New Page 1
ارتباطات
مطبوعات
از حدود سال 1943 م به بعد، كشور كويت با مطبوعات آشنايي پيدا كرده كه روز به
روز دامنه اين آشنايي وسيعتر گشته است. “شيخ عبدالعزيز رشيد“نخستين روزنامهنگار
كويتي بوده كه به پدر مطبوعات كويت شهرت داشت، وي فعاليت خود را با انتشار مجلهاي
به نام ” الكويت” كه در مصر به چاپ ميرسيد آغاز نمود. مطبوعات كويت از نظر
محتوا،تنوع و تيراژ نسبت به ساير كشورهاي منطقه برتري دارد و بصورت روزنامه،
هفتهنامه و ماهنامه به دوزبان عربي و انگليسي وگاهي باضميمههاي اردو و فرانسه
منتشر ميشود.بيشتر مطبوعات به نوعي وابسته به جناحهاي مختلف حاكم در اين كشور
ميباشند كه در نهايت سياست دولت را مدنظر دارند. مطبوعات فعلي و موجود در آنجا
براساس قدرت مالي صاحبان و سهامداران عمده آن منتشر ميگردد، به عبارت ديگر،مبناي
صدور روزنامههاي كنوني تمكين مالي است نه تيراژ و گرايشهاي سياسي. اغلب سردبيران
روزنامههاي اين كشور در مؤسسات و شركتها سهام دارند.
روزنامه ها
الرأي العام
اين روزنامه به زبان عربي در 16 صفحه به چاپ ميرسد. “ الرأي العام” تا حدود
زيادي منعكس كننده نظرات دولت است و در افكار عمومي، نسبتاً تأثير دارد. در سال
1994 م به خاطر اختلاف نظر صاحبان سهام آن، در مورد پارهاي از مسائل حقوقي، صنفي،
مالي و فني اين روزنامه دستخوش مشكلاتي شد و در نتيجه انتشار آن موقتاً تعطيل شد.
اما پس از چندي در دو نسخه مستقل و با همان نام منتشر شد.
السياسه
انتشار اين روزنامه از تاريخ 3/6/1965 م به زبان عربي آغاز شده كه تيراژ آن 70
هزار نسخه در روز بوده و داراي دفاتر نمايندگي دائمي در عمان، اردن، رياض و قاهره
ميباشد كه نسخههاي آن نيز، به اغلب كشورهاي عربي ارسال ميگردد. مدير اين
روزنامه “ احمدجارالله” و سردبيران آن “ سليمان عبدالعزيز” و “قاسم افيوني” هستند.
الانباء
اين روزنامه با تيراژ 65 هزار نسخه در روز، به زبان عربي چاپ و منتشر ميشود كه
تا حدودي منعكس كنندة نظرات مقامات رسمي كشور بوده و نفوذ دولت در آن زياد است.
اين روزنامه نسبتاً در افكار عمومي تأثير دارد و مدير آن “فيصل المزروق” ميباشد.
القبس
اين روزنامه با تيراژي حدود 70هزار نسخه ازسوي مؤسسه مطبوعاتي القبس، به زبان
عربي منتشر ميشود. علاوه بر كشورهاي عربي، در برخي از كشورهاي اروپايي نيز توزيع
ميگردد. اين روزنامه از جرايد خبرساز كويت بوده و بخاطر تماس با مديران ادارات و
ارگانهاي دولتي اخبار محلي را نيز منتشر ميكند و از نفوذ خوبي در افكار عمومي
برخوردار است. مدير اين روزنامه “عبدالعزيز صفر” ميباشد و سردبيران آن “جاسم احمد”
و “رؤف شحوري”هستند.
كويت تايمز
با تيراژي حدود 7000 نسخه در روز، به زبان انگليسي منتشر ميشود كه مورد استفاده
اكثر خارجيان مقيم كويت قرار ميگيرد. اخبار اين روزنامه معمولاً رسمي است.مدير آن
“احمدجارالله” و سردبير آن “يوسف عليان” ميباشد.
عرب تايمز
با 6000 نسخه در روز دومين روزنامه انگليسي زبان كويت است. اين نشريه سابقاً به
صورت هفتگي چاپ ميشد و در حال حاضر “ عبدالعزيز مساعيه” مديريت آن را به عهده
دارد.
الوطن
با تيراژ 65 تا 75 هزار نسخه در روز، به زبان عربي منتشر ميشود. اين روزنامه
بصورت شركت سهامي اداره ميشود كه تحليلگران مختلف، استادان دانشگاه، برخي
نمايندگان مجلس و كارمندان عالي رتبه دولت، به مناسبتهاي گوناگون، در اين روزنامه
مقاله مينويسند. اين نشريه نسبت به ديگر روزنامهها از استقلال نسبي برخوردار است
و مورد توجه افكار عمومي به ويژه دانشجويان و روشنفكران قرار دارد.
ديگر نشريات عبارتند : “طليعه”، “اخواء الكويت”، “الكويت”، “رساله”، “النهضه”،
“صوت الخليج” و “المجتمع”.
ماهنامهها
العربي
ماهنامهاي است فرهنگي، تاريخي، علمي و اجتماعي كه سردبير آن دكتر “رميحي” است و
از سوي وزرات تبليغات كويت منتشر ميشود. اين ماهنامه از اعتبار ويژهاي در جهان
عرب برخوردار است.
مجله دراسات الخليج و الجزيره العربيه
اين ماهنامه از سوي شوراي انتشارات علمي دانشگاه كويت به سردبيري خانم دكتر
“ميمونه الصباح” منتشر ميشود و بيشتر به درج مقالههاي علمي در زمينههاي
سياسي،فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي ميپردازد.
ماهنامههاي ديگر عبارتند : الكويتي، مراه الامه، الرياض، المجتمع، البراق،
البيان، الجندي الكويتي و حياتنا.
راديو و تلويزيون
در سال 1951 م اولين فرستنده راديويي دولتي كويت، به قدرت يك كيلووات و روي موج
متوسط، آغاز به كار كرد، كه روزانه به مدت دو ساعت به پخش برنامه ميپرداخت. از سال
1960 م دو فرستنده به قدرت پنج كيلووات روي موج متوسط و كوتاه شروع بكار كردند و
چندي بعد قدرت هر يك از فرستندهها به 10 كيلووات رسيد كه ساعات پخش برنامه روزانه
به 6 ساعت، افزايش يافت.قبل از اشغال اين كشور از سوي رژيم عراق، برنامههاي آن با
چهار فرستنده به زبانهاي عربي، انگليسي، فرانسه و فارسي پخش ميشد كه پس از
آزادسازي كويت، پخش برنامههاي فارسي راديويي آن قطع شد. راديو كويت بطور 24 ساعته
علاوه بر زبان عربي برنامههايي نيز به زبانهاي انگليسي و فرانسه پخش ميكند.پيش از
نوامبر 1961 م يكي از بازرگانان كويت صاحب امتياز تلويزيون اين كشور بود، ولي از آن
زمان به بعد تلويزيون در اختيار دولت قرار گرفت و برنامههاي آن بطور محسوسي گسترش
يافت. ساعات پخش برنامههاي تلويزيوني كويت كه تا نوامبر 1963 م در هفته به 28 ساعت
ميرسيد، در اكتبر 1967 م به 53 ساعت در هفته افزايش يافت و اكنون نيز به هفتاد
ساعت در هفته رسيده است. تلويزيون كويت با استفاده از ماهوارهاي كه بر فراز
اقيانوس هند قرار دارد بسياري از برنامههاي جهاني را از جمله سفرهاي فضايي و
مسابقات ورزشي بينالمللي را مستقيماً پخش ميكند. در كويت فرستنده راديويي يا
تلويزيوني خصوصي وجود ندارند و اين رسانه گروهي در كنترل كامل دولت است كه
سياستهاي حكومت در كليه برنامههاي آن اعمال شده و اخبار رسمي و مورد تأييد مقامات
كويتي نيز، از اين طريق پخش ميشود. تلويزيون كويت در حال حاضر با 3 كانال فعال
ميباشد كه كانال اول آن، به زبان عربي، كانال دوم به زبان انگليسي و كانال سوم
مختص پخش گزارشهاي ورزشي است. همچنين ايستگاههاي تلويزيوني كويت برنامههاي كانال
تلويزيوني MBC (لندن) و كانال ماهوارهاي ESC (مصر) را رله ميكنند و اين كانالها
در كويت با آنتنهاي معمولي قابل دريافت است. شاغلين راديو و تلويزيون برخلاف
شاغلين مطبوعات تقريباً صد درصد كويتي هستند، ولي در كارمندان مطبوعات نسبت
كويتيها و غيركويتي تقريباً مساوي است ولي اشراف برامور و اعمال نظر با كويتيها
ميباشد.
سينما
قبل از اينكه سينماي كويت را بررسي كنيم بايد به يك نكته اساسي كه در رشد سينما
در هر كشوري تأثير ميگذارد، توجه كرد. براي اينكه سينما در هر كشوري بتواند به
صورت فعال و پويا ايجاد شود، بايد سه خصوصيت اساسي را با هم دارا باشد كه عبارتند
از:
1- تكنولوژي پيشرفته سينمايي
2- قدرت و توان اقتصادي
3- جمعيت بيننده سينما
در ساخت يك فيلم اين سه عامل بايد با هم و همزمان در يك كشور وجود داشته باشد.
اگر اقتصاد داشته باشيم، جمعيت هم به قدر قابل قبول براي ارائه باشد، ولي امكانات و
تكنولوژي سينما نداشته باشيم امكان ساخت فيلم وجود ندارد. اگر امكانات و جمعيت را
داشته باشيم ولي اقتصاد براي برآوردن بودجه مورد نياز رانداشته باشيم امكان ساخت با
وجود دوعامل ازسه عامل امكان ندارد.يك فيلم هزينه فوقالعادهاي نسبت به صنايع ديگر
ميبرد و مردم پاسخگويژهزينه و سود حاصل از فروش فيلم هستند، اگر سينما از طرف مردم
استقبال نشود و يا جمعيت بيننده آن كشور چنان باشد كه پول حاصل از فروش بليط فيلم
جوابگوي سرمايه صرف شده را ندهد امكان رشد سينما و فيلمسازي بسيار پائين
ميآيد.كويت از نظر تكنولوژي و توان اقتصادي در سطح مناسبي قرار دارد و قابليت
فعاليت در صنعت را نيز داراست. دليل اينكه كويت نتوانسته سينماي فعالي داشته باشد،
در جمعيت بيننده آن است. هر فيلمي بعد از ساخت، با پشتوانه جمعيت بيننده آن،
ميتواند تثبيت پيدا كند و پشتوانهاي براي ساخته شدن فيلم بعدي، براي شركت
فيلمسازي باشد.دركويت سينما و سالن آن به شكلي كه دركشورهاي ديگر وجود دارد نيست و
بعلت گستردگي و تنوع برنامههاي تلويزيوني، ديگر كسي اهميت براي ديدن فيلم درسينما،
قائل نميشود و جايگاهي در بين مردم كويت ندارد، ولي ساخت فيلم سينمايي كم و بيش
صورت ميگيرد.كويت داراي يك كارگردان مطرح در سينماي جهان است، اين كارگردان “خالد
صديق” نام دارد،كه با فعاليت خود در كويت، تا حدي توانسته است سينماي اين كشور را
زنده نگه دارد. وي ابتدا دوره دبيرستان را در بمبئي گذرانيده و سپس دوره تحصيلات
عاليهاش را در زمينه سينما بدواً در لندن و بعد در نيويورك (جمعاً به مدت هشت سال)
سپري كرده و به ميهن خويش بازگشت. (در پايان دهه شصت) “صديق” بلافاصله با پيگيري
شخصي، ابتدا دست به ساختن فيلم كوتاه زد و بعد در سال 1968م به نورياالصالح، كمك
نمود تا او بتواند فيلمي درباره سرزمين خود - فلسطين - با نام “فاطمه از برنائوي”
را آماده كند.بالاخره در دهه هفتاد خالد صديق دو فيلم بلند عرضه كرد؛ “درياي بيرحم”
(1971) كه اولين فيلم كويتي ميباشد و وي با اين فيلم توفيق درخشاني در فستيوالهاي
تهران – لندن – لوسآنجلس و سيدني به دست آورد و به عنوان اميد سينماي عرب لقب
گرفت. نمايش فيلم دوم او “عروس ذين” (1976م) در جشنواره كان(فرانسه)، و مونترال،
تأكيدي بر استعداد و شكوفائي او بود. و با اين دو فيلم كويت در مجامع بينالمللي
سينمايي مطرح گرديد.در هر حال، “خالد صديق” با 9 جايزه از فستيوالهاي بينالمللي
بيشك،استعداد بينظيري است كه سينماي كويت را در وجودش خلاصه كرد.
خبرگزاريها
كويت داراي يك سازمان خبري به نام “سازمان خبرگزاري كويت” بوده كه نام اختصاري
آن “كونا” ميباشد. اين خبرگزاري در سال 1976 م تأسيس گرديده و تا قبل از اشغال
كويت داراي 25 نمايندگي در سراسر جهان بود، كه اين رقم در حال حاضر كاهش يافته است.
“كونا” از بودجه قابل توجهي بهرهمند است و دومين خبرگزاري معتبر و مهم پس از
خبرگزاري مصر در منطقه عربي خاورميانه و خليج فارس است.
ديگر خبرگزاريهايي كه در كويت نمايندگي دارند عبارتند از:
1- خبرگزاري ايتاليا 2
2- آژانس خبري خاورميانه(مصر)
3- خبرگزاري روسيه
4- رويتر(انگلستان)
5- شين هوا(چين)
6- خبرگزاري عراق
7- خبرگزاري ليبي
8 - خبرگزاري قطر
9- خبرگزاري سوريه
اينترنت
اغلب مناطق كويت بعد از هجوم سال 1991م عراق، بازسازي شده كه بازسازي سيستمهاي
مخابرات از اولويت برخوردار بودهاند. هم اكنون اين كشور نظام مخابراتي در حد
استانداردهاي جهاني را دارا ميباشد، هر چند كه اين كشور بخش اعظم ثروت خود را از
طريق صادرات نفت به دست ميآورد اما، تجارت به عنوان منبع فزاينده درآمد ملي اين
كشور به شمار ميآيد، كه به مدد ارتباطات توسعه يافته است. كويت دومين كشوري است كه
بعد از ايران، به ارائه خدمات عمومي اينترنت پرداخت؛ در ژوئن 1994م وزارت ارتباطات
كويت حق انحصاري عرضه خدمات اينترنت را به “شركت شبكه كامپيوتر خليج كويت” واگذار
نمود، تا بعنوان تنها ارائه دهندة اين خدمات توسط دو شركت تابعة آن، ايفاي نقش
كند.در اوائل سال 1996م اين وزارتخانه اعلام كرد كه اينترنت ديگري جهت بهبود خدمات
اينترنت، با هزينه پايينتر، راهاندازي خواهد شد.شركت شبكه خليج از طريق ماهواره
با SPRINT در آمريكا مرتبط است.همچنين كويت داراي سريعترين سايت اينترنت در
خاورميانه ميباشد. اين سايت “Zac.net” نام دارد كه خدمات خوبي به مشتريان خود از
لحاظ سرعت و قابليت دسترسي به شبكههاي مختلف اينترنت ارائه ميدهد.
مؤسسات فرهنگي خارجي
فراواني شمار خارجيان مقيم كويت با توجه به زبان، فرهنگ و مذاهب متفاوت سبب شده
است تا مؤسسات خاصي براي امر تعليم و تربيت اين گروههاي اجتماعي بوجود آيد؛ اما
اين مراكز ويژه، تنها تا سطح قبل از دانشگاه فعاليت مينمايند. دانشگاه خارجي در
كويت وجود ندارد.مؤسسات فرهنگي خارجي در كويت بشرح زير است:
انجمن كويت – انگلستان
مدارس ويژه شهروندان ايراني
مدارس ويژه شهروندان ارمني
مدارس ويژه شهروندان پاكستاني
مدارس ويژه شهروندان هندي
مدارس ويژه شهروندان انگليسي
مدارس ويژه شهروندان فرانسوي
مدارس ويژه شهروندان ژاپني
مدارس ويژه شهروندان آمريكائي
|