نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• جمعيت
• نظام آموزشي در نگاهي گذرا
• سياستهاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پايه
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش فني حرفه اي
• آموزش استثنايي
• معضلات آموزشي
• بودجه و هزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش فني حرفه اي

آموزش فني و حرفه اي

سيستم دو گانه آموزش آلمان شامل كار نيمه وقت و تحصيل در كنار هم مي‌باشد. وارد شدن در اين سيستم دو گانه منجر به موفقيت و تكميل تحصيل در مدارس مي‌شود. تمام جواناني كه داوطلب آماده شدن براي يك حرفه مناسب هستندبايددراين سيستم شركت كنند. به‌عنوان مثال 600000دانش‌آموز يا دوسوم كساني كه تحصيل خودرا تمام مي‌كنندوارداين سيستم مي‌شوند. اين دانش‌آموز ان يك يا  دو روز در هفته به صورت نيمه وقت به كار مشغول مي‌شوند و بقيه هفته را به كلاس‌هاي درسي خود مي‌پر دازند. اين كار آموزيها معمولاًبين دو تا سه سال بطول مي‌انجامدومي‌توانند نمره‌هاي موفقيت-  آميزي در آزمون‌هاي پاياني بدست آورند. مدرسه Berufsschule يكي از مدارسي است كه اين سيستمهاي دو گانه را ارائه مي‌كند.  اين مدرسه علاوه بر ارائه يك كارآموزي مناسب به دا نش آموزان بعداز تمام تحصيلشان براي آن‌ها شغلي در بازار كار در نظر مي‌گيرد. آئين نامه پرورش قريب به 370 شغل و حرفه را در اختيار دارد كه به طور منظم با همكاري كار فرمايان، اتحاديه‌هاي كارگري  معلمان، به روز مي‌شود. آموزشگا ه حرفه اي فدرال هدايتگر اصلي تحقيقات در زمينه تغييرات اقتصادي و تكنولوژي و آگاه سازي عموم مي‌باشد.  با توجه به اينكه حقوق و دستمزد معلمان توسط دولت ارائه مي‌گردد و هيچگونه تصميم‌گيريهاي فردي در آن وجود ندارد، مسئوليت مدرسه در زمينه كيفيت وسايل و تجهيزات و آموزش يكي از مهمترين مسئوليتها مي‌باشد.  مدير يكي از مدارس گفت كه قبلاً 90در صد دانش‌آموزانشان مدرك را نداشتند در حالي كه الآن مقدار بيشتر دانش‌آموزان با مدارك مي باشند. به‌عبارت ديگر توانائي دانش‌آموزان بالاتر رفته است.

توسعه و تكميل دوره تحصيلات

كميته تكميل دوره تحصيلات در نظر داردكه ا ستانداردهايي رابراي رضايت مردم توسط رأي گيري عمومي انجام دهد. بسياري ازمعلمان براين عقيده اندكه بعضي متون درسي موجود بخاطرقديمي‌بودن استفاده نمي‌شوند. آن‌ها خواهان استفاده از اطلاعات جديد وبروزهستند. هنگامي‌كه دانش آموزان به آزمون‌ها تكميلي نزديك مي‌شوند تغيير دوره‌هاي تحصيلات امكان ناپذير است و 70 درصد سؤالات آن به صورت تستي مي‌باشند. يكي از معلمان گفت كه وظيفه اصلي آن‌ها آماده كردن دانش‌آموزان جهت آزمون‌ پاياني است كه دانش- آموزان را به داشتن شغلي در بانك هدايت مي‌كند. آن‌ها با تدريس بخشهايي كه در آزمون‌ پاياني زياد مفيدنيست موافق نيستند. به‌عنوان مثال كارباكامپيوتر‌هاي شخصي در بخشهايي از صنعت و بازر گاني مفيد است زيرا استفاده‌هاي الكترونيكي از قبيل كار با كلمات و داده‌ها و اطلاعات بايد آموزش داده شود. معلمي‌ديگر نيز كارهاي كيفي از قبيل كارهاي گروهي و گروههاي رفع اشكال و ارتباطات دانش‌آموزان با يكديگر بجاي قرار گرفتن در حاشيه بايد بيشتر تأكيد شوند. بسياري ازدانش‌آموزان كارآموزي هنرستانهاي فني،شغل خود را كه باعث تفاوت آن‌ها با ديگران در زمينه شغل مي‌شود،  را يك فرصت منا سب جهت  ورود به شغل در اين بازار شغل پر رقابت مي‌دانند.  آن‌ها همچنين آموزش حرفه اي  را به‌عنوان يك سكوي پرتاب جهت تحصيلات آتي خوددردانشگاه مي‌دانند. بسياري تحصيلات علمي‌را بسيار كار بردي تر ارز يابي مي‌كنند. تمام دانش‌آموزان اين امر را تصديق مي‌كنندكه 5/1روز در هفته در مدرسه بودن  آن‌ها را كمك مي‌كند تا قانونهاوروابطي راكه دربانكهاحاكم مي‌باشد را بشناسند.  برنامه‌ها همواره به دو دسته پايه‌اي و مخصوص تقسيم مي‌شوند. دانش‌آموزان ممكن است كه يك يا دو روز در هفته به مدرسه بروند و بقيه هفته را به كاردريك شركت خصوصي بگذرانند. مدارس ايالت مركزي بر نامه‌هاي آموزشي شغلي در زمينه اقتصاد و مديريت كه شامل بانكها و كارهاي دفتري و تجارتهاي كوچك به تغذيه و اقتصاد خانواده، فروشندگي، مديريت هتل و آشپزي را ارائه مي‌دهد. در كنار اين مباحث دانش‌آموزان مي‌بايست دروسي ازقبيل زبان آلماني، سياست،  تعليمات ديني و  تربيت بدني را مي‌بايست بگذرانند. آموزش دانش‌آموزان مدارس تر كيبي از طريق آزمونهايي است كه توسط دفتر كار صنعت و تجارت مديريت مي‌شود. معلمان گفته‌اند كه بيش از 90 درصد دانش‌آموزان در اين مدارس با نمرات بالا در اين امتحانات را قبول مي‌شوند. با توجه به بررسيها تعداد كتابهاي موجود محدود بود:اما بيشتر ازكتابهاي مرجع مورد استفاده قرار مي‌گرفتندو گاهي جهت دوره آنچه كه معلم گفته بود استفاده مي‌شدند. يكي از معلمها تجزيه كارها را بصورت زير تخمين زد:40درصد كتابهاي تمرين، 40درصد برگه‌هاي تمرين و20درصد كتابهاي اصلي  معلمها همچنين بر اين عقيده‌اندكه استفاده از كتابها تنها جهت حل تمرين و دوره آنچه كه خوانده‌اند استفاده مي‌شود.  تمرينها به صورت تصادفي جمع آوري مي‌شوند كه اين بدان معناست كه در كلاس بعدي تنها از پنج نفر از دانش‌آموزان تمرين جمع آوري مي‌شود.  باتوجه به مدارس ديگر تكاليف و كتابهاي تمرين دانش‌آموزان اين مدرسه بسيار ضعيف تر از موارد مشابه در مدارس ديگر است يكي از دانش‌آموزان به ما گفت كه براي وي بين دو تا سه ساعت در هفته طول كشيد تا تكاليف مربوط به مدرسه اش را انجام دهد. بعلاوه اينكه وي كارهاي بانكي نيز (نوشتن گزارش از فيلمهاي تعليمي) دارد كه همه آن‌ها مي‌بايست خارج از مدرسه و زمان كاري انجام شود دانش‌آموزان هنرستانهاي فني خيلي به ندرت كلاسهاي  خود را تكرار مي‌كنند.  آن‌ها معمولاًدر طول ترم و تا قبل از آزمون‌ پايان ترم درس را مي‌گذرانند و فرا مي‌گيرند. آن عده از دانش‌آموزاني  كه كلاسهاي رامي‌افتند مي‌توانند در سال آخرآن كلاس رادو باره تكرار كنند و دوره آموزش خود را تكميل كنند.  معمولادر حدود 10درصد دانش آموزان يا كمتر معمولاًكلاس را از نو تكرار مي‌كنند

آموزشهاي عملي

گزينش تحصيلي

بانكداري يكي ازحرفه هاي برگزيده و پر طرفداري است كه معلمان و دانش‌آموزان به شدت خواستار فعاليت آن مي‌باشند . آن‌ها بر اين عقيده‌اند به دليل اينكه كار در بانك با صنعت در ارتباط مستقيم قرار دارد لازم است كه افرادي لايق و كاردان درزمينه كار بانكي تربيت كنند بنابراين انتخاب كار آموزان به كيفيت و ميانگين نمره‌هاي آن‌ها ( بخصوص در رياضيات و زبآن‌هاي خارجي )و بخصوص تست هوش آن‌ها مربوط مي‌باشد  اين شيوه اوليه درخواست يك پيش انتخاب مي باشد..  انتخاب اصلي بعد از مصاحبه انجام مي‌شود. در مصاحبه از آن‌ها درباره خودشان و صنعت بانكداري سؤال مي‌شود.  مصاحبه نيز يك فرم سؤال است كه در آن در همه زمينه‌ها سؤال وجود دارد. اين سؤالات مصاحبه بربخشهايي تقسيم شده‌اند كه هر كدام در بر گيرنده سؤالاتي براي سنين و مقاطع مختلف تحصيلي مي‌باشند. . يكي ديگر از دلايل وجود اين سؤالات  تعيين ميزان علاقه دانش آموزان مي‌باشد.  يكي از مديران آموزشي بر اين عقيده است كه دارندگان مدركAbitur در روند گزينش نسبت به فارق التحصيلانRealschule ،بهره كمتري دارند. در گذشته خانمهاي داراي گواهينامه  Abitur بيشترين لطمه را مي‌ديديدند،زيرا فكر مي كردند آنها به زودي ازدواج خواهند كرد و بچه دار مي‌شوند و سپس كار خود را ترك مي نمايند. ناظران آموزشي آشكار نمودند كه دانش آموزان با مدارك تحصيلي بالاتر نسبت به دانش آموزان مدارسRealschule يا دارندگان ديپلم، موقعيتهاي شغلي بهتري را بدست مي آورند. بسياري از بانكها اين مطلب را در ابتدا روشن مي‌نمايند كه براي دانش آموزان دوره كار آموزي فراهم مي‌كنند بدون آنكه دانش آموزان انتظار يك كار دائمي‌ را داشته باشند. اما در حقيقت بسياري از بانكها كارمندان خود را بعد از رقابت در درخواستنامه شغلي و آزمون‌ از همين كار آموزان بر مي‌گزينند.  اين مسئله باعث يك تلاش جدي ميان كارآموزان و يك انتخاب دقيق و صحيح كاركنان مي‌شود. معمولا بانكها سه سال را جهت بررسي و آموزش قرار مي دهند.يك مدير مسئول كار آموزان در يك بانك در هر هشت سال بخاطر مشكلات كار آموزان تنها 2 نفر را مي‌تواند استخدام كند.  تمام كار آموزان يك دوره سه ماهه آموزشي دارند.  

ارزشيابي دوره هاي كار‌آموزي

ناظران آموزشي همواره در مورد كيفيت كار بسيار حساس مي باشند.  به جهت اينكه همه دانش‌آموزان بخوبي آموزش ببينند بانكها و مديران حتي كلاس‌هاي در خانه دانش آموزان مي‌گذراند و همچنين سمينارهايي تشكيل مي دهند. به‌عنوان مثال ممكن است سميناري دو روزه كه مقصود آن تخمين ميزان ضعف مشتريان و قوي كردن آن‌ها و آموزش آن‌ها جهت ياد دادن اين موارد به ديگران باشد را تر تيب دهند. كار آموزان سه روز در هفته و در مواقع تعطيلات بصورت تمام وقت به كار آموزي مشغول مي‌شوند.  امكان دارد كارآموزان  در سال اول كار آموزي در ارتباط مستقيم با مشتريان باشند و در 6 ماهه بعدي او وظايف و عملكرد‌هاي عادي به آنان داده شود و در انتها وي در قسمت اداره حسابداري مشغول به كار شد و در آنجا با چگونگي انجام معاملات آشنا گردند.كار آموزان براي ارزيابي كارشان بايد حداقل 4 هفته در يكي از شعبات بانك كار كنند..  كارآموزان بر اساس معياري از عدد1 الي 7 ارزيابي مي شوند و با ناظرآموزش  مصاحبه اي خواهند داشت.   ارزيابي به مسائل شخصيتي اشاره داردو در بر گيرنده سؤالاتي از:دانسته‌ها در زمينه بانكداري موضوع،  خلاقيتها،  آزمون‌ها كتبي و شفاهي،  توانائيهاي انجام كار تحت شرايط سخت تحصيلات دانشكده اي،  حس مسئوليت،  توانائي تصميم گيري،  هدايت و راهنمائي زير دستان، مي‌باشد.  اين فرم ارزيابي همچنين داراي توضيحاتي از مسئوليتهاي مختلف از يك كار مشخص،  مكاني براي مطالب اضافي و نوشته‌هاي ثبت شده بين كار آموز و كار فرما مي‌باشد.  اين برگه ارزيابي  از كارتهاي گزارش مدرسه جدا مي باشد و دانش‌آموزان بر اين عقيده‌اند كه از ارزش زيادي نيز بهره مند نيست. به كار آموزان درس‌هاي ارزشيابي كتبي داده مي‌شود كه توانائيها و ضعفهاي دانش آموزان را نشان مي‌دهد. اين مطالب با دانش‌پژوه مورد بحث قرار مي‌گيرد و در فايل آن‌ها ذخيره مي‌شود. همچنين بانك با معلمان در ارتباط است تا نظر‌ات و در خواستهاي آن‌ها را جهت بهبود كار بكار گيرند.  با توجه به اينكه بعد ازكارآموزي به كارآموزان شغلهايي كه آن‌ها درآن تجربه پيدا كرده اندداده مي‌شود معمولاًاين كار آموزان تر جيح مي‌دهند كه در دانشگاه به ادامه تحصيل مشغول شوند ويا در شعبه‌اي از بانك كه در نزديكي شهر است با حقوق بالاتر مشغول شوند تااينكه در همان محلي كه كار آموزي انجام داده‌اند كار كنند.  به عبارت ديگر  اين كار آموزان معمولاًدر جائي كه در آن كار آموزي كرده‌اند  و آزمون‌شان را انجام دادند نمي‌مانند.

ارزيابي تحصيلي

آزمون‌ تكميلي

آماده شدن براي آزمون‌ تكميلي كه همه دانش‌آموزان ملزم به رقابت در آن مي باشند از بازبيني امتحانات گذشته در دروس مختلف شده است.در مدرسه Berufsschule 1دوره آمادگي 1 هفته اي براي اين آزمون اختصاص داده مي شود.

باتوجه به بعضي دانش‌آموزان،  تصميم براي انتخاب دانش‌آموزان بر اساس آزمون‌ پايان ترم مي‌باشد: آن‌هايي كه نمره 3ويا بالاتر مي‌گيرند بدون هيچ قيدو شرطي به كار گرفته مي‌شوند و درحالي كه كساني كه نمره پايين تر از 3 مي‌گيرند قراردادي يك ساله جهت باز يابي با آن‌ها بسته مي شود.  معمولاًبكار گيري واستخدام كارآموزان بيشتربه نتيجه آزمون‌ آن‌ها بستگي دارد تا عوامل ديگري مانند مدرك.  تحصيلي آنها.آزمون‌ تكميلي شامل سئوالاتي كه هر سال نيز تغيير مي‌كند تا كار آموزان با تغييرات در اقتصاد و قانونها آشنا شوند. آزمون‌ شفاهي مهمترين قسمت ا متحان مي باشد. سئوالات آزمون شفاهي ‌شامل نماينده‌اي از كار فرمايان و نماينده‌اي از كار آموزان و يك معلم مي باشد. آزمون‌ پايان ترم هر 6 ماه يك بار در ايالت مركزي و ايالت جنوبي از طريق هماهنگي سراسري صورت مي گيرد. اين مسأله يكي از نادر ترين نمونه‌هاي همكاري است كه ما بين اين دو ايالت و يا هر ايالت ديگري وجود دارد. اين آزمون‌ از طرف نمايندگاني از كار فرمايان و معلمان مي‌باشد.  آزمون‌ تكميلي در ايالت مركزي از چندين سال پيش شامل سه قسمت اصلي است. (1)ا قتصاد كلي،   (2)حسابداري،  تهيه كردن اطلاعات،  رفتار‌هاي مناسب تشكيلات و اطلاعات شخصي،  (3)بانكداري.  براي بخش اول60دقيقه اختصاص داده شده كه شامل36 عدد تست چهارجوابي مي‌باشدودرزمينه سر- فصلهائي مانند سياست اقتصادي،  در تقاضاها و عرضه ها،  مالياتها و مبادله كردن مي‌باشد. قسمت دوم كه90دقيقه مي‌باشد همچنين شامل36تست چهارجوابي مي‌باشدكه بسياري ازآن‌ها بر موارد حقيقي دلالت دارد.  بخش سوم به دو بخش تقسيم مي‌شوند. بخش اول سه مشكل عملي را بيان مي‌كند كه از آن‌ها مي‌خواهد اين مشكلات را با استفاده تر كيبي از جمله‌هاي مركب و كليد‌ها بعقيده آن‌ها (90 دقيقه)و بخش دوم كه سؤالات تستي از جنبه‌هاي متفاوت بانكداري است(60 دقيقه).  دانش‌آموزان گفتند كه آن‌ها بين سه يا چهار ماه قبل از اجراي آزمون‌ خود براي آزمون‌ تكميلي مطالعه مي‌كنند.  از زماني كه معلمان در كميته آزمون‌ها اين آزمون هستند مي‌توانند كار آموزان خود را در اين زمينه مشاوره و راهنمائي عملي كنند.  بعضي از معلمان نيز از آزمونهاي سالهاي پيش جهت راهنمائي كار آموزان استفاده مي‌كنند.  يكي از معلمان مجموعه سؤالات طبقه بندي شده 5 سال پيش را به ما نشان داد.

معضلات آموزشي

يكي از مشكلاتي كه مدرسه و ديگر مدارس شغلي با آن مواجه هستند كاهش دانش‌آموزان و كم شدن نتيجه و نام نويسي در مدارس حرفه اي است.  افزايش تعداد دا نش آموزان مشتاق به شركت در دانشگاه بدليل وجه خوب اجتماعي آن،  اصرار والدين و يا هر دوي آن دليل اين كاهش مي‌باشد.  اين مسأله بخصوص در قسمت شرقي آلمان جائي كه يكي از بهترين مدارس راهنمائي مي‌باشد وجود دارد يكي ديگر از مشكلات اخير سيستم دو گانه كم شدن روشهاي آموزشي مي‌باشد كه آن نيز بخاطر اقتصاد كند و شركتهاي ادغام شده مي باشد.مقدار زمان اختصاص داده شده به هر درس بوسيله مدرسه و نمرات دروس در هر ايالت تعيين مي‌شود و گاهي بر اساس واحدهاي در سي در بعضي مدارس تعيين مي‌شوند در بعضي از ايالات ميانگين نمرات سال چهارم باعث رفتن به مدارس بهتر مي‌شود در صورتي كه در ايالتهاي ديگر با توجه به خط مشي هاي تعيين شده و ميزان توانايي، نوع مدرسه را تعيين كننده مي باشند. در زمينه تعيين مدرسه معلمان تنها راهنمائي مي‌كنندو اين اولياء هستند كه تعيين مي‌كنند.  همچنين مدارس با سطح‌پايين مي‌توانند در صورت ضعيف عملكرد دانش‌آموزان در سال پنجم آن‌ها را به مدارس سطح پائين تر بفرستند. مدارس بيشتر به دانش‌آموزان كار عملي،  آموزش عمومي، كه دانش‌آموزان را جهت ورود به مدارس حرفه اي بعد از سال نهم آماده مي‌كند ياد مي‌دهند.