آموزش متوسطه
ساختار آموزشي
مقطع آموزش متوسطه در نظام آموزشي انگلستان، دانش آموزان رده
هاي سني11تا 18سال را تحت پوشش قرار مي دهد. آموزش متوسطه اجباري تا زماني به طول
مي انجامد كه دانش آموزان به رده سني16سال مي رسند.با وجوديكه نظام آموزش متوسطه
انگلستان پذيراي دانش آموزان رده سني11سال مي باشد، با اين حال، در برخي مناطق،
سيستم هاي سه گانه آموزش متوسطه اجراگرديده و دانش آموزان رده هاي سني12،13و14سال
را نيز شامل مي گردد.
آموزش متوسطه در نظام آموزش انگلستان طي مراحل كليدي3 ( رده هاي
سني11تا 14 سال) و مرحله كليدي4(رده هاي سني14 تا 16 سال) ارائه مي گردد.كليه دانش
آموزان مقطع آموزش متوسطه ولز و بيش از 90 درصد دانش آموزان مقطع آموزش متوسطه
انگلستان در مدارس جامع آموزش مي بينند. گفتني است كه مدارس مذكور به ارائه دوره
هاي متنوع آموزش متوسطه بدون توجه به توانايي و استعداد تحصيلي دانش آموزان مبادرت
مي نمايند.
در ساير مدارس متوسطه كشور دانش آموزان برحسب نتايج آزمونهاي
مختلف و استعداد تحصيلي طي رده سني11سال، در رشته هاي آموزشي علوم، فني و حرفه اي
يا هنر پذيرفته مي شوند. مدارس آموزش متوسطه با عنوان (grammar school) نيز به
ارائه خدامات آموزشي از طريق برگزاري آزمون براي دانش آموزان رده هاي سني11 تا 19
سال مبادرت مي نمايند.
مدارس آموزش متوسطه اي نيز با عنوان (Modern School) در نظام
آموزش متوسطه انگلستان فعاليت دارندكه به ارائه خدمات آموزشي به دانش آموزان مشروط
يا ترك تحصيل نموده مبادرت مي نمايند. آموزشگاه ها و مدارس متوسطه فني و حرفه اي
نيز به ارائه آموزش هاي عمومي مبادرت نموده اما تأكيد قابل ملاحظه اي بر آموزش
موضوعات فني دارند. قانون مصوب سال1993، ويژه آموزش و پرورش، به كليه مدارس متوسطه
اجازه مي دهد تا به گزينش بيش از10درصد از دانش آموزان توانمند و با استعداد خود
مبادرت نمايند. طبق قانون مذكور، مدارس آزاد (با امتياز حمايتي) و مدارس متوسطه
خصوصي قادر خواهند بود، كه با وجود حاميان تجاري و حمايت هيئت مديره مدارس كشور از
حمايت هاي دولت در خصوص تشكيل كالج هاي فني، علوم و رياضيات برخوردار گردند. به
موجب قانون مذكور، تأسيس تعداد42 كالج فني و حرفه اي تا مورخه جولاي سال1994،
دركشور انگلستان به ثبت رسيده است. طبق آمار بدست آمده طي سال1993، 8/3% كل دانش
آموزان بريتانيايي در مدارس آموزش متوسطه (grammar schools)، 5/3% در مدارس(Modern
School) و تنها 1% در مدارس فني ثبت نام نمودند.در نظام آموزش متوسطه انگلستان و
ولز دانش آموزان مطابق با توانايي هاي آموزشي و يا توان مندي موضوعات خاص گروه بندي
مي گردند. اعمال چنين گروه بندي هاي آموزشي توسط هيئت مديره مدارس متوسطه صورت مي
گيرد. گفتني است كه گروه بندي هاي آموزشي در مقطع آموزش متوسطه پس از نخستين سال
آموزشي اعمال مي گردد. در مقاطع آموزش متوسطه، جلسات آموزشي مدت زمان 35 تا 40
دقيقه به طول مي انجامد.طبق قانون مصوب سال 1988، ويژه مقرارت و اصلاحات آموزش كليه
مدارس دولتي و كالج هاي فني و حرفه اي مستقر در انگلستان و ولز ملزم به ارائه
برنامه آموزش ملي مي باشند.مدرک عمومي آموزش متوسطه با عنوان(GCSE) در قالب10ماده
درسي رتبه بندي شده از A تا G به فارغ التحصيلان رده هاي سني16سال به بالا اعطاء مي
گردد.آن دسته از دانش آموزاني که به اخذنمراتA تا C درحداقل 5ماده درسي نائل آيند
از مجوز ورود به مقطع 2ساله آموزشي پس ازسن16 سالگي برخوردار مي گردند. مقطع آموزشي
فوق خود ازدوره هاي آموزشيA level (سطح پيشرفته )، AS level ( سطح متمم پيشرفته ) و
level Vocational A سطح پيشرفته فني- حرفه اي يا شغلي ) متشكل مي گردد.تا پيش از
دهه1990، دانش آموزان ملزم به گذراندن4- 2ماده درسي در A level جهت انتخاب رشته
دانشگاهي مورد نظر خود بودند.اين درحاليست كه طي سالهاي اخير دولت انگلستان به
اعمال تغييراتي در ساختار مقطع آموزشي مذكور مبادرت نموده است. اعمال چنين تغييراتي
در سپتامبر سال2000، به واسطه وجود محدوديت و عدم انعطاف پذيري برنامه هاي آموزشي
مقطع مذكور صورت گرفت. درحال حاضراقداماتي صورت گرفته تا برنامه آموزشي Alevel از
ابعادگسترده تري برخوردار گرديده و بر اساس معيارها و مهارتهاي کليدي طراحي
گردد.آندسته از دانش آموزاني که تحت تعليم برنامه A level قرار مي گيرند، با مطالعه
مواد آموزشي مضاعف (AS level) و مطالعه حداقل يک واحد از دوره A leve)l فني- حرفه
اي ) به مطالعات خود تعميق مي بخشند.
سطوح پيشرفته و متمم پيشرفته(A/AS level)
از سپتامبر سال2000، سطوح آموزشي A level متشكل از6 واحد سنجش
آموزشي به دانش آموزان ارائه مي گردد.تعداد3واحد درسي از واحدهاي مذكور مختص AS
level ( نيمه اول سطوح آموزشي پيشرفته)و3 واحد درسي ديگر به A2 ( نيمه دوم دوره
آموزش پيشرفته) تعلق دارد.گفتني است كه اخذ نمرات A- Eطي دوره هاي A/AS level جهت
قبولي دانش آموزان الزامي است. نمره U نيز براي واحدهاي درسي مشروط منظور مي
گردد.لازم به ذكر است، آندسته از دانش آموزاني که به اخذ نمرات A-E طي دوره هايAS
level و A2 نائل آيند دوره آموزشي A level را با موفقيت پشت سر گذارده اند.
آموزش مقدماتي متوسطه
برنامه هاي آموزشي مقطع مقدماتي متوسطه، به دانش آموزان رده هاي
سني16- 11سال ارائه مي گردد. طبق قانون مصوب سال1989ويژه آموزش و پرورش، حق انتخاب
مدارس كودكان به والدين آنان تفويض مي گردد. طبق قانون مذكور كليه مدارس كشور، ملزم
به اعلام ظرفيت پذيرش خود مي باشند . گفتني است كه هزينه هاي آموزشي مدارس مقدماتي
متوسطه از طريق شهريه هاي دريافتي از دانش آموزان و بودجه دولتي دپارتمان آموزش
تأمين اعتبارمي گردد.
برنامه هاي آموزشي و ارزشيابي تحصيلي
برنامه هاي آموزشي مدارس و مراكز آموزش مقدماتي متوسطه انگلستان
تا پيش از سال1989، با توجه به سن،توانايي ها و استعدادهاي تحصيلي دانش آموزان و
توسط هيئت مديره مدارس متوسطه طراحي مي گرديد . اين در حالي است كه با تصويب قانون
سال1989، ويژه اصلاحات آموزشي، تداركاتي درجهت طراحي برنامه هاي آموزشي مشترك و
عمومي، تحت عنوان برنامه آموزش ملي ويژه دانش آموزان مقاطع آموزش ابتدائي و مقدماتي
متوسطه به عمل آمد.
از جمله مهمترين دروس آموزشي مدارس مقطع مقدماتي متوسطه مي توان
به دروس انگليسي،رياضيات، علوم فني، محيط زيست و جامعه و علوم مذهبي اشاره نمود.
ارزيابي عملكرد دانش آموزان مقطع آموزش مقدماتي متوسطه، طي رده هاي سني8-
11-14و16سال صورت مي گيرد. در پايان مقطع آموزش مقدماتي متوسطه دانش آموزان به
دريافت گواهي نامه عمومي آموزش متوسطه تحت عنوان ( GCSE ) نائل مي گردند .
آموزش تكميلي متوسطه
مقطع آموزش تكميلي در نظام آموزشي كشور انگلستان از آموزش
تكميلي متوسطه و آموزش عالي متشكل مي گردد. طبق قانون مصوب سال1992، ويژه آموزش
عالي، از آموزش پيشرفته تحت عنوان آموزش تكميلي تمام وقت و پاره وقت متناسب با
نيازرده هاي سني بالاتر از 16سال ياد مي گردد. از جمله دوره هاي آموزش تكميلي نظام
آموزش انگلستان و ولز مي توان به آموزش تكميلي متوسطه، كالج هاي پيش دانشگاهي و
مؤسسات آموزش عالي اشاره نمود. در مورخه1 آوريل سال 1993، مقطع تكميلي آموزش متوسطه
كه قبلاً در زمره نظام آموزش پايه كشور قرار داشت، به نظام آموزش تكميلي اضافه
گرديد.گفتني است كه مراكز آموزش تكميلي متوسطه به تأمين بودجه خود از طريق شوراي
مالي آموزش تكميلي مبادرت مي نمايند.
از جمله دوره هاي آموزشي كه در مقاطع تكميلي آموزش متوسطه به
دانش آموزان ارائه مي گردد مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
1- دوره هاي آماده سازي دانش آموزان جهت كسب شرايط لازم حرفه اي
و شغلي
2- دوره هاي آماده سازي دانش آموزان جهت اخذگواهينامه عمومي
آموزش متوسطه تحت عنوان(GCSE) ،گواهينامه درجه1 آموزش متوسطه (GCE) يا آمادگي
تحصيلي جهت موفقيت در آزمون هاي ورودي دانشگاه ها(AS)
از جمله مهم ترين دروس آموزشي مقطع تكميلي متوسطه مي توان به
موارد ذيل اشاره نمود:
علوم رياضي و زبان انگليسي به عنوان زبان اصلي
زبان انگليسي به عنوان زبان دوم
زبان Welsh و دوره هاي آموزش ادبيات Welsh
دوره هاي آموزشي ارتقاء دهنده مهارت هاي ارتباطي دانش آموزان
اكثريت قريب به اتفاق دانش آموزان بريتانيايي، پس از اتمام دوره
هاي آموزشي پايه جذب كالج هاي آموزش عالي و كالج هاي فني و حرفه اي مي گردند.مؤسسات
آموزش عالي نيز به ارائه دوره هاي آموزشي تمام وقت، و يا پاره وقت ويژه دانش آموزان
فعال در بازار كار مبادرت مي نمايند.
طبق آمار بدست آمده طي سال1993، بالغ بر37905 دانش آموز تمام
وقت در24 موسسه آموزش تكميلي متوسطه تحت تعليم2883 معلم قرار داشته اند.
ازگواهينامةGCSEمنحصرا جهت ارزيابي آموزشي دانش آموزان مقطع
آموزش متوسطه و ارزيابي استعدادتحصيلي دانش آموزان در ورود به مراكز آموزش عالي
استفاده نشده، بلكه اين مدرك مهم ترين مدرك آموزش تكميلي متوسطه محسوب مي گردد.دوره
هاي پاره وقت آموزشي به آن دسته از دانش آموزاني ارائه مي گردد كه قادرند پس از
ساعات معمول آموزش در كالج هاي آموزشي حضور يابند. دوره هاي آموزشي پاره وقت يا
شبانه مختص كارمنداني است كه از مرخصي هاي شغلي خود بهره برده و طي دوره هاي
آموزشي2-1روز در هفته حضور مي يابند. لازم به ذكر است كه حداكثر مدت زمان مرخصي
استحقاقي كارمندان بريتانيايي جهت برخورداري از دوره هاي آموزشي به19 هفته در سال
بالغ مي گردد. سال تحصيلي درمراكز آموزش پاره وقت و شبانه از1سپتامبرآغاز گرديده
وتا31 آگوست به طول مي انجامد. نرخ دانش آموزان رده هاي سني 16 سال و بالاتر مراكز
تكميلي آموزش متوسطه حضور يافتند طي سال هاي95-1992 از 65% تا 80% متغيير بوده
است.طبق آخرين آمار به دست آمده بين سال هاي تحصيلي95-1992 55 درصد از دانش آموزان
رده سني17 سال و 34 درصد از دانش آموزان بريتانيايي رده سني 18 سال تحت دوره هاي
آموزشي تمام وقت تعليم مي يابند.با توجه به افزايش دوره هاي آموزش تمام وقت وكاهش
دوره هاي آموزش پاره وقت طي سالهاي اخير الگوي آموزشي افراد رده هاي سني18- 17مشابه
بوده و در حال حاضر 55% از افراد رده سني17سال و 34% از افراد رده سني 18 سال، در
آموزش تمام وقت بسر مي برند.
نهادهاي مركزي
مطابق قوانين آموزشي كشورانگلستان كليه دانش آموزان ملزم به
برخورداري ازبرنامه هاي آموزشي متناسب با سن ،توانايي ها و استعدادهاي تحصيلي خود
مي باشند. طرح آموزش ملي(آموزش دروس معين آموزشي) و طرح آموزش تحقيقاتي ( آموزش
تخصصي و تحقيقاتي علوم، فنون و هنر) از پاييز سال 1989 درنظام آموزشي كشور انگلستان
به اجرا درآمد. دواير محلي آموزش و پرورش، هيئت مديره مدارس و معلمين ارشد مدارس
خصوصي مسؤوليت طراحي و ارائه برنامه هاي آموزشي اعم از برنامه هاي آموزشي ملي و
آموزش علوم مذهبي را برعهده دارند.
آموزش تكميلي متوسطه در مدارس و كالج هاي محلي كشور ارائه مي
گردد. دوره هاي آموزش تكميلي متوسطه در مراكز آموزشي ايرلند شمالي نيز همانند
انگلستان و ولز ارائه ميگردد.
|
