نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• جمعيت
• ارتباطات
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دانشگاهي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• آموزش متوسطه
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش غير رسمي
• مشاوره آموزشي
• مديريت آموزشي
• بودجه آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش فني و حرفه اي

آموزش فني وحرفه اي

ساختار آموزشي

آموزش فني وحرفه اي مقدماتي در دانمارك در سه شكل وفرم اصلي پس از اتمام پيش دبستاني ومتوسطه مقدماتي ارائه مي گردد :

ـ آموزش وكار آموزي فني وحرفه اي مقدماتي

ـ دوره هاي تجاري عالي (HHX)

ـ دوره هاي فني عالي (HTX)

از ژانويه سال 1991، نظام آموزش وكار آموزي فني وحرفه اي مقدماتي  بطور چشمگيري تغيير يافته است.اصل خودگرداني واستقلال عمل آموزش فني وحرفه اي اساساً مبتني بر ماده قانون 210 مصوب سال 1989 در مورد مدارس فني وحرفه اي وماده قانون 211 مصوب سال 1989در مورد آموزش وكار آموزي فني وحرفه اي مي باشد .

يك نظام تركيبي براي تمامي دوره هاي كا رآموزي وآموزي فني وحرفه اي مقدماتي در مدارس تجاري ومدارس فني شكل گرفت.مدارس فوق تقريباً دو سوم گروه نمونه اي از جوانان را در خود ثبت نام نمود .

درحال حاضر 58 دوره با بيش از299 رشته تخصصي مختلف وجود دارد.تنها با گسترش يك دوره، تمامي دور هاي به عنوان دوره هاي تناوبي وآموزشي سازماندهي مي شوند كه آموزش تئوري در مدرسه فني وحرفه اي با آموزش عملي ثابت جايگزين گردد .

كل آموزش فني وحرفه اي ودوره هاي كار آلاموزي منتج به اعطاي كارگر ماهر ميگردد .

دوره هاي كار آموزي از بخش اول وبخش دوم تشكيل شده است كه هر دو بخش شامل تجربه كار عملي وتحصيل وآموزش مي باشد.كل دوره كار آموري عموماً بيش از چهار سال بطول نمي انجامد . طول دوره هاي تحصيلي اساساً نمي تواند به  بيش از 80 هفته تجاوز نمايد .

جزئيات بيشتر در مورد ساختار دوره ها ، مثل اختصاص زمان بين مدرسه وكار آموزي، از طريق كميته هاي تجاري تعيين ومشخص مي گردد.شرط لازم  اين است كه بايد روابط متقابل بين آموزش مدرسه وكار آموزي بيشتر از قبل باشد.

عموماً دوره ها مختص سنين 16 تا 20 سال مي باشد. به منظور پذيرش در آموزش فني وحرفه اي ودوره كار آموزي، دانش آموزان بايد آموزش اجباري را به پايان رسانده باشند . پذيرش بر اساس گواهي نامه هاي اتمام دوره صوت نمي پذيرد .

دو بخش در آموزش فني وحرفه اي و كار آموزي وجود دارد ، يعني بخش مدرسه وبخش آموزش عملي ، پذيرش در بخش در شروع در بين دوره تحصيلي ، پس از آنكه دانش آموزان آموزش وكار آموزي مشابه ايي را در يافت نمودند ، صورت مي پذيرد .

خواه دانش آموزان بخش مدرسه را انتخاب نمايند يا دوره آموزش عملي را شروع نمايند ، طول دوره ومحتواي آموزش يكسان خواهد بود.دانش آموزاني كه بخش مدرسه را انتخاب مي كنند اساساً با اولينت دوره تحصيل ومدرسه كه 30 هفته بطول مي انجامد مشروع به تحصيل خواهد بود.دانش آموزان در بخشهاي مختلف كا رآموزي ميبينند واز مشاوره وراهنمايي در مورد مشاغل وآموزش بهره ميبرند.آموزش در كارگاه مشاغل يك موقعيت خاص مي شود وبا آموزش دروس تئوري تكميل مي گردد.يك سوم از زمان آموزش براي دروس اختياري ـ براي آمادگي در امتحان ـ ودروس عمومي وخلاقيت ذاتي ودروني در نظر گرفته شده است.پس از اولين دوره مدرسه وتحصيل ، دانش آموزان ، دوره كار آموزي اشان را انتخاب ودر دومين دوره مدرسه وتحصيل ادامه تحصيل ميدهند.پس از اولين دوره مدرسه ، دانش آموزان بايد قرار داد كارآموزي با يك شركت را قبل از آنكه آنها شروع به كار آموزي در شركت نمايند مبادرت نمايند.دانش آموزان از روزي كه شروع به تجربه كار عملي مي نمايند از اولين حقوق وحق الزحمه برخوردار مي گردند.كار آموزاني كه با دوره 20 هفته اي كار آموزش عملي در كار گاه را شروع مي نمانيد، بايد قرارداد آموزشي داشته باشند  آنها حقوق ومزايا در طي آموزش ودوره كا آموزي بر خوردارمي گردند كه به طور عمده از اعتبارات بودجه ماليات مستخدمين تأمين مي گردد.در سال 1991، در حدود 75 % از جوانان در مدارس فني ودر بخش مدرسه مورد پذيرش قرار گفتند درصد فوق در مدارس تجاري بيشتر مي باشند .

اهداف آموزشي

اهداف اصلي آموزش فني وحرفه اي وسياست آموزش ، افزايش وارائه آموزش بيشتر جوانان در مقطع آموزش فني وحرفه اي مي باشد ودوره هاي آموزش جوانان بايد فرصتهاي واقعي را براي ادامه آموزش وكار آموزي ارائه نمايد .

همچنين دوره هاي فوق با اين هدف ترتيب داده شود كه نه تنها اشخاص جواني كه آموزش جوانان را در مدرسه متوسطه تكميلي انتخاب نموده يا دوره يادگيري امتحان مقدماتي عالي را برگزيده اند ، بلكه اقرداي كه كار آموزيجوانان را درتجارت برگزيده اد بايد از آموزش عمومي برخوردار گردند كه براي مشاركتشان در زندگي كاري وجنبه هاي ديگر زندگي اشان از اهميت فراواني برخوردار باشد .

برنامه هاي آموزشي

بخش مدرسه تمامي دوره هاي كار آموزي وآموزش فني وحرفه اي از چهارنوع دروس عملي وتئوري به قرار ذيل تشكيل يافته است :

ـ دروس مقدماتي

ـ دروس حوزه اي

ـ دروس تخصصي

ـ دروس اختياري

دروس مقدماتي ودروس حوزه اي هريك بر يك سوم دوره دلالت مي نمايد درحاليكه دروس تخصصي ودروس اختياري هريك بر يك شش دوره دلالت مي نمايد .

درحاليكه مدارس تصميم ميگيرند كه كدام دروس احتياري بايدارائه گردد كميته هاي تجاري ، نفوذ بيچون وچرايي با درنظر گرفتن دروس مقدماتي، دروس حوزه ايي ودروس اختصاصي را دارا مي باشند.دروس مقدماتي جنبه هاي فني وحرفه اي وكلي وعمومي را با يكديگر ادغام مي سازد.معنايش ارائه اصل مبتني بر ساختار فني وحرفه اي مي باشد واز اين رو براي چندين مقطع عمومي مي باشد.دروس حوزوي براي دوره خاص وويژه وفوق العاده مي باشند وبه دانش آموزان صلاحيت فني وحرفه اي ويژه وكلي را ارائه مي نمايد.دروس اختصاصي ، به دانش آموزان صلاحيت فني وحرفه اي ويژه را ارائه مي نمايد.دروس اختياري براي آموزش وكار آموزي وپذيرش در آموزش دانشگاهي از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشد .

دروس اختياري شط لازم نيازهاي مهارتي وآينده استخدامس در مدرهس محل مي باشد.

مشاوره آموزشي وفني وحرفه اي در مدارس فني وتجاري از جانب مشاوران وراهنمايات ارائه مي شود كه از ميان معلمين مدرسه انتخاب شده اند .

دوره هاي كار آموزي

همانگونه كه توضيح داده شدساختار اصلي آموزش فني وحرفه اي ، يك دوره آموزشي تناوبي مي باشد كه آموزش عملي ، دو سوم از كل آموزش را در برمي گيرد .

آموزش در حين كار در بيش از يك يا چندين شركت صورت مي پذيرد كه مورد تأييد كميته تجاري به عنوان مكاني براي تجربهئكار عملي در دوره مورد نظر مي باشد وبر اساس قرار داد آموزشي وكار آموزي ين كا آموز وركت در مورد تصويب وتأييد قرار مي گيرد .

زمانيكه كار آموز مكاني را براي آموز درحين كاريافت ، قرار داد وآموزش بايد بين كار آموز وشركت منعقد مي گردد.قرار داد كل دوره مدرسه ، شركت وبالعكس ودوره هاي مدرسه ، دوره هاي آموزش عملي وهر گونه امتحان نهايي كار آموزي را در بر مي گيرد .

قرارداد آموزشي هميشه بصورت كتبي معقد مي گردد وقرارداد بايد بر روي فرم مورد تأيد وتصويب وزارت تنظيم گردد.كار آموزي كه به حد نصاب سني براي بستن قرار داد نرسيده اند ، رضايت والدينان را براي انعقاد قرار داد بايد جلب نمايند.نحوه پرداخت وشرايط بواسطه مجموعه قرار دادهاي معامله ، قوانين كه حتي خشي براي قرارداد به شكل اتحاديه در نيامده است ، مورد استفاده قرار مي گيرند، تنظيم ميگردد.مدارس فنق وحرفه اي وشركتهايي كه تجربه كار علي را ارائه مي نمايند محدود ه تبادل اطلاعاتي مي باشند كه براي آموزش دانش آموزان سودمند ومفيد مي باشد.كميته هاي تجاري باشد تضمين نمايند كه كا آموزان از آموزش ذوفنون وعالي برخوردار ميباشند.

ارزيابي تحصيلي

حرفه (مهارت) وپيشرفت كار آموز ، مطابق با رشته ، از طريق امتحانات كتبي وشفاهي ـ گاهي بصورت تكاليف ووظايف انجام شده ـ يا از طيق تكاليف ووظايف مستمر كار آموزي از جانب معلم مورد ارزيابي قرار ميگيرد ، نمرات با جدول نمرات ـ0-13) يا جدول ديگري كه مورد تأيد وتصويب وزارت مي باشد، داده ميباشد.ارزيابي وامتحانات زمانيكه آموزرش مدرسه به پايان رسيد ، صورت ميگيرند ،( به عمل مي آيند) ومدرسه گواهي نامه را مبني بر شرايط احراز گشته وشرايطي كه كامل گشته اند ، صادر مي نمايد .

هنگامي كه دانش آموز آموزش در حين كار را همراه با تجربه عملي به اتمام رساند ، شركت گواهي نامه ايي را دال بر اتمام دوره صادر مي نمايد.وزارت آموزش به طرحهايي ارزيابي را براي دوره هاي آموزشي وكار آموزي تنظيم مقرر ميسازد.برگزاري امتحان از طريق وزارت آموزش وكميته هاي تجاري مربوطه با تقسيم وظايف ومسئوليتها بر دوش آنها ، كنترل ميشود.اغلب آموزش فني حرفه اي ودوره هاي كار آموزي ، به امتحان نهاي ختم مي شود.مطابق با دوره گذرانده شده ، امتحان ممكن است ه صورت گزينش وآزمايش كارگر ماهر يا امتحان ( ارزيابي ) يا تركيبي از اين دو صورت گيرد ( به عمل آيد )

آموزش فني حرفه اي در نظام متوسطه تكميلي (HTX) ; (HHX)

علاوه بر دوره هايي آموزش فني وحرفه اي مقدماتي ، مدارس تجاري وفني ، دوره هاي را كه منتج به امتحان عالي فني وامتحان عالي تجاري ميگردند را ارائه مي نمايند .

دوره هاي فوق كاملاًمبتني بر مدرسه ميباشند و با برگزاري امتحان ه پايان ميرسند .

دوره ها فوق دانش آموزان را براي استخدام وپذيرش در آموزش دانشگاهي واجد شرايط مي سازد .اگر چه دوره هاي HHX در مدارس تجاري ودوره هاي HTX در مدارس فني چندين نقطه مشترك با دوره هاي متوسطه عمومي دارند ، با اين وجود دوره هاي فوق به وضوح ظاهر ويژه خود را حفظ كرده وااساً هدف از دوره هاي فوق استخدام در بخش خصوصي ميباشد.دوره ها دستيابي به آموزش دانشگاهي در دانشگاهها ، مدارس تجاري عالي ودوره هاي مدرك مهندسي را مهيا مي سازند .

شركاء اجتماعي از نفوذ شان بر دوره هاي HHX و HTX استفاده مي نمايند. شوراي مشاوره فني وحرفه ايي كميته هاي جداگانه ايي را براي HHX و HTX به منظور ارائه مشاوره به وزير آموزش در مورد محتوي واهداف دوره هاي متوسطه تكميلي فني وحرفه اي منصوب وانتخاب نموده است.در سال 1990 ، پارلمان قوانين در برگيرنده HHX و HTX را تصويب نمود .دوره هايي كه بصورت فني وحرفه اي در نظام مدرسه متوسطه تكميلي تطبيق وارده شده بودند ، با يك قانون خاص با اصلي قانوني مستقل تركيب گشتند .

قانون پيامد واقتباسي براي اصلاح آموزش فني وحرفه اي بود ، اما در همان زمان براي قدت بخشيدن به آموزش متوسطه تكميلي فني وحرفه اي كه چندين ساختار مشترك با آموزش متوسطه تكميلي داشت ، ارائه شد.پذيرش براي دوره هاي HHX و HTX تغيير يافت، بگونه ايي كه دانش آموزان شايسته وواجد شرايط بطور مستقيم از پيش دبستاني ومتوسطه مقدماتي مي توانند مورد پذيرش قرار گيرند.درهمان زمان ، رشته هاي مورد پذيرش ا بخشهاي مقدماتي جديد دوه هاي كار آموزي وآموزش فني وحرفه اي ادغام گرديدند امكان تغيير كلي از دوره آموزش فني وحرفه اي مقدماتي به دوره هاي HHX و HTX وبرعكس وجود دارد

تمامي دوره ها رايگان مي باشند .دوره هايي كه به HHX و HTX ختم مي شوند ، سه سال به طول مي انجامد وعموماً سنين 16 تا 19 سال را در بر ميگيرد.دوره هاي فوق به دو مقطع زماني تقسيم ميگردند . اولين سال بصورت آموزش ، كار آموزي فني حرفه اي برگزاري ميگررد ـ دانش آموزان اغلب با دانش آموزان اولين سال كه دوره كار آموزي فني وحرفه اي مقدماتي را بر ميگزينند ، همراه مي شوند درحاليكه دو سال بعد ، بصورت تئوري برگزار ميگردد .در سال 1994 ، ماده قانون جديد مربوط HHX و HTX از طريق پارلمان تصويب واتخاذ گرديد.قانون فوق در سال 1995 به تحقق پيوست.تأثير واعتبار اين قانون ، اختصاص يك سال مقدماتي در هر دوي دوره ها كه بيشتر بصورت تئوري برگزار گردد .

برنامه هاي آموزشي

در دوره هاي HHX دانش آموزان براي كار دررشته هاي با درخواست مستقيم در اداره ومديريت تجاري آموزش مي بينند.دروس اجباري شامل : زبان دانماركي ، زبانهاي خارجه ، حسابداري ،مديريت مالي ، قوانين تجاري، پردازش اطلاعات، رياضيات واقتصاد مي باشند.

رشته هاي اجباري در دوره HTXاين دوره نيز شامل كاگاه صنعتي وكار در آزمايشاه مي شود

تقريباً دو سوم دوره از دروس اجباري ويك سوم دوره از دروس اختياري تشكيل شده است.

ارزيابي تحصيلي

دوره ها به  امتحان نهايي ختم مي شوند.وزارت آموزش هر سال تصميم ميگيرد تا كدام امتحان برگزار گردد از هر دانش آموز بطورمتوسط حداقل 10 وحداكثر 12 امتحان به عمل مي آيد .امتحانات مي توانند بصورت كتبي ، شفاهي يا بصورت كار پروژه اي به عمل آيد . ارزيابي از طريق تعين نمره از صقر تا 13 به پايان مي رسد .

مدارس توليدي

تحت قانون مصوب ششم ژوئن 1985، مدارس توليدي به پيشنهاد مقامات استان وشهرستانها تأسيس وبه عنوان موسسات مستقل شكل گرفتند . نقش ووظيفه مدارس فوق ارائه آموزش تركيبي وبرنامه هاي توليدي بود كه داوطلبان  را از سنين 16 تا 19 سال در موقعتي بهتر وعالي تر براي كسب شغل يا براي يك دوره آموزش احراز صلاحيت قرار مي داد .

دانش آموزان معمولاً در مدرسه توليدي در حدود 12 ماه به آموزش ويا دگيري مي پردازند اما اگر آنها مكان آموزشي وكار آموزي ياشغلي را بدست اورند مي توانند هر زمان كه بخواهند مدرسه را ترك نمايند.ويژگييها ومشخصات مهم مدارس توليدي انعطاف پذيري آموزشي وروشهاي آموزش وارتباطشان با فعاليتهاي كه با بازار كار تژبيق اده شده است مي باشد.فعاليتهاي آموزشي بر اساس نيازهاي برخواسته از موقعيتهاي عملي شكل مي گيرند .

از اين رو دروس ثابتي وجود ندارند اما آموزش در دروس زبان دانماركي ،علوم اجتماعي، رياضيات ودروس جديددرتمامي مدارس توليدي ارائه ميگردد.كشاورزي، باغداري، جنگلداري ، شيلات ، صنايع نساجي ،باطريهاي خورشيدي ، فرش بافي، قفسه وكابينت سازي وكنده كار دروس عمومي ميباشند كه در مدارس توليدي ارائه مي شوند .درميان دوره هاي مختلف كه به منظور مبارزه با بيكاري داير شده اند ، دوره هاي EIFUمعطوف به ارائه معرفي كلي فني وحرفه اي به بازار كار گشته است . دوره هاي فوق از آموزش مبتني بر مدرسه يا طول دوره 8 تا 10 هفته ودوره تجربه كاري يا مدت زمان 4 هفته تشكيل يافته اند دوره ها در مدارس براي آموزش كارگران نيمه ماهر ارائه ميكردند.بر اساس فعاليت وتلاش كميسيون اجتماعي كه از جانب وزير امور اتماعي تشكيل شده است، قانونت جديدي در مورد HGU (دوره هاي فني وحرفه اي مقدماتي ) در1 آگوست 1993 اعمال گرديد .

دوره HGU با دوره هاي آموزشي فني وحرفه اي ودوره هاي كار آموزي ديگر، در اين مورد كه بصورت تركيبي ميباشد فرق مي نمايد . به اين صورت كه از قبل در مورد كدام دوره برگزار گرديد وكدام محتوي آموزشي تدريس وآموزش داده شود تصميمي اتخاذ نشده است .

ماده قانون جديد در مورد HGU يك چارچوب قانوني است كه روند فوق را دئر مورد دوره ها به منظور سازماندهي آنها مطابق باخواسته ها وتوانائيهاي خاص دانشجو امكان پذير مي سازند.دوره هاي HGU دو سال به طول مي انجامد و دوره خاص اساساً از دوره عملي تشكيل يافته است .اموزش عملي بطور كلي در شركتهاي خصوصي ودولتي صورت ميگيرد . اين روند هدف HGU براي ارائه  مدركي  به جوانان مي باشد كه ممكن است به تحصلات در آموزش تجاري وفني وكار آموزي ختم گردد ومقدماتي را براي استخدام در بازار كار ايجاد مي نمايد.دوره هاي HGU از طريق شهرداريها اداره مي شوند ، شركاء اجتماعي در برنامه آموزشي مداخله وشركت نمي نمايند .