نظام آموزشي كشورهاي جهان

• ملاحظات
• ارتباطات و جمعيت
• سياست هاي آموزشي
• ساختار آموزشي
• آموزش پيش دبستاني
• آموزش پايه
• مدارس جامع
• آموزش ابتدايي
• آموزش متوسطه
• آموزش عالي
• آموزش معلمان
• آموزش ضمن خدمت
• آموزش فني و حرفه اي
• آموزش استثنايي
• آموزش غير رسمي
• آموزش از راه دور
• اصول و اهداف آموزشي
• اولويت هاو علايق آموزشي
• دستاوردهاي آموزشي
• توسعه آموزشي
• همكاريهاي آموزشي
• قوانين اصلي قانون اساسي
• قوانين آموزشي
• مديريت آموزشي
• هزينه هاي آموزشي

ساختار آموزشي > آموزش پايه

آموزش پايه

ساختار آموزشي

کليه شهروندان فنلاندي موظف به گذراندن دوره آموزش پايه 10ساله مي باشند كه ازهفتمين سالروز تولد آنان آغاز مي گردد. اين الزام در سن17 سالكي(اتمام برنامه آموزش پايه) به پايان مي رسد.آموزش پايه به معناي حضور اجباري در مدرسه نيست،بلکه نوآموزان مختار به کسب دانش ومهارتهاي معادل ازمنابع مختلف ميباشند.اين درحاليست که تقريباً تمامي شهروندان فنلاندي در مدارس جامع (مراکز آموزشي ارائه کننده آموزش 9 ساله پايه) حضور مي يابند.از آموزش پايه در کشور فنلاند تحت عنوان Peruskoulu ياد مي گردد که طي مدت زمان9 سال به صورت اجباري به کليه شهروندان فنلاندي ارائه مي گردد. آموزش پايه ترکيبي از مقاطع آموزشي ابتدايي و مقدماتي متوسطه( 4 سال آموزش ابتدايي + 5 سال آموزش مقدماتي متوسطه)مي باشد.گفتني است که تا پيش از دهه1970، آموزش پايه از ساختاري متشکل از6 سال آموزش ابتدايي  و2 تا 3 سال آموزش اجتماعي متشکل مي گرديد. آموزش پايه از سن7سالگي آغاز شده و تا سن 16سالگي به طول مي انجامد. مسووليت تقبل هزينه هاي آموزشي اعم ازهزينه كتب و ملزومات آموزشي،تغذيه،خدمات يزشكي و دندانپزشکي،برعهده شهرداريها مي باشد.لازم به ذکراست که دوره آموزش پايه Peruskoulu خودازدورة مقدماتي آموزشي6ساله تحت عنوانala – aste با برخورداري از1معلم ودورة آموزش تکميلي3ساله باعنوان yla - aste با برخورداري ازمعلمين تخصصي براي هردرس متشکل مي گردد.

درشهرهاي بزرگتر،مدارس خصوصي فعاليت دارند كه شهريه دريافت نموده و به کودکان مشاغل بين المللي يا جامعة ديپلمات تعلق دارد.در Helsinki پايتخت کشور فنلاند، مدارس خصوصي انگليسي، آلماني، فرانسوي و روسي زبان با اساتيد و برنامه هاي آموزشي اصلاح شده به علاقه مندان ارائه مي گردد.احساس نظم و اختيار در تمام سيستم مدرسه آشكار است و تعيين تكليف روزانه معمولاً از همان ابتدا شروع مي شود . دانش آموزان و والدين با جديت مدرسه را پذيرفته اند.درتمامي مقاطع ، زبانهاي خارجي از تركيبات اصلي تحصيلي به شمار مي آيند.اگر چه اكثر ساختارعمده کشور فنلاند ،از شهروندان فنلاندي متشکل مي گردد، اما در شهرها و مناطق سوئدي زبان کشور، هر كس مي تواند بين مدارس عمومي سوئدي يا فنلاندي زبان ، يكي را انتخاب كند.برنامة آموزشي مدارس مذکور يكسان بوده و فقط زبان دستوري فرق مي كند.علاوه بر دستورزبان مادري ( فنلاندي يا سوئدي )،نخستين زبان خارجي طي سال سوم (رده سني9 سال)تا پايان آموزش و زبان اجباري دوم طي سال هفتم به دانش آموزان ارائه مي گردد.زبان سوم آموزشي نيز اغلب طي سال هشتم ارائه مي گردد.بالغ بر90%دانش آموزان مدارس پايه فنلاندبه انتخاب زبان انگليسي به عنوان اولين زبان خارجي و زبان آلماني، به عنوان دومين زبان آموزشي مبادرت مي نمايند.از جمله ديگر زبانهاي خارجي برخوردار از اولويت انتخابي در ميان دانش آموزان فنلاندي مي توان به زبانهاي فرانسه و روسي اشاره نمود.ازسال1990، درشهرهاي بزرگ کشور نظيرHelsinki Tampere واحدهاي مدرسه اي فراگير انگليسي زبان تأسيس شد.اين مدارس از برنامه هاي آموزشي فنلاندي پيروي نموده و حاصل آنInterational Baccalaureal است.اين مدارس عمدتاً براي دانشجويان بورسيه و خارجي در نظر گرفته شده است. اين درحاليست که دانش آموزان فنلاندي كه قصد مهاجرت و ادامه تحصيل در خارج از کشور دارند نيز ازمجوز حضور در اين مراکز برخوردار مي باشند.در تمامي مدارس فراگير، دانش آموزان به احراز گواهينامة پايان دوره (Lukukausitodishtus) با درجه بندي از نمرة 10( بالاترين نمره) تا نمره 4(پايين ترين نمره) نائل مي آيند.ازنمرات 10- 9 تحت عناوين قابل ستايش ( Kuiitettava ) ،8- 7خوب (hyva) ، نمره6 رضايت بخش (tyydyttava) ،نمره 5 قبول (Valttava) و نمره 4مردود (heikko) ياد مي گردد. به محض پايان دورة yla - aste ،دانش آموزان به احرازگواهينامه پايان دوره تحت عنوان Paastotodistus نائل مي آيند. سيستم نمره دهي دراين دوره نيزمشابه دورة Lukukausitodistus است. به محض پايان يافتن دوره Peruskoulu ، دانش آموزان مستعد(تقريباً 50 درصد يك گروه سني) به دوره تکميلي متوسطه Lukio راه مي يابند.

گفتني است که مجوز ورود به مراکز آموزشي Lukio برمبناي سابقة افراد درPeruskoulu صادر مي گردد.دراين اثنا همچنين،دانش آموزان مجازبه ادامه تحصيل درمدارس حرفه اي ammattioppilaitos ،مدارس فني ومدارس بازرگاني و تجاري مي باشند.سال تحصيلي ازاواسط ماه آگوست آغاز شده و تا پايان ماه مي به طول مي انجامد.سال تحصيلي آموزش پايه بر190روز(90روز در پائيز و100 روزدربهار) درقالب هفته هاي آموزشي 5 روزه و روزهاي آموزشي4تا7ساعته (حدود 25ساعت درهفته طي دوره ala - aste ،و افزايش آن تا 30ساعت در هفته طي دوره yla - aste) مشتمل مي گردد.ازجمله عمده ترين تعصيلات آموزشي مراکز آموزش پايه ميتوان به تعطيلات دوهفته اي كريسمس،تعطيلات يك هفته اي عيد پاکEaster و تعطيلات يك هفته اي ماه هاي فوريه ـ مارچ به عنوان تعطيلات زمستاني يا« تعطيلات اسكي» اشاره نمود.

آموزش پايه ويزه اقليت هاي قومي،مهاجرين و پناهندگان

مطابق قانون آموزش پايه، آموزش پايه زبان فنلاندي يا سوئدي است.مناطق دو زبانه موظفند كه براي هر دو گروه زباني مدارس را فراهم كنند.به زبان هاي سامي، روماني يا زبان اشاره نيز آموزش ارائه مي شود بخشي از آموش به ديگر زبان ها نيزارائه مي شود.آموزش كوداني كه درزادگاه سامي زندگي مي كنند ومي توانند به زبان سامي تكلم كنند بايد عمدتا به زبان سامي مي باشد.مطابق قانون  آموزش پايه، بسته به زبان آموزشي كودك، زبان هاي فنلاندي ، سوئدي يا سامي مي تواند به عنوان زبان مادري تدريس شود.كلاسهاي زبان سامي دركاربرد زبان سامي به عنوان زبان آموزشي،دردودهه گذشته افزايش قابل توجهي داشته است شهرداري هاي مناطق سامي نشين تمام تلاش خود را به كارگرفته اند تا آموزش وكلاسهاي سامي استقراريابد.با اينهمه تعداد شركت كنندگان اندك بوده است.قانون آموزش پايه شهرداري ها را موظف نمي داند كه آموزش به زبان رومانيايي راسازمان دهند. آموزش كودكان رومانيايي زبان درحال حاضربرمبناي مصوبه وزارت آموزش صورت ميگيرد.كودكان رومانيايي به واسطه شرايط فرهنگي خودغالباً درچندسال گذشته نتوانسته اند تحصيلات خودرا به پايان برسانند.بهبودحضور کودکان رومانيايي درمدارس کشورآشكارا مشهود بوده است، اما همچنان هم در ميان كودكان رومانيايي افت تحصيلي مشاهده مي شود.

كودكان مهاجر در سنين قانوني مدرسه از آموزش آمادگي نيزبرخوردارمي شوند به شرط آنكه از برخي پيش شرط ها برخوردار باشند.مطابق قانون آموزش پايه،دامنه آموزش مهاجران پيش از ورود به آموزش پايه ، بستگي به آموزش ارائه شده در طول يك ترم تحصيلي دارد. برپايه مصوبه وزارت آموزش درخصوص آماده سازي مهاجران،آموزش آمادگي ازابتداي سال 1997،به كليه كودكان مهاجر درمدارس جامع عرضه مي گردد. اجراي سياست آموزش پايه در راستاي تسهيل جذب مهاجرين جامعه فنلاندي وارتقاء ظرفيت پذيرش آنان در كلاس هاي آموزش پايه به زبان فنلاندي يا سوئدي است.

نرخ تكرار دوره آموزش پايه طي سالهاي 1991 تا 1998

نرخ تكرار آموزش پايه در مدارس جامع طي سال 1998 بر مبناي جنسيت

نرخ مدارس و دانش آموزان مدارس جامع طي سالهاي1998- 1994

نرخ مدارس و دانش آموزان مدارس جامع بر مبناي زبان گويش آنان طي  سال 1997

نسبت دانش آموزان به معلمين مدارس جامع بر حسب منطقه طي سال تحصيلي  1998-1997

نهادهاي مرکزي

از جمله مهمترين نهادهاي مرکزي آموزش پايه مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- دولت که به تعيين اهداف گستردة آموزش ملي و تعداد ساعات آموزشي رشته هاي درسي مبادرت مي نمايد.

2- هيئت ملي آموزش که به تعيين اهداف گستردة آموزش ملي،محتواي برنامه هاي آموزشي و تصويب قوانين ويزه ارزيابي تحصيلي دانش آموزان مبادرت مي نمايد.

3- نهادهاي آموزش منطقه اي که به تدوين برنامه هاي آموزشي خود مبتني بر برنامه هاي تعيين شده توسط هيئت ملي آموزش مبادرت مي نمايند.

برنامه هاي آموزشي

از جمله مهمترين دروس آموزشي مراکز آموزش پايه مي توان به دروس زبان مادري و ادبيات فنلاندي يا سوئدي، ديگر زبانهاي بومي نظير زبانهاي رومي و سامي، زبان خارجي،محيط زيست، تعليمات اجتماعي،دين و علم اخلاق،تاريخ، دروس اجتماعي، رياضيات، فيزيك، شيمي، زيست، جغرافيا،تربيت بدني، موسيقي، هنرهاي تجسمي، صنايع و اقتصاد خانواده اشاره نمود.

ارزيابي تحصيلي

ارزيابي دانش آموزان در قالب برنامه هاي آموزشي پايه ريزي شده و توسط معلمين مدارس صورت مي گيرد.در ارزيابي تحصيلي دانش آموزان تاکيد عمده اي برگسترش سلامت و خود باوري دانش آموزان درجهت شكل دهي به تصوير واقع گرا از دانش و مهارتهاي خود معطوف مي گردد.ارزشيابي تحصيلي،درنتيجه همكاري تفكيك ناپذيرميان خانه و مدرسه صورت مي گيرد.دانش آموزان با عملكرد مناسب در ارزشيابي پذيرفته شده و به مقاطع بالاتر آموزشي راه مي يابند.گواهينامه هاي تحصيلي توسط روساي دانشگاه يا مدرسه با همكاري معلمين يا اساتيد به فارغ التحصيلان اعطا مي گردد.دانش آموزاني كه از مهارت كافي در برنامه هاي آموزشي برخوردار نگرديده و از بلوغ ذهني کافي در پايان سال تحصيلي برخوردار نباشند،ملزم به تکرارمجدد پايه آموزشي مي باشند.

افت تحصيلي

طبق آمار بدست آمده طي سال1998،  نرخ افت تحصيلي در مقاطع آموزش پايه در کشور فنلاند تنها بر 5/0 از هر 100 دانش آموز بالغ مي گردد.

نرخ ترک تحصيل جوانان پس از اتمام مقطع آموزش پايه بر مبناي مناطق مختلف کشور طي سال 1998