| | |
به نام خداوند رحمتگر مهربان | | بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ |
نون سوگند به قلم و آنچه مىنويسند (1) | | ن وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ ﴿1﴾ |
[كه] تو به لطف پروردگارت ديوانه نيستى (2) | | مَا أَنتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ ﴿2﴾ |
و بىگمان تو را پاداشى بىمنتخواهد بود (3) | | وَإِنَّ لَكَ لَأَجْرًا غَيْرَ مَمْنُونٍ ﴿3﴾ |
و راستى كه تو را خويى والاست (4) | | وَإِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ ﴿4﴾ |
به زودى خواهى ديد و خواهند ديد (5) | | فَسَتُبْصِرُ وَيُبْصِرُونَ ﴿5﴾ |
[كه] كدام يك از شما دستخوش جنونيد (6) | | بِأَييِّكُمُ الْمَفْتُونُ ﴿6﴾ |
پروردگارت خود بهتر مىداند چه كسى از راه او منحرف شده و [هم] او به راه يافتگان داناتر است (7) | | إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ ﴿7﴾ |
پس از دروغزنان فرمان مبر (8) | | فَلَا تُطِعِ الْمُكَذِّبِينَ ﴿8﴾ |
دوست دارند كه نرمى كنى تا نرمى نمايند (9) | | وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ ﴿9﴾ |
و از هر قسم خورنده فرو مايهاى فرمان مبر (10) | | وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَّهِينٍ ﴿10﴾ |
[كه] عيبجوست و براى خبرچينى گام برمىدارد (11) | | هَمَّازٍ مَّشَّاء بِنَمِيمٍ ﴿11﴾ |
مانع خير متجاوز گناه پيشه (12) | | مَنَّاعٍ لِّلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ ﴿12﴾ |
گستاخ [و] گذشته از آن زنازاده است (13) | | عُتُلٍّ بَعْدَ ذَلِكَ زَنِيمٍ ﴿13﴾ |
به صرف اينكه مالدار و پسردار است (14) | | أَن كَانَ ذَا مَالٍ وَبَنِينَ ﴿14﴾ |
چون آيات ما بر او خوانده شود گويد افسانههاى پيشينيان است (15) | | إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿15﴾ |
زودا كه بر بينىاش داغ نهيم [و رسوايش كنيم] (16) | | سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ ﴿16﴾ |
ما آنان را همان گونه كه باغداران را آزموديم مورد آزمايش قرار داديم آنگاه كه سوگند خوردند كه صبح برخيزند و [ميوه] آن [باغ] را حتما بچينند (17) | | إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ ﴿17﴾ |
و[لى] ان شاء الله نگفتند (18) | | وَلَا يَسْتَثْنُونَ ﴿18﴾ |
پس در حالى كه آنان غنوده بودند بلايى از جانب پروردگارت بر آن [باغ] به گردش در آمد (19) | | فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ ﴿19﴾ |
و [باغ] آفت زده [و زمين باير] گرديد (20) | | فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ ﴿20﴾ |
پس [باغداران] بامدادان يكديگر را صدا زدند (21) | | فَتَنَادَوا مُصْبِحِينَ ﴿21﴾ |
كه اگر ميوه مىچينيد بامدادان به سوى كشتخويش رويد (22) | | أَنِ اغْدُوا عَلَى حَرْثِكُمْ إِن كُنتُمْ صَارِمِينَ ﴿22﴾ |
پس به راه افتادند و آهسته به هم مىگفتند (23) | | فَانطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ ﴿23﴾ |
كه امروز نبايد در باغ بينوايى بر شما در آيد (24) | | أَن لَّا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُم مِّسْكِينٌ ﴿24﴾ |
و صبحگاهان در حالى كه خود را بر منع [بينوايان] توانا مىديدند رفتند (25) | | وَغَدَوْا عَلَى حَرْدٍ قَادِرِينَ ﴿25﴾ |
و چون [باغ] را ديدند گفتند قطعا ما راه گم كردهايم (26) | | فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ ﴿26﴾ |
[نه] بلكه ما محروميم (27) | | بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ ﴿27﴾ |
خردمندترينشان گفت آيا به شما نگفتم چرا خدا را به پاكى نمىستاييد (28) | | قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ ﴿28﴾ |
گفتند پروردگارا تو را به پاكى مىستاييم ما واقعا ستمگر بوديم (29) | | قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿29﴾ |
پس بعضىشان رو به بعضى ديگر آوردند و همديگر را به نكوهش گرفتند (30) | | فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ ﴿30﴾ |
گفتند اى واى بر ما كه سركش بودهايم (31) | | قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ ﴿31﴾ |
اميد است كه پروردگار ما بهتر از آن را به ما عوض دهد زيرا ما به پروردگارمان مشتاقيم (32) | | عَسَى رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَى رَبِّنَا رَاغِبُونَ ﴿32﴾ |
عذاب [دنيا] چنين است و عذاب آخرت اگر مىدانستند قطعا بزرگتر خواهد بود (33) | | كَذَلِكَ الْعَذَابُ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﴿33﴾ |
براى پرهيزگاران نزد پروردگارشان باغستانهاى پر ناز و نعمت است (34) | | إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ ﴿34﴾ |
پس آيا فرمانبرداران را چون بدكاران قرار خواهيم داد (35) | | أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ ﴿35﴾ |
شما را چه شده چگونه داورى مىكنيد (36) | | مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿36﴾ |
يا شما را كتابى هست كه در آن فرا مىگيريد (37) | | أَمْ لَكُمْ كِتَابٌ فِيهِ تَدْرُسُونَ ﴿37﴾ |
كه هر چه را برمىگزينيد براى شما در آن خواهد بود (38) | | إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ ﴿38﴾ |
يا اينكه شما تا روز قيامت [از ما] سوگندهايى رسا گرفتهايد كه هر چه دلتان خواستحكم كنيد (39) | | أَمْ لَكُمْ أَيْمَانٌ عَلَيْنَا بَالِغَةٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ إِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُونَ ﴿39﴾ |
از آنان بپرس كدامشان ضامن اين [ادعا] يند (40) | | سَلْهُم أَيُّهُم بِذَلِكَ زَعِيمٌ ﴿40﴾ |
يا شريكانى دارند پس اگر راست مىگويند شريكانشان را بياورند (41) | | أَمْ لَهُمْ شُرَكَاء فَلْيَأْتُوا بِشُرَكَائِهِمْ إِن كَانُوا صَادِقِينَ ﴿41﴾ |
روزى كه كار زار [و رهايى دشوار] شود و به سجده فرا خوانده شوند و در خود توانايى نيابند (42) | | يَوْمَ يُكْشَفُ عَن سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ ﴿42﴾ |
ديدگانشان به زير افتاده خوارى آنان را فرو مىگيرد در حالى كه [پيش از اين] به سجده دعوت مىشدند و تندرست بودند (43) | | خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ وَقَدْ كَانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ ﴿43﴾ |
پس مرا با كسى كه اين گفتار را تكذيب مىكند واگذار به تدريج آنان را به گونهاى كه در نيابند [گريبان] خواهيم گرفت (44) | | فَذَرْنِي وَمَن يُكَذِّبُ بِهَذَا الْحَدِيثِ سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ ﴿44﴾ |
و مهلتشان مىدهم زيرا تدبير من [سخت] استوار است (45) | | وَأُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ ﴿45﴾ |
آيا از آنان مزدى درخواست مىكنى و آنان خود را زير بار تاوان گرانبار مىيابند (46) | | أَمْ تَسْأَلُهُمْ أَجْرًا فَهُم مِّن مَّغْرَمٍ مُّثْقَلُونَ ﴿46﴾ |
يا [علم] غيب پيش آنهاست و آنها مىنويسند (47) | | أَمْ عِندَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ ﴿47﴾ |
پس در [امتثال] حكم پروردگارت شكيبايى ورز و مانند همدم ماهى [=يونس] مباش آنگاه كه اندوه زده ندا درداد (48) | | فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نَادَى وَهُوَ مَكْظُومٌ ﴿48﴾ |
اگر لطفى از جانب پروردگارش تدارك [حال] او نمىكرد قطعا نكوهش شده بر زمين خشك انداخته مىشد (49) | | لَوْلَا أَن تَدَارَكَهُ نِعْمَةٌ مِّن رَّبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَرَاء وَهُوَ مَذْمُومٌ ﴿49﴾ |
پس پروردگارش وى را برگزيد و از شايستگانش گردانيد (50) | | فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِينَ ﴿50﴾ |
و آنان كه كافر شدند چون قرآن را شنيدند چيزى نمانده بود كه تو را چشم بزنند و مىگفتند او واقعا ديوانهاى است (51) | | وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ ﴿51﴾ |
و حال آنكه [قرآن] جز تذكارى براى جهانيان نيست (52) | | وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ ﴿52﴾ |