نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• ارتباطات
• جمعيت
• اصول آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش استثنايي
• آموزش معلمان
• آموزش فني حرفه اي
• آموزش راه دور
• آموزش ضمن خدمت
• مشاوره آموزشي
• نظارت آموزشي
• مديريت آموزشي
• اصول و اهداف آموزشي
• اولويتها و علايق آموزشي
• بودجه وهزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش متوسطه

آموزش متوسطه

جامعه هلندي(فلميش زبان) بلژيك

ساختار آموزشي

دوره مقدماتي متوسطه نيز مانند دوره ابتدايي جزو دوره تحصيلات اجباري به شمارميرود.

دوره تمام وقت اين مقطع تحصيلي ممكن است تا سن هجده سالگي ويا 16-15سالگي به طول انجامد. درحاليكه دوره پاره وقت آن تا سن هجده سالگي است.دانش آموزان بايستي قبل ازورود به اين مقطع تحصيلي دوازده سال كامل سن داشته باشند.البته آنها ميتوانند با داشتن گواهينامه پايان دوره ابتدايي وارد دوره دو ساله اول متوسطه موسوم به دوره (A) گردند.

همچنين چنانچه دانش آموزي موفق به دريافت گواهينماه پايان دوره ابتدايي نشده باشد مي تواند با رضايت والدين خود وبا مشاوره مراكز(pms) والبته به شرط اين كه شوراي پذيرش كلاس دوره (A) موسوم به (Toelating Sraad) دراينباره نظرمساعدخود رااعلام كرده باشد، وارد دوره (A)متوسطه شود.علاوه براين،چنانچه دانش آموزي گواهينامه پايان دوره ابتدايي رادريافت نكرده باشد ميتواند ازسن دوازده سالگي وارد اولين سال دوره (B) نيز گردد.

همين امرراجع به دانش آموزاني كه داراي گواهينامه پايان دوره ابتدايي هستند ولي صلاحيّت ورود به دوره (A) متوسطه راندارند نيزبه شرط رضايت والدين ومشاوره مراكز(PMS ) صدق مي كند.چنانچه والدين رضايت داشته باشند و شوراي كلاس نيزچنين پيشنهادي را كرده باشد، انتقال از سال اول دوره (B) به سال اول دوره(A)تا پانزدهم نوامبر و بالعكس تا پانزدهم ژانويه امكانپذير ميباشد.ازآنجايي كه وجود دوساختار متفاوت درمقطع متوسطه باعث بروز شمارزيادي مسايل پيچيده بودجه اي، سازماني و رواني شده بود به همين خاطر تصميم گرفته شد با به جاي آن آموزش متوسطه نوع (1) وآموزش متوسطه نوع (2) با ساختارعمومي جديد جايگزين شود.درنتيجه يك چنين تصميمي،ازاوّل سپتامبرسال1989ميلادي به اين سو،تمام مدارس هلندي زبان با سرعتي چشمگير شروع به اقبتاس آموزش سازماني جديد نمودند.

براساس ماده قانون مصوب31جولاي سال1990ميلادي،ساختارجديدآموزش متوسطه متشكل ازسه دوره دو ساله و دوره دوم و سوم به صورت چهار شكل متفاوت زير قابل اجرا گرديد :

· آموزش متوسطه عمومي(TSO)كه بيشتربرجنبه هاي نظري آموزش تأكيدداشته ودانش آموزان را براي ورود به دانشگاه آماده مي سازد.

· آموزش فني متوسطه(TSO) كه بيشتربرموضوعات فني ـ نظري وعمومي تكيه داشته و درپايان دوره دانش آموز ميتواند واردبازاراشتغال شده و يا تحصيلات عاليه خودرا ادامه دهد.

· آموزش هنري متوسطه(KSO) كه بيشتربا موضوعات هنري وعمومي سروكار داشته و در پايان دانش آموز ميتواند بازاراشتغال يا تحصيلات عاليه را برگزيند.

· آموزش حرفه اي متوسطه (BSO) كه نوعي آموزش عملي مركب ازمهارتهاي ويژه همراه با آموزش عمومي بوده ودانش آموزميتواند يا به كارمشغول شده ويا به دانشگاه وارد شود.

لازم به ياد آوري است كه درخلال دو مرحله اول و تا حدودي مرحله سوم، انتقال ازيك رشته تحصيلي به رشته ديگرممكن بوده ودانش آموزان ميتوانند تحت شرايطخاص ازدوره آموزش حرفه اي متوسطه واردديگررشته هاي تحصيلي شوند.درجامعه هلندي زبان كشوربلژيك 3نوع مدرسه مقدماتي متوسطه به شرح ذيل وجوددارندكه توسط(ARGO)سازماندهي شده اند:

· مدارس متوسطه (Midden Scholen) كه دردوره هاي دوم و سوم و يا فقط دوره سوم آموزش متوسطه عمومي به دانش آموزان ارايه ميدهند.

· مدرسه سلطنتي كه دردوره هاي دوم و سوم و يا فقط دوره سوم آموزش متوسطه عمومي برگزار مي نمايد.

· مدرسه فني سلطنتي كه در دوره هاي سوم مبادرت به برگزاري آموزش متوسطه فني و حرفه اي مي نمايد.

خاطر نشان ميشود كه تمام مدارس اين ايالت مختلط هستند.

حتي اكثريت قريب به اتفاق مدارس يارانه گير نيز به اين صورت مشغول فعاليت بوده و انتظار ميرود درخلال سالهاي آينده مدراس غير مختلط نيز به مختلط تغيير وضعيت دهند.

همچنين مدارس متوسطه هيچگونه شهريه اي از والدين دانش آموزان دريافت نمي كنند.

مدارس كوچكتراين مقطع تحصيلي حداكثر تا سقف(200)دانش آموزثبت نام ميكنند وآنها مي توانند به يك مدرسه ابتدايي و يا مركز تربيت معلم وابسته باشند.

كلاسهاي اين مقطع در بيشتر مواقع بر اساس همين دانش آموزان و در برخي مواقع ديگر بر اساس موضوع درسي كلاس بندي مي شوند.حتي دربرخي ازمدارس اين مقطع ، ممكن است كلاسهاي برا اساس توانايي دانش آموزان طبقه بندي گردند.جدول زماني مدارس متوسطه متشكل از 36-32 زنگ تحصيلي(50)دقيقه اي درهفته ميباشد.دانش آموزان درشيفت صبح و عصر در هر زنگ تحصيلي تنها يك زنگ تفريح 15-10 دقيقه اي دراختيار دارند .

همچنين استراحت ميان دوشيفت(30/1)ساعت است.لازم به ياد آوري است كه مدارس ساعت شروع  وخاتمه هر روزتحصيلي راخودتعيين مينمايند كه البته اين زمان ازساعت30/8 صبح تا 12 ظهر و 30/1 تا 4 عصر ميباشد.

برنامه هاي آموزشي

هدف از برگزاري دوره اول مقطع متوسطه فراهم سازي يك پايه عمومي فراگير براي دانش آموزان است.اين دوره دانش آموزان را قادر مي سازد تا بر اساس تواناييها و علايق شخصي خود وارد يكي از رشته هاي مختلف دوره دوم گردند.درسال اول، همه دانش آموزان از يك برنامه تحصيلي مشترك هفتگي متشكل از27درس در موضوعاتي چون دين و اخلاق،زبان هلندي،زبان فرانسه،زبان انگليسي، رياضيات، تاريخ، جغرافيا،هنر،علوم،فن آوري وتربيت بدني دنباله روي ميكنند.علاوه براين،درخلال اين دوره مدارس پنج زنگ تحصيلي خالي دراختيار دارندكه ميتوانند به دلخواه خود ولي درچارچوب قوانين مربوطه آن را به دروس دلخواه اختصاص دهند.

درسال دوم تقريبأ كليه دانش آموزان باشركت دررشته تحصيلي پايه(24)درسي، موضوعات درسي چون دين واخلاق،زبان هلندي، زبان فرانسه،زبان انگليسي،رياضيات،تاريخ،جغرافيا، هنر،علوم ، فن آوري و تربيت بدني را فرا ميگيرند.البته همه دانش آموزان از24درس فوق الذكر تنها در14درس آن شركت مي نمايند.دانش آموزاني كه ازسال دوم به تحصيل در رشته حرفه اي مشغول ميشوند ازامتيازات ويژه اي برخوردارخواهندشد. آنها، به جز زبان انگليسي و زبان فرانسه، در دوره پايه همان دروس را پشت سرميگذارند.دراين دوره جداي ازدروس پيش نياز،تعداد(10- 8) درس ديگر دراختيارمدرسه قرار دارد تا ازطريق آن بتواند وجهه اي خاص در ميان ديگرمدارس پيدا نمايد.درسال دوم آموزش حرفه اي ، دوره پايه به 16 درس محدود مي شود.البته به اين بسته آموزشي دو گروه ديگر نيزكه درمجموع شامل شانزده درس مي گردند ، اضافه خواهد شد.هركدام از اين دو گروه مقدمات نظري وعملي دوره حرفه اي اصلي را فراهم مي سازند.خاطرنشان ميشود كه زنگهاي تحصيلي خالي باقيمانده به واحدهاي اختياري نظيرزبان لاتين،زبان يوناني، زبانهاي معاصر، رياضيات فوق العاده و فن آوري اختصاص مييابد.ازسال سوم دوره به بعد،يعني تا سال ششم، چهار نوع رشته تحصيلي جداگانه همراه با واحدهاي اختياري و اجباري سازماندهي شده اند.درهمين رابطه واحدهاي اجباري دوره پايه را تشكيل داده درحاليكه واحدهاي اختياري ، بنا به نوع رشته تحصيلي، به دو صورت تكميلي يا اساسي ارايه ميشوند.آموزش پايه ازسال سوم تا سال ششم شامل دروسي نظيردين واخلاق،زبان هلندي،زبان دوم معاصر،رياضيات،تاريخ،جغرافيا،علوم وتربيت بدني ميباشد.درآموزش متوسطه عمومي علاوه بردو زبان رايج يك زبان معاصرديگر نيز به دانش آموزان آموخته ميشود.درآموزش حرفه اي ازسال سوم تا سال ششم، آموزش عمومي متشكل از دروسي نظيردين و اخلاق ؤ زبان هلندي ء تاريخ و جغراافيا و تربيت بدني ميباشد.

علاوه براين، براي تكميل دوره پايه چندين واحد اختياري نيزبه دانش آموزان ارايه ميگردد.

لازم به يادآوري است كه دردوره تحصيلات مقطع متوسطه ليستي ازكتب پيشنهادي دراختيار دانش آموزان قرار ميگيرد ولي استفاده از كتب اين ليست اجباري نبوده و آنها ميتوانند كتب ديگري را درهمان زمينه به دلخواه خود انتخاب نمايند.البته يك چنين موضوعي دررابطه با موادآموزشي مورد نيازمعلمين براي تدريس نيز مصداق دارد.

ارزيابي و تأييد مدارك علمي

درمقطع مقدماتي متوسطه ، مهمترين ابزار ارزيابي شوراي كلاس( Klas Seraad ) است كه كميته اي متشكل ازنمايندگان كادراداري و آموزشي، مسؤول آموزش گروه ويژه اي از دانش آموزان ميباشد.اين كميته با ارزيابي روندپيشرفت تحصيلي دانش آموزان،راجع به ارتقاء آنان به كلاس بالاتر وچنانچه لازم باشد، به صدور گواهينامه تحصيلي اقدام مينمايد.شوراي كلاس تصميمات خود را دراين رابطه بر مبناي چندين فاكتور به شرح ذيل اتخاذ مي كند:

· وضعيت تحصيلي دانش آموز در سال گذشته

· نتايج ارزيابيهاي مستمر شفاهي و كتبي

· اطلاعات مركز مشاوره

  چنانچه ضرورت ايجاب نمايد، مصاحبه با والدين ودانش آموزان شوراي هركلاس موظف است نسبت به ارزيابي دقيق و كامل هردانش آموز درباره اموري چون وضعيت تحصيلي و انظباطي اقدام نمايد.نتايج ارزشبابيهاي صورت گرفته درخلال سال تحصيلي درارزشيابي نهاييي مورد توجه قرار خواهند گرفت.البته شركت در آزمونهاي تحصيلي براي تمام دانش آموزان اجباري ميباشد.درپايان هرسال تحصيلي،شوراي كلاس نسبت به ارتقاءتحصيلي دانش آموزان به كلاس بالاتر، با محدوديت و يا بدون محدوديت، و يا تأخير دراين امرتصميم گيري لازم را اتخاذ مي كند.درهمين رابطه دانش آموزان ماموفق موظف به تكرار سال تحصيلي بوده ولي دانش آموزاني كه با مشكلات يادگيري مواجه بوده اند ازكمك معلمين جبراني بهره مند خواهند شد.درپايان سال ششم متوسطه ويا سال هفتم آموزش حرفه اي، به دانش آموزان گواهينامه آموزش متوسطه اعطاء ميشود و آنان ميتوانند ازطريق اين گواهينامه به تحصيلات عاليه خود ادامه دهند.

جامعه فرانسه زبان بلژيك

ساختار آموزشي

آموزش متوسطه نظير آموزش ابتدايي جزو دوره تحصيلات اجباري به شمار مي رود.دوره تحصيلات اجباري تمام وقت دراين مقطع تا سن 18يا سنين 15- 16سالگي به طول مي انجامد ولي دوره پاره وقت آن ممكن است تا 18 سالگي ادامه داشته باشد.

براي ورود به مقطع متوسطه از دو رويكرد به شرح زير استفاده ميشود :

اولين روش كه 82%دانش آموزان ازآن استفاده مينمايند، به دانش آموزان اجازه ميدهد چنانچه گواهينامه CBEرا دراختيار داشته باشند به صورت خودكار وارد اين دوره تحصيلي شوند.البته دانش آموزان ديگري كه دوره 6 ساله ابتدايي را پشت سرگذاشته اند ولي به هر نحوي موفق به دريافت گواهينامه پايان دوره نشده اند تحت يك سري شرايط خاص ميتوانند وارداين دوره شوند.روش دوم كه شامل 18% ازدانش آموزان ميشود،مختص دانش آموزاني است كه دوازده سال سن داشته وگواهينامه پاين دوره تحصيلات ابتدايي را دراختيار ندارند.

البته در برخي مواقع گواهينامهCBE به دانش آموزاني كه با موفقيت دوره ابتدايي را پشت سر نگذاشته اند ولي اولين سال دوره متوسطه ويا دومين سال دوره حرفه اي را باموفقيت گذرانده اند نيز اعطا ميشود.دربخش فرانسه زبان بلژيك،آموزش متوسطه به دو زير مجموعه به شرح ذيل قابل قسيم است:

آموزش متوسطه نوع (I):

اين نوع آموزش متشكل از سه دوره دو ساله موسوم به آموزش نوين ميباشد.

آموزش متوسطه نوع (II):

اين نوع آموزش متشكل از دو دوره سه ساله موسوم به آموزش سنتي است وتنها در تعداد كمي از مدارس عمومي رايج است .

 آموزش متوسطه نوع  Iدرسال 1969.م به بخش عمومي و تمامي مدارس اين ايالت وتقريباً همه مدارس يارانه گيروابسته وغير وابسته استاني وبخشي سرايت نموده است .

بخش فرانسه زبان بلژيك آموزش متوسطه را در سه نوع موسسه آموزشي مختلف به شرح ذيل را ارائه مي دهد :

· مدرسه سلطنتي كه هر سه دوره يا دوره دوم وسوم را برگزار مي ناي

· مدرسه ايالتي كه دوره اول ويا دوره اول ودوم را برگزار مي كند

· موسسه فني و حرفه اي ايالتي كه هر سه دوره ويا دوره دوم وسوم را اداره ميكند.

مدارس مقطع متوسطه معمولاًمختلطهستند وازدانش آموزان هيچگونه شهريه تحصيلي دريافت نميكنند. كلاسهاي درسي براساس جدول سني دانش آموزان ودربرخي ازمواقع براساس رشته تحصلي سازماندهي ميشوند.حتي دربرخي مدارس اين مقطع كلاسهاي درس بر اساس توانايي دانش آموزان ترتيب مييابند.البته به خاطر تكرارموضوع درسي توسط برخي ازدانش آموزان ناموفق سالهاي قبل دربرخي ازمواقع كلاسهاي درس متشكل از دانش آموزان گروه هاي سني مختلف ميباشد.

دربرخي ازرشته هاي تحصيلي نظير رشته هاي فني حرفه اي كه مستلزم كارعملي ميباشند تعدادموضوعات درسي به 34 درس ويا حتي 36 موضوع نيزبالغ ميشوند.آغازوپايان سال تحصيلي دوره متوسطه ، مانند دوره ابتدايي ميباشد.

دوره هاي آموزشي

آموزش متوسطه نوع (I) :

آموزش متوسطه نوع I بر اساس ماده مصوب 19 جولاي سال1971.م به چهار شكل ودر دو شاخه به شرح ذيل ارائه مي شود :

· آموزش متوسطه عمومي

· آموزش متوسطه فني

· آموزش متوسطه حرفه اي

· آموزش متوسطه هنري

· شاخه انتقالي دررشته هاي(عمومي ، فني وهنري ) كه هدف آن آماده سازي دانش آموزان براي ورود به دوره هاي تحصيلي دانشگاهي وبازار اشتغال ميباشد.

· شاخه ملي دررشته هاي (فني ،حرفه اي وهنري ) كه هدف آن آماده سازي دانش آموزان براي ورود به  بازار اشتغال ودرصورت تمايل ادامه تحصيلات دانشگاهي است.

آموزش متوسطه نوع I از سه دوره دو ساله به شرح زير تشكيل شده است :

· دوره اول: اين دوره به دوره مشاهده معروف بوده ومعمولاً مخصوص دانش آموزان سنين 14-12سال مي باشد.

· دوره دوم: كه به دوره جهت يابي موسوم بوده ومختص دانش آموزان سنين16-14سال مي باشد.

· دوره سوم: اين دوره به دوره تصميم گيري معروف بوده ومختص دانش آموزان سنين 18- 16 سال مي باشد.

دراولين دوره مشاهده، تقريباً همه دانش آموزان ازيك برنامه درسي شامل دين واخلاق، زبان فرانسه، زبان دوم،رياضيات،تاريخ،جغرافيا،علوم،تربيت بدني وآموزش هنري پيروي مي نمايند.درسال دوم اين دوره برنامه درسي تقريباً شبيه اول است ولي دانش آموزان ميتوانند به دلخواه ازآموزشهايي نظيرآموزش زبان لاتين،آموزش علوم اقتصادي،آموزش هنري وآموزش فني نيزبرخوردار شوند.درسال دوم دوره حرفه اي زبان دوم وآموزش فني شامل واحدهاي عمومي نميشود.ازآغاز دوره جهت يابي چهاررشته تحصيلي به صورت مجزا ارائه ميشوند كه هر كدام ازآنها با وجودداشتن حق انتخابهاي متنوع داراي يك دوره تحصيلي اصلي بوده كه ازلحاظ اندازه دردوره تصميم گيري كاهش مييابد.

دردوره سوم شاخه انتقالي،ازسال94-1993به اين سو يك نظام آموزشي متشكل از موضوعات علمي،كلاسيك، اقتصادي،علوم اجتماعي وهنر ويا آموزشي كه تركبي ازدروس اختياري است معرفي ميگردد.

دردوره هاي دوم وسوم شاخه علمي،علاوه برآموزش عمومي،دروس اختياري گروه بندي شده به دانش آموزان ارائه مي شود كه طول دوره آنها 21 هفته تحصيلي است.

در پايان دوره سوم ممكن است يك سال فوق العاده ويا تخصصي به شرح ذيل براي دانش آموزان برگزار شود :

· يكسال ويژه آموزش پيش دانشگاهي

· يك سال فوق العاده تحصيلي در شاخه عملي كه در پايان به گواهينامه كاربردي ختم ميشود.

· يك دوره 7 ساله آموزش حرفه اي كه به گواهينامه درجه (1) متوسطه ختم مي شود.

آموزش متوسطه نوع (II):

قوانين پايه دوره هاي فني وعمومي متوسطه ، مصوب ماه هاي آوريل وجولاي سال 1957 .م سازماندهي شده است. اين نوع آموزش  از دو دوره سه ساله تشكيل شده است.

آموزش متوسطه نوع (II)متشكل از بخشهايي چون زبان لاتين،يوناني،رياضيات،زبان لاتين، وعلوم انساني معاصر ميباشد .

ارزيابي وتاييد مدارك تحصيلي

درمقطع متوسطه ، معلمين به صورت منظم از ارزشيابي مستمر همراه استفاده مينمايند.

درپايان هرسال تحصيلي،نتايج ارزشيابي مستمرهمراه با نتايج يك يا دو آزمون بعمل آمده در تصميم گيري شوراي مدرسه درآموزش متوسطه نوع (I) وگروه معلمين آموزش متوسطه نوع (II) ، براي تأييد ويا رد دوره تحصيلي تك تك دانش آموزان اين مقطع مدنظر قرار مي گيرند.درهر دو نوع آموزشي متوسطه نوع (I) ونوع (II)، مدارس مربوط گواهينامه تحصيلي دانش آموزان راصادر مينمايند.گواهينامه درجه (1) مقطع متوسطه موسوم به CESS بايستي به تأييد كميته ارزشيابي برسد زيرا اين كميته مسئوليت دارد اطمينان حاصل نمايد كه مدارس اين مقطع مقررات وسازمان مطالعات درسي را رعايت نموده اند ويا خير .

در پايان سال سوم دوره هاي تحصيلي فني وعمومي يا سال چهارم دوره حرفه اي ، دانش آموزان موفق به دريافت گواهينامه درجه (2) متوسطه موسوم به CESI مي گردند .

در آموزش متوسطه نوع (I) درپايان سال چهارم دوره هاي فني حرفه اي ، دانش آموزان گواهينامه كاربردي دريافت مي نمايند وهمچنين در پايان دوره اول آموزش فني متوسطه نوع (II) به دانش آموزان موفق گواهينانه درجه (2) اعطا مي شود.

گواهينامه درجه (1) متوسطه به دانش آموزاني اعطا ميشود كه با موفقيت دوره 6 ساله آموزش متوسطه نوع (I) يت نوع (II) در رشته هاي فني عمومي را پشت سر گذارنده اند.

همچنين دانش آموزان كه به سال 7 دوره تحصيلي حرفه اي راه يابند چنانچه گواهينامه درجه 2 متوسطه در اختيار داشته باشند ميتوانند گواهينانه درجه 1 متوسطه را نيز دريافت نمايند.

جامعه آلماني زبان بلژيك

ساختار آموزشي

آموزش ومتوسطه مانند آموزش ابتدايي براي دانش آموزان اجباري ميباشد.دوره تمام وقت اين مقطع تا سن 18 سالگي ويا تا سنين 16-15 سالگي به طول مي انجامد درحاليكه دوره پاره وقت اين مقطع تحصيلي نيز تا سن 18 سالگي ادامه داشته وآموزش فني حرفه اي نيز در آن گنجانيده شده است.براي ورود به دوره تحصيلي متوسطه ازدو روش استفاده ميشود :

· براساس روش اول به دانش آموزان اجازه داده مي شود با ارائه مدرك پايان دوره تحصيلات ابتدايي به صورت خودكار وبدون هيچگونه محدوديتي وارداولين سال دوره تحصيلي متوسطه موسوم به آموزش عمومي گردد.همچنين دانش آموزاني كه دوره 6 ساله مقطع اتدايي را پشت سرگذاشته ولي موفق به كسب گواهينامه پايان دوره نشده اند تحت سري شرايط خاص ـ موافقت والدين وپيشنهاد مراكز PMSوشوراي پذيرش سال اول ـ ميتوانند وارد آن مقطع تحصيلي گردند .

· روش دوم ويژه كساني است كه 12 سال سن داشته ولي گواهينانمه سال اول دوره (ب) را در اختيار ندارند.

بنا به موافقت والدين وتوصيه نامه شوراي مدرسه انتقال از سال اول دوره (ب) ه سال اول دوره (آ) وبالعس به ترتيب در15 نوامبر و15 ژانويه بلامانع  است.مدارس اين مقطع معمولاً مختلط ميباشند. دبيرستانها نيز هيچگونه هزينهدويا شهريه اي از والدين بابت تحصيل دانش آموزان دريافت نمي تنمايند. هرمدرسه مقطه متوسطه حدود 400-200 دانش آموز پذير ش مي تمايد . اين مدارس ممكن است به مدارس ابتدايي چسبيده باشند.

كلاسها درس اين مقطع تحصيلي براساس سن دانش آموزان ودربعضي مواقع بر اساس رشته تحصيلي تقسيم بندي مي شوند .البته دربرخي مواقع نظير تكرار سال تحصيلي براي دانش آموزان ناموفق ، كلاسها ممكن است متشكل از دانش آموزان سنين مختلف باشد .

درمقطع متوسطه تعداد 32 موضوع درسي درهرزنگ 50 دقيقه اي تدريس ميشوند.البته لازم به يا د آوري است كه در كلاسهاي عملي رشته هاي فني حرفه اي بين 36-34 موضوع درسي تدريس مي گردد.دربخشهاي آلماني زبان بلژيك تعداد 182 دبيرستان روزانه وجود داشته وايام تعطيلات رسمي اين مفطع نظير مقاطع ابتدايي شامل دوهفته تعطيلات كريسمس ، دو هفته تعطيلات عيد پاك، هشت هفته تعطيلات تابستاني و سه مورد تعطيلات كوتاه مدت ميان ترمي ميباشد.آموزش متوسطه نوع (I) بر اساس قانون مصوب 19 جولاي سال 1971 .م متشكل از چهار رشته تحصيلي در دو شاخه اصلي به شرح زير است :

1. آموزش عمومي

2. آموزش فني

3. آموزش حرفه اي

4. آموزش هنري

شاخه انتقالي رشته هاي تحصيلي عمومي ، فني وهنري كه هدف آن آماده سازي دانش آموزان براي ورود به دانشگاه ويا ورود به بازا اشتغال است .

شاخه معلوماتي رشته هاي تحصيلي فني حرفه اي وهنري كه هدف آن آماده سازي دانش‌اموزان براي مشغول شده به كار وفعاليت بوده كه البته به آنان اجازه ورود ه دانشگاه را نيز ميدهد .

· آموزش متوسطه نوع (I) از سه دوره دو ساله به شرح ذيل تشكيل شده است :

· دوره اول كه ه دوره تجربي موسوم بوده ومختص دانش آموزان سنين 14-12 سال ميباشد .

· دوره دوم كه به دوره تعيين جهت موسوم بوده وويژه دانش آموزان سنين 14–16سال است.

· دوره سوم كه به دوره تصميم گيري موسم بوده ومخصوص دانش اموزان 18-16سال است.

در خلال دوره اول وتا حدودي كمي در دوره سوم انتقال از يك رشته به رشته ديگر امكان پذير است. البته يك چنين موضوعي راجع به آموزش حرفه اي نيز صدق مي كند.

دوره هاي آموزشي

دراولين سال دوره تجربي، تقريباًهمه دانش آموزان دروسي نظير زبان آلماني ،زبان فرانسه، دين واخلاق ، رياضيات ، تاريخ ، جغرافي ، علوم ، تربت بدني وهنر را مي آموزند.

بعلاوه ، در طول هفته 5 زنگ تحصيلي خالي وجود دارد كه مسئولان مدرسه مي توانند به صلاحديد خود در در چارچوب مقررات قانوني به موضوعات مورد علاقه اختصاص دهند.

در سال دوم دوه اول همان دروس سال اول بعلاوه دروس ديگري نظير زبان لاتين ، اقتصاد وآموزش فني هنري به دانش آموزان ارائه مي شود.هر درس كه طول دوره تحصيلي آن 12 هفته ميباشد مستلزم گذراندن 2 واحد فني نيز ميباشد.درحقيقت آنها همان موضوعات درسي پايه را فرا مي گيرند ولي علاوه بر آن تعداد 10-8 واحد نيز راجع رسم ورسومات مدرسه محل تحصيل ووضغيت اقتصادي ـ اجتماعي محيطي كه در آن واقع شده اند فرا مي گيرند .

در سا ل دوم دوره تحصيلي حرفه اي تعداد 16 موضوع درسي به دانش آموزان ارائه مي گردد.البته به اين تعداد، مجموع 16 درس ديگر دردو گروه موضوعي نيز اضافه شده است .

هر كدام از دو گروه موضوعي فوق مقدمه اي براي دروس نظري  و عملي دوره ه شمار مي روند.ازابتداي شروع دورهع جهت  يابي ،چهار نوع آموزش به صورت جداگانه سازماندهي شده اند اگر چه در داخهل هر كدام ازاين آموزشها، علاوه بر انتخاب هاي متنوعي ، يك دوره عمومي وجود دارد كه در خلال دوره تصميم گيري طول دوره آن كاهش يافته است.

بخش عمومي متشكل از دوره پايه مياشد.آموزش پايه كه از سال  سوم تا ششم به طول مي انجامد از موضوعات درسي چون ، دين واخلاق ،زبان آلماني،زبان فرانسه،رياضيات، تاريخ و.جغرافيا وعلوم تربيتي در شاخع انتقالي تشكيل گرديده است.درآموزش آكادميك عموم يك زبان بين المللي ديگر نيز گنجانيده شده است.دربرخي ازمدارس اين جامعه موضوعات مختلف درسي به تدريج به زبان فرانسه نيز تدريس مي شوند.علاوه بر بخش عمومي ، دانش آموزان موظف هستند يكي از گزينه هاي زير را نيز انتخاب نمايند :

شاخه انتقالي

زبان لاتين،زبانهاي معاصر،رياضيات،علوم،اقتصاد،علوم اجتماعي،آموزش فن آوري وتربيت بدني

شاخه عملي

آزمايشگاه ، آب وخاك ، صتعات ، ساختمان سازي ، هتلداري ، لباس دوزي ، هنرهاي زيبا ، اقتصاد، خدمات اجتماعي وعلوم

شبكه هاي آموزشي در انتخاب روش هاي تدريس كاملاً مختار هستند همچنين از قبل ليستي از موضوعات درسي پيشنهاد ي در اختيار اين شبكه ها قرار ميگيرند ولي آنها در استفاده يا عدم استفاده از پيشنهادات فوق كاملاً آزاد هستند.البته يك چنين موضوعي راجع به مواد آموزشي نيز صدق مي نمايد .

ارزشيابي وتأييد مدارك تحصيلي

در اين مقطع شوراي مدرسه موسوم به (Klassenrat) ـ كه كميته اي متشكل از تمام كارمندان اموزشي وگروه مشخصي از دانش آموزان است ـ مسئوليت كامل ارزشيابي تحصيلي را بر عهده دارد .

اين شوراعلاوه برارزيابي وضعيت پيشرفت تحصيلي مدرسه ، راجع به ارتقاء دانش اموزان مختلف به كلاسهاي بالاتر نيزتصميم گيري مينمايد.آن همچنين در صورت لزوم براي دانش آموزان گواهينامه نيزصادرميكند.شوراي مدرسه بر اساس فاكتورهاي مختلفي نظير :

· وضعيت تحصيلي گذشته هر دانش آموز

· نتايج فعاليت كلاسي نظير امتحانات كتبي وشفاهي مختلف  در طول سال تحصيلي

· اطلاعات مركز

· انجام مصاحبه ا والدين ودانش آموزان در اين مورد تصميم گيري مي نمايند .

شوراي مدرسه موظف است براي هر كدام از دانش اموزان به صورت منظم جلسه اي ارزشيابي فكري ،اجتماعي واخلاقي برگزارنمايد.نتايج حاصل از ارزشيابي هاي فوق درطول سال تحصيلي ثبت شده ودر ارزشيابي پاياني مورد توجه قرار ميگيرند .

انجام ارزشيابي هاي فوق الذكراجباري ميباشد.درپايان سال تحصيلي شوراي مدرسه نست به ارتقاء تك تك دانش‌اموزان به كلاس الاتر ويا تأخير ويا عدم ارتقاء آنها تصميم گيري لازم را اتخاذ ميكند.دراين بين دانش اموزان ناموفق مجبور هستند مجدداً در همان پايه مشغول به تحصيل شوند ودانش آموزاني كه از مشكل يادگيري رنج ميبرند ازمساعدت يك معلم جبراني بهره خواهند برد .درپايان دوره به دانش آموزان موفق از طرف مدرسه گواهينامه پايان دوره اعطا مي شود واين گواهينامه بايستي به تأييد كميته ارزشيابي ـ كه موظف اس اطمينان حاصل نمايد كه مدارس از دستورالعملهاي مروطه وسازمان مطالعات درسي تبعيت نموده اند ـ برسد .درپايان سا سوم دوره عمومي يافتن ويا سال چهارم آموزش حرفه اي ، دانش آموزان موفق گواهينامه تحصيلالت متوسطه پايان دوره موسوم به Befahigungsnach Weis ميشوند .

همچنين به دانش‌اموزاني كه با موفقيت 6 سال تحصيلي دوره تحصيلي دوره عمومي يافتني را پشت سر بگذرانند ، گواهينامه پايان دوره تحصيلات متوسطه درجه يك اعطا مي شود .

در دوره حرفه اي در پايان سال 6 تحصيل دو نوع گواهينامه به نام هاي گواهينامه تحصيلي Studien Zeugnis وگواهينامه فني به دانش آموزان اعطا ميشود.حال چنانچه دانش اموزان اين دوره  تحصيلي سال7 آن را نيز پشت سربگذارند به آنان گواهينامه پايان دوره تحصيلات متوسطه درجه يك اعطا مي گردد .