عظمت قیام، اوج فداكاری و ویژگیهای دیگر امام حسین(ع) و یارانش، سبب شده كه نویسندگان و اندیشمندان بزرگ جهان، در بارة این نهضت و حماسهآفرینان عاشورا اظهار نظرهای بسیاری داشته، حتی برخی از نویسندگان غیرمسلمان دربارة این واقعه كتاب بنویسند. اكنون به برخی از این دیدگاهها اشاره میكنم.
جرج جرداق (دانشمند و ادیب مسیحی):
وقتی یزید، مردم را تشویق به قتل امام حسین(ع) و مأمور به خونریزی میكرد، آنها میگفتند: چه مبلغی به ما میدهی؟ امّا انصار حسین(ع) به او گفتند: ما با تو هستیم و اگر هفتاد بار كشته شویم، باز میخواهیم در ركابت جنگ كنیم و كشته شویم.
آنطون بارا (اندیشمند مسیحی):
اگر حسین از آنِ ما بود، در هر سرزمینی برای او بیرقی بر میافراشتیم و در هر روستایی برای او منبری برپا میكردیم و مردم را با نام حسین به مسیحیّت فرا میخواندیم.
تاملاس توندون (رئیس سابق كنگرة ملّی هندوستان):
این فداكاریهای عالی از قبیل شهادت امام حسین(ع)، سطح فكر آدمی را ارتقاء بخشیده، و شایسته است خاطرة آن همیشه باقی بماند و یادآوری شود.
فردریك جِمس:
درس امام حسین و هر قهرمان شهید دیگری این است كه در دنیا، اصول ابدی عدالت و ترحم و محبّت وجود دارد كه تغییرناپذیرند و همچنین میرساند كه هر گاه كسی برای این صفات مقاومت كند و در راه آن پافشاری كند، آن اصول همیشه در دنیا باقی و پایدار خواهد ماند.
بنت الشاطی (نویسندة معروف مصری):
زینب، خواهر حسینبن علی، لذّت پیروزی را در كام ابن زیاد و بنیامیّه خراب كرد و در جام پیروزی آنان قطرات زهر ریخت. در همة حوادث سیاسی پس از عاشورا همچون قیام مختار و عبدالله بن زبیر و سقوط دولت امویّان و برپایی حكومت عباسیّان و ریشه دواندن مذهب تشیّع، زینب ـ قهرمان كربلا ـ نقش برانگیزاننده داشت.
عباس محمود عقّاد (نویسنده و ادیب مصری):
جنبش حسین، یكی از بینظیرترین جنبشهای تاریخی است كه تاكنون در زمینة دعوتهای دینی یا نهضتهای سیاسی پایدار گشته است... دولت اموی پس از این جنبش، به قدر عمر یك انسان طبیعی، دوام نیاورد و از شهادت حسین تا انقراض آنان بیش از شصت و اندی سال نگذشت.
چارلز دیكنز (نویسندة معروف انگلیسی):
اگر منظور حسین، جنگ در راه خواستههای دنیایی بود، من نمیفهمم چرا خواهران و زنان و اطفالش به همراه او بودند؟ پس عقل چنین حكم میكند كه او فقط به خاطر اسلام فداكاری خویش را انجام داد.
محمد علی جناح (رهبر بزرگ پاكستان):
هیچ نمونهای از شجاعت بهتر از این كه حسین از لحاظ فداكاری و شهامت نشان داد، در عالم پیدا نمیشود. به عقیدة من، تمام مسلمانان باید از این شهیدی كه خود را در سرزمین عراق قربانی كرد، پیروی كنند.
ل. م. بوید:
در طول قرون، افراد بشر همیشه جرأت و پردلی، عظمت روح و بزرگی قلب و شهامت روانی را دوست داشتهاند و به خاطر همینهاست كه آزادی و عدالت هرگز به نیروی ظلم و فساد تسلیم نمیشود. و این بود عظمت امام حسین و من مسرورم كه با كسانی كه این فداكاری عظیم را از جان و دل ثنا میگویند، شركت كردهام، هر چند كه 1300 سال از آن تاریخ گذشته است.
مهاتما گاندی (رهبر بزرگ هندوستان):
من زندگی امام حسین، آن شهید بزرگ اسلام را به دقّت خواندهام و توجّه كافی به صفحات كربلا كردهام. بر من روشن شده است كه اگر هندوستان بخواهد یك كشور پیروز گردد، باید از امام حسین پیروی كند.
توماس كارلایل (دانشمند انگلیسی):
بهترین درسی كه از تراژدی كربلا میگیریم، این است كه حسین و یارانش به خدا ایمان استوار داشتند.
آنها با عمل خود روشن كردند كه تفوّق عددی در جایی كه حق و باطل روبهرو میشوند، اهمیّت ندارد و پیروزی حسین با وجود اقلیّتی كه داشت، باعث شگفتی من است.
توماس ماساریك:
اگر چه كشیشان ما هم از ذكر مصایب حضرت مسیح، مردم را متأثّر میسازند، ولی آن شور و هیجانی كه در پیروان حسین یافت میشود، در پیروان مسیح یافت نخواهد شد و گویا سبب این باشد كه مصایب مسیح در برابر مصایب حسین، پر كاهی است در مقابل یك كوه عظیم پیكر.
ادوارد براون (پروفسور):
حتی غیر مسلمانان نیز نمیتوانند پاكی روحی را كه این جنگ اسلامی تحت لوای آن انجام گرفت، انكار كنند.
واشنگتن ایرونیگ (تاریخنگار آمریكایی):
در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشك و در روی ریگهای تفتیدة عراق، روح حسین فنا ناپذیر است.
ای پهلوان و ای نمونة شجاعت و ای شهسوار من، ای حسین.
موریس دوكبرا:
اگر مورّخان ما حقیقت روز عاشورا را میدانستند و درك میكردند كه عاشورا چه روزی است، این عزاداری را مجنونانه نمیپنداشتند؛ زیرا پیروان حسین به واسطة عزاداری حسین میدانند كه پستی و زیر دستی و استعمار و استثمار را نباید قبول كنند و شعار پیشرو و آقای آنها تن به ظلم و ستم ندادن بود.
بروكلمان كارل (خاورشناس و پژوهشگر آلمانی):
شهادت حسین علاوه بر نتایج و اثرات سیاسی، موجب تحكیم و اشاعة مذهب شیعه گردید و این مذهب، مركز و مظهر تمایلات ضدّ غرب شد
بخش تصاویر و مطالب جالب مذهبي وب سایت محبوب فارسی زبانان محشر