معاهدات چندجانبه

از جمله مهمترين پيمانهاي چند جانبه كه در ارتباط با ارزيابي تحصيلات ، مدارك وديپلم ها منعقد گرديده اند، مي توان از موارد ذيل نام برد :

1- قرارداد سازمان يونسكو در ارتباط با ارزيابي تحصيلات، مدارك وديپلم ها ومدارك در برگيرنده آموزش عالي دركشورهاي حوزه اروپا مصوب سال 1979

قرارداد سازمان يونسكو در ارتباط با ارزيابي تحصيلات ، مدارك وديپلم ها و مدارک در برگيرنده آموزش عالي در آسيا وكشورهاي حوزه اقيانوس آرام

قرارداد سازمان يونسكو تحصيلات ، ديپلم ها ومدارك كشورهاي اروپا مصوب سال 1979

قرارداد منطقه اي سازمان يونسكو در ارتباط با ارزيابي تحصيلات ، ديپلم ها ومدارك كشورهالي آسيايي و حوزه اقيانوس آرام مصوب سال 1983

از جمله پيمانهاي دو جانبه كه در ارتباط با ارزيابي تحصيلات ، مدارك وديپلم ها با كشور ثالث منعقد گرديده اند، مي توان به موارد ذيل اشاره نمود :

نام كشور : فنلاند

مرجع  قرارداد : پروتكول حكومتي در ارتباط با ارزيابي متقابل ديپلم هاي معادل آموزش عالي مصوب هفتم دسامبر 1989

نام كشور : مجارستان

مرجع قرارداد : قرارداد مدارك ومدارج معادل مصوب 11 اكتبرسال 1974

نام كشور : ويتنام

مرجع قرارداد : قرارداد مدارك ومدارج معادل مصوب 10 فوريه سال 1978

نام كشور : عراق

مرجع قرارداد : سند وثبت مدارك معادل مصوب12 فوريه سال 1978

نام كشور : هند

مرجع قرارداد : سند وثبت مدارك ومدارج معادل مصوب 24 نوامبرسال 1978

نام كشور : اسپانيا

مرجع قرارداد  : قرارداد ومعادل سازي وارزيابي مدارك ومدارج معادل مصوب : 26 اكتبرسال 1990

نام كشور : چين

مرجع قرارداد : قرارداد ارزيابي دو جانبه مدارك ومدارج مصوب20 مي سال 1995

نام كشور :كوبا

مرجع قرارداد :پروتكول معادل سازي مدارك ومدارج مصوب : 4 نوامبرسال1971

نام كشور : پرو

مرجع قرارداد : پروتكول معادل سازي مدارك ومدارج مصوب : 28 اكتبرسال 1987

نام كشور : لهستان

مرجع قرارداد : قرارداد معادل سازي وارزيابي معادل مدارك ومدارج مصوب 10 مي سال 1974

نام كشور : سوريه

مرجع قرارداد : پروتكول معادل سازي مدارك ومدارج مصوب 28 سپتامبرسال 1966

نام كشور : الجزاير

مرجع قرارداد : پروتكول معادل سازي مدارك ومدارج مصوب : 12مي سال 1969

نام كشور : يوگسلاوي

مرجع قرارداد : ارزيابي متقابل مدارك ومدارج مصوب : 15 مارچ سال 1988

اصلاحات آموزشي

بسط وگسترش  آموزش  دانشگاهي

اصلاح و به روز نمودن آموزش دانشگاهي

تمركز زدايي مديريت آموزشي واستقلال بخشي به دانشگاه ها

ايجاد بخش غير دولتي آموزش دانشگاهي

گفتني است که بالغ بر 548موسسه آموزش دانشگاهي دولتي و206 موسسه آموزش دانشگاهي خصوصي در روسيه وجود دارد که كميته دولتي 219 موسسه آموزش دانشگاهي دولتي را تأمين مالي نموده و96 موسسه آموزش دانشگاهي نيز از جانب وزارت آموزش وپرورش تأمين اعتبار مي‌گردند.

توسعه آموزشي

يكي ازراههاي شناخت آموزش عالي روسيه،بررسي كميت و كيفيت دانشمندان‏ ،محققين و شخصيتهاي مختلف فرهنگي و علمي برخاسته از نظام آموزش عـالـي ايـن كشور است كـه نقش بسزايي در پيشرفت ترويج دانش بشري داشته اند. نظام آموزش عالي روسيه علي رغم ريشه هاي عميق تاريخي،نـظامي پـويـا و انعطاف پذير بوده و بعنوان يكي از نظامهاي آموزشي معتبر جهاني از تجارب ارزشمند ومتخصصين کارآمد مطابق با استانداردهاي بين المللي برخوردار گرديده و براي آموزش و تربيت متخصصين ازسيستم چنـد مقطعي برخوردار است.همچنين به ارائه برنامه هاي پژوهشي وآموزشي اروپـا و روز دنيا مبادرت مي نمايد.يكي ازاولويتهاي نظام آموزش عالي روسيـه،فعاليت درسطح بين المللي است وامروزه اين نظام آموزشي ارگاني فعال درارائه خدمات آموزشي و پژوهشي در سطح جهان به شمار مي آيد به نحويکه در حال حاضر بالغ بر400هزار متخصص خارجي برخوردار ازمـدارك نظام آموزش عالي روسيه به فعاليت موفقيت آميزدر 50كشور جـهان مبادرت مي نمايند.

ويژگيهاي جغرافيايي و پراكندگي موسسات آموزش عالي 

از آنجا كه روسيـه پهنـاورتـرين كشور جهان به شمار مي آيد، لذا بسيـار مشكـل است كـه بـتـوان خصوصيات اقليمي ، جغرافيايي و طبيعي تعريف شده اي را براي اين كشور بازگو نمود. اين كشور در قسمت اعظم قاره هاي اروپا و آسيا قرار گرفته است و از طريق مناطق شمال غربي آلاسكا بـا قاره آمريكا همسايه است . اختلاف ساعت در مرزهاي شرقي و غربي ايـن كشور بـه 10سـاعـت ميرسد، به نحويکه مردم غربي ترين نقاط روسيه زماني صبح را آغاز ميكنند كه مردم مناطق شرقي شب را آغاز خواهند كرد.در ايـن كشور پهناور بيش از138مـوسسه آموزش عالي در مناطق مركزي و شمال غربي و در محدوده شهر هاي مسكو وسن پطرزبورگ واقع گرديده است كه از اين تعداد78 موسسه آموزش عالي در مسكو و42 موسسه آموزش عالي در شهر سن پطرزبورگ واقع شده اند. رود ولـگـا كـه بزرگترين رودخـانه کشور است بـه لحـاظ كشاورزي ، صنعت و كشتي راني اهميت فراوان دارد ، از اين روي،شهرهاي بسياري در حاشيه اين رودخانه واقع شده اند. درشهرهاي حاشيه رود ولگـا تعداد 22 موسسه آموزش عالي واقع شده اند.يكي از مناطق پرجمعيت وداراي تمدنهاي فراوان دركشور فدراتيو روسيه منطقه وسيعي بنام چرنوزيوم است كه درمحدوده شمال قفقاز و رودخانه هاي حوزه آبريزدرياي سيـاه قرار گرفته است.چرنوزيوم اصطلاحاًبه معناي زمين يا خاك سياه است.مشخصه اصلي اين منطقه وجود خاكهاي عميق و حاصلخيز به رنگ سياه است كه باعث توليدات فراوان كشاورزي دراين مناطق شده است. تعداد موسسات آموزش عالي روسيه در اين منطقه به 22 موسسه بالغ مي گردد. علاوه بر اين، تعداد 200 موسسه آموزش عالي روسيه در مناطق مختلف داراي شعباتي هستند.

پژوهش و تحقيقات

تحقيقات  آموزشي

طبق آمار بدست آمده طي سال 1992، 155عضو دانشگاهي روسيه ، مجريان اصلي هماهنگ كننده فعاليتهاي علمي و تحقيقاتي در زمينه آموزش و پرورش کشور روسيه به شمار مي آيند كه همگي در23مؤسسه و سازمان دانشگاهي استخدام شدند.علاوه بر اين،8مؤسسه تحقيقاتي و7 آزمايشگاه تحقيقي مؤسسه تربيت معلم ، در زمره مهمترين مراکز تحقيقاتي آموزش و پرورش کشور بودندكه علوم تعليماتي و شكل مالي بودجه كشور را به هم ارتباط مي دادند كه در سال 1992 ، به استخدام مؤسسات و آزمايشگاهها در آمدند.

نهادهاي مرکزي

تحقيقات درزمينه آموزش توسط انستيتوي تحقيقات آكادميک روسيه ومراكز وزارت آموزش و پرورش،صورت مي گيرد. 278پروژه از57ناحيه روسيه در اين خصوص فعاليت دارند.

توسعه آموزشي

توسعه علمي- روش شناختي فعاليت تاسيسات آموزشي و پزوهشي

تاليف کتب درسي جديد برمبناي متدهاي تحقيقاتي و پزوهشي

توسعه نظامهاي آموزش تكنولوژيک‌ و ارتباط از دور در حوزه هاي آموزش و علوم

تداوم توسعه فرا ساختاري علمي و تكنيكي (تكنوپارك) در مراکز آموزشي و تحقيقاتي کشور