نظام آموزشي ايالت مانيتوباMONITOBA))
نظام آموزش پيش دانشگاهي
مقطع آموزش اجباري(آموزش پايه) در ايالت مانتيوبا 10سال به طول مي انجامد كه
سنين 6 تا 16 سال را شامل مي گردد.نخستين مقطع آموزشي پيش دانشگاهي آموزش ابتدايي
است كه 4سال به طول انجاميده وسنين10- 6 سال را شامل مي گردد.دومين مقطع آموزشي پيش
دانشگاهي در ايالت مانتيوبا مقطع آموزشي راهنمايي است كه4سال به طول انجاميده وسنين
14-10راشامل ميگردد. مقطع نهايي آموزش پيش دانشگاهي ايالت مذكور؛ آموزش متوسطه
ميباشد كه4سال به طول انجاميده وسنين18-14سال را شامل ميگردد.
نظام آموزش عالي
همانگونه كه قبلاً نيز ذكرگرديد ، آموزش عالي دركشور كانادا درحيطه اختيارات
قانوني ايالت هاي كشور قرار داشته و از طريق دانشگاهها ، كالج هاي ايالتي وموسسات
فني وحرفه اي كه رشته هاي تحصيلي متنوعي را تحت پوشش آموزشي خود دارند ارائه
ميگردد.لازم به يادآوري است كه موسسات فني وحرفه اي؛ به برگزاري دوره هاي آموزشي
فني وحرفه اي مبادرت نموده و در نهايت ديپلم يا گواهينامه فني وحرفه اي ارائه
مينمايند .لازم به ذكر است كه در كشور كانادا تنها دانشگاهها مجاز به اعطاي مدارك
تحصيلي ويژه آموزش عالي بوده وكالج هاي ايالتي وموسسات فني وحرفه اي از چنين
اختياري برخوردار نمي باشند.علاوه بر اين دانشگاهها دركشوركانادا ازلحاظ مديريتي
ودسترسي به منابع مالي كاملاً مستقل عمل نموده و رسيدگي به كليه امور آموزش عالي
كشور را در برنامه كاري خود دارند.گفتني است كه كادر اصلي هيأت مديره كالج هاي
ايالتي وموسسات فني وحرفه اي عموماً ازنمايندگان دولتي ايالتهاي چندگانه كشور متشكل
ميگردد.درايالت مانيتوبا علاوه بر موسسات وكالج هاي دولتي، شمار ديگري از موسسات
وكالج هاي خصوصي نيز فعاليت داشته و به ارائه دوره هاي مختلف آموزشي مبادرت
مينمايند .لازم به ذكر است كه از سال 1993 ميلادي ، كالجهاي ايالت مانيتوبا به صورت
مستقل ازدانشگاهها وبر اساس دستورالعملهاي هيأت مديره خود فعاليت مي نمايند .
ساختار اداري نظام آموزش عالي
ازجمله مهمترين نهادهاي رسيدگي كننده به امور دانشگاه ها ومراكز آموزش عالي
ايالت مانيتوبا ميتوان به نهادهاي ذيل اشاره نمود:
1. آموزش وپرورش ايالت مانيتوبا
2.كميسيون مالي دانشگاهها و مراكز آموزش عالي ايالت
سال تحصيلي در ايالت مانيتوباي كانادا از ماه سپتامبر آغاز گرديده و تا ماه ژوئن
ادامه مييابد.
ايالت مانيتوبا(Manitaba)از3كالج ايالتي انگليسي زبان و1كالج ايالتي فرانسوي
زبان برخوردار ميباشد كه رشته هاي تحصيلي فني وحرفه اي را به علاقمندان ارايه
مينمايند . علاوه بركالجهاي فوق، دانشكده هاي علوم ديني موسوم به(Bible College)،
مدارس فني وحرفه اي خصوصي ومدارس پرستاري نيز مشغول فعاليت ميباشند.گفتني است كه
مدارس اخيرتحت نظارت5 بيمارستان ايالتي اداره مي گردند.كالجهاي ايالتي برنامه هاي
آموزشي ويژه رشته هاي تحصيلي اقتصاد، فن آوري، بهداشت و خدمات عمومي را ارائه نموده
وعلاوه بر اين به دوره هاي آموزشي تخصصي در سازمانها وموسسات غيرانتفاعي ايالتي
مبادرت مي نمايند .كليه كالجهاي ايالتي كشور ازتعداد1 يا 2 مركز منطقه اي برخوردار
بوده و از اين طريق به ارائه دوره هاي آموزشي آزاد درمناطق دوردست وروستايي مبادرت
مي نمايند.گفتني است كه دانشكده هاي علوم ديني درزمره موسسات آموزشي خاص به شمار
رفته وگواهينامه موسسات مذكور جهت گذراندن مقاطع تحصيلي بالاترمورد قبول دانشگاه ها
ومراكز رسمي آموزش عالي نمي باشد. ازجمله مهمترين اقدامات صورت گرفته درحوزه آموزش
عالي كشور كانادا طي سالهاي اخير مي توان به اجراي طرح آموزش عالي بوميان كه به
شيوه هاي گوناگوني اجرا شده و ويژه بوميان شمالي كشور مي باشد اشاره نمود. هدف اصلي
اجراي طرح مذكور درسراسرايالتهاي كشور امكان برخورداري بوميان محروم ازآموزشهاي
عالي و دانشگاهي كشور ميباشد .
مقاطع آموزش عالي
مقطع آموزش كارشناسي
اغلب رشته هاي كارشناسي تحصيلي در كشور كانادا درجات علمي كارشناسي عمومي و
كارشناسي افتخاري را شامل گرديده و به ترتيب 3 و 4 سال به طول مي انجامند.گفتني است
كه مقطع آموزشي مذكور دوره آموزشي3-1 ساله فوق ديپلم(كارداني) ودوره كوتاه مدت
وفشرده تخصصي يك ساله آموزش فني وحرفه اي را نيز شامل ميگردد .
مقطع آموزش كارشناسي ارشد
برخورداري ازآموزشهاي اين دوره دانشگاهي مستلزم گذراندن دوره آموزشي1ساله پس
ازطي مدارج علمي كارشناسي عمومي است.اين درحاليست كه برخي ازرشته هاي تحصيلي نظير
مديريت بازرگاني از دوره2ساله آموزش كارشناسي ارشد برخوردار ميباشند.گفتني است كه
جهت فارغ التحصيلي ازدوره آموزشي مذكور دانشجويان موظف به ارائه پروژه تحقيقاتي
مطلوب مي باشند.ازجمله ديگر عناوين اين دوره تحصيلي ميتوان به مدارجي نظير
M.A; M . SC; M.Ed ; M.Sاشاره نمود كه هريك مختص رشته تحصيلي خاصي مي باشد.
مقطع آموزش دكتري
درجه علمي دكتري عاليترين نشان آموزش عالي دانشگاههاي كانادا بوده ودوره سوم
آموزش عالي را به خود اختصاص داده است .اين دوره تحصيلي مستلزم گذراندن دوره3 ساله
آموزشي پس از مقطع آموزشي كارشناسي ارشد بوده ودانشجو موظف است در پايان از تز
اختصاصي خود دفاع نمايد.علاوه بر ارايه ودفاع از تز تخصصي ،ارائه فعاليتهاي زمينه
اي نيز از پيش شرطهاي اين مقطع آموزشي به شمار مي رود .
آموزش غير رسمي
آموزش عالي از راه دور
دانشگاههاي مانيتوبا وبراندون در زمره دانشگاه هايي قرار دارند كه در زمينه
آموزش عالي از راه دور خدمات گسترده آموزشي ارائه مي نمايند.2دانشگاه مذكور با
همكاري وهمياري دولت محلي ايالت مانيتوبا به ارايه آموزش هاي فني و حرفه اي به
بوميان شمال وساكنين مناطق دور دست دررشته هاي مهندسي،علوم اجتماعي، بهداشت حرفه
اي؛ داروسازي ، دندانپزشكي وپزشكي مبادرت مي نمايند.
آموزش عالي در حوزه صنايع
حوزه صنايع كشور كانادا با حوزه آموزش عالي همكاري نزديك وبسيار گسترده اي دارد
. در برخي از رشته هاي تحصيلي كه ازتجانس بيشتري باحوزه صنايع برخوردار ميباشند؛
دانشجويان مي توانند علاوه برگذراندن واحدهاي تحصيلي مربوطه به طور همزمان در حوزه
صنايع به فعاليت بپردازند.
اقسام ديگر آموزش غير رسمي
آموزش بزرگسالان ازجمله ديگر اقسام آموزش هاي غير رسمي است كه از طريق موسسات
آموزشي مختلف دررشته هاي مختلف اجتماعي، فرهنگي وفني حرفه اي به شهروندان
مانيتوبايي ارايه مي گردد. هم اكنون ايالت مانيتوبا با وضع قوانين جديد، آموزش عالي
زنان، افراد كم در آمد ، معلولين وافراد استثنايي، كهنسالان، اقليت هاي قومي،
مهاجرين وافراد غير بومي وساكنين مناطق دور دست را تسهيل نموده است.
نظام ارزشيابي تحصيلي
نظام ارزشيابي معمول در مقطع متوسطه به شرح ذيل مي باشد :
ـ نمره A+ تا F - به عبارت ديگر سطح نمره از 100-0
محاسبه مي گردد .
ـ بالاترين نمره A + 100%
ـ نمره قبولي يا ردي D %50
ـ پايين ترين نمره F 0%
نظام ارزشيابي اصلي در مقطع آموزش عالي مورد استفاده قرار مي گيرد .
كليه دانشگاه هاي ايالت مانيتوبا اعم ازدانشگاههاي مانتيوبا ،Winnipegو براندون
از سيستم ارزشيابي حروفي (A + ;-F) ونمره اي 4-1 بهره ميبرند.
نحوه پذيرش دانشجو در نظام آموزش عالي
نحوه پذيرش دانشجو در دوره هاي فني وحرفه اي
جهت پذيرش در اين دوره علاوه بر گواهينامه پايان تحصيلات متوسطه ارايه گواهي از
مدرسه محل تحصيل نيز الزامي است .اين درحاليست كه هريك ازموسسات آموزش عالي
ازسياست ها وملاك هاي پذيرش منحصر به فرد خود برخوردار مي باشند .
نحوه و ضوابط پذيرش دانشجويان بومي
جهت ورود به دانشگاه ومراكز آموزش عالي ارايه ديپلم متوسطه، گواهي از مدرسه محل
تحصيل همراه با ريز نمرات تحصيلي آموزش متوسطه الزامي است.گفتني است كه حداقل نمرات
دروس آموزش متوسطه ميبايستي60% مجموع كل نمرات باشد.همانگونه كه قبلاً نيز بدان
اشاره گرديد دانشگاهها ومراكز آموزش عالي كشور كانادا به صورت مستقل سياست ها وملاك
هاي پذيرش خود را تدوين واجرا مينمايند.يادآوري مي گردد كه برخي از موسسات آموزش
عالي آزمون نهايي ورودي تحت عنوان (PLA) را نيز به اجرا مي گذراند.همچنين برخي از
رشته هاي تحصيلي نظير پزشكي ، دندانپزشكي وحقوق نيازمند گذراندن دوره پيش دانشگاهي
مي باشند.برخي ازدانشگاههاي كشور دربرخي از رشته هاي تحصيلي نظير پزشكي محدوديت ثبت
نام داشته وثبت نام در اين رشته تحصيلي را تقريباً به شكل سهميه اي اعمال مي نمايند
.
نحوه وضوابط پذيرش دانشجويان خارجي
دركشور كانادا دانشجوي خارجي به شخصي اطلاق ميگردد كه نه شهروند كانادايي بوده
ونه تابعيت كامل اين كشور را در اختيار دارد .به عبارت ديگر شهروندان كانادايي از
دانشجويان خارجي تحت عنوان دانشجوي بين المللي ياد نموده و از اين روي اين قبيل
دانشجويان تنها در برخي ازرشته هاي خاص دانشگاهي ويا فني حرفه اي پذيرفته مي شوند
.اين قبيل دانشجويان جهت ورود به دانشگاههاي كانادا نيازمند دريافت « مجوز دانشجويي
» از اداره كار ومهاجرت كانادا ميباشند.گاهي اوقات نيز اجازه نامه ديپلماتيك از
دانشجوي خارجي درخواست ميگردد.داشتن ضامن مالي، ويزا ، توصيه نامه از يك موسسه
آموزش عالي، برگ معاينه پزشكي وصلاحيت زباني ازجمله ديگر پيش شرطهاي تعيين شده براي
دانشجويان خارجي محسوب ميگردد .
تأييد مطالعات ومدارك علمي
دركشوركانادا ، انجمن مركزي ادارات آموزشي دانشگاهها وكالجهاي كشور با علامت
اختصاري (ARUCC) مسئوليت تأييد مطالعات ومدارك علمي را برعهده دارد. البته
دانشگاهها وساير موسسات آموزش عالي كشور نيز مطالعات ومدارك علمي دانشجويان خارجي
وداخلي را مورد ارزيابي قرار داده و درخصوص پذيرش ويا عدم پذيرش آن شخصاً تصميم
گيري مي نمايند .همچنين درصورت نياز انجمن ملي دانشگاهها وكالجهاي كشورتحت
عنوان(AUCC) اطلاعات مربوط به مدارك معادل را در اختيار افراد ذينفع قرار ميدهند.
قوانين ومقررات ويژه تأييد مطالعات ومدارك علمي خارجي
الف)جهت ورود به دوره هاي آموزش عالي فني حرفه اي غيردانشگاهي نيازي به تأييد
مدارك علمي نبوده و خود موسسات مسووليت اين امور را عهده دار مي باشند.اين در
حاليست كه در برخي از موارد در نتيجه اعمال سياست هاي مقطعي دولت يك چنين امري
ضرورت مي يابد . در كشور كانادا جهت ورود به اين قبيل دوره ها اولويت با شهروندان
ايالتي ، شهروندان كانادايي ودر نهايت با دانشجويان خارجي(غير بومي) است .
ب)دانشگاه ها ومراكز رسمي آموزش عالي نيز در پاسخ به درخواستهاي انفرادي جهت
ورود به دوره هاي رسمي آموزش عالي ملاك ها وگزينش هاي منحصربه فرد خود را
اعمال مي نمايند. لذا اعمال هر نوع محدوديتي در اين رابطه به موسسات آموزش عالي
ارتباط دارد. در اين خصوص نيز اولويت با شهروندان ايالتي ، شهروندان كانادايي و
نهايتا با دانشجويان خارجي است .از جمله مهمترين موافقت نامه هاي چند جانبه منعقد
شده در رابطه با تأييد مدارك وگواهينامه هاي آموزشي كشور كانادا ميتوان به
كنوانسيون سازمان علمي؛تربيتي و فرهنگي ملل متحد (يونسكو) در خصوص تاييد مطالعات
مدارك وگواهينامه هاي آموزش عالي كشورهاي عضو اتحاديه اروپا و آتلانتيك شمالي
بالاخص كشور كانادا اشاره نمود.
خدمات دانشجويي
ازجمله انواع خدماتي كه در كشور كانادا به دانشجويان بومي وغير بومي ارائه مي
گردد مي توان به موارد ذيل اشاره نمود :
1.خدمات اجتماعي ورفاهي كه از طريق فدراسيون دانشجويان كانادايي با عنوان (CFS)
به دانشجويان ارايه مي گردد .
2.خدمات مشاوره شغلي وآموزشي
3.خدمات ويژه دانشجويان خارجي(غيربومي)
4.خدمات ايجاد اشتغال دانشجويي
5.خدمات تأمين امور اجتماعي دانشجويي
6.خدمات بيمه درماني آموزشي
7. خدمات ارائه بورس و سفرهاي علمي وتفريحي
گفتني است كه كليه خدمات دانشجويي دانشجويان بومي وغير بومي در كشور كانادا
ازسوي اتحاديه ها و انجمن هاي دانشجويي كشوركانادا كه خود تحت نظارت مستقيم
فدراسيون دانشجويان كانادايي ((CFS واتحاديه ملي دانشجويان كانادايي(CSU) اداره مي
گردند؛ ارائه ميگردد.درضمن سرانه كمك هزينه مالي دانشجويي دركشوركانادا براي
دانشجويان داخلي(بومي) معادل1301دلار درسال وبراي دانشجويان خارجي(غير بومي)
معادل2748دلار در سال مي باشد.گفتني است كه اين گونه كمك هزينه هاي تحصيلي در قالب
كمك هزينه هاي مالي ويژه تحصيلات فني وحرفه اي؛آموزش رسمي و غيررسمي دانشگاهي؛
آموزش از راه دور به دانشجويان بومي وغير بومي ارائه مي گردد.
آموزش معلمان
آموزش معلمين مقاطع ابتدايي ومتوسطه
جهت تدريس درمقاطع آموزش ابتدايي ومتوسطه معلمين ايالت مانيتوبا ملزم به گذراندن
يكي از دوره هاي آموزشي مشروح در ذيل ميباشند:
1.دوره كارشناسي آموزش كه4 سال به طول مي انجامد.
2.دوره كارشناسي عمومي كه3 سال به طول انجاميده و با گذراندن دوره2 ساله آموزش
تكميلي به مدرك كارشناسي آموزشي وگواهينامه تدريس ختم ميگردد .
آموزش اساتيد دانشگاهي
اساتيد دانشگاهي ومدرسين رشته هاي آموزشي علوم انساني ، بازرگاني ، حقوق وهنرهاي
زيبا ملزم اندكه علاوه بر گذراندن آموزشهاي مقطع آموزشي تربيت معلم، دوره تكميلي
آموزش2ساله را نيز بگذرانند.لازم به ذكر است كه اساتيد كالج هاي ايالتي؛موسسات فني
وحرفه اي وكالج هاي خصوصي نيز مشمول اين نوع آموزشها مي باشند. اين در حاليست كه
اغلب اساتيد دانشگاه در مراحل مختلف دوران تحصيلي خود دوره هاي باز آموزي وتعليم
وتربيت رسمي را نيز پشت سر مي گذارند .